۲٬۲۱۵
ویرایش
Alireza k h (بحث | مشارکتها) (افزودن لینکهای داخلی به مقاله و ویراستاری جزئی) |
|||
خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
| پانویس = | | پانویس = | ||
}} | }} | ||
سعید امامی (اسلامی)، یکی از چهرههای امنیتی و تأثیرگذار وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران، نامی است که با یکی از تاریکترین فصلهای تاریخ معاصر این کشور، یعنی قتلهای | سعید امامی (اسلامی)، یکی از چهرههای امنیتی و تأثیرگذار وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران، نامی است که با یکی از تاریکترین فصلهای تاریخ معاصر این کشور، یعنی [[قتلهای زنجیرهای|'''قتلهای زنجیرهای''']]، پیوند خوردهاست. او بهعنوان معاون امنیت [[وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی|'''وزارت اطلاعات''']] در دهه ۱۳۷۰، نقشی کلیدی در هدایت سرکوب مخالفان و روشنفکران ایفا کرد. قتلهای زنجیرهای که بهعنوان پروژهای سازمانیافته برای حذف فیزیکی منتقدان حکومت طراحی شد، با نام او گره خورده و از زوایای مختلفی مورد تحلیل قرار گرفتهاست. مرگ مشکوک سعید امامی در زندان نیز بر ابهامات این پرونده افزود و نقش او در بسیاری از ترورها و عملیاتهای امنیتی همچنان موضوعی جنجالی است. سعید امامی با نام اصلی سعید اسلامی در سال ۱۳۳۶ در شیراز متولد شد. او در خانوادهای مرفه و غیر مذهبی به دنیا آمد و تحصیلات اولیه خود را در این شهر به پایان رساند. پدر و مادرش از افراد سنتگرای جامعه بودند که نقش مهمی در شکلگیری شخصیت او ایفا کرد. پس از پایان دوران متوسطه، سعید امامی برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و در رشته مهندسی متالورژی تحصیلات خود را پی گرفت. او در زمان حضورش در آمریکا، به انجمنهای اسلامی دانشجویان ایرانی پیوست و با شبکههایی که از جمهوری اسلامی حمایت میکردند، ارتباط برقرار کرد. این فعالیتها سبب شد تا پس از بازگشت به ایران، بهسرعت جذب نهادهای اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی شود. سعید امامی پس از بازگشت به ایران و پس از تأسیس وزارت اطلاعات در سال ۱۳۶۳، به این وزارتخانه پیوست. او بهسرعت توانست با نشان دادن وفاداری و مهارتهای خود در زمینههای اطلاعاتی، به یکی از مقامات ارشد این وزارتخانه تبدیل شود. از مهمترین وظایف او، نظارت بر عملیاتهای اطلاعاتی و امنیتی علیه مخالفان داخلی و خارجی جمهوری اسلامی بود. قتلهای زنجیرهای که در دهه ۱۳۷۰ رخ داد، بهعنوان پروژهای امنیتی برای حذف مخالفان سیاسی و روشنفکران مطرح شد. سعید امامی یکی از طراحان و هدایتکنندگان این پروژه بود. قتلهایی نظیر ترور داریوش و پروانه فروهر، محمدجعفر پوینده و محمد مختاری، بهطور مستقیم به دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی مرتبط بود. این قتلها با هدف ارعاب جامعه و تقویت کنترل سیاسی انجام شدند. | ||
پس از افشای این قتلها، سعید امامی بهعنوان یکی از متهمان اصلی معرفی شد. نقش او بهعنوان معاون امنیتی وزارت اطلاعات، زمینهساز اجرای این جنایات بود. سعید امامی بهعنوان یکی از مقامات ارشد وزارت اطلاعات در دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰، نقش کلیدی در هدایت عملیاتهای برونمرزی برای حذف فیزیکی مخالفان ایفا کرد. این اقدامات بخشی از سیاست جمهوری اسلامی برای تقویت اقتدار داخلی و مقابله با مخالفان در صحنه بینالمللی