۱۳٬۱۱۸
ویرایش
Alireza k h (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات شخصیت |نام =محمد ریشهری |تصویر = پرونده:محمد درونپرور.jpg |توضیحات =محمد محمدینیک |سری = |اولین_حضور = |آخرین_حضور = |هدف = |ساخته_شده_توسط= |ایفای_نقش_توسط=نخستین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی -حاکم شرع دادگاههاى...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
}} | }} | ||
'''محمد محمدینیک'''، | '''محمد محمدینیک'''، معروف به '''ریشهری،''' (داماد علی مشکینی) با نام قبلی محمد درونپرور (زاده آبان ۱۳۲۵، درگذشته در ۱فروردین ۱۴۰۱) اهل شهر ری بود. پس از طی تحصیلات ابتدایی، وارد حوزهی علمیه شهر ری شد و در سال ۱۳۴۰ به حوزهی علمیه قم رفت. وی حدود ۱۸سال در حوزهی علمیه ری، قم، نجف و مشهد مشغول تحصیل حوزوی بود. ریشهری دوبار در سالهای ۱۳۴۴ و ۱۳۴۵، توسط [[ساواک]] دستگیر و زندانی شد. او بعد از [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ۱۳۵۷]] به همراه صادق خلخالی با گرفتن حکم قاضی تامالاختیار از جانب [[روحالله خمینی|خمینی]]، برای سرکوب هموطنان ترکمن و کرد، به شهرهای گنبد و کردستان، اعزام شد و احکام اعدام بسیاری را صادر نمود. ریشهری در سال ۱۳۶۳، در دولت [[میرحسین موسوی]]، به عنوان اولین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی، منصوب شد. به گفته بسیاری از سران حکومت ایران، پس از نامه ریشهری به خمینی، [[قتل عام ۶۷|قتلعام ۱۳۶۷]]، به اجرا درآمد که همراه با [[اسدالله لاجوردی]] و [[هیئت مرگ]] این اعدامها صورت گرفت. به واسطه خدمات امنیتی ریشهری به جمهوری اسلامی، وی در سال ۱۳۶۹، با حکم [[سید علی خامنه ای|خامنهای]] به تولیت مرقد حضرت عبدالعظیم منصوب گردید و با تأسیس هلدینگ فؤاد ری به همراه تعدادی از همکاران امنیتی سابق خود، به فعالیتهای اقتصادی پرداخت و به بهانه تأمین مالی برای مرقد حضرت عبدالعظیم، صاحب کارتلی بزرگ، تنها با ۳۶میلیون مترمربع زمین تجاری، مسکونی و زراعی گردید. محمد ریشهری درسال ۱۳۷۵، با تأسیس حزب سیاسی به نام جمعیت دفاع از ارزشهای انقلاب، برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری اقدام کرد ولی در انتخابات رای نیاورد. وی تا پایان عمر، تولیت مرقد حضرت عبدالعظیم و ریاست مؤسسه علمى ـ فرهنگى دارالحدیث و ریاست دانشگاه قرآن و حدیث را برعهده داشت و در تاریخ اول فروردین ۱۴۰۱، در بیمارستان خاتمالانبیای تهران در سن ۷۶سالگی مرد. این کارگزار جمهوری اسلامی، در دوران حیات خود مسولیتهای مهمی مانند دادستان کلکشور، نمایندگی مجلس خبرگان، عضویت درمجمع تشخیص مصلحت نظام و… را برعهده داشت. | ||
==زندگىنامه== | ==زندگىنامه ریشهری== | ||
محمد محمدینیک معروف به | محمد محمدینیک معروف به ریشهری، در آبانماه ۱۳۲۵، در شهر ری به دنیا آمد. وی پس از طی تحصیلات ابتدایی در سال ۱۳۳۹، وارد حوزهی علمیه شهر ری شد و در سال ۱۳۴۰، به حوزهی علمیه قم رفت. ریشهری تا انقلاب ۱۳۵۷، به مدت هجده سال در حوزههای علمیه قم، نجف و مشهد، به یادگیری دروس حوزوی اشتغال داشت. محمد ریشهری دوبار توسط ساواک شاه دستگیر و زندانی شد. او مدتی ممنوعالمنبر بود. | ||
