۲٬۲۳۸
ویرایش
کاربر:Khosro/صفحه تمرین سید حسین موسوی تبریزی: تفاوت میان نسخه‌ها
کاربر:Khosro/صفحه تمرین سید حسین موسوی تبریزی (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۶ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۳۰
، ۲۶ آوریلافزودن اظهارات موسی تبریزی در مورد اعدام‌های سال۶۰ و نیز ماجرای شهادت اکبر چوپانی و ثریا ابوالفتحی
Alireza k h (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Alireza k h (بحث | مشارکتها) (افزودن اظهارات موسی تبریزی در مورد اعدام‌های سال۶۰ و نیز ماجرای شهادت اکبر چوپانی و ثریا ابوالفتحی) |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| سمت = حاکم شرع، دادستان کل انقلاب | | سمت = حاکم شرع، دادستان کل انقلاب | ||
}} | }} | ||
'''سید حسین موسوی تبریزی'''، با نام اصلی سید حسین پورمیرغفاری (متولد ۱۳۲۶، تبریز) دادستان کل انقلاب و مقام قضایی جمهوری اسلامی ایران در دهه ۱۳۶۰، به دلیل نقشش در نقض گسترده حقوق بشر، به‌ویژه در [[قتل‌عام ۶۷| | '''سید حسین موسوی تبریزی'''، با نام اصلی سید حسین پورمیرغفاری (متولد ۱۳۲۶، تبریز) دادستان کل انقلاب و مقام قضایی جمهوری اسلامی ایران در دهه ۱۳۶۰، به دلیل نقشش در نقض گسترده حقوق بشر، به‌ویژه در [[قتل‌عام ۶۷|کشتار زندانیان سیاسی سال ۱۳۶۷]] و اتهامات مرتبط با آتش‌سوزی سینما رکس آبادان در سال ۱۳۵۷، چهره‌ای سیاه در تاریخ معاصر ایران است. او به‌عنوان دادستان کل انقلاب و حاکم شرع، در سرکوب مخالفان سیاسی، اعدام‌های جمعی، و سرکوب خانواده‌های قربانیان نقش داشت. منابع متعدد، از جمله نامه‌های زندانیان سیاسی مانند [[مریم اکبری منفرد]] و گزارش‌های حقوق بشری، به مسئولیت او در این جنایات اشاره دارند. اتهام مشارکت در آتش‌سوزی سینما رکس، که صدها کشته برجای گذاشت، نیز بر وجهه او سایه افکنده است. موسوی تبریزی در دهه‌های بعدی تلاش کرد با انکار نقش خود در کشتار ۶۷ و حمایت از [[رژیم ولایت فقیه|ولایت فقیه]]، گذشته‌اش را تطهیر کند، اما واکنش‌های عمومی و شواهد مستند این تلاش‌ها را بی‌اثر کرده‌اند. | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
[[پرونده:موسوی تبریزی و لاجوردی.JPG|جایگزین=موسوی تبریزی و لاجوردی|بندانگشتی|موسوی تبریزی و لاجوردی]] | [[پرونده:موسوی تبریزی و لاجوردی.JPG|جایگزین=موسوی تبریزی و لاجوردی|بندانگشتی|موسوی تبریزی و لاجوردی]] | ||
سید حسین موسوی تبریزی (متولد ۱۳۲۶) از روحانیون بانفوذ در سال‌های اولیه پس از [[انقلاب ضد سلطنتی| | سید حسین موسوی تبریزی (متولد ۱۳۲۶) از روحانیون بانفوذ در سال‌های اولیه پس از [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷]] بود که به‌عنوان معتمد [[روح‌الله خمینی|خمینی]]، نقش مهمی در نظام قضایی جمهوری اسلامی ایفا کرد. او در مقام دادستان کل انقلاب و حاکم شرع، در سرکوب مخالفان سیاسی و اجرای احکام اعدام مشارکت داشت. نام او با کشتار زندانیان سیاسی در ۱۳۶۷ و اتهام دست‌داشتن در آتش‌سوزی سینما رکس گره خورده است. | ||
