۸٬۷۵۸
ویرایش
کاربر:Khosro/صفحه تمرین بهرام بیضایی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح املا، اصلاح سجاوندی، اصلاح ارقام) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
| رنگ پس‌زمینه = | | رنگ پس‌زمینه = | ||
| عنوان = بهرام بیضایی | | عنوان = بهرام بیضایی | ||
| تصویر =بهرام | | تصویر =بهرام بیضایی؛4.jpg | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
| جنبش = | | جنبش = | ||
| سبک = | | سبک = | ||
| آثار = فیلم سینمای: رگبار، باشو غریبه کوچولو، ماه و مه و… | | آثار = فیلم سینمای: رگبار، باشو غریبه کوچولو، ماه و مه و…{{!}} | ||
نمایشنامه‌ها: مرگ یزدگرد، هشتمین سفر سندباد، عروسک‌ها و…{{!}} کتاب‌ها: نمایش در ایران، دیوان نمایش، سهراب‌کشی، هزار افسان کجاست؟ | |||
| پشتیبانان = | | پشتیبانان = | ||
| تأثیرپذیرفته از = | | تأثیرپذیرفته از = | ||
| تأثیرگذاشته بر =هنرمندان ایرانی | | تأثیرگذاشته بر =هنرمندان ایرانی | ||
| جوایز = | | جوایز =چندین جایزه در جشنواره‌های داخلی و بین‌المللی | ||
| وب‌گاه = | | وب‌گاه = | ||
}} | }} | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
بیضایی در دانشگاه تحت تأثیر آثار شاعران کلاسیک پارسی مانند [[حافظ]] و [[سعدی]] و نمایشنامه‌نویسان مدرن مانند [[برتولت برشت]] قرار گرفت. او در گروه‌های تئاتر دانشجویی فعال بود و نمایشنامه‌هایی نوشت که در محافل دانشگاهی اجرا شدند. اگرچه تحصیلاتش را در رشته تئاتر به پایان نرساند، دانش عمیق او در فرهنگ و تاریخ ایران پایه‌ای برای آثار آینده‌اش شد.<ref name=":0" /><ref name=":8">[https://bukharamag.com/1392.10.757.html شب بهرام بیضایی/ ترانه مسکوب - مجله فرهنگی بخارا]</ref> | بیضایی در دانشگاه تحت تأثیر آثار شاعران کلاسیک پارسی مانند [[حافظ]] و [[سعدی]] و نمایشنامه‌نویسان مدرن مانند [[برتولت برشت]] قرار گرفت. او در گروه‌های تئاتر دانشجویی فعال بود و نمایشنامه‌هایی نوشت که در محافل دانشگاهی اجرا شدند. اگرچه تحصیلاتش را در رشته تئاتر به پایان نرساند، دانش عمیق او در فرهنگ و تاریخ ایران پایه‌ای برای آثار آینده‌اش شد.<ref name=":0" /><ref name=":8">[https://bukharamag.com/1392.10.757.html شب بهرام بیضایی/ ترانه مسکوب - مجله فرهنگی بخارا]</ref> | ||
[[پرونده:بهرام بضایی؛1.JPG|جایگزین=بهرام بیضایی در آغاز فعالیت هنری|بندانگشتی|228x228پیکسل|بهرام بیضایی در آغاز فعالیت هنری]] | |||
=== آغاز فعالیت حرفه‌ای === | === آغاز فعالیت حرفه‌ای === | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۸: | ||
=== آثار سینمایی === | === آثار سینمایی === | ||
[[پرونده:بهرام بیضایی؛2.JPG|جایگزین=بهرام بیضایی|بندانگشتی|239x239پیکسل|بهرام بیضایی]] | |||