بود. دادگاهها و اسناد بسیاری در کشورهای مختلف، نقش وزارت اطلاعات ایران، بهویژه سعید امامی، را در این ترورها و انفجارها تأیید کردهاند. سعید امامی در سال ۱۳۷۸ و در جریان تحقیقات مرتبط با قتلهای زنجیرهای بازداشت شد. اما مدتی بعد، خبر مرگ او در زندان منتشر شد. | پس از افشای این قتلها، سعید امامی بهعنوان یکی از متهمان اصلی معرفی شد. نقش او بهعنوان معاون امنیتی وزارت اطلاعات، زمینهساز اجرای این جنایات بود. سعید امامی بهعنوان یکی از مقامات ارشد وزارت اطلاعات در دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰، نقش کلیدی در هدایت عملیاتهای برونمرزی برای حذف فیزیکی مخالفان ایفا کرد. این اقدامات بخشی از سیاست جمهوری اسلامی برای تقویت اقتدار داخلی و مقابله با مخالفان در صحنه بینالمللی بود. دادگاهها و اسناد بسیاری در کشورهای مختلف، نقش وزارت اطلاعات ایران، بهویژه سعید امامی، را در این ترورها و انفجارها تأیید کردهاند. سعید امامی در سال ۱۳۷۸ و در جریان تحقیقات مرتبط با قتلهای زنجیرهای بازداشت شد. اما مدتی بعد، خبر مرگ او در زندان منتشر شد. | ||
خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
'''داریوش فروهر و پروانه اسکندری (فروهر)''' | '''داریوش فروهر و پروانه اسکندری (فروهر)''' | ||
داریوش | [[داریوش فروهر|'''داریوش فروهر''']]، دبیرکل حزب ملت ایران، و همسرش پروانه اسکندری در آبان ۱۳۷۷ در خانه خود در تهران با ضربات چاقو به قتل رسیدند. این قتل بهشدت افکار عمومی را تکان داد. | ||
'''محمدجعفر پوینده''' | '''محمدجعفر پوینده''' | ||
خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
نویسنده و مترجم که در آبان ۱۳۷۷ به قتل رسید. گزارشها حاکی از آن است که او در نتیجه خفگی به قتل رسیدهاست.<ref>[http://www.iranomid.de/%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C/ لیست اسامی قربانيان قتلهای زنجیرهای - سایت ایران امیـد]</ref> | نویسنده و مترجم که در آبان ۱۳۷۷ به قتل رسید. گزارشها حاکی از آن است که او در نتیجه خفگی به قتل رسیدهاست.<ref>[http://www.iranomid.de/%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%AA%D9%84%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%E2%80%8C/ لیست اسامی قربانيان قتلهای زنجیرهای - سایت ایران امیـد]</ref> | ||
===دیگر قربانیان احتمالی=== | ===دیگر قربانیان احتمالی=== | ||
خط ۱۵۹: | خط ۱۵۷: | ||
===ترور شاپور بختیار (۱۳۷۰، فرانسه)=== | ===ترور شاپور بختیار (۱۳۷۰، فرانسه)=== | ||
جزئیات حادثه: شاپور | جزئیات حادثه: [[شاپور بختیار|'''شاپور بختیار''']]، آخرین نخستوزیر حکومت پهلوی، در مرداد ۱۳۷۰ در خانهاش در حومه پاریس بهقتل رسید. دو مهاجم ایرانی او را با ضربات چاقو کشتند. | ||
نقش سعید امامی: بهعنوان معاون امنیت وزارت اطلاعات، امامی در طراحی و پشتیبانی لجستیکی این ترور نقش داشت. این عملیات با همکاری نزدیک تیمهای عملیاتی وابسته به وزارت اطلاعات انجام شد.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/f3-bakhtyar-murder-from-french-police/27908838.html ماجرای قتل بختیار به روایت پلیس ایرانیتبار پرونده رادیو فردا]</ref> | نقش سعید امامی: بهعنوان معاون امنیت وزارت اطلاعات، امامی در طراحی و پشتیبانی لجستیکی این ترور نقش داشت. این عملیات با همکاری نزدیک تیمهای عملیاتی وابسته به وزارت اطلاعات انجام شد.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/f3-bakhtyar-murder-from-french-police/27908838.html ماجرای قتل بختیار به روایت پلیس ایرانیتبار پرونده رادیو فردا]</ref> | ||
