۸٬۸۶۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
| دیوان کیفری بینالمللی بر مبنای اساسنامه رم | | دیوان کیفری بینالمللی بر مبنای اساسنامه رم | ||
}} | }} | ||
|Image=حقوق بینالملل بشردوستانه.JPG}} | |Image=حقوق بینالملل بشردوستانه.JPG}} | ||
[[رده:الگو:نوارکناری قانون]] | [[رده:الگو:نوارکناری قانون]] | ||
'''حقوق بینالمللی بشردوستانه (IHL)'''، مجموعهای از قواعد حقوقی است که با هدف کاهش رنج انسانی در مخاصمات مسلحانه، رفتار طرفهای درگیر را تنظیم و از افراد غیرنظامی، اسرا، و دیگر گروههای آسیبپذیر حمایت میکند. این نظام حقوقی، که ریشه در کنوانسیونهای ژنو ۱۹۴۹ و پروتکلهای الحاقی آن دارد، بر اصولی چون تفکیک، تناسب، و ضرورت نظامی تأکید دارد. با این حال، نقض این قواعد در بسیاری از نقاط جهان، از جمله ایران، چالشهایی جدی برای اجرای عدالت و حمایت از حقوق بشر ایجاد کرده است. این مقاله به بررسی ارتباط میان حقوق بینالمللی بشردوستانه و نقض حقوق بشر در ایران میپردازد و نشان میدهد که چگونه فقدان مخاصمات مسلحانه رسمی در ایران، تعریف سنتی IHL را پیچیده میکند، اما سرکوبهای داخلی میتوانند بهعنوان نقض قواعد مرتبط با حقوق بشر و اصول بشردوستانه تفسیر شوند. | '''حقوق بینالمللی بشردوستانه (IHL)'''، مجموعهای از قواعد حقوقی است که با هدف کاهش رنج انسانی در مخاصمات مسلحانه، رفتار طرفهای درگیر را تنظیم و از افراد غیرنظامی، اسرا، و دیگر گروههای آسیبپذیر حمایت میکند. این نظام حقوقی، که ریشه در کنوانسیونهای ژنو ۱۹۴۹ و پروتکلهای الحاقی آن دارد، بر اصولی چون تفکیک، تناسب، و ضرورت نظامی تأکید دارد. با این حال، نقض این قواعد در بسیاری از نقاط جهان، از جمله ایران، چالشهایی جدی برای اجرای عدالت و حمایت از حقوق بشر ایجاد کرده است. این مقاله به بررسی ارتباط میان حقوق بینالمللی بشردوستانه و نقض حقوق بشر در ایران میپردازد و نشان میدهد که چگونه فقدان مخاصمات مسلحانه رسمی در ایران، تعریف سنتی IHL را پیچیده میکند، اما سرکوبهای داخلی میتوانند بهعنوان نقض قواعد مرتبط با حقوق بشر و اصول بشردوستانه تفسیر شوند. | ||
خط ۴۹: | خط ۴۸: | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
حقوق بینالمللی بشردوستانه (IHL) بهعنوان شاخهای از حقوق بینالملل، با هدف کاهش آثار مخرب مخاصمات مسلحانه و حمایت از افرادی که مستقیماً در درگیریها مشارکت ندارند، شکل گرفته است. این نظام حقوقی، که عمدتاً از کنوانسیونهای ژنو ۱۹۴۹ و پروتکلهای الحاقی ۱۹۷۷ سرچشمه میگیرد، بر اصولی مانند تفکیک میان نظامیان و غیرنظامیان، تناسب در استفاده از زور، و ممنوعیت رفتارهای غیرانسانی استوار است. در عین حال، IHL با حقوق بشر بینالملل پیوند نزدیکی دارد، زیرا هر دو به دنبال حفظ کرامت انسانی هستند، گرچه IHL بهطور خاص در شرایط جنگی اعمال میشود و حقوق بشر در همه زمانها، اعم از صلح و جنگ، جاری است. با این حال، چالشهای معاصر، مانند سرکوبهای داخلی توسط دولتها، پرسشهایی را درباره applicability این قواعد در شرایط غیرجنگی مطرح کردهاند. | |||
* حقوق بینالمللی بشردوستانه (IHL) بهعنوان شاخهای از حقوق بینالملل، با هدف کاهش آثار مخرب مخاصمات مسلحانه و حمایت از افرادی که مستقیماً در درگیریها مشارکت ندارند، شکل گرفته است. این نظام حقوقی، که عمدتاً از کنوانسیونهای ژنو ۱۹۴۹ و پروتکلهای الحاقی ۱۹۷۷ سرچشمه میگیرد، بر اصولی مانند تفکیک میان نظامیان و غیرنظامیان، تناسب در استفاده از زور، و ممنوعیت رفتارهای غیرانسانی استوار است. در عین حال، IHL با حقوق بشر بینالملل پیوند نزدیکی دارد، زیرا هر دو به دنبال حفظ کرامت انسانی هستند، گرچه IHL بهطور خاص در شرایط جنگی اعمال میشود و حقوق بشر در همه زمانها، اعم از صلح و جنگ، جاری است. با این حال، چالشهای معاصر، مانند سرکوبهای داخلی توسط دولتها، پرسشهایی را درباره applicability این قواعد در شرایط غیرجنگی مطرح کردهاند. | |||
ایران، بهعنوان کشوری با سابقه طولانی نقض حقوق بشر، موضوعی پیچیده برای تحلیل از منظر IHL ارائه میدهد. از زمان تأسیس جمهوری اسلامی در سال ۱۹۷۹، گزارشهای متعددی از اعدامهای گسترده، شکنجه، سرکوب اعتراضات، و تبعیض علیه گروههای قومی، مذهبی، و جنسیتی منتشر شده است. نهادهایی مانند سازمان ملل متحد، دیدهبان حقوق بشر، و عفو بینالملل بارها این اقدامات را محکوم کردهاند. اگرچه ایران در حال حاضر در یک مخاصمه مسلحانه رسمی به سر نمیبرد، اما شدت سرکوبهای داخلی، بهویژه در جریان اعتراضات سراسری مانند سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۲، پرسشهایی درباره نقض قواعد بشردوستانه، مانند ممنوعیت مجازاتهای خودسرانه و رفتار غیرانسانی، مطرح کرده است. | ایران، بهعنوان کشوری با سابقه طولانی نقض حقوق بشر، موضوعی پیچیده برای تحلیل از منظر IHL ارائه میدهد. از زمان تأسیس جمهوری اسلامی در سال ۱۹۷۹، گزارشهای متعددی از اعدامهای گسترده، شکنجه، سرکوب اعتراضات، و تبعیض علیه گروههای قومی، مذهبی، و جنسیتی منتشر شده است. نهادهایی مانند سازمان ملل متحد، دیدهبان حقوق بشر، و عفو بینالملل بارها این اقدامات را محکوم کردهاند. اگرچه ایران در حال حاضر در یک مخاصمه مسلحانه رسمی به سر نمیبرد، اما شدت سرکوبهای داخلی، بهویژه در جریان اعتراضات سراسری مانند سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۲، پرسشهایی درباره نقض قواعد بشردوستانه، مانند ممنوعیت مجازاتهای خودسرانه و رفتار غیرانسانی، مطرح کرده است. |
ویرایش