== زمینه تاریخی و نقش قضایی موسوی تبریزی == | == زمینه تاریخی و نقش قضایی موسوی تبریزی == | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
=== زمینه کشتار === | === زمینه کشتار === | ||
تابستان ۱۳۶۷ شاهد اعدام هزاران زندانی سیاسی، | تابستان ۱۳۶۷ شاهد اعدام هزاران زندانی سیاسی، اغلب از مجاهدین خلق و دیگر سازمان‌های انقلابی، بود. این کشتار، معروف به «کشتار ۶۷»، با فتوای روح‌الله خمینی و توسط «[[هیئت مرگ]]» اجرا شد. گزارش دویچه‌وله این اعدام‌ها را جنایت علیه بشریت توصیف می‌کند.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%DA%A9%D8%B4%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%DB%B6%DB%B7-%D9%88-%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D9%88%D8%BA%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87/a-62688390 کشتار ۶۷ و سلسله دروغ‌های «دادستانی با اختیارات ویژه» - سایت دویچه‌وله]</ref> | ||
=== نقش قضایی موسوی تبریزی === | === نقش قضایی موسوی تبریزی === | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
=== شهادت‌های بازماندگان === | === شهادت‌های بازماندگان === | ||
شاهدان بازمانده از کشتار ۶۷، مانند زندانیان | شاهدان بازمانده از کشتار ۶۷، مانند زندانیان [[زندان اوین]] '''و''' [[زندان گوهردشت]]، از فضای رعب و وحشت در بازجویی‌ها و اعدام‌های دسته‌جمعی سخن گفته‌اند. گزارش کانون حقوق بشر ایران به مواردی از بازجویی‌های شبانه و اعدام‌های بدون اطلاع خانواده‌ها اشاره دارد.<ref name=":2">[https://iranhrs.org/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A7%DA%A9%D8%A8%D8%B1%DB%8C-%D9%85%D9%86%D9%81%D8%B1%D8%AF-%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D8%A7/ زندانی سیاسی مریم اکبری منفرد: «عدالت از عشق مادری والاتر است» - کانون حقوق بشر ایران]</ref> یکی از بازماندگان در مصاحبه‌ای اظهار داشت که قضات شرع، از جمله موسوی تبریزی، با پرسش‌های کوتاه و بدون فرصت دفاع، احکام اعدام را صادر می‌کردند.<ref name=":3">[https://kar-online.com/%D8%AF%D9%88-%D9%86%DA%A9%D8%AA%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%85%D8%B5%D8%A7%D8%AD%D8%A8%D9%87%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C/ دو نکته درباره مصاحبه‌های حسین موسوی تبریزی و محمدجعفر محلاتی در مورد کشتار تابستان ۶۷ - سایت کار]</ref> این شهادت‌ها نقش مستقیم او را در اجرای این جنایات تأیید می‌کنند. یکی از سخنان معروف موسی تبریزی که در کیهان ۲۹شهریور ۱۳۶۰ درج شده، قساوت او را در رابطه با زندانیان سیاسی اعدام‌شده در سال ۱۳۶۰ به تصویر می‌کشد: | ||
«یکی از احکام جمهوری اسلامی این است که هر کس در برابر این نظام امام عادل بایستد، کشتن او واجب است، و زخمی‌اش را باید زخمی تر کرد تا کشته شود. این حکم اسلام است. چیزی نیست که ما تازه آورده باشیم.» | «یکی از احکام جمهوری اسلامی این است که هر کس در برابر این نظام امام عادل بایستد، کشتن او واجب است، و زخمی‌اش را باید زخمی تر کرد تا کشته شود. این حکم اسلام است. چیزی نیست که ما تازه آورده باشیم.» | ||
