کاربر:Khosro/صفحه تمرین فقر در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

'''فقر در ایران'''، ایران با وجود منابع طبیعی عظیم و جایگاهش در میان کشورهای ثروتمند جهان از نظر منابع، با بحران فقر بی‌سابقه‌ای دست‌وپنجه نرم می‌کند. برآوردها نشان می‌دهد که بین ۳۰ تا ۸۰ درصد جمعیت زیر خطوط مختلف فقر زندگی می‌کنند، و برخی منابع حتی ادعا می‌کنند که ۸۰ درصد خانوارها زیر خط فقر جهانی قرار دارند. این مقاله به بررسی نقش محوری حکومت جمهوری اسلامی در ایجاد و تشدید این بحران می‌پردازد، با تأکید بر سوءمدیریت، فساد گسترده، و تخصیص نادرست ثروت ملی به نفع نخبگان حکومتی و نیروهای سرکوبگر داخلی و خارجی. با استناد به منابع متنوع، از جمله گزارش‌های حکومتی، رسانه‌های مستقل، و آثار دانشگاهی، این تحلیل نشان می‌دهد که چگونه سیاست‌های چهار دهه گذشته، از جمله اولویت‌بندی هزینه‌های نظامی و ایدئولوژیک بر رفاه عمومی، نابرابری درآمدی را تشدید کرده، قدرت خرید را نابود کرده، و اکثریت جمعیت را به حاشیه رانده است. تحریم‌ها، تورم افسارگسیخته، و بیکاری نیز این بحران را عمیق‌تر کرده‌اند. پیامدهای اجتماعی فقر، از جمله افزایش جرم، نابرابری‌های بهداشتی، و ناآرامی‌های اجتماعی، نشان‌دهنده عمق فاجعه است. این مقاله استدلال می‌کند که بدون اصلاحات ساختاری و تغییر در الگوی حکومتی، رفع این بحران غیرممکن است. هدف این مطالعه، ارائه تحلیلی جامع از فقر در ایران و نقش کلیدی حاکمیت در تداوم آن است.<ref name=":0">[https://iranwire.com/fa/features/54363/ خامنه‌ای، امپراطوری که مردم را زیر خط فقر فرستاد - سایت ایران وایر]</ref><ref>[https://persianepochtimes.com/poverty-and-misery-are-the-result-of-the-45-year-economy-of-the-islamic-republic/ فقر و فلاکت نتیجه اقتصاد ۴۵ساله جمهوری اسلامی - سایت اپک تایمز]</ref><ref>[https://www.independentpersian.com/node/324636/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87/%D9%81%D9%82%D8%B1%D8%8C-%D9%81%D8%B3%D8%A7%D8%AF%D8%8C-%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%8C-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%AA%D8%A7-%D8%B3%D8%B1%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C فقر، فساد، گرونی، می‌ریم تا سرنگونی! - سایت ایندیپندنت]</ref>

ایران، کشوری با ذخایر عظیم نفت، گاز، و مواد معدنی، به طور پارادوکسیکال (متناقض) با فقر گسترده‌ای مواجه است که میلیون‌ها نفر را تحت تأثیر قرار داده است. در حالی که منابع حکومتی اغلب شدت این بحران را کم اهمیت جلوه می‌دهند، گزارش‌های مستقل و شواهد میدانی نشان‌دهنده واقعیتی تلخ است: اکثریت قریب به اتفاق ایرانیان برای تأمین نیازهای اولیه خود با دشواری مواجه‌اند. به عنوان مثال، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال ۱۴۰۲ اعلام کرد که ۳۰ درصد جمعیت زیر خط فقر هستند، اما منابع مستقل ارقامی بین ۶۰ تا ۸۰ درصد را گزارش می‌کنند.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%AA%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86-%DB%B3%DB%B0-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%AE%D8%B7-%D9%81%D9%82%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%AF/a-70162239 وزیر تعاون: ۳۰ درصد جمعیت کشور زیر خط فقر قرار دارند - سابت دویچه‌وله]</ref><ref>[https://www.alef.ir/news/4001005042.html تقریبا ۷۰ درصد مردم ایران زیر خط فقر نسبی هستند - سایت الف]</ref> این مقاله با تمرکز ویژه بر نقش حکومت جمهوری اسلامی در ایجاد و تشدید فقر، به بررسی عوامل ساختاری، سیاسی، و اقتصادی این بحران می‌پردازد. سوءمدیریت، فساد نهادینه‌شده، و سیاست‌های اقتصادی ناکارآمد، همراه با هزینه‌های کلان برای حفظ قدرت داخلی و نفوذ منطقه‌ای، از جمله عوامل کلیدی هستند که در این تحلیل مورد توجه قرار می‌گیرند. این مطالعه با رویکردی دانشگاهی و استناد به منابع گوناگون تکمیل‌شده و با آثار علمی معتبر، به دنبال ارائه تحلیلی عمیق از فقر در ایران است.<ref>[https://ir.voanews.com/a/poverty-economic-crash-in-iran/7207381.html آمارها سخن می‌گویند؛ نزدیک به ۶۰ درصد مردم ایران زیر سایه فقر قرار دارند - سایت صدای آمریکا]</ref>

فساد در جمهوری اسلامی به سطحی ساختاری رسیده که اقتصاد را فلج کرده است. نهادهایی مانند سپاه پاسداران و [[بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی|'''بنیاد مستضعفان''']]، که تحت کنترل مستقیم [[سید علی خامنه ای|'''سید علی خامنه‌ای''']] هستند، از طریق انحصار بر قراردادهای دولتی و تجارت خارجی، میلیاردها دلار از ثروت ملی را به خود اختصاص داده‌اند. گزارش ''ایران وایر'' با عنوان “خامنه‌ای، امپراطوری که مردم را زیر خط فقر فرستاد” شرح می‌دهد که چگونه این نهادها، با معافیت از مالیات و نظارت، به غارت منابع پرداخته‌اند.<ref name=":0" /> به عنوان مثال، بنیاد مستضعفان، که قرار بود به فقرا کمک کند، به ابزاری برای پولشویی و تأمین مالی پروژه‌های حکومتی تبدیل شده است. این فساد، منابع لازم برای برنامه‌های رفاهی را از بین برده و فقر را تشدید کرده است.<ref>پسران، محمد هاشم. ''اقتصاد سیاسی ایران: توسعه، انقلاب و شبه‌مدرنیته''. لندن: انتشارات Routledge، ۲۰۱۸</ref>  

فقر در ایران نتیجه مستقیم سیاست‌های ناکارآمد، فساد ساختاری، و اولویت‌بندی‌های نادرست حکومتی است. با وجود ثروت عظیم منابع طبیعی، اکثریت جمعیت با چالش‌های معیشتی مواجه‌اند. در بررسی‌هایی این مقاله نشان داده شد که چگونه جمهوری اسلامی، از طریق غارت ثروت ملی، تخصیص منابع به نیروهای سرکوبگر و گروه‌های نیابتی، و سرکوب اعتراضات، فقر را تشدید کرده است. پیامدهای اجتماعی این بحران، از افزایش جرم تا ناآرامی‌های اجتماعی، نشان‌دهنده عمق فاجعه است. برای رفع این بحران، اصلاحات جامع در سیاست‌گذاری اقتصادی و تغییر ساختار حکومتی ضروری است. تنها با شفافیت، پاسخگویی، و اولویت‌بندی رفاه عمومی می‌توان امیدی به بهبود کیفیت زندگی ایرانیان داشت.