|
|
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{جعبه زندگینامه|اندازه جعبه=|عنوان=|عنوان ۲=|نام=احمد شهید|تصویر=احمد شهید.jpg|اندازه تصویر=200|عنوان تصویر=|زادروز=۱۹۶۴ میلادی|زادگاه=مالدیو|محل زندگی=|ملیت=|نام‌های دیگر=|نژاد=|تابعیت=|تحصیلات=حقوق - روابط بین الملل|دانشگاه=کوئینز لند استرالیا / اسکس کولچستر انگلستان / ابریستویث ولز|پیشه=وزیر خارجه و سخنگوی سابق رئیس جمهور مالدیو / گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران / کارشناس آزادی مذهبی سازمان ملل|سال‌های فعالیت=از سال 1982 تا کنون|کارفرما=|نهاد=سازمان ملل متحد|نماینده=|شناخته‌شده برای=|نقش‌های برجسته=|سبک=|تأثیرگذاران=|تأثیرپذیرفتگان=|شهر خانگی=|دستمزد=|دارایی خالص=|قد=|وزن=|تلویزیون=|لقب=|دوره=|پس از=موریس کاپیتورن|پیش از=عاصمه جهانگیر|حزب=جزب دموکرات مالدیو|جنبش=|مخالفان=|هیئت=|دین=|مذهب=|اتهام=|مجازات=|وضعیت گناهکاری=|منصب=|مکتب=|آثار=|همسر=لیلا احمد|شریک زندگی=|فرزندان=۴ فرزند|والدین=|خویشاوندان سرشناس=|جوایز=|امضا=|اندازه امضا=|signature_alt=|وبگاه=|imdb_id=|Soure_id=|پانویس=}}'''احمد شهید''' (Ahmed Shaheed)، دیپلمات و سیاستمدار برجسته‌ی اهل مالدیو، به دلیل فعالیت‌های چشمگیر خود در زمینه‌ی حقوق بشر، به‌ویژه در جایگاه [[گزارشگر ویژه حقوق بشر|گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ایران]]، شهرت یافته است. پیش از این، احمد شهید در کشور خود نیز سمت‌های مهمی را بر عهده داشته است. فعالیت‌های او در مالدیو به‌طور عمده بر اصلاحات دموکراتیک و ترویج حقوق بشر متمرکز بود. او نقش مهمی در گذار مالدیو از یک نظام اقتدارگرا به یک دموکراسی چندحزبی ایفا کرد.<ref name=":0">https://web.archive.org/web/20120306222348/http://www.foreign.gov.mv/v3/?p=minister</ref> | | {{جعبه زندگینامه|اندازه جعبه=|عنوان=|عنوان ۲=|نام=مای ساتو|تصویر=مای ساتو.jpg|اندازه تصویر=200|عنوان تصویر=|زادروز=|زادگاه=توکیو-ژاپن|محل زندگی=استرالیا|ملیت=|نام‌های دیگر=|نژاد=|تابعیت=|تحصیلات=علوم اجتماعی|دانشگاه=کالج سلطنتی لندن / ردینگ / آکسفورد / دانشگاه ملی استرالیا و دانشگاه موناش|پیشه=گزارشگر ویژه حقوق بشر در ایران / استاد دانشگاه و مدیر موسسه سیاست گذاری جرم و عدالت دانشگاه لندن|سال‌های فعالیت=|کارفرما=|نهاد=سازمان ملل متحد|نماینده=|شناخته‌شده برای=|نقش‌های برجسته=|سبک=|تأثیرگذاران=|تأثیرپذیرفتگان=|شهر خانگی=|دستمزد=|دارایی خالص=|قد=|وزن=|تلویزیون=|لقب=|دوره=|پس از=جاوید رحمان|پیش از=|حزب=|جنبش=|مخالفان=|هیئت=|دین=|مذهب=|اتهام=|مجازات=|وضعیت گناهکاری=|منصب=|مکتب=|آثار=|همسر=|شریک زندگی=|فرزندان=|والدین=|خویشاوندان سرشناس=|جوایز=|امضا=|اندازه امضا=|signature_alt=|وبگاه=|imdb_id=|Soure_id=|پانویس=}} |
