۲٬۲۱۵
ویرایش
Alireza k h (بحث | مشارکتها) (ویراستاری بعضی از قسمتهای مقاله) |
Alireza k h (بحث | مشارکتها) جز (ویراستاری بعضی از قسمتهای مقاله، قبل از انتشار) |
||
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
=== انزوای دیپلماتیک و تحریمها === | === انزوای دیپلماتیک و تحریمها === | ||
[[پرونده:تحریمهای بینالمللی جمهوری اسلامی.JPG|جایگزین=تحریمهای بینالمللی جمهوری اسلامی|بندانگشتی|277x277پیکسل|تحریمهای بینالمللی جمهوری اسلامی]] | [[پرونده:تحریمهای بینالمللی جمهوری اسلامی.JPG|جایگزین=تحریمهای بینالمللی جمهوری اسلامی|بندانگشتی|277x277پیکسل|تحریمهای بینالمللی جمهوری اسلامی]] | ||
جمهوری اسلامی ایران در دهههای اخیر | جمهوری اسلامی ایران در دهههای اخیر خود در انزوای دیپلماتیک عمیقی فرو رفته است. این انزوا، که ریشه در بنیادگرایی دینی و اقدامات تروریستی رژیم و نیز اصرار بر غنیسازی سطح بالای اورانیوم با هدف تولید بمب اتمی دارد، با تحریمهای گستردهی بینالمللی تشدید شده و اقتصاد ایران را به ورطهی فروپاشی کشانده است.<ref name=":4" /> | ||
اولویت دادن به پروژههای بنیادگرایانه بر توسعهی اقتصادی، اثرات تحریمهای بینالمللی را تشدید کرده است.<ref name=":3" /> انزوای دیپلماتیک رژیم، با قطع روابط با بسیاری از کشورهای غربی و کاهش همکاری با نهادهای بینالمللی مانند سازمان ملل، توانایی رژیم برای جذب سرمایهگذاری خارجی را از بین برده است.<ref name=":0" /> این وضعیت، همراه با فساد گستردهی داخلی، اقتصاد ایران را به یک سیستم شکننده و وابسته به منابع محدود تبدیل کرده است. | |||
همچنین تحریمهای | همچنین تحریمهای ثانویه -که شرکتهای خارجی را از تجارت با ایران منع میکنند- زنجیرهی تأمین کالاهای اساسی را مختل کرده و به افزایش قیمتها و کمبود مواد غذایی و دارو منجر شده است.<ref name=":1" /> | ||
=== فروپاشی نیروهای نیابتی === | === فروپاشی نیروهای نیابتی === | ||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
شبکهی نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی، که بهعنوان ابزار اصلی نفوذ منطقهای رژیم عمل میکرد، در سالهای اخیر به دلیل شکستهای استراتژیک و فشارهای بینالمللی در حال فروپاشی است. سقوط رژیم بشار اسد در سوریه، که عمق استراتژیک رژیم بود، ضربهی بزرگی به محور مقاومت وارد کرده است.<ref name=":8">[https://article.mojahedin.org/i/%D9%86%D9%85%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C%DA%A9-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87-%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C نمود آثار شکست استراتژیک در بحران درونی، منطقهیی و بینالمللی - سایت سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref> این شکست، توانایی رژیم برای حفظ خطوط تأمین تسلیحاتی به حزبالله لبنان را مختل کرده و نفوذ آن در شامات را به شدت کاهش داده است. | شبکهی نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی، که بهعنوان ابزار اصلی نفوذ منطقهای رژیم عمل میکرد، در سالهای اخیر به دلیل شکستهای استراتژیک و فشارهای بینالمللی در حال فروپاشی است. سقوط رژیم بشار اسد در سوریه، که عمق استراتژیک رژیم بود، ضربهی بزرگی به محور مقاومت وارد کرده است.<ref name=":8">[https://article.mojahedin.org/i/%D9%86%D9%85%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C%DA%A9-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87-%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C نمود آثار شکست استراتژیک در بحران درونی، منطقهیی و بینالمللی - سایت سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref> این شکست، توانایی رژیم برای حفظ خطوط تأمین تسلیحاتی به حزبالله لبنان را مختل کرده و نفوذ آن در شامات را به شدت کاهش داده است. | ||
