کاربر:Alireza k h/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

ایجاد صفحه تمرین کنفرانس «ایران بپاخاسته در مقابل رژیم اعدام‌ها»
(افزودن لینک و عکس)
(ایجاد صفحه تمرین کنفرانس «ایران بپاخاسته در مقابل رژیم اعدام‌ها»)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:قطعه ۴۱ بهشت زهرا - ۱.jpg|جایگزین=قطعه‌ی ۴۱ بهشت زهرا|بندانگشتی|404x404پیکسل|قطعه‌ی ۴۱ بهشت زهرا ]]
'''کنفرانس «ایران بپاخاسته در مقابل رژیم اعدام‌ها»،''' به تاریخ ۴شهریور ۱۴۰۴، شهرداری منطقه ۱۷ پاریس با حضور مریم رجوی، رئیس‌جمهور برگزیده شورای ملی مقاومت ایران، و همراهی شهرداران فرانسوی، نمایندگان منتخب و کارشناسان برجسته حقوق‌بشر برگزار شد. این رویداد، که توسط کمیته‌های حامی ایران دموکراتیک و حقوق‌بشر سازمان‌دهی شده بود، به یادبود قتل‌عام بیش از ۳۰,۰۰۰ زندانی سیاسی در سال ۱۳۶۷، عمدتاً از سازمان مجاهدین خلق ایران، و بررسی اعدام‌های جاری رژیم ایران اختصاص داشت.
'''قطعه‌ی ۴۱ بهشت زهرا''' در تهران، یکی از مهم‌ترین یادمان‌های تاریخی و سیاسی ایران معاصر است. این قطعه که در میان مردم به‌عنوان «قطعه‌ی اعدامی‌ها» و «قطعه‌ی سوخته» شناخته می‌شود، محل دفن هزاران زندانی سیاسی به‌ویژه از اعضا و هواداران [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] و دیگر گروه‌های مخالف حکومت در دهه‌ی ۱۳۶۰ است. از همان سال‌های نخست، حکومت جمهوری اسلامی کوشید با سیاست‌های مختلف ــ شکستن سنگ‌قبرها، جلوگیری از آبادانی، ممنوعیت حضور خانواده‌ها،‌ سوزاندن درختان  و حتی تلاش برای تغییر نام این قطعه به «لعنت‌آباد» ــ آثار و نشانه‌های این مکان را از حافظه‌ی جمعی حذف کند.


با وجود این فشارها، خانواده‌های شهیدان با نشانه‌های ساده و پنهانی، حافظه‌ی عزیزان خود را زنده نگه داشتند و این قطعه به مرکز شکل‌گیری جنبش دادخواهی برای جنایات دهه‌ی ۶۰ تبدیل گردید.
از شرکت‌کنندگان برجسته می‌توان به ژان‌فرانسوا لوگاره، شهردار پیشین منطقه ۱ پاریس و رئیس بنیاد مطالعات خاورمیانه؛ ژوفروا بولار، شهردار منطقه ۱۷؛ ژیلبر میتران، رئیس بنیاد فرانس‌لیبرته؛ پروفسور هرتا دویبلر گملین، وزیر پیشین دادگستری آلمان؛ یواخیم روکر، رئیس پیشین شورای حقوق‌بشر سازمان ملل؛ پروفسور جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل برای ایران؛ مارک الیس، مدیر اجرایی انجمن بین‌المللی وکلا؛ دومینیک آتیاس، رئیس پیشین فدراسیون کانون‌های وکلای اروپا؛ آلن ویوین، وزیر پیشین امور اروپایی فرانسه؛ ولفگانگ شومبورگ، قاضی پیشین دادگاه کیفری بین‌المللی؛ سونیا بیسرکو، رئیس کمیته هلسینکی صربستان؛ و ژاک بوتو، معاون شهردار پاریس مرکزی اشاره کرد. همچنین، مادران و بازماندگان قربانیان مانند مادر ابراهیم‌پور، نیلوفر عظیمی، آزاده عالمی و آرمان حبیبی شهادت‌هایی ارائه کردند.