| | مای ساتو، حقوقدان و دانشگاهی ژاپنی، از ژوئیه ۲۰۲۴ به‌عنوان گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر ایران منصوب شد. کارنامه علمی و حرفه‌ای وی عمدتاً حول محور مجازات اعدام و عدالت کیفری بوده و در گزارش‌ها و مواضع انتقادی خود، بر افزایش اعدام‌ها، سرکوب حقوق اقلیت‌ها، تبعیض جنسیتی و نقض آزادی بیان در ایران تأکید کرده است. ساتو با تکیه بر داده‌ها و شهادت‌های قربانیان، خواهان شفافیت آماری و پاسخگویی مقامات ایرانی شده و رویکردی تحلیلی و مبتنی بر شواهد نسبت به موارد نقض حقوق بشر اتخاذ کرده است. |
|
| |
|
| انتصاب او به عنوان گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ایران در سال ۲۰۱۱ بود باعث شناخته‌شدگی بیشتر وی در سطح جهان و به‌خصوص ایرانیان شد. در طول دوران مسئولیت، شهید گزارش‌های متعددی را به شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و مجمع عمومی ارائه کرد که در آنها به نقض گسترده‌ی حقوق بشر در ایران، از جمله اعدام‌ها، بازداشت‌های خودسرانه، سرکوب آزادی بیان و تجمع، تبعیض علیه اقلیت‌ها و نقض حقوق زنان اشاره شده بود. <ref name=":1">[https://impactiran.org/hr-un/special-rapporteur-on-iran/dr-shaheeds-work/ تمامی گزارش‌های گزارشگر ویژه حقوق بشر احمد شهید در دوران مسئولیت‌‌اش درباره‌ی نقض حقوق بشر در ایران]</ref>
| | = بیوگرافی و مسیر حرفه‌ای مای ساتو = |
|
| |
|
| مقاومت ایران، به طور فعال مستندات، شهادت‌ها و اطلاعات مربوط به نقض حقوق بشر را به گزارشگر ویژه ارائه می‌کرد. گزارشگر ویژه از ملاقات با شهود اصلی پرونده‌های جنایات بزرگ رژیم ایران سر باز زد؛ در نتیجه گزارش‌های او در عمل تنها گوشه‌ای از پرونده‌های نقض حقوق بشر در ایران را پوشش می‌داد.
| | == زندگی و تحصیلات == |
| | مای ساتو (Mai Sato) متولد توکیو است و تحصیلات خود را در رشته علوم اجتماعی در بریتانیا ادامه داد. او مدرک دکترای خود را در سال ۲۰۱۱ از کالج کینگ لندن دریافت کرد و در دانشگاه‌های ردینگ و آکسفورد مشغول به کار و تحقیق بوده است. از سال ۲۰۱۹، ساتو به عنوان دانشیار در دانشگاه ملی استرالیا و همچنین دانشگاه موناش در استرالیا فعالیت کرد. تمرکز پژوهشی او مسائل مربوط به مجازات اعدام و حقوق بشر در آسیا و آفریقا بوده است. |
|
| |
|
| رژیم ایران در واکنش به مأموریت احمد شهید، رویکردی خصمانه اتخاذ کرد. جمهوری اسلامی هرگونه همکاری با او را رد کرد و از ورود وی به ایران جلوگیری به عمل آورد. مقامات ایرانی، مأموریت وی را سیاسی و مغرضانه تلقی کرده و گزارش‌های او را اتهامات بی‌اساس و مداخله در امور داخلی خود می‌دانستند. این عدم همکاری، چالش‌های زیادی را برای انجام تحقیقات جامع توسط احمد شهید ایجاد کرد.
| | در فوریه ۲۰۲۵، وی استاد و مدیر مؤسسه سیاست‌گذاری جرم و عدالت (ICPR) در دانشگاه بیرکبک لندن شد. |
|
| |
|
| احمد شهید، پس از پایان مأموریت خود به عنوان گزارشگر ویژه در امور ایران، به فعالیت‌های خود در زمینه‌ی حقوق بشر ادامه داد و در سال ۲۰۱۶ به عنوان گزارشگر ویژه‌ی آزادی مذهب و عقیده سازمان ملل متحد منصوب شد.
