۸٬۷۶۲
ویرایش
کاربر:Khosro/صفحه تمرین امیرعلی حاجی‌زاده: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''امیرعلی حاجی‌زاده'''، (۱۳۴۰-۱۴۰۴)، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از سال ۱۳۸۸ تا زمان مرگش، یکی از جنجالی‌ترین چهره‌های نظامی ایران بود که به دلیل نقشش در توسعه توان موشکی و پهپادی و اقدامات جنایت‌بارش در سرکوب داخلی، ش...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''امیرعلی حاجی‌زاده'''، ( | '''امیرعلی حاجی‌زاده'''، (متولد سال ۱۳۴۰، تهران - درگذشته ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، تهران) فرمانده نیروی هوافضای [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه پاسداران]] جمهوری اسلامی از سال ۱۳۸۸ تا زمان مرگش، یکی از جنجالی‌ترین چهره‌های نظامی ایران بود که به دلیل نقشش در توسعه توان موشکی و پهپادی و اقدامات جنایت‌بارش در سرکوب داخلی، شهرتی دوگانه یافت. حاجی‌زاده، که در [[جنگ ایران و عراق]] سوابق نظامی کسب کرد، تحت فرماندهی خود برنامه موشکی ایران را به سطحی رساند که موشک‌های بالستیک مانند «ذوالفقار» و پهپادهای پیشرفته، بازدارندگی استراتژیک ایجاد کردند. با این حال، کارنامه او با فجایع انسانی و [[نقض حقوق بشر در ایران|نقض حقوق بشر]] همراه بود که نفرت گسترده‌ای در میان مردم ایران به دنبال داشت. برجسته‌ترین جنجال او، [[سقوط هواپیمای اوکراینی|سرنگونی هواپیمای اوکراینی]] (پرواز PS752) در ۱۸ دی ۱۳۹۸ بود، که به اشتباه توسط پدافند سپاه پاسداران تحت امر او هدف قرار گرفت و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند. حاجی‌زاده مسئولیت این فاجعه را پذیرفت، اما با توجیه «خطای انسانی» و عدم محاکمه، خشم عمومی و خانواده‌های قربانیان را برانگیخت. او همچنین در سرکوب اعتراضات مردمی از جمله [[اعتراضات ۱۳۹۸ ایران|اعتراضات آبان ۱۳۹۸]] و [[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران|اعتراضات سراسری ۱۴۰۱]] نقش کلیدی داشت، جایی که نیروهایش با استفاده از پهپادهای نظارتی و تسلیحات، به کشتار صدها معترض متهم شدند. حاجی‌زاده در آبان ۱۴۰۱، به کشته شدن حداقل ۳۰۰ نفر در اعتراضات اعتراف کرد، اما این رقم توسط سازمان‌های حقوق بشر بسیار بالاتر تخمین زده شد. در عرصه بین‌المللی، او با تهدید به قتل مقامات آمریکایی، از جمله دونالد ترامپ و مایک پمپئو در ۱۴۰۱، تنش‌ها را تشدید کرد و تحریم‌هایی از سوی غرب علیه او اعمال شد. سرانجام، در ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، حاجی‌زاده در حمله هوایی اسرائیل به پایگاه‌های نظامی ایران کشته شد، رویدادی که واکنش‌های متفاوتی برانگیخت. اصولگرایان او را «شهید» خواندند، اما مردم عادی و فعالان حقوق بشر مرگ او را پایان یک «جنایتکار» دانستند. میراث حاجی‌زاده، ترکیبی از دستاوردهای نظامی برای نظام و لکه‌های تاریک نقض حقوق بشر است که بحث عدالت و پاسخگویی را در ایران زنده نگه داشته است. '''(ایران آزادی) (رادیو فردا)۱ (ایران وایر) (ایران اینترنشنال).''' | ||
== زندگی‌نامه و حرفه نظامی == | == زندگی‌نامه و حرفه نظامی == | ||
=== تولد و تحصیلات === | === تولد و تحصیلات === | ||
امیرعلی حاجی‌زاده در سال ۱۳۴۰ در تهران متولد شد. اطلاعات محدودی درباره زندگی اولیه و تحصیلات غیرنظامی او در دسترس است، اما منابع نشان می‌دهند که او تحصیلات خود را در رشته‌ای مرتبط با علوم نظامی یا مهندسی دنبال کرد، که زمینه‌ساز ورودش به ساختار نظامی جمهوری اسلامی شد. حاجی‌زاده در جوانی تحت تأثیر فضای انقلابی پس از ۱۳۵۷ قرار گرفت و به سرعت به نهادهای نظامی نظام نوپا پیوست. این تصمیم، مسیر او را به سوی یکی از برجسته‌ترین فرماندهان نظامی ایران هدایت کرد (رادیو فردا)۱ (ایران آزادی). | امیرعلی حاجی‌زاده در سال ۱۳۴۰ در تهران متولد شد. اطلاعات محدودی درباره زندگی اولیه و تحصیلات غیرنظامی او در دسترس است، اما منابع نشان می‌دهند که او تحصیلات خود را در رشته‌ای مرتبط با علوم نظامی یا مهندسی دنبال کرد، که زمینه‌ساز ورودش به ساختار نظامی جمهوری اسلامی شد. حاجی‌زاده در جوانی تحت تأثیر فضای انقلابی پس از ۱۳۵۷ قرار گرفت و به سرعت به نهادهای نظامی نظام نوپا پیوست. این تصمیم، مسیر او را به سوی یکی از برجسته‌ترین فرماندهان نظامی ایران هدایت کرد. '''(رادیو فردا)۱ (ایران آزادی).''' | ||
=== ورود به سپاه پاسداران === | === ورود به سپاه پاسداران === | ||
حاجی‌زاده در اوایل دهه ۱۳۶۰ به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست و در طول جنگ ایران و عراق (۱۳۵۹-۱۳۶۷) در عملیات‌های مختلف شرکت کرد. او به دلیل | امیرعلی حاجی‌زاده در اوایل دهه ۱۳۶۰ به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پیوست و در طول جنگ ایران و عراق (۱۳۵۹-۱۳۶۷) در عملیات‌های مختلف شرکت کرد. او به دلیل تعهدش به نظام جمهوری اسلامی، به سرعت در سلسله‌مراتب نظامی ترقی کرد و در واحدهای عملیاتی و اطلاعاتی سپاه نقش‌های کلیدی بر عهده گرفت. سوابق او در جنگ، به‌ویژه در عملیات‌های موشکی و پدافندی، زمینه را برای تخصصش در نیروی هوافضای سپاه فراهم کرد. حاجی‌زاده در دهه‌های بعد، به یکی از معتمدان ارشد [[سید علی خامنه ای|علی خامنه‌ای]] رهبر جمهوری اسلامی تبدیل شد و به دلیل وفاداری‌اش به ایدئولوژی نظام، در پست‌های حساس منصوب گردید. '''(ایران وایر) (دادگستر).''' | ||
=== فرماندهی نیروی هوافضای سپاه === | === فرماندهی نیروی هوافضای سپاه === | ||
در سال ۱۳۸۸، حاجی‌زاده به عنوان فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران منصوب شد، نقشی که تا زمان مرگش در ۱۴۰۴ حفظ کرد. او در این جایگاه، توسعه برنامه موشکی و پهپادی ایران را هدایت کرد و به تقویت توان نظامی کشور در برابر تهدیدات خارجی کمک نمود. تحت فرمان او، نیروی هوافضا موشک‌های بالستیک پیشرفته‌ای مانند «ذوالفقار» و «خرمشهر» را توسعه داد و قابلیت‌های پهپادی ایران را به سطحی رساند که در منطقه خاورمیانه تأثیرگذار شد. حاجی‌زاده بارها در سخنرانی‌های عمومی، این دستاوردها را به عنوان نمادی از «استقلال نظامی» ایران ستود و مدعی شد که توان موشکی کشور بازدارندگی استراتژیک ایجاد کرده است. با این حال، این پیشرفت‌ها با انتقادات بین‌المللی، به‌ویژه از سوی ایالات متحده و اسرائیل، مواجه شد که برنامه موشکی ایران را تهدیدی برای صلح منطقه‌ای می‌دانستند. نقش حاجی‌زاده در این حوزه، او را به چهره‌ای برجسته در ساختار نظامی ایران تبدیل کرد، اما همزمان به دلیل اقداماتش در سرکوب داخلی و فاجعه هواپیمای اوکراینی، مورد نفرت عمومی قرار گرفت (رادیو فردا)۱ (دویچه‌وله)۲ (مالونی، ۲۰۱۵). | در سال ۱۳۸۸، امیرعلی حاجی‌زاده به عنوان فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران منصوب شد، نقشی که تا زمان مرگش در ۱۴۰۴ حفظ کرد. او در این جایگاه، توسعه برنامه موشکی و پهپادی ایران را هدایت کرد و به تقویت توان نظامی کشور در برابر تهدیدات خارجی کمک نمود. تحت فرمان او، نیروی هوافضا موشک‌های بالستیک پیشرفته‌ای مانند «ذوالفقار» و «خرمشهر» را توسعه داد و قابلیت‌های پهپادی ایران را به سطحی رساند که در منطقه خاورمیانه تأثیرگذار شد. حاجی‌زاده بارها در سخنرانی‌های عمومی، این دستاوردها را به عنوان نمادی از «استقلال نظامی» ایران ستود و مدعی شد که توان موشکی کشور بازدارندگی استراتژیک ایجاد کرده است. با این حال، این پیشرفت‌ها با انتقادات بین‌المللی، به‌ویژه از سوی ایالات متحده و اسرائیل، مواجه شد که برنامه موشکی ایران را تهدیدی برای صلح منطقه‌ای می‌دانستند. نقش حاجی‌زاده در این حوزه، او را به چهره‌ای برجسته در ساختار نظامی ایران تبدیل کرد، اما همزمان به دلیل اقداماتش در سرکوب داخلی و فاجعه هواپیمای اوکراینی، مورد نفرت عمومی قرار گرفت. '''(رادیو فردا)۱ (دویچه‌وله)۲ (مالونی، ۲۰۱۵).''' | ||
== سقوط هواپیمای اوکراینی و نقش حاجی‌زاده == | == سقوط هواپیمای اوکراینی و نقش حاجی‌زاده == | ||
=== زمینه حادثه پرواز PS752 === | === زمینه حادثه پرواز PS752 === | ||
در ۱۸ دی ۱۳۹۸، هواپیمای مسافربری اوکراینی (پرواز PS752) شرکت هواپیمایی بین‌المللی اوکراین، دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه | در ۱۸ دی ۱۳۹۸، هواپیمای مسافربری اوکراینی (پرواز PS752) شرکت هواپیمایی بین‌المللی اوکراین، دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه [[روح‌الله خمینی|خمینی]] تهران، توسط سامانه پدافند هوایی تور ام-۱ نیروی هوافضای سپاه پاسداران سرنگون شد. این فاجعه، که منجر به کشته شدن تمامی ۱۷۶ سرنشین هواپیما، شامل ۱۴۶ ایرانی، ۱۱ اوکراینی، ۱۰ سوئدی، ۴ افغان، ۳ آلمانی و ۳ بریتانیایی شد، یکی از تاریک‌ترین حوادث در تاریخ هوانوردی ایران است. این رویداد در بستر تنش‌های نظامی میان ایران و ایالات متحده رخ داد، تنها چند روز پس از ترور [[قاسم سلیمانی]]، فرمانده [[نیروی قدس سپاه پاسداران]]، توسط آمریکا و حمله موشکی ایران به پایگاه عین‌الاسد در عراق. نیروی هوافضای سپاه، تحت فرماندهی امیرعلی حاجی‌زاده، در حالت آماده‌باش کامل بود و به گفته مقامات ایرانی، این وضعیت به خطای انسانی منجر شد. هواپیما به اشتباه به عنوان تهدید شناسایی شد و دو موشک پدافندی به آن شلیک گردید (رادیو فردا)۲ (ایران وایر). | ||
=== مسئولیت حاجی‌زاده در فاجعه === | === مسئولیت حاجی‌زاده در فاجعه === | ||