پس از پیروزی انقلاب | پس از پیروزی [[انقلاب ۱۳۵۷]]، ریشهری به سمت حاکم شرع دادگاههای انقلاب دزفول، بهبهان، گچساران، بروجرد، رشت و گنبد کاووس منصوب گردید و همزمان با اعزام صادق خلخالی برای سرکوب هموطنان کرد، با حکم قاضی تامالاختیار از جانب خمینی، وی نیز برای سرکوب هموطنان ترکمن به گنبد کاووس اعزام شد.<ref name=":0">[https://www.khabarfoori.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-69/2931204-%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D8%AA-%D9%81%D9%88%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B1%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1-%D8%A7%D9%88-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF زندگینامه آیت الله ریشهری] [https://www.khabarfoori.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C-69/2931204-%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B9%D9%84%D8%AA-%D9%81%D9%88%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B1%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1-%D8%A7%D9%88-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF]</ref> | ||
۲فروردین | ۲فروردین ۱۴۰۱ در بررسی کارنامه ریشهری آمده است: <blockquote>«در جریان اعتراضات ترکمن صحرا که در اسفند ۱۳۵۷، آغاز شد و تا فروردین ۵۸ ادامه داشت، محمدی ریشهری بهعنوان حاکم شرع به گنبد کاووس اعزام شد و احکام اعدام زیادی را در آنجا اجرا کرد.»<ref name=":1">محمد ریشهری که بود؟ '''[https://article.mojahedin.org/i/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B1%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%9F]'''</ref> </blockquote> | ||
[[پرونده:ری شهری با خامنه ای.JPG|جایگزین=ری شهری با خامنه ای|بندانگشتی|271x271پیکسل|ریشهری با خامنهای]] | [[پرونده:ری شهری با خامنه ای.JPG|جایگزین=ری شهری با خامنه ای|بندانگشتی|271x271پیکسل|ریشهری با خامنهای]] | ||
ریشهری در دوران ریاست جمهوری علی خامنهای، در تاریخ ششم آبانماه ۱۳۶۴، پس از جلب رای اعتماد مجلس، به عنوان اولین | ریشهری در دوران ریاست جمهوری علی خامنهای، در تاریخ ششم آبانماه ۱۳۶۴، پس از جلب رای اعتماد مجلس، به عنوان اولین وزیر اطلاعات رژیم ایران انتخاب شد. او در واقع بهعنوان اولین وزیر اطلاعات، [[وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی|وزارت اطلاعات]] جمهوری اسلامی را در شروع فعالیتش نمایندگی میکرد. | ||
از جمله مهمترین اتفاقات دوران وزارت ریشهری، به بازداشت | از جمله مهمترین اتفاقات دوران وزارت ریشهری، به بازداشت و اعدام مهدی هاشمی، برادر داماد [[حسینعلی منتظری|حسینعلی منتظری،]] (قائم مقام خمینی) به اتهام توطئه علیه نظام جمهوری اسلامی و صدور احکام اعدام مخالفان جمهوری اسلامی و همچنین اعدام نظامیان، میتوان اشاره کرد.<ref name=":2">محمدی ریشهری اولین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی درگذشت '''[https://www.bbc.com/persian/iran-60830212]'''</ref> | ||
ریشهری در کتاب خاطراتش، از نقش خود در حفظ بقا و قوام جمهوری اسلامی نوشت: <blockquote>«هر روز خبر تحصن و شورشی از یک پادگان در یک استان شنیده میشد، مجاهدین با طرح ارتش بیطبقهٔ توحیدی، نظامیان را به نافرمانی دعوت میکردند… مسئولان [خمینی] به این نتیجه رسیدند که برای مقابله با توطئهی گروهکها در ارتش، تأسیس دادگاه ارتش ضروری است. عملکرد قوی دادگاههای ارتش موجب شد تا هنگامی که این جانب در این سمت بودم، تقریباً همه محاکمات مهم، مثل محاکمه دستاندرکاران کودتای نافرجام پایگاه هوایی نوژه، [[صادق قطبزاده]]، سید مهدی هاشمی و… به من واگذار گردد.»