| | == فعالیت‌های حرفه‌ای == |
| | ساتو علاوه بر فعالیت‌های علمی، از بنیان‌گذاران سازمان غیرانتفاعی CrimeInfo برای لغو مجازات اعدام در ژاپن است. او در زمینه پروژه‌های پژوهشی، آموزش و مستندسازی درباره اعدام و عدالت کیفری، سهم به‌سزایی داشته است. |
|
| |
|
| == زندگینامه و پیشینه‌ی حرفه‌ای ==
| | در ژوئیه ۲۰۲۴، شورای حقوق بشر سازمان ملل وی را به‌عنوان چهارمین گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در ایران پس از احیای این منصب منصوب کرد. نقطه تمرکز تجربه و تحقیقات او، سازوکار عدالت کیفری، شفافیت و پاسخگویی قضایی، و ابعاد تقاطعی تبعیض است. |
| احمد شهید در سال ۱۹۶۴ در مالدیو به دنیا آمد. وی تحصیلات عالی خود را در دانشگاه‌های آبریستویث ولز (Aberystwyth University) و کوئینزلند استرالیا با مدرک دکترای روابط بین‌الملل و حقوق دیپلماتیک به پایان رساند. وی همچنین به عنوان استاد مدعو در دانشگاه اسکس شهر کولچستر انگلستان فعالیت دارد.
| |
|
| |
|
| === '''فعالیت‌های سیاسی در مالدیو''' === | | = مأموریت سازمان ملل و رویکرد انتقادی = |
| پیش از ورود به عرصه‌ی بین‌المللی حقوق بشر، احمد شهید نقش مهمی در صحنه‌ی سیاسی مالدیو ایفا کرد. او دو بار به عنوان وزیر امور خارجه مالدیو منصوب شد. در طول تصدی این سمت، او نقش محوری در گذار دموکراتیک مالدیو ایفا کرد. شهید به عنوان یک اصلاح‌طلب شناخته می‌شد که در جهت تقویت نهادهای دموکراتیک، تصویب قانون اساسی جدید، برگزاری اولین انتخابات آزاد و ترویج حقوق بشر و مبارزه با فساد در مالدیو فعالیت می‌کرد.<ref>'''[https://web.archive.org/web/20120306222348/http://www.foreign.gov.mv/v3/?p=minister His Excellency Dr. Ahmed Shaheed Minister of Foreign Affairs]'''</ref>
| | مای ساتو در آغاز مأموریت خود اعلام کرد که متعهد به رسیدگی بی‌طرفانه به نقض‌های حقوق بشر در ایران و استفاده از منابع معتبر در ارزیابی‌های خود است. او همچنین بر تقویت گفت‌وگوی سازنده برای رعایت تعهدات حقوق بشری در ایران تأکید کرده است. |
|
| |
|
| == مأموریت به عنوان گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر در امور ایران == | | == حوزههای اصلی تمرکز == |
| در ژوئن ۲۰۱۱، شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامه‌ای، پست گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر در امور ایران را احیا کرد و احمد شهید را به این سمت منصوب نمود. | | در نخستین گزارش رسمی خود به شورای حقوق بشر و مجمع عمومی سازمان ملل، ساتو سه حوزه کلیدی را به‌عنوان اولویت مأموریتش معرفی کرد: |
|
| |
|
| احیای این پست پس از پنج سال تعلیق که (ناشی از رویکرد مماشات گرایانه‌ی سیاسی کشورهای غربی با رژیم حاکم بر ایران بود)، نشان‌دهنده‌ی نگرانی‌های فزاینده‌ی جامعه‌ی بین‌الملل در مورد وضعیت حقوق بشر در ایران بود. هدف اصلی این مأموریت، نظارت بر وضعیت حقوق بشر در ایران، جمع‌آوری اطلاعات موثق و تهیه‌ی گزارش‌های سالانه برای ارائه به شورای حقوق بشر و مجمع عمومی سازمان ملل متحد بود.