بهرام بیضایی کارگردانی فیلم را در سال ۱۳۴۹ با فیلم کوتاه «عمو سیبیلو» آغاز کرد و در سال ۱۳۵۱ اولین فیلم بلند خود، «رگبار»، را ساخت. «رگبار» داستان معلمی را روایت می‌کند که به روستایی دورافتاده منتقل می‌شود و با چالش‌های اجتماعی و عاطفی مواجه می‌شود. این فیلم با سبک بصری نوآورانه و نقد اجتماعی، جایزه بهترین کارگردانی جشنواره بین‌المللی فیلم تهران را کسب کرد و بیضایی را به‌عنوان یکی از چهره‌های برجسته سینمای موج نو ایران معرفی کرد. | بهرام بیضایی کارگردانی فیلم را در سال ۱۳۴۹ با فیلم کوتاه «عمو سیبیلو» آغاز کرد و در سال ۱۳۵۱ اولین فیلم بلند خود، «رگبار»، را ساخت. «رگبار» داستان معلمی را روایت می‌کند که به روستایی دورافتاده منتقل می‌شود و با چالش‌های اجتماعی و عاطفی مواجه می‌شود. این فیلم با سبک بصری نوآورانه و نقد اجتماعی، جایزه بهترین کارگردانی جشنواره بین‌المللی فیلم تهران را کسب کرد و بیضایی را به‌عنوان یکی از چهره‌های برجسته سینمای موج نو ایران معرفی کرد. | ||
فیلم «غریبه و مه» (۱۳۵۳) داستانی عرفانی و نمادین دارد که در آن مردی از دریا به روستایی می‌رسد و با باورهای محلی درگیر می‌شود. این فیلم با تصاویر شاعرانه و مضامین فلسفی، مورد توجه منتقدان قرار گرفت. «کلاغ» (۱۳۵۵) یک کمدی-درام است که داستان مردی را روایت می‌کند که در جستجوی هویت خود است. این فیلم با طنز تلخ و نقد اجتماعی، از آثار برجسته بیضایی محسوب می‌شود. | فیلم «غریبه و مه» (۱۳۵۳) داستانی عرفانی و نمادین دارد که در آن مردی از دریا به روستایی می‌رسد و با باورهای محلی درگیر می‌شود. این فیلم با تصاویر شاعرانه و مضامین فلسفی، مورد توجه منتقدان قرار گرفت. «کلاغ» (۱۳۵۵) یک کمدی-درام است که داستان مردی را روایت می‌کند که در جستجوی هویت خود است. این فیلم با طنز تلخ و نقد اجتماعی، از آثار برجسته بیضایی محسوب می‌شود. | ||
[[پرونده:باشو غریبه کوچک.JPG|جایگزین=فیلم باشو غریبه کوچک|بندانگشتی|220x220پیکسل|فیلم باشو غریبه کوچک]] | |||
«چریکه تارا» (۱۳۵۷) که درست قبل از انقلاب ساخته شد، داستان زنی را روایت می‌کند که پس از مرگ همسرش، با چالش‌های زندگی در جامعه سنتی مواجه می‌شود. این فیلم به دلیل شرایط سیاسی، تا سال‌ها اکران نشد. پس از انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷، بیضایی با سانسور و محدودیت‌های شدید مواجه شد. فیلم «مرگ یزدگرد» (۱۳۶۱)، بر اساس نمایشنامه‌ای از خود او، به دلیل محتوای سیاسی و انتقادی، سال‌ها اجازه اکران نیافت. این فیلم، که به سقوط سلسله ساسانیان می‌پردازد، به‌طور غیرمستقیم به مسائل سیاسی معاصر ایران اشاره دارد. | «چریکه تارا» (۱۳۵۷) که درست قبل از انقلاب ساخته شد، داستان زنی را روایت می‌کند که پس از مرگ همسرش، با چالش‌های زندگی در جامعه سنتی مواجه می‌شود. این فیلم به دلیل شرایط سیاسی، تا سال‌ها اکران نشد. پس از انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷، بیضایی با سانسور و محدودیت‌های شدید مواجه شد. فیلم «مرگ یزدگرد» (۱۳۶۱)، بر اساس نمایشنامه‌ای از خود او، به دلیل محتوای سیاسی و انتقادی، سال‌ها اجازه اکران نیافت. این فیلم، که به سقوط سلسله ساسانیان می‌پردازد، به‌طور غیرمستقیم به مسائل سیاسی معاصر ایران اشاره دارد. | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۲۱: | ||
= نمایشنامه‌ها = | = نمایشنامه‌ها = | ||