در مرداد ۱۴۰۴، به دستور [[علی خامنه‌ای]]، ماشین‌آلات سنگین وارد قطعه‌ی ۴۱ شدند و آن را به‌طور کامل تخریب و صاف کردند. [[شورای ملی مقاومت ایران]] این اقدام را «تلاشی برای نابودی آثار نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت» دانست و آن را مصداق ادامه‌ی همان جنایات معرفی کرد. اعتراف معاون شهردار تهران به این‌که قطعه برای ساخت پارکینگ تخریب شده است، نشان داد که تصمیم در سطح شورای تأمین و مقامات عالی حکومتی گرفته شده است.
سخنرانی‌ها بر نقض حقوق‌بشر در ایران، از جمله بیش از ۱۰۰,۰۰۰ اعدام از سال ۱۳۵۷، با ۶۵۰ مورد در سال ۲۰۲۴، و تخریب گورهای جمعی مانند قطعه ۴۱ بهشت زهرا برای پنهان کردن جنایات علیه بشریت متمرکز بود. گزارش ۲۰۲۴ جاوید رحمان اعدام‌های دهه ۶۰ را نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت خواند و خواستار محاکمه عاملان شد. مقاله‌ای در تیر ۱۴۰۴ در خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران، قتل‌عام ۱۳۶۷ را «تجربه موفق تاریخی» نامید که لزوم تحقیقات سازمان ملل را برجسته کرد.


از منظر حقوق بین‌الملل، این اقدام به‌روشنی مصداق جنایت علیه بشریت است. گزارشگر ویژه‌ی سازمان ملل، جاوید رحمان، اعدام‌های دهه‌ی ۶۰ و قتل‌عام ۶۷ را [[نسل‌کشی]] دانسته بود. نابودی قطعه‌ی ۴۱ تلاشی برای پاک‌کردن مدارک همین جنایت‌ها است. با وجود این، قطعه‌ی ۴۱ در حافظه‌ی مردم ایران باقی خواهد ماند و یادمانی از مقاومت در برابر استبداد دینی است.
شرکت‌کنندگان سیاست مماشات غرب را محکوم کرده و خواستار قرار گرفتن سپاه در فهرست سازمان‌های تروریستی، بسته شدن سفارت‌خانه‌های ایران به‌عنوان مراکز تروریسم، و حمایت از برنامه ۱۰ ماده‌ای رجوی شدند. این برنامه چشم‌اندازی برای ایران دموکراتیک، سکولار، بدون اعدام، با برابری جنسیتی، آزادی بیان، حقوق اقوام و غیرهسته‌ای ارائه می‌دهد. بیش از ۱۰۰۰ شهردار فرانسوی بیانیه‌ای در رد دیکتاتوری سلطنتی و مذهبی و تأیید NCRI به‌عنوان بدیل مشروع امضا کردند. کنفرانس با شعار «زن، مقاومت، آزادی» و تأکید بر همبستگی جهانی و ضرورت پایان دادن به مصونیت برای جلوگیری از جنایات آینده به پایان رسید.


== مقدمه ==
== سخنان افتتاحی و تأکید بر حافظه تاریخی ==
بهشت زهرا، بزرگ‌ترین گورستان ایران، در حافظه‌ی جمعی مردم جایگاهی فراتر از یک آرامستان دارد. این مکان، آینه‌ی تمام‌نمای رویدادهای تلخ و شیرین چهار دهه‌ی اخیر است. در میان قطعات گوناگون آن، قطعه‌های ۴۰ و ۴۱ جایگاهی ویژه یافته‌‌اند.
ژان فرانسوا لوگاره، شهردار پیشین منطقه ۱ پاریس، سخنان خود را با تأکید بر اهمیت حافظه تاریخی و یادبود قتل‌عام ۱۳۶۷ آغاز کرد. وی با اشاره به سالگرد آزادی پاریس، ارتباط نمادین آن را با مبارزه برای آزادی در ایران برقرار کرد. او قتل‌عام سال ۱۳۶۷ را یادآور «قتل بیش از ۳۰ هزار قربانی تنها در عرض چند هفته» دانست و بر ضرورت یادبود این واقعه تأکید کرد. وی همچنین به مقاومت بی‌وقفه سازمان مجاهدین خلق ایران اشاره کرد و گفت: «نزدیک به ۶۰ سال است که بی‌وقفه در حال مبارزه است. و در طول همه این دهه‌ها، مبارزه قهرمانانه و خستگی‌ناپذیر مقاومت ایران دست‌آوردهایی داشته است. امروز رژیم آخوندها بیش از هر زمان دیگری تضعیف شده است.»