| | * شفافیت: انتقاد از فقدان آمار و داده‌های رسمی درباره اعدام‌ها و آمارهای کیفری، که موجب عدم پاسخگویی و امکان پنهان‌کاری دولت می‌شود. |
| | * حق حیات: نگرانی شدید درباره افزایش چشمگیر تعداد اعدام‌ها در ایران، خصوصاً در سال ۲۰۲۴ که بیش از ۹۰۰ مورد اعدام ثبت شد و بسیاری از آنها مربوط به جرایم مواد مخدر و جرایم امنیتی بود. |
| | * برابری جنسیتی: بررسی و انتقاد از قوانین تبعیض‌آمیز علیه زنان، از جمله نابرابری در شهادت در دادگاه، میراث، طلاق، ازدواج کودکان و فشار بر زنان به علت رعایت حجاب اجباری. |
|
| |
|
| == نقش مقاومت ایران در ارائه‌ی مستندات و شهود == | | == نقدها و اقدامات مشخص علیه نقض حقوق بشر در ایران == |
| مقاومت ایران، به ویژه [[شورای ملی مقاومت ایران|شورای ملی مقاومت ایران (NCRI)]]، نقش قابل توجهی در احیاء سمت گزارشگر ویژه حقوق بشر، پس از پنج سال تعلیق آن داشت. هم‌چون تمامی سال‌های فعالیت‌های حقوق بشری مقاومت ایران، پس از انتصاب احمد شهید نیز به طور سیستماتیک مستندات، گزارش‌ها و شهادت‌های مربوط به نقض حقوق بشر در ایران را جمع‌آوری کرده و در اختیار گزارشگر ویژه قرار داده و همواره خواستار پیگیری جدی این پرونده‌ها و همچنین ارجاع پرونده‌ی نقض مستمر حقوق بشر توسط رژیم ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد می‌شد. <ref>[https://www.maryam-rajavi.com/ncri-71st-resolution-condemning-hr-violations-iran-un/ تصویب هفتاد و یکمین قطعنامه محکومیت رژیم آخوندی به‌خاطر نقض…]</ref> <ref>[https://alainpersian.com/article/rajavi-iran-human-rights-unsc در کنفرانس خبری؛ مریم رجوی در سخنرانی برای بیش از ۱۰۰۰ زندانی از بند رسته، بار دیگر خواستار ارجاع پرونده حقوق بشری رژیم ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد شد. العین فارسی]</ref> این اطلاعات شامل جزئیات مربوط به اعدام‌ها، شکنجه‌ها، بازداشت‌های خودسرانه، وضعیت زندانیان سیاسی و سرکوب آزادی‌های مدنی بود. دسترسی به این اطلاعات از اهمیت بالایی برخوردار بود، چرا که به دلیل همکاری نکردن رژیم ایران، احمد شهید نمی‌توانست مستقیم به منابع داخلی دسترسی پیدا کند. این همکاری به گزارشگر ویژه کمک کرد تا تصویری جامع‌تر و دقیق‌تر از وضعیت حقوق بشر در ایران ارائه دهد.
| |
|
| |
|
| == موضع مقاومت ایران درباره‌ی گزارشگر ویژه و گزارش‌های او ==
| | * افشاگری درباره موج اعدام‌ها: ساتو ایران را با بیشترین نرخ اجرای مجازات اعدام نسبت به جمعیت در جهان معرفی کرد و از مسئولین خواست آمار دقیق و شفاف ارائه کنند. |
| مقاومت ایران همواره از تعیین [[گزارشگر ویژه حقوق بشر|گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران]] حمایت فعال کرده است.<ref>[https://www.iranncr.org/2016/03/25/1756/ استقبال مقاومت ایران از تمدید مأموریت گزارشگر ویژه حقوق بشر و ضرورت ارجاع جنایات ضد بشری رژیم ایران به شورای امنیت ملل متحد - شورای ملی مقاومت ایران]</ref> در حالی که اغلب گزارشگران ویژه، به دلیل فشارهای سیاسی ناشی از دیپلماسی مماشات‌گرایانه با رژیم ایران از ملاقات با شهود اصلی پرونده‌های جنایات بزرگ رژیم ایران سر باز زدند؛ در نتیجه گزارش‌های سازمان ملل (به طور عام) و گزارش‌های گزارشگران ویژه حقوق بشر برای ایران (به طور خاص) در عمل تنها گوشه‌ای از پرونده‌های نقض حقوق بشر در ایران را پوشش می‌داد. در این رابطه در یکی از اطلاعیه‌های رسمی [[شورای ملی مقاومت ایران|شورای ملی مقاومت]] چنین آمده است:<blockquote>گزارش میان دوره‌یی دبیرکل ملل متحد درباره نقض حقوق بشر در ایران که امروز-دوشنبه۲۳اسفند- منتشر شد تنها گوشه یی از جنایتهای رژیم آخوندی در دوره مورد نظر دبیرکل را در برمی گیرد و بسیاری از موارد جدی نقض حقوق بشر در ایران را مسکوت گذاشته است.