<ref name=":1" /> </blockquote>ریشهری همچنین در سالهای دهه شصت، مسولیت صدور احکام دستگیری و اعدام شمار زیادی از اعضای سازمانها، همچون استاد ناصر سبحانی (۱۳۳۰ –۱۳۶۸اعدام) و به ویژه گروههای چپ و مجاهدین خلق، را برعهده داشت. این اعدامها به ویژه در سالهای ۱۳۶۰ و ۱۳۶۷ شدت گرفت و به عنوان یکی از نقاط تاریک تاریخ جمهوری اسلامی شناخته میشود. | ریشهری در کتاب خاطراتش، از نقش خود در حفظ بقا و قوام جمهوری اسلامی نوشت: <blockquote>«هر روز خبر تحصن و شورشی از یک پادگان در یک استان شنیده میشد، مجاهدین با طرح ارتش بیطبقهٔ توحیدی، نظامیان را به نافرمانی دعوت میکردند… مسئولان [خمینی] به این نتیجه رسیدند که برای مقابله با توطئهی گروهکها در ارتش، تأسیس دادگاه ارتش ضروری است. عملکرد قوی دادگاههای ارتش موجب شد تا هنگامی که این جانب در این سمت بودم، تقریباً همه محاکمات مهم، مثل محاکمه دستاندرکاران کودتای نافرجام پایگاه هوایی نوژه، [[صادق قطبزاده]]، سید مهدی هاشمی و… به من واگذار گردد.»<ref name=":1" /> </blockquote>ریشهری همچنین در سالهای دهه شصت، مسولیت صدور احکام دستگیری و اعدام شمار زیادی از اعضای سازمانها، همچون استاد ناصر سبحانی (۱۳۳۰ –۱۳۶۸اعدام) و به ویژه گروههای چپ و مجاهدین خلق، را برعهده داشت. این اعدامها به ویژه در سالهای ۱۳۶۰ و ۱۳۶۷ شدت گرفت و به عنوان یکی از نقاط تاریک تاریخ جمهوری اسلامی شناخته میشود. حسین موسوی تبریزی، (دادستان کل کشور۱۳۶۰–۱۳۶۳) نیز از نقش خود درکنار محمدی ریشهری نوشت: <blockquote>«تا قبل از اینکه من به تهران بیایم، حتی یک خانه تیمی نیز در تهران شناخته نشده بود، عملیات [حمله به پایگاه [[موسی خیابانی]]] با اطلاع من از ساعت چهار نیمهشب شروع شد و تا ۱۰صبح نیز تمام شد.»<ref name=":1" /> </blockquote>محمدی ریشهری درسال ۱۳۹۳، دراین باره به خبرگزاری فارس گفت:<blockquote>«در آن زمان، وزارت اطلاعات و بنده عملاً زیر نظر خود خمینی کار میکردیم و در مسائل اساسی، مستقیماً از ایشان رهنمود میگرفتیم و طبق نظر ایشان عمل میکردیم. هر کس هم در سیستم اطلاعاتی در این سال ها آمده و با من مشورت کرده، عرض کردهام که رهبری باید از این مجموعه راضی باشد و ما باید با رهبری هماهنگ باشیم.»</blockquote> | ||
حسین موسوی | |||
==قتلعام ۱۳۶۷== | ==قتلعام ۱۳۶۷== | ||
حسین موسوی تبریزی، در آبان ۱۳۹۸، در مصاحبهای با خبرنگاراعتماد، گفت: <blockquote>«اعدام دستهجمعی هزاران زندانی سیاسی در سال ۱۳۶۷، با نامه محمد محمدی ریشهری، وزیر وقت اطلاعات به خمینی شروع شد. هزاران زندانی سیاسی در ایران طی مرداد و شهریور ۱۳۶۷ با دستور خمینی اعدام و برخی در گورهای دستهجمعی دفن شدند.» </blockquote>وی در پاسخ به این سؤال خبرنگارکه چرا معمای سال ۶۷، حل نمیشود؟ گفت:<blockquote>«این سؤال را باید از آقای ریشهری که در آن زمان وزیر اطلاعات بود، بپرسید و شروع ماجرا از وزارت اطلاعات بود.»<ref name=":2" /> </blockquote> | حسین موسوی تبریزی، در آبان ۱۳۹۸، در مصاحبهای با خبرنگاراعتماد، گفت: <blockquote>«اعدام دستهجمعی هزاران زندانی سیاسی در سال ۱۳۶۷، با نامه محمد محمدی ریشهری، وزیر وقت اطلاعات به خمینی شروع شد. هزاران زندانی سیاسی در ایران طی مرداد و شهریور ۱۳۶۷ با دستور خمینی اعدام و برخی در گورهای دستهجمعی دفن شدند.» </blockquote>وی در پاسخ به این سؤال خبرنگارکه چرا معمای سال ۶۷، حل نمیشود؟ گفت:<blockquote>«این سؤال را باید از آقای ریشهری که در آن زمان وزیر اطلاعات بود، بپرسید و شروع ماجرا از وزارت اطلاعات بود.»<ref name=":2" /> </blockquote> | ||