یکی از جنایت‌های انجام شده، قتل مجاهد خلق، اکبر چوپانی، تکنسین بیمارستان تبریز در ۲۰ فروردین ۱۳۶۲ است. طبق گزارش‌ها، چوپانی پس از دستگیری تحت شکنجه شدید قرار گرفت و به دست خود موسوی تبریزی کشته شد. موسوی تبریزی از چوپانی خواست توبه‌نامه بنویسد و دوستانش را لو دهد، اما او مقاومت کرد و درنهایت به طرز فجیعی کشته شد. این واقعه در پست‌های شبکه‌های اجتماعی نیز بازتاب یافته و به‌عنوان نمونه‌ای از جنایت‌های موسوی تبریزی مطرح شده است.<ref name=":8">[https://martyrs.mojahedin.org/i/news/202361 قتل‌عام ۶۷ ـ خمینی و قتل‌عام یک میلیون نفر... ـ شماره ۱۱- سایت سازمان مجاهدین خلق ایران] </ref> | |||
نمونه‌ی دیگر، اعدام مجاهد خلق، [[ثریا ابوالفتحی]]، دانشجوی رشته زیست شناسی دانشگاه تبریز است. موسوی تبریزی، از زنان و دختران زندانی درخواست ازدواج موقت می‌کرد. ثریا وقتی با این صحنه مواجه شد، از شدت برانگیختگی سیلی محکمی بر بناگوش او نواخت و به‌همین دلیل، همان روز به جوخه‌ی اعدام سپرده شد.<ref name=":8" /> | |||
=== انکار مسئولیت و تناقض‌گویی === | === انکار مسئولیت و تناقض‌گویی === | ||
موسوی تبریزی در مصاحبه‌ای با رادیو فرانسه در سال ۱۴۰۱ ادعا کرد که در کشتار ۶۷ نقشی نداشته و [[محمد ری شهری| | موسوی تبریزی در مصاحبه‌ای با رادیو فرانسه در سال ۱۴۰۱ ادعا کرد که در کشتار ۶۷ نقشی نداشته و [[محمد ری شهری|محمدحسین ری‌شهری]]، وزیر اطلاعات وقت، مسئول اصلی بود.<ref>[https://www.rfi.fr/fa/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/20220801-%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%AA%D8%A8%D8%B1%DB%8C%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D9%A6%D9%A7-%D9%85%D9%86-%D9%86%D9%82%D8%B4%DB%8C-%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D9%85-%D8%B1%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA موسوی تبریزی: در اعدام‌های سال ٦٧ من نقشی نداشتم، ری‌شهری نقش اصلی را داشت - سایت رفی]</ref> او مدعی شد که در زمان اعدام‌ها، از مسئولیت قضایی کنار رفته بود. با این حال، منابع متعدد این ادعا را رد می‌کنند. شواهد تاریخی نشان می‌دهند که او تا اواسط دهه ۱۳۶۰ همچنان در نظام قضایی فعال بود.<ref name=":3" /> برخی از گزارش‌ها نیز تأکید می‌کند که موسوی تبریزی به‌عنوان یکی از معتمدان خمینی، نمی‌توانست از این تصمیمات بی‌اطلاع باشد.<ref name=":0" /> این تناقض‌گویی‌ها تلاشی برای تطهیر گذشته او تلقی می‌شود. | ||
== آتش‌سوزی سینما رکس: اتهامات و شواهد == | == آتش‌سوزی سینما رکس: اتهامات و شواهد == | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۸: | ||
=== مقایسه با دیگر مقامات === | === مقایسه با دیگر مقامات === | ||
در مقایسه با دیگر قضات شرع مانند | در مقایسه با دیگر قضات شرع مانند [[اسدالله لاجوردی]] یا محمدحسین ری‌شهری، موسوی تبریزی به دلیل نزدیکی به خمینی و نقشش در سال‌های اولیه انقلاب، از نفوذ بیشتری برخوردار بود.<ref name=":1" /> | ||
== نتیجه‌گیری == | == نتیجه‌گیری == | ||