| | * حمایت از فعالان حقوق بشر: اشاره به وضعیت زنان فعال محکوم به اعدام، فشار بر فعالان صنفی و حقوقی و سرکوب اعتراضات مردمی. |
| | * برجسته‌سازی تبعیض علیه اقلیت‌ها: اشاره به تبعیض علیه بهائیان، مسیحیان، اهل سنت، اقوام و سایر اقلیت‌ها و افزایش فشار بر زندانیان سیاسی. |
| | * بررسی خشونت علیه زنان: ثبت ۱۳ مورد اعدام زنان در ایران در سال ۲۰۲۴ و گزارش ۱۷۹ مورد فمیشید، با اشاره به ریشه‌های ساختاری و حقوقی این خشونت‌ها در قوانین ایران. |
| | * تأکید بر جهانی بودن حقوق بشر: ساتو تصریح کرد که استناد به ملاحظات فرهنگی و مذهبی نباید بهانه‌ای برای نقض حقوق بشر و آزادی‌های اساسی شود. |
|
| |
|
| سرکوب وحشیانه قیامهای ۱۴ و۲۰ فوریه و اول و ۸ مارس مردم ایران و دستگیری هزاران تن از تظاهرکنندگان، به شهادت رساندن شماری از تظاهرکنندگان، دستگیری شمار زیادی از اعضای خانواده مجاهدین و ساکنان اشرف و صدور احکام اعدام یا زندانهای طولانی مدت برای آنها، پخش پارازایت بر روی فرستنده های ماهواره یی، بستن یا اخلال در شبکه اینترنت و تلفنهای همراه، اعمال فشار و اخراج خبرنگاران رسانه های خارجی، اعمال فشار و تهدید خانواده های ساکنان اشرف در داخل ایران …. از آن جمله است.
| | == رویکرد تحلیلی و شواهد محور == |
| | در تمامی گزارش‌ها و سخنرانی‌های رسمی، ساتو به جای اتکا به بیانیه‌های رسمی دولت ایران، بر داده‌های جمع‌آوری‌شده از گروه‌های حقوق بشری و شهادت‌های خانواده قربانیان تکیه داشته و شفافیت، برخورد علمی و اتکا به مستندات را اصل قرار داده است. او همواره خواهان همکاری سازنده و شفافیت مقامات ایران در پاسخ‌دهی به مجامع بین‌المللی و سازمان‌های نظارتی حقوق بشر شده است. |
|
| |
|
| علاوه بر این گزارش در مورد سرکوب وحشیانه ساکنان اشرف که به طور مستقیم یا غیرمستقیم توسط رژیم ایران انجام می شود، مانند شکنجه روانی ساکنان توسط ۲۱۰ بلندگو توسط عوامل وزارت اطلاعات که ۱۴ ماه است ادامه دارد، اشاره‌یی نمی‌کند.
| | = جمع‌بندی = |
| | مسیر حرفه‌ای و مواضع انتقادی مای ساتو نشان‌دهنده تعهد به اصول بنیادین حقوق بشر و عدالت کیفری است. رویکرد علمی، مبتنی بر داده و نقدهای وی علیه سیاست‌ها و قوانین تبعیض‌آمیز در ایران،شناخت او از مشکلات ساختاری نظام قضایی و اجتماعی آن کشور را منعکس می‌کند. مطالبه شفافیت، پاسخگویی و عدالت برای قربانیان، محور اصلی فعالیت‌ها و مأموریت گزارشگر ویژه سازمان ملل برای ایران در دوره جدید است. |
|
| |
|
| این گزارش به رغم همه کمبودها، گویای این حقیقت است که رژیم آخوندی هیچ سنخیتی با قرن بیست و یکم ندارد و بایستی از جامعه بین المللی طرد شود. <ref>[https://www.iranncr.org/2011/03/14/3613/ خانم رجوی خواستار تعیین یک گزارشگر ویژه برای ایران و ارجاع پرونده نقض حقوق بشر توسط رژیم ایران به شورای امنیت ملل متحد شد - شورای ملی مقاومت ایران]</ref></blockquote>
| | == منابع == |
|
| |
|
| == موضع رژیم ایران درباره‌ی احمد شهید ==
| | # <nowiki>https://www.ohchr.org/en/press-releases/2025/03/special-rapporteur-iran-presents-first-report-un-human-rights-council</nowiki> |
| مقامات رژیم ایران در اساس با انتصاب [[گزارشگر ویژه حقوق بشر|گزارشگر ویژه حقوق بشر برای ایران]]، فارغ از هر شخصی که این ماموریت به او محول شده، مخالفت جدی داشته و همواره آن را به انحاء مختلف و در تمامی سطوح ابراز کرده‌اند؛ به همین ترتیب در واکنش به مأموریت احمد شهید نیز رویکردی کاملا خصمانه اتخاذ کردند. این رژیم نه تنها هرگونه همکاری با او را رد کرد و از ورود وی به ایران جلوگیری به عمل آورد؛ بلکه احمد شهید را آماج حملات شخصی قرار داد.