==واکنش ریشهری به | === واکنش ریشهری به سخنان منتظری === | ||
پس از افشای سند صوتی اعدامهای سال ۱۳۶۷، ریشهری در واکنش به افشای آن گفت: <blockquote>«در بیت منتظری هنوز کسانی به منافقین کمک میکنند.» </blockquote>او بیت منتظری را متهم نمود که با مجاهدین در ارتباط هستند و این اقدام را انتقام از خمینی دانست. وی در مصاحبهای با سایت خبری انتخاب گفت:<blockquote>«گردانندگان سایت منتظری باید به این سؤال پاسخ دهند که اگر این دفتر با منافقین ارتباط ندارد، چرا در شرایطی که گروهک نفاق با وهابیت همپیمان شده است، دست به تطهیر منافقین و انتقامگیری از امام میزنند؟»</blockquote>نخستین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی گفت: <blockquote>«معلوم میشود که در این بیتی که با امام در افتاده… هنوز کسانی هستند که به منافقین کمک میکنند. دستهایی در داخل، برای تطهیر گروه مجاهدین خلق تلاش میکنند.»<ref>واکنش ریشهری به فایل صوتی اعدامها: '''[https://www.radiofarda.com/a/f7-reyshahri-over-executions-of-67-and-montazeri/27949834.html]'''</ref> </blockquote>ریشهری در سال ۱۳۶۸، دادستان کل کشور شد و چندی بعد دادستان ویژه روحانیون شد. به دلیل خدمات ویژه امنیتی به نظام و صدور احکام اعدام مخالفین، وی به حکم علیخامنهای، در پایان دهه ۱۳۶۰، متولی مرقد حضرت عبدالعظیم شد. | پس از افشای سند صوتی اعدامهای سال ۱۳۶۷، ریشهری در واکنش به افشای آن گفت: <blockquote>«در بیت منتظری هنوز کسانی به منافقین کمک میکنند.» </blockquote>او بیت منتظری را متهم نمود که با مجاهدین در ارتباط هستند و این اقدام را انتقام از خمینی دانست. وی در مصاحبهای با سایت خبری انتخاب گفت:<blockquote>«گردانندگان سایت منتظری باید به این سؤال پاسخ دهند که اگر این دفتر با منافقین ارتباط ندارد، چرا در شرایطی که گروهک نفاق با وهابیت همپیمان شده است، دست به تطهیر منافقین و انتقامگیری از امام میزنند؟»</blockquote>نخستین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی گفت: <blockquote>«معلوم میشود که در این بیتی که با امام در افتاده… هنوز کسانی هستند که به منافقین کمک میکنند. دستهایی در داخل، برای تطهیر گروه مجاهدین خلق تلاش میکنند.»<ref>واکنش ریشهری به فایل صوتی اعدامها: '''[https://www.radiofarda.com/a/f7-reyshahri-over-executions-of-67-and-montazeri/27949834.html]'''</ref> </blockquote>ریشهری در سال ۱۳۶۸، دادستان کل کشور شد و چندی بعد دادستان ویژه روحانیون شد. به دلیل خدمات ویژه امنیتی به نظام و صدور احکام اعدام مخالفین، وی به حکم علیخامنهای، در پایان دهه ۱۳۶۰، متولی مرقد حضرت عبدالعظیم شد. | ||
==شهرری قلک جدید ریشهری== | === شهرری قلک جدید ریشهری === | ||
[[پرونده:محمد ریشهری.jpg|جایگزین=ریشهری تولیت مرقد حضرت عبدالعظیم|بندانگشتی|(فواد ری) ریشهری تولیت مرقد حضرت عبدالعظیم]] | [[پرونده:محمد ریشهری.jpg|جایگزین=ریشهری تولیت مرقد حضرت عبدالعظیم|بندانگشتی|(فواد ری) ریشهری تولیت مرقد حضرت عبدالعظیم]] | ||