حزبالله لبنان، به دلیل فشارهای نظامی اسرائیل و کاهش حمایت مالی ایران، در موقعیت ضعف بیسابقهای قرار گرفته است.<ref name=":6" /> همچنین وضعیت بغرنج حماس در [[غزه|'''غزه''']]، به دلیل محاصره و شکست در درگیریهای اخیر، و ناتوانی حوثیهای یمن در حفظ عملیات نظامی علیه ائتلاف عربی، نشاندهندهی افول قدرت نیابتی رژیم است.<ref name=":9">[https://article.mojahedin.org/i/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C%DA%A9-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%AC%D8%A7-%D9%85%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%9F بحران استراتژیک به کجا میرود؟ - سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref> علاوه بر این، حشدالشعبی در عراق به حاشیه رانده شده و نفوذ | حزبالله لبنان، به دلیل فشارهای نظامی اسرائیل و کاهش حمایت مالی ایران، در موقعیت ضعف بیسابقهای قرار گرفته است.<ref name=":6" /> همچنین وضعیت بغرنج حماس در [[غزه|'''غزه''']]، به دلیل محاصره و شکست در درگیریهای اخیر، و ناتوانی حوثیهای یمن در حفظ عملیات نظامی علیه ائتلاف عربی، نشاندهندهی افول قدرت نیابتی رژیم است.<ref name=":9">[https://article.mojahedin.org/i/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C%DA%A9-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%AC%D8%A7-%D9%85%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AF%D8%9F بحران استراتژیک به کجا میرود؟ - سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref> علاوه بر این، حشدالشعبی در عراق به حاشیه رانده شده و نفوذ جمهوری اسلامی در این کشور به دلیل اعتراضات مردمی و فشارهای سیاسی کاهش یافته است. | ||
سیاست رژیم در سرمایهگذاری سنگین روی نیروهای نیابتی، به جای توسعهی داخلی، منابع مالی ایران را تحلیل برده و نارضایتی عمومی را افزایش داده است.<ref name=":7" /> این شکستها، رژیم ایران را آسیبپذیر کرده و رویای صدور انقلاب را به کابوس تبدیل کرده است.<ref name=":5" /> فروپاشی این شبکه، رژیم را از ابزار اصلی نفوذ خود محروم کرده و شکنندگی استراتژیک آن را نمایان ساخته است.<ref name=":1" /> | |||
=== بحران هستهای === | === بحران هستهای === | ||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
برنامهی هستهای جمهوری اسلامی یکی از مهمترین عوامل تشدید بحرانهای بینالمللی این رژیم بوده و به دلیل پنهانکاری و عدم همکاری با نهادهای جهانی به بنبست رسیده است. نقض تعهدات ایران در توافق هستهای ۲۰۱۵ (برجام)، بهویژه پس از خروج ایالات متحده در سال ۲۰۱۸، به بازگشت تحریمهای شدید و کاهش همکاریهای بینالمللی منجر شده است.<ref name=":4" /> این تحریمها، که صادرات نفت و دسترسی به سیستمهای مالی جهانی را محدود کردهاند، اقتصاد ایران را فلج کرده و تورم و بیکاری را به سطوح بیسابقهای رسانده است. | برنامهی هستهای جمهوری اسلامی یکی از مهمترین عوامل تشدید بحرانهای بینالمللی این رژیم بوده و به دلیل پنهانکاری و عدم همکاری با نهادهای جهانی به بنبست رسیده است. نقض تعهدات ایران در توافق هستهای ۲۰۱۵ (برجام)، بهویژه پس از خروج ایالات متحده در سال ۲۰۱۸، به بازگشت تحریمهای شدید و کاهش همکاریهای بینالمللی منجر شده است.<ref name=":4" /> این تحریمها، که صادرات نفت و دسترسی به سیستمهای مالی جهانی را محدود کردهاند، اقتصاد ایران را فلج کرده و تورم و بیکاری را به سطوح بیسابقهای رسانده است. | ||
همچنین اصرار رژیم بر ادامهی غنیسازی اورانیوم، علیرغم هشدارهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به تهدیدات نظامی از سوی اسرائیل و غرب دامن زده است. | همچنین اصرار رژیم بر ادامهی غنیسازی اورانیوم، علیرغم هشدارهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، به تهدیدات نظامی از سوی اسرائیل و غرب دامن زده است. هزینههای هنگفت برنامهی هستهای، که با فساد و سوءمدیریت همراه بوده، منابع ملی را تحلیل برده و نارضایتی عمومی را افزایش داده است.<ref name=":3" /> همچنین ناکامی رژیم در مذاکرات احیای برجام، به دلیل پافشاری بر شروط غیرواقعی، فرصتهای دیپلماتیک برای کاهش فشارها را از بین برده است.<ref name=":8" /> | ||
علاوه بر این، کشف سایتهای مخفی هستهای و گزارشهای آژانس دربارهی فعالیتهای غیرمجاز، اعتماد جامعهی جهانی به رژیم را به شدت کاهش داده است.<ref name=":1" /> این وضعیت، همراه با ناتوانی رژیم در ارائهی پاسخهای شفاف، به تشدید انزوای دیپلماتیک و تهدیدات نظامی منجر شده است. بحران هستهای، رژیم ایران را در برابر گزینههای محدودی قرار داده که هیچیک به نفع بقای آن نیست: یا تسلیم در برابر غرب، یا تقابل نظامی با پیامدهای فاجعهبار<ref name=":5" /> این بنبست، شکنندگی استراتژیک رژیم را نمایان ساخته است. | علاوه بر این، کشف سایتهای مخفی هستهای و گزارشهای آژانس دربارهی فعالیتهای غیرمجاز، اعتماد جامعهی جهانی به رژیم را به شدت کاهش داده است.<ref name=":1" /> این وضعیت، همراه با ناتوانی رژیم در ارائهی پاسخهای شفاف، به تشدید انزوای دیپلماتیک و تهدیدات نظامی منجر شده است. بحران هستهای، رژیم ایران را در برابر گزینههای محدودی قرار داده که هیچیک به نفع بقای آن نیست: یا تسلیم در برابر غرب، یا تقابل نظامی با پیامدهای فاجعهبار<ref name=":5" /> این بنبست، شکنندگی استراتژیک رژیم را نمایان ساخته است. | ||
خط ۵۹: | خط ۵۹: | ||
نقض گستردهی حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی، از جمله سرکوب اعتراضات مردمی و اعدامهای گسترده، به یکی از بزرگترین بحرانهای بینالمللی این رژیم تبدیل شده است. سرکوب خشونتآمیز [[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران|'''اعتراضات سراسری''']]، بهویژه در سالهای ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱، واکنشهای تند جامعهی جهانی را برانگیخته و رژیم را در معرض تحقیقات بینالمللی قرار داده است.<ref name=":2" /> [[سازمان ملل متحد|'''سازمان ملل متحد''']] و سازمانهای حقوق بشری مانند عفو بینالملل بارها رژیم را به دلیل اعدامهای گسترده و بازداشتهای خودسرانه محکوم کردهاند. | نقض گستردهی حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی، از جمله سرکوب اعتراضات مردمی و اعدامهای گسترده، به یکی از بزرگترین بحرانهای بینالمللی این رژیم تبدیل شده است. سرکوب خشونتآمیز [[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران|'''اعتراضات سراسری''']]، بهویژه در سالهای ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱، واکنشهای تند جامعهی جهانی را برانگیخته و رژیم را در معرض تحقیقات بینالمللی قرار داده است.<ref name=":2" /> [[سازمان ملل متحد|'''سازمان ملل متحد''']] و سازمانهای حقوق بشری مانند عفو بینالملل بارها رژیم را به دلیل اعدامهای گسترده و بازداشتهای خودسرانه محکوم کردهاند. | ||
همچنین سرکوب اقلیتهای قومی و مذهبی، مانند کردها و [[بهائیان ایران|'''بهائیان''']]، به اتهامات نقض حقوق بشر علیه رژیم شدت بخشیده است.<ref name=":6" /> | همچنین سرکوب اقلیتهای قومی و مذهبی، مانند کردها و [[بهائیان ایران|'''بهائیان''']]، به اتهامات نقض حقوق بشر علیه رژیم شدت بخشیده است.<ref name=":6" /> سیاستهای سرکوبگرانهی رژیم، که برای حفظ قدرت داخلی اعمال میشوند، هزینههای دیپلماتیک سنگینی به دنبال داشته و حمایت بینالمللی از مخالفان رژیم را افزایش داده است.<ref name=":7" /> همچنین صدور احکام اعدام برای معترضان و فعالان سیاسی، به تحریمهای هدفمند علیه مقامات رژیم منجر شده است.<ref name=":1" /> گزارشهای سازمان ملل دربارهی نقض حقوق بشر، از جمله شکنجه و اعدامهای فراقانونی، رژیم را در برابر فشارهای حقوقی و سیاسی قرار داده است.<ref name=":9" /> این فشارها، همراه با قطعنامههای سازمان ملل و تحریمهای حقوق بشری، رژیم را بیش از پیش منزوی کرده و مشروعیت آن را در صحنهی جهانی تضعیف کرده است. ناتوانی نظام جمهوری اسلامی در پاسخگویی به این اتهامات، به دلیل ساختار سرکوبگر و غیرشفاف آن، به افزایش نارضایتی داخلی و حمایت جهانی از تغییر رژیم منجر شده است.<ref name=":5" /> این بحران، رژیم را در برابر تهدیدات وجودی داخلی و خارجی قرار داده است. | ||
== منابع: == | == منابع: == |