قطعه‌ی ۴۱ از همان دهه‌ی ۱۳۶۰ به‌عنوان محل دفن مخالفان سیاسی اعدام‌شده شناخته شد. حکومت کوشید با القاب تحقیرآمیز و سیاست‌های تخریبی، آن را از حافظه‌ی مردم بزداید، اما جامعه‌ی معترض این مکان را «قطعه‌ی شهیدان» نامید. بدین ترتیب، قطعه‌ی ۴۱ به میدان نبرد حافظه و فراموشی تبدیل شد؛ نبردی که تا امروز ادامه دارد. <ref name=":0">[https://article.mojahedin.org/i/%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%87-%DB%B4%DB%B0-%D8%A8%D9%87%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7-%D8%B3%D9%86%D8%AF-%D8%B4%D8%B1%D8%A7%D9%81%D8%AA-%DB%8C%DA%A9-%D9%86%D8%B3%D9%84 قطعهٔ ۴۱ بهشت‌زهرا؛ سند شرافت یک نسل]</ref>
== حمایت از مقاومت و برنامه ۱۰ ماده‌ای مریم رجوی ==
ژوفروا بولار، شهردار منطقه ۱۷ پاریس، میزبانی این کنفرانس را «مایه خرسندی بسیار» خواند و حمایت قاطع خود را از مبارزه شجاعانه زنان و مردان ایرانی برای آزادی و دموکراسی اعلام کرد. وی با محکوم کردن مجازات اعدام، به نصب بنر بزرگ تصاویر زندانیان سیاسی محکوم به مرگ بر ساختمان شهرداری اشاره کرد و گفت: «در کشوری همچون فرانسه، مهد حقوق‌بشر، مجازات اعدام غیرقابل پذیرش است.» او حمایت بی‌قید و شرط خود را از برنامه ۱۰ ماده‌ای مریم رجوی اعلام کرد و این برنامه را «چشم‌اندازی روشن و دموکراتیک از آینده ایران» دانست که خواستار لغو مجازات اعدام، برابری زن و مرد، جدایی دین و دولت و احترام به حقوق اقلیت‌ها است. وی همچنین به بیانیه بیش از ۱۰۰۰ شهردار فرانسوی اشاره کرد که خواهان قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست سازمان‌های تروریستی هستند.


== پیدایش قطعه ۴۱ و دفن زندانیان سیاسی ==
== مهم‌ترین نکات سخنرانی مریم رجوی ==
دهه‌ی ۱۳۶۰ در ایران با سرکوب گسترده‌ی مخالفان همراه بود. از خرداد ۱۳۶۰ به بعد، هزاران نفر از اعضا و هواداران سازمان مجاهدین خلق و سایر گروه‌های سیاسی به اعدام محکوم شدند. اجساد بسیاری از آنان تحویل خانواده‌ها داده نشد و به‌طور پنهانی در قطعه‌های ۴۰ و ۴۱ بهشت زهرا دفن شدند.
مریم رجوی، رئیس‌جمهور برگزیده مقاومت ایران، در سخنرانی خود در کنفرانس پاریس، به تشریح وضعیت حقوق‌بشر در ایران، دلایل اصلی سرکوب و برنامه مقاومت برای تضمین آزادی‌ها در آینده پرداخت. مهم‌ترین نکات سخنرانی وی به شرح زیر است:


بر اساس پژوهش‌های مستقل، ظرفیت قطعه‌ی ۴۱ حداقل ۹۵۰۰ قبر بوده است. این آمار به‌روشنی نشان می‌دهد که این قطعه، سندی بزرگ از یک نسل‌کشی سازمان‌یافته است. <ref name=":1">[https://news.mojahedin.org/i/%D8%AA%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%A8-%D8%B5%D8%A7%D9%81-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%87-%DB%B4%DB%B1-%D8%A8%D9%87%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7-%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%88%D8%B1-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87-%D8%A7%DB%8C تخریب و صاف کردن قطعه ۴۱ بهشت زهