کاربر:Khosro/صفحه تمرین نسل Z: تفاوت میان نسخه‌ها

رژیم جمهوری اسلامی، که از قدرت‌گیری نسل Z هراس دارد، با سرکوب خشن، [[سانسور اینترنت در ایران|فیلترینگ اینترنت]]، و تبلیغات علیه این نسل تلاش کرده آن‌ها را مهار کند. با این حال، مقاومت نسل Z، که ریشه در خشم از دهه‌ها سرکوب و امید به آینده‌ای آزاد دارد، نشان‌دهنده پتانسیل آن‌ها برای تغییر است. این مقاله به بررسی ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی نسل Z، نقش آن‌ها در اعتراضات، استفاده از فناوری و شبکه‌های اجتماعی، و واکنش‌های رژیم به این نسل می‌پردازد. نسل Z نه‌تنها در ایران، بلکه در سطح جهانی به‌عنوان نمادی از مقاومت در برابر استبداد شناخته شده و آینده سیاسی ایران را تحت تأثیر قرار داده است.<ref name=":0">[https://iranfreedom.net/%d8%af%d8%ae%d8%aa%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d9%be%d8%b3%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%86%d8%b3%d9%84-%d8%b2%d9%90%d8%af-z-%d8%ac%d9%84%d9%88%d8%af%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%82%db%8c%d8%a7%d9%85-%d9%88/ دختران و پسران نسل زِد جلوداران قیام و سرنگونی در ایران - ایران آزادی] 1</ref><ref name=":1">[https://iranfreedom.net/%d9%86%d8%b3%d9%84-%d8%b2%d8%af-%db%8c%d8%a7-%d9%86%d8%b3%d9%84-%d8%b4%d9%88%d8%b1%d8%b4/ نسل زد یا نسل شورش؟! - ایران آزادی] 2</ref><ref name=":2">[https://iranfreedom.net/%d8%aa%d8%b1%d8%b3-%d8%a7%d8%b2-%d9%85%d8%aa%d9%88%d9%84%d8%af%db%8c%d9%86-%d8%af%d9%87%d9%87-%db%b8%db%b0-%d9%88-%db%b9%db%b0-%d8%af%d8%b1-%d9%82%d8%a7%d9%85%d8%aa-%d9%84%d8%b1%d8%b2%d8%a7%d9%86/ ترس از متولدین دهه ۸۰ و ۹۰ در قامت لرزان حکومت ایران - ایران آزادی] 3</ref><ref name=":3">[https://iranwire.com/fa/features/122864-%D9%86%D8%B3%D9%84-%D8%B2%D8%AF-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%D8%AA-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D9%86%D9%87%D8%A7-%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF/ نسل «زد» ایران؛ جمعیتی که حکومت وجود آنها را انکار می‌کند - ایران وایر] 1</ref><ref name=":4">[https://iranwire.com/fa/features/112242-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA-%D9%88-%D9%86%D8%B3%D9%84-%D8%B2%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%DB%8C%DA%A9-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D8%AE%D8%B4%D9%85-%D9%88-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF/ اعتراضات و نسل زد به روایت یک پژوهش رسمی؛ خشم و امید - ایران وایر] 2</ref><ref name=":5">[https://www.independentpersian.com/node/274861/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C/metrics/print%20%27/taxonomy/term/print%20 «نسل زد» یا «دهه هشتادی‌ها» اعتراض فروخفته بزرگ‌ترها را شجاعانه فریاد می‌زنند - ایندیپندنت] 1</ref><ref name=":6">[https://www.independentpersian.com/node/276751/%D8%AF%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87/%D9%86%D8%A8%D8%B1%D8%AF-%C2%AB%D9%86%D8%B3%D9%84%E2%80%8C-%D8%B2%D8%AF%C2%BB-%D8%A8%D8%A7-%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B1%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 نبرد «نسل زد» با ویرانگران سرزمین ایران - ایندیپندنت] 2</ref><ref name=":7">[https://kurdistanmedia.com/fa/news/2022/10/154-2 نسل زد و خیزش - کوردستان مدیا]</ref><ref>[https://gadtb.com/fa/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%81-%D9%86%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B3%D8%A8-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C/ اعتراف نشریه منتسب به سازمان تروریستی سپاه پاسداران به ترس رژیم ایران از نسل جدید جوانان - گادتب]</ref>