ریشهری بلافاصله آغاز به تأسیس هلدینگ فؤاد ری کرد و به بهانه تأمین مالی حرم، کارتلی ازاعضای هیئت دولت و [[بیت خامنهای]] تشکیل داد. این کارتل یکی از سهامداران اصلی بانک پارسیان، مالک بزرگترین صادرکننده گوشت است و اولین مزرعه شترمرغ درایران را تأسیس کرد. | ریشهری بلافاصله آغاز به تأسیس هلدینگ فؤاد ری کرد و به بهانه تأمین مالی حرم، کارتلی ازاعضای هیئت دولت و [[بیت خامنهای]] تشکیل داد. این کارتل یکی از سهامداران اصلی بانک پارسیان، مالک بزرگترین صادرکننده گوشت است و اولین مزرعه شترمرغ درایران را تأسیس کرد. | ||
خط ۸۵: | خط ۸۴: | ||
به دلیل عدم در دسترس بودن صورت مالی مرقد حضرت عبدالعظیم، از درآمد حدود ۳۶میلیون مترمربع املاک مسکونی و تجاری و زراعی مرقد، اطلاعی در دست نیست، اما در حال حاضر تمام سود اقتصادی این هلدینگ بین ستاد اجرایی فرمان خمینی و مرقد حضرت عبدالعظیم تقسیم میشود. لازم به یادآوری است که ریشهری، سالانه حدود ده درصد از سود تمامی این موقوفات را، با عنوان حقالتولیه دریافت می کرد.<ref>[https://www.independentpersian.com/node/224666/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C/%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%8C%C2%A0%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%DB%8C%D9%85 ریشهری، شاه اقتصادی شاهعبدالعظیم]</ref> | به دلیل عدم در دسترس بودن صورت مالی مرقد حضرت عبدالعظیم، از درآمد حدود ۳۶میلیون مترمربع املاک مسکونی و تجاری و زراعی مرقد، اطلاعی در دست نیست، اما در حال حاضر تمام سود اقتصادی این هلدینگ بین ستاد اجرایی فرمان خمینی و مرقد حضرت عبدالعظیم تقسیم میشود. لازم به یادآوری است که ریشهری، سالانه حدود ده درصد از سود تمامی این موقوفات را، با عنوان حقالتولیه دریافت می کرد.<ref>[https://www.independentpersian.com/node/224666/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C/%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D8%8C%C2%A0%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%DB%8C%D9%85 ریشهری، شاه اقتصادی شاهعبدالعظیم]</ref> | ||
== | ==پستهاى ریشهری== | ||
*حاکم شرع دادگاههاى انقلاب اسلامى | *حاکم شرع دادگاههاى انقلاب اسلامى | ||
*رئیس دادگاه انقلاب ارتش | *رئیس دادگاه انقلاب ارتش | ||
خط ۹۹: | خط ۹۸: | ||
*رئیس دانشگاه قرآن و حدیث<ref name=":0" /> | *رئیس دانشگاه قرآن و حدیث<ref name=":0" /> | ||
==مرگ== | ==مرگ ریشهری== | ||
خبرگزاریهای دولتی، در ۱فروردین ۱۴۰۱، از مرگ ریشهری، خبر دادند. او به دلیل بیماری زمینهای در بیمارستان خاتمالانبیای تهران، بستری بود. در پی مرگ ریشهری، خامنهای او را بهعنوان روحانی انقلابی و شخصیتی کمنظیر ستایش کرد و بر جسد او نماز میت | خبرگزاریهای دولتی، در ۱فروردین ۱۴۰۱، از مرگ ریشهری، خبر دادند. او به دلیل بیماری زمینهای در بیمارستان خاتمالانبیای تهران، بستری بود. در پی مرگ ریشهری، خامنهای او را بهعنوان روحانی انقلابی و شخصیتی کمنظیر ستایش کرد و بر جسد او نماز میت خواند. | ||
پاسدار [[محمدباقر قالیباف|محمد قالیباف]] ريیس مجلس در بارهی او نوشت:<blockquote> | پاسدار [[محمدباقر قالیباف|محمد قالیباف]] ريیس مجلس در بارهی او نوشت:<blockquote> | ||
«اقدامات این روحانی انقلابی در مناصب مختلف در قوام و امنیت کشور تأثیر به سزایی داشت.» | «اقدامات این روحانی انقلابی در مناصب مختلف در قوام و امنیت کشور تأثیر به سزایی داشت.» |
ویرایش