[[پرونده:نمایشنامه مرگ یزدگرد.JPG|جایگزین=نمایشنامه مرگ یزدگرد، اثری از بهرام بیضایی|بندانگشتی|270x270پیکسل|نمایشنامه مرگ یزدگرد، اثری از بهرام بیضایی]] | |||
بهرام بیضایی فعالیت حرفه‌ای خود را در دهه ۱۳۴۰ با نمایشنامه‌نویسی آغاز کرد و به سرعت به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین نمایشنامه‌نویسان ایران شناخته شد. او با ترکیب اساطیر و تاریخ ایران با مسائل اجتماعی و سیاسی معاصر، آثاری خلق کرد که هم از نظر فرم و هم محتوا نوآورانه بودند. نمایشنامه‌های او اغلب با زبان شاعرانه و ساختارهای دراماتیک پیچیده نوشته شده‌اند و به موضوعاتی چون هویت، عدالت و مقاومت در برابر قدرت می‌پردازند. بسیاری از این آثار به دلیل محتوای انتقادی، به‌ویژه پس از انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷، با سانسور و محدودیت مواجه شدند. | بهرام بیضایی فعالیت حرفه‌ای خود را در دهه ۱۳۴۰ با نمایشنامه‌نویسی آغاز کرد و به سرعت به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین نمایشنامه‌نویسان ایران شناخته شد. او با ترکیب اساطیر و تاریخ ایران با مسائل اجتماعی و سیاسی معاصر، آثاری خلق کرد که هم از نظر فرم و هم محتوا نوآورانه بودند. نمایشنامه‌های او اغلب با زبان شاعرانه و ساختارهای دراماتیک پیچیده نوشته شده‌اند و به موضوعاتی چون هویت، عدالت و مقاومت در برابر قدرت می‌پردازند. بسیاری از این آثار به دلیل محتوای انتقادی، به‌ویژه پس از انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷، با سانسور و محدودیت مواجه شدند. | ||
| خط ۱۷۱: | خط ۱۷۴: | ||
= آثار مکتوب = | = آثار مکتوب = | ||
[[پرونده:بهرام بیضایی؛3.JPG|جایگزین=بهرام بیضایی|بندانگشتی|230x230پیکسل|بهرام بیضایی]] | |||
بهرام بیضایی علاوه بر فعالیت در سینما و تئاتر، به‌عنوان پژوهشگر و نویسنده نیز آثاری برجسته در حوزه فرهنگ، تاریخ و نمایش ایران خلق کرده است. کتاب‌های او، که عمدتاً پژوهشی و تحلیلی هستند، به بررسی ریشه‌های نمایشی و ادبی ایران می‌پردازند و از منابع مهم برای پژوهشگران تئاتر و فرهنگ ایرانی محسوب می‌شوند. این آثار با نثری روان و رویکردی علمی، جایگاه بیضایی را به‌عنوان یکی از محققان برجسته فرهنگ ایران تثبیت کرده‌اند. | بهرام بیضایی علاوه بر فعالیت در سینما و تئاتر، به‌عنوان پژوهشگر و نویسنده نیز آثاری برجسته در حوزه فرهنگ، تاریخ و نمایش ایران خلق کرده است. کتاب‌های او، که عمدتاً پژوهشی و تحلیلی هستند، به بررسی ریشه‌های نمایشی و ادبی ایران می‌پردازند و از منابع مهم برای پژوهشگران تئاتر و فرهنگ ایرانی محسوب می‌شوند. این آثار با نثری روان و رویکردی علمی، جایگاه بیضایی را به‌عنوان یکی از محققان برجسته فرهنگ ایران تثبیت کرده‌اند. | ||
| خط ۲۰۶: | خط ۲۱۰: | ||