نسل Z در ایران، متولدین اواخر دهه ۱۳۷۰ تا اوایل دهه ۱۳۹۰، با ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی متمایزی شناخته می‌شود که آن‌ها را از نسل‌های پیشین جدا می‌کند. این نسل، که در بستر محدودیت‌های سیاسی، اقتصادی، و اجتماعی جمهوری اسلامی رشد کرده، با شجاعت، استقلال‌طلبی، و رد ارزش‌های تحمیلی رژیم به نیروی محرکه‌ای در برابر دیکتاتوری تبدیل شده است. این بخش به بررسی ویژگی‌های فرهنگی، ارزش‌ها، و تأثیر محیط اجتماعی بر شکل‌گیری هویت نسل Z می‌پردازد.

نسل Z در ایران با ارزش‌هایی مانند آزادی‌خواهی، برابری‌طلبی، و رد ساختارهای سنتی و ایدئولوژیک رژیم تعریف می‌شود. برخلاف نسل‌های قبلی که تحت تأثیر تبلیغات حکومتی یا تجربه [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷]] بودند، نسل Z در فضایی رشد کرده که با [[سانسور در ایران|سانسور]]، [[سرکوب در ایران|سرکوب]]، و [[بحران اقتصادی در ایران|بحران‌های اقتصادی]] مواجه بوده است. این نسل به دلیل دسترسی به اینترنت و اطلاعات جهانی، با ارزش‌های مدرن مانند [[آزادی بیان]]، حقوق بشر، و دموکراسی آشنا شده و از ایدئولوژی [[رژیم ولایت فقیه|ولایت فقیه]] فاصله گرفته است. آن‌ها به‌جای پذیرش روایت‌های رسمی رژیم، به دنبال هویتی مستقل و جهانی‌اند که بر فردیت و عدالت اجتماعی تأکید دارد.<ref name=":0" /><ref name=":3" />  

محیط اجتماعی ایران، شامل محدودیت‌های حکومتی، فیلترینگ اینترنت، و نابرابری‌های اقتصادی، نقش مهمی در شکل‌گیری ذهنیت نسل Z داشته است. این نسل، که در سایه بحران‌هایی مانند تورم، [[بحران بیکاری در ایران|بیکاری]]، و سرکوب آزادی‌های مدنی بزرگ شده، خشم و سرخوردگی عمیقی نسبت به رژیم دارد. مرگ چهره‌هایی مانند مهسا امینی در سال ۱۴۰۱، جرقه‌ای برای ابراز این خشم بود. نسل Z، به‌ویژه جوانان و دانش‌آموزان، با حضور در خیابان‌ها و دانشگاه‌ها، نشان دادند که حاضر به پذیرش وضعیت موجود نیستند. این محیط، همراه با دسترسی به فناوری، آن‌ها را به نسلی جسور و آگاه تبدیل کرده که رژیم را به چالش می‌کشد.<ref name=":2" /><ref name=":4" />  

نسل Z، متولدین اواخر دهه ۱۳۷۰ تا اوایل دهه ۱۳۹۰، به‌عنوان نیروی پیشرو در اعتراضات سراسری ایران، به‌ویژه در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱، نقش کلیدی در به چالش کشیدن دیکتاتوری جمهوری اسلامی ایفا کرده است. این نسل با شجاعت و حضور فعال در خیابان‌ها، دانشگاه‌ها، و فضاهای عمومی، رژیم را با بحرانی بی‌سابقه مواجه کرده است. این بخش به بررسی مشارکت نسل Z در اعتراضات ۱۳۹۸، نقش برجسته آن‌ها در اعتراضات ۱۴۰۱، و تأثیر این اقدامات بر جنبش‌های اعتراضی می‌پردازد.

اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، که با مرگ مهسا امینی در بازداشت [[گشت ارشاد]] در ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ آغاز شد، نقطه اوج نقش نسل Z در مبارزه علیه رژیم بود. این نسل، به‌ویژه زنان و دختران جوان، با حضور گسترده در خیابان‌ها، دانشگاه‌ها، و حتی مدارس، رهبری اعتراضات را بر عهده گرفتند. دانش‌آموزان دهه هشتادی و نودی با سازمان‌دهی اعتصابات در مدارس، سردادن شعارهای ضدحکومتی، و برداشتن حجاب اجباری، شجاعتی بی‌سابقه از خود نشان دادند. چهره‌هایی مانند [[نیکا شاکرمی]]، که در جریان اعتراضات کشته شد، و [[حدیث نجفی]]، که به نمادی از مقاومت نسل Z تبدیل شدند، نمونه‌هایی از فداکاری این نسل‌اند. این اعتراضات، که ماه‌ها ادامه یافت، خواستار پایان دیکتاتوری و برقراری آزادی‌های مدنی بود. نسل Z با رد محدودیت‌های اجتماعی و سیاسی رژیم، رژیم را در برابر نسلی جسور و مصمم قرار داد که حاضر به عقب‌نشینی نبود. مرگ این شهدا و دیگر جوانان، مانند [[سارینا اسماعیل‌زاده]]، خشم عمومی را تشدید کرد و نسل Z را به نیروی محرکه قیام تبدیل نمود.<ref name=":1" /><ref name=":4" /><ref name=":6" />  

مشارکت نسل Z در اعتراضات ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱، جنبش‌های اعتراضی ایران را به سطح جدیدی از رادیکالیسم و گستردگی رساند. این نسل با شجاعت خود، دیگر گروه‌های اجتماعی، از جمله کارگران و معلمان، را به مشارکت در اعتراضات تشویق کرد. برخلاف نسل‌های قبلی که اغلب به اصلاحات امیدوار بودند، نسل Z با خواست سرنگونی رژیم، دینامیک اعتراضات را تغییر داد. منابع گزارش می‌دهند که رژیم از این نسل به‌عنوان تهدیدی جدی یاد کرده و آن‌ها را «نسل شورش» نامیده است. حضور نسل Z نه‌تنها رژیم را تحت فشار قرار داد، بلکه توجه جهانی را به مبارزه مردم ایران جلب کرد.<ref name=":2" /><ref name=":7" />  

نسل Z در ایران با بهره‌گیری از فناوری و شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه پلتفرم‌هایی مانند توییتر، اینستاگرام، و تلگرام، توانسته است اعتراضات علیه دیکتاتوری جمهوری اسلامی را سازمان‌دهی کند، روایت‌های رسمی رژیم را به چالش بکشد، و صدای خود را به جهان برساند. این نسل، که در عصر دیجیتال رشد کرده، از فناوری به‌عنوان ابزاری برای مقاومت و افشای سرکوب‌های رژیم استفاده کرده و به کابوسی برای نظام تبدیل شده است. این بخش به بررسی استفاده نسل Z از فناوری، نقش شبکه‌های اجتماعی در اعتراضات، و تأثیر جهانی این اقدامات می‌پردازد.

نسل Z، که با اینترنت و گوشی‌های هوشمند بزرگ شده، مهارت بالایی در استفاده از فناوری‌های دیجیتال دارد. برخلاف نسل‌های پیشین که به رسانه‌های سنتی وابسته بودند، این نسل از ابزارهای دیجیتال برای دسترسی به اطلاعات جهانی، دور زدن سانسور، و سازمان‌دهی اعتراضات استفاده می‌کند. ابزارهایی مانند VPN برای عبور از فیلترینگ اینترنت، که توسط رژیم اعمال شده، به نسل Z امکان داده تا با دنیای خارج ارتباط برقرار کند و از تجربیات جنبش‌های جهانی الهام بگیرد. این تسلط بر فناوری، نسل Z را به نسلی آگاه و چابک در برابر محدودیت‌های رژیم تبدیل کرده است.<ref name=":1" /><ref name=":3" />  

فعالیت‌های دیجیتال نسل Z تأثیرات جهانی قابل‌توجهی داشته است. انتشار ویدیوها و گزارش‌های سرکوب در پلتفرم‌های بین‌المللی، توجه سازمان‌های حقوق بشری و رسانه‌های جهانی را به وضعیت ایران جلب کرد. در اعتراضات ۱۴۰۱، هشتگ‌هایی مانند #مهسا_امینی به‌صورت جهانی ترند شدند و حمایت از معترضان ایرانی را در کشورهای مختلف برانگیخت. نسل Z با این اقدامات، روایت‌های تبلیغاتی رژیم را تضعیف کرد و نشان داد که حتی در برابر فیلترینگ شدید، صدای آن‌ها خاموش‌شدنی نیست. این تأثیر جهانی، رژیم را تحت فشار دیپلماتیک قرار داد و نسل Z را به نمادی از مقاومت دیجیتال تبدیل کرد.<ref name=":4" /><ref name=":8">[https://persianepochtimes.com/the-nationalist-cries-of-generation-z-on-social-media/ فریادهای ملی‌گرایانه نسل زد در شبکه‌های اجتماعی - اپک تایمز]</ref>  

نسل Z، با نقش پیشرو در اعتراضات علیه دیکتاتوری جمهوری اسلامی، به تهدیدی جدی برای رژیم تبدیل شده است. رژیم، که از شجاعت و سازمان‌دهی این نسل هراس دارد، با سرکوب خشن، فیلترینگ اینترنت، و تبلیغات منفی تلاش کرده تا صدای آن‌ها را خاموش کند. با این حال، مقاومت نسل Z تأثیرات عمیقی بر آینده سیاسی ایران گذاشته است. این بخش به بررسی واکنش‌های رژیم، از جمله سرکوب و فیلترینگ، و پیامدهای بلندمدت فعالیت‌های نسل Z می‌پردازد.

رژیم جمهوری اسلامی در مواجهه با اعتراضات نسل Z، به‌ویژه در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۴۰۱، به سرکوب خشن متوسل شد. نیروهای امنیتی، از جمله [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه پاسداران]] و گشت ارشاد، با استفاده از گلوله‌های جنگی، گاز اشک‌آور، و بازداشت‌های گسترده، تلاش کردند تا معترضان جوان را مهار کنند. در اعتراضات ۱۴۰۱، صدها نفر از نسل Z، از جمله دانش‌آموزان و دانشجویان، بازداشت یا کشته شدند. این سرکوب‌ها، که با هدف ایجاد ترس انجام شد، نه‌تنها نسل Z را متوقف نکرد، بلکه عزم آن‌ها را برای ادامه مبارزه تقویت کرد. منابع گزارش می‌دهند که رژیم نسل Z را «تهدید اصلی» برای بقای خود می‌داند.<ref name=":2" /><ref>[https://iranwire.com/fa/features/109304-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%88-%D9%86%D8%B3%D9%84-%D8%BA%DB%8C%D9%88%D8%B1-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D8%A8%D8%A7-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%A7%D9%86/ خامنه‌ای و نسل غیور جامانده؛ رویارویی رهبر با دانش‌آموزان - ایران وایر] 3</ref>  

رژیم برای محدود کردن تأثیر دیجیتال نسل Z، فیلترینگ گسترده اینترنت را اعمال کرد. در جریان اعتراضات ۱۴۰۱، دسترسی به پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام و واتساپ به شدت محدود شد تا از انتشار ویدیوها و هماهنگی معترضان جلوگیری شود. رژیم همچنین با انتشار تبلیغات منفی در رسانه‌های حکومتی، نسل Z را به‌عنوان «گمراه‌شده» یا «عامل بیگانه» معرفی کرد تا مشروعیت اعتراضات را زیر سؤال ببرد. با این حال، نسل Z با استفاده از VPN و شبکه‌های مخفی، فیلترینگ را دور زد و صدای خود را به جهان رساند. این مقاومت دیجیتال نشان داد که تلاش‌های رژیم برای کنترل نسل Z ناکام مانده است.<ref name=":1" /><ref name=":8" />  

فعالیت‌های نسل Z تأثیرات عمیقی بر آینده سیاسی ایران گذاشته است. این نسل با تغییر دینامیک اعتراضات، از [[اصلاح‌طلبی در جمهوری اسلامی|اصلاح‌طلبی]] به سرنگونی‌طلبی، رژیم را در موقعیت دفاعی قرار داده است. حضور گسترده زنان و جوانان دهه هشتادی و نودی در اعتراضات، به‌عنوان نمادی از مقاومت، الهام‌بخش دیگر گروه‌های اجتماعی شده است. منابع مستقل پیش‌بینی می‌کنند که نسل Z می‌تواند نیروی محرکه تغییرات بنیادین در ایران باشد. این نسل همچنین با جلب حمایت جهانی، فشار دیپلماتیک بر رژیم را افزایش داده و توجه سازمان‌های حقوق بشری را به [[نقض حقوق بشر در ایران]] جلب کرده است. مقاومت نسل Z، رژیم را با بحرانی مواجه کرده که توانایی پاسخگویی به آن را ندارد.<ref name=":0" /><ref name=":5" />