| | # [[United Nations Special Rapporteur on Human Rights in Iran|https://en.wikipedia.org/wiki/United_Nations_Special_Rapporteur_on_Human_Rights_in_Iran]] |
| | | # <nowiki>https://iranfocus.com/human-rights/53735-mai-sato-issues-first-report-on-the-human-rights-situation-in-iran/</nowiki> |
| [[مصطفی پورمحمدی|مصطفی پور محمدی، وزیر وقت دادگستری]] در دولت [[حسن روحانی]] با حملات شخصی به احمد شهید، او را «عمله» (مزدور) و «شخصی فاسد» خواند.<blockquote>پور محمدی درباره احمد شهید نیز گفت: احمد شهید اصلا یک حقوقدان نیست و به صورت یک عمله سیاسی وارد عرصه شده و از همان ابتدا علیه ملت ایران موضع گرفته و وی شخصی فاسد است و ما در اصل با وجود گزارشگر مخالفیم چون ما از نظر حقوق بشر جایگاه ویژه‌ای در جهان داریم.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/277906/%D9%BE%D9%88%D8%B1%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%DB%8C%DA%A9-%D8%B9%D9%85%D9%84%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA پورمحمدی:احمد شهید حقوقدان نیست یک عمله سیاسی است - مشرق نیوز]</ref></blockquote>همچنین برخی از سایر مقامات ایرانی هم مأموریت وی را سیاسی و مغرضانه تلقی کرده و گزارش‌های او را اتهامات بی‌اساس و مداخله در امور داخلی خود معرفی کردند. حسین جابری انصاری سخنگوی وقت وزارت امور خارجه رژیم ایران در واکنش به گزارش احمد شهید گزارشگر ویژه حقوق بشر به اجلاس ۳۱ شورای حقوق بشر، اعلام کرد:<blockquote>به نظر ما گزارش گزارشگر در مورد جمهوری اسلامی ایران از نظر محتوایی جانبدارانه و «با اهداف سیاسی» و تبعیض آمیز تهیه شده است. از نظر روشی نیز این گزارش نامتوازن و ذهنی است و بیش از اینکه به واقعیات موجود توجه کند بر اساس اطلاعات غیر موثق تهیه شده است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/3581381/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D9%87%DB%8C%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%87 گزارش حقوق بشری احمد شهید علیه ایران با اهداف سیاسی تهیه شده است - خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency]</ref></blockquote>به طور کلی واکنش‌های ایران شامل موارد زیر بود:
| | # <nowiki>https://impactiran.org/2025/03/13/a-hrc-58-62-sr-on-iran-mai-satos-1st-report-to-the-human-rights-council/</nowiki> |
| * اتهام پراکنی و حمله به شخصیت احمد شهید
| | # <nowiki>https://iran-hrm.com/2024/10/14/the-vision-and-priorities-in-the-first-report-of-the-un-special-rapporteur-on-irans-human-rights/</nowiki> |
| * عدم به رسمیت شناختن مأموریت
| | # <nowiki>https://www.iranintl.com/en/202410311698</nowiki> |
| * رد اتهامات و گزارش‌ها
| | # [[Mai Sato|https://en.wikipedia.org/wiki/Mai_Sato]] |
| * جلوگیری از ورود به ایران برای بررسی حقایق
| | # <nowiki>https://www.ncr-iran.org/en/news/human-rights/un-condemns-irans-escalating-human-rights-violations-and-death-penalty-surge/</nowiki> |
| * تبدیل کردن پرونده‌ی نقض حقوق بشر به «مساله‌ی درون کشوری» برای فرار از پاسخگویی
| | # <nowiki>https://wncri.org/2025/03/19/dr-mai-sato-reports-to-un/</nowiki> |
| | | # <nowiki>https://www.bbk.ac.uk/our-staff/profile/9486630/mai-sato</nowiki> |
| == درباره‌ی گزارش‌های احمد شهید ==
| |
| در طول شش سال فعالیت خود به عنوان گزارشگر ویژه (۲۰۱۱-۲۰۱۶)، احمد شهید دست کم ۲۵ گزارش مهم را به شورای حقوق بشر و مجمع عمومی سازمان ملل متحد ارائه کرد.<ref name=":1" /> این گزارش‌ها به طور مداوم به موارد زیر اشاره داشتند:
| |
| | |
| * '''نرخ بالای اعدام‌ها:''' افزایش چشمگیر اعدام‌ها، از جمله اعدام‌های نوجوانان و کسانی که به دلیل جرائم غیرخشونت‌آمیز محکوم شده بودند.