===ترور عبدالرحمن قاسملو (۱۳۶۸، اتریش) === | ===ترور عبدالرحمن قاسملو (۱۳۶۸، اتریش) === | ||
جزئیات حادثه: | جزئیات حادثه: [[عبدالرحمان قاسملو|'''عبدالرحمان قاسملو''']]، دبیرکل حزب دموکرات کردستان ایران، در جریان مذاکرات با نمایندگان حکومت ایران در وین به ضرب گلوله کشته شد. | ||
نقش سعید امامی: امامی در هماهنگی تیم ترور نقش داشت و این عملیات بخشی از سیاست حذف رهبران اپوزیسیون کُرد بود.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/f35_Qasemlou_20_Years_Afetr_Hejri/1776675.html ۲۰ سال پس از سوء قصد به قاسملو؛ پرونده قتل و حزب کردستان ایران رادیوفردا]</ref> | نقش سعید امامی: امامی در هماهنگی تیم ترور نقش داشت و این عملیات بخشی از سیاست حذف رهبران اپوزیسیون کُرد بود.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/f35_Qasemlou_20_Years_Afetr_Hejri/1776675.html ۲۰ سال پس از سوء قصد به قاسملو؛ پرونده قتل و حزب کردستان ایران رادیوفردا]</ref> | ||
===ترور دکتر کاظم رجوی (۱۳۶۹، سوئیس)=== | ===ترور دکتر کاظم رجوی (۱۳۶۹، سوئیس)=== | ||
*جزئیات حادثه: دکتر کاظم | *جزئیات حادثه: دکتر [[کاظم رجوی|'''کاظم رجوی''']]، برادر [[مسعود رجوی|'''مسعود رجوی''']] و نماینده [[سازمان مجاهدین خلق ایران|'''سازمان مجاهدین خلق ایران''']] در امور حقوق بشری، در نزدیکی خانهاش در ژنو به ضرب گلوله کشته شد. | ||
*نقش سعید امامی: امامی بهعنوان یکی از عوامل هماهنگکننده عملیات ترور، تیمهای اجرایی را برای این حمله هدایت کرد. این عملیات توسط افرادی با گذرنامههای دیپلماتیک ایرانی انجام شد.<ref>[https://iran-efshagari.com/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85-%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%E2%80%8C%D8%A8%D8%B4%D8%B1/ دکترکاظم رجوی شهید بزرگ حقوقبشر برادر مسعود رجوی سازمان مجاهدین خلق ایرا - ایران افشاگر]</ref> | *نقش سعید امامی: امامی بهعنوان یکی از عوامل هماهنگکننده عملیات ترور، تیمهای اجرایی را برای این حمله هدایت کرد. این عملیات توسط افرادی با گذرنامههای دیپلماتیک ایرانی انجام شد.<ref>[https://iran-efshagari.com/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D8%B8%D9%85-%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%E2%80%8C%D8%A8%D8%B4%D8%B1/ دکترکاظم رجوی شهید بزرگ حقوقبشر برادر مسعود رجوی سازمان مجاهدین خلق ایرا - ایران افشاگر]</ref> | ||
خط ۱۸۶: | خط ۱۸۴: | ||
===تلاش برای ترور سلمان رشدی (۱۳۶۸، انگلستان)=== | ===تلاش برای ترور سلمان رشدی (۱۳۶۸، انگلستان)=== | ||
جزئیات حادثه: پس از فتوای | جزئیات حادثه: پس از فتوای [[روحالله خمینی|'''روحالله خمینی''']] برای قتل سلمان رشدی، نویسنده کتاب «آیات شیطانی»، تلاشهایی برای اجرای این فتوا آغاز شد. | ||
نقش سعید امامی: او در طراحی عملیاتهای امنیتی برای هدف قرار دادن رشدی نقش داشت و از عوامل مرتبط با شبکههای برونمرزی استفاده کرد. | نقش سعید امامی: او در طراحی عملیاتهای امنیتی برای هدف قرار دادن رشدی نقش داشت و از عوامل مرتبط با شبکههای برونمرزی استفاده کرد. |