در سینما، بیضایی از تصاویر شاعرانه و نمادگرایی برای انتقال مفاهیم عمیق استفاده می‌کند. فیلم «باشو، غریبه کوچک» (۱۳۶۴) با ترکیب فرهنگ‌های مختلف ایرانی، به موضوعاتی چون جنگ، هویت فرهنگی و همدلی اقوام می‌پردازد. آثار او به دلیل محتوای انتقادی، بارها با سانسور مواجه شدند، اما تأثیر عمیقی بر سینمای موج نو ایران و تئاتر مدرن گذاشتند. سبک بیضایی با تأکید بر زنان به‌عنوان شخصیت‌های محوری، از جمله در «چریکه تارا» (۱۳۵۷)، نشان‌دهنده دیدگاه پیشرو او در مسائل جنسیتی است.<ref name=":0" /><ref name=":9">[https://www.avangard.ir/blog/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85-%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C/ غربت، تنهایی و شکوه - آوانگارد]</ref> | در سینما، بیضایی از تصاویر شاعرانه و نمادگرایی برای انتقال مفاهیم عمیق استفاده می‌کند. فیلم «باشو، غریبه کوچک» (۱۳۶۴) با ترکیب فرهنگ‌های مختلف ایرانی، به موضوعاتی چون جنگ، هویت فرهنگی و همدلی اقوام می‌پردازد. آثار او به دلیل محتوای انتقادی، بارها با سانسور مواجه شدند، اما تأثیر عمیقی بر سینمای موج نو ایران و تئاتر مدرن گذاشتند. سبک بیضایی با تأکید بر زنان به‌عنوان شخصیت‌های محوری، از جمله در «چریکه تارا» (۱۳۵۷)، نشان‌دهنده دیدگاه پیشرو او در مسائل جنسیتی است.<ref name=":0" /><ref name=":9">[https://www.avangard.ir/blog/%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%85-%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C/ غربت، تنهایی و شکوه - آوانگارد]</ref> | ||
[[پرونده:جوایز بهرام بیضایی.JPG|جایگزین=بهرام بیضای؛ دکتری عالی افتخاری ادبیات دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند|بندانگشتی|240x240پیکسل|بهرام بیضای؛ دکتری عالی افتخاری ادبیات دانشگاه سنت اندروز اسکاتلند]] | |||
=== جوایز و افتخارات === | === جوایز و افتخارات === | ||
| خط ۲۳۳: | خط ۲۳۸: | ||
=== زندگی در تبعید و ادامه مخالفت === | === زندگی در تبعید و ادامه مخالفت === | ||
[[پرونده:بهرام بیضایی؛اجرای طرب‌نامه در آمریکا.JPG|جایگزین=بهرام بیضایی؛ اجرای نمایشنامه طرب‌نامه در آمریکا|بندانگشتی|252x252پیکسل|بهرام بیضایی؛ اجرای نمایشنامه طرب‌نامه در آمریکا]] | |||
پس از مهاجرت به آمریکا در سال ۲۰۱۰، بهرام بیضایی به‌عنوان استاد مدعو به دانشگاه استنفورد پیوست و دوره‌های آموزشی در زمینه سینما، تئاتر و فرهنگ ایران برگزار کرد. این فعالیت‌ها، که توسط صدای آمریکا پوشش داده شده‌اند، به او امکان داد تا فرهنگ و هنر ایران را به مخاطبان جهانی معرفی کند. بیضایی در تبعید نیز از نقد رژیم جمهوری اسلامی دست نکشید و در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌هایش، به سرکوب آزادی بیان و شست‌وشوی مغزی توسط رژیم جمهوری اسلامی اشاره کرد. | پس از مهاجرت به آمریکا در سال ۲۰۱۰، بهرام بیضایی به‌عنوان استاد مدعو به دانشگاه استنفورد پیوست و دوره‌های آموزشی در زمینه سینما، تئاتر و فرهنگ ایران برگزار کرد. این فعالیت‌ها، که توسط صدای آمریکا پوشش داده شده‌اند، به او امکان داد تا فرهنگ و هنر ایران را به مخاطبان جهانی معرفی کند. بیضایی در تبعید نیز از نقد رژیم جمهوری اسلامی دست نکشید و در مصاحبه‌ها و سخنرانی‌هایش، به سرکوب آزادی بیان و شست‌وشوی مغزی توسط رژیم جمهوری اسلامی اشاره کرد. | ||