| |
| * '''بازداشت‌های خودسرانه و شکنجه:''' موارد متعدد بازداشت‌های خودسرانه، ناپدید شدن‌های اجباری و گزارش‌های مربوط به شکنجه و بدرفتاری با زندانیان.
| |
| * '''سرکوب آزادی بیان و تجمع:''' محدودیت‌های شدید بر آزادی بیان، رسانه‌ها، اینترنت و حق برگزاری تجمعات مسالمت‌آمیز.
| |
| * '''تبعیض علیه اقلیت‌ها:''' تبعیض سیستماتیک علیه اقلیت‌های قومی و مذهبی، از جمله بهائیان، کردها، بلوچ‌ها و عرب‌ها.
| |
| * '''نقض حقوق زنان:''' تبعیض قانونی و عملی علیه زنان در حوزههای مختلف، از جمله ازدواج، طلاق، ارث و اشتغال.
| |
| | |
| | |
| | |
| با وجود این احمد شهید هم مانند گزارشگران سلف خود، [[موریس دنبی کاپیتورن]] و [[رینالدو گالیندو پل]]، از رسیدگی به بزرگترین و جدی‌ترین پرونده‌های جنایات سیستماتیک حکومتی رژیم حاکم بر ایران سر باز زد و بخش عمده‌ای از ابعاد نقض حقوق بشر را مسکوت گذاشت. از جمله در گزارش ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۱ خود به مجمع عمومی در محورهای ۲۴ تا ۲۷ خود که به «فعالان سیاسی» پرداخته است؛ تنها به زندانی یا حصر خانگی چند عضو حکومتی همین رژیم اشاره کرد؛ این در حالی بود که در همان روزگار، صدها زندانی و فعال سیاسی در زندان‌ها زیر شکنجه یا محکوم به اعدام بودند که حتی با مراجعات خانواده‌های آنها نیز، هیچ اشاره‌ای در گزارش گزارشگر ویژه به این موارد نشد. <ref>[https://persian.iranhumanrights.org/1390/07/sr-report-full-persian/ متن کامل گزارش مقطعی گزارشگر ویژه سازمان ملل درمورد نقض حقوق بشر در ایران]</ref>
| |
| | |
| همچنین در گزارش فوریه ۲۰۱۱ به شورای حقوق بشر ملل متحد، تنها به مصاحبه با ۴ زندانی سابق زندان کهریزک اکتفا کرده است. گزارشی که در آن پرونده‌های متعدد قتل و شکنجه‌های سیستماتیک در زندانهای بدنامی هم‌چون [[زندان اوین]] را مسکوت گذاشته و موارد نقض حقوق بشر را تنها به «ازدحام بیش از حد، نبود آب کافی و تاسیسات بهداشتی، عدم رعایت نشدن اصول جداسازی زندانیان، نبود تهویه، نبود دسترسی به خدمات پزشکی، غذای کم، وجود خشونت و به خدمت گرفتن زندانیان» در زندان محدود می‌کرد. <ref>[https://ir.voanews.com/a/ahmad-shahid-iran-report-human-rights-141774763/566507.html گزارش احمد شهید از نقض شدید حقوق بشر در ایران- صدای امریکا]</ref>
| |
| | |
| == پس ازدوران مأموریت در امور ایران و فعالیت‌های فعلی ==
| |
| | |
| === گزارشگر ویژه‌ی آزادی مذهب و عقیده ===
| |
| در سال ۲۰۱۶، پس از پایان مأموریت خود به عنوان گزارشگر ویژه‌ی حقوق بشر در امور ایران، احمد شهید به سمت گزارشگر ویژه‌ی آزادی مذهب و عقیده سازمان ملل متحد منصوب شد.
| |
|
| |
|
| == منابع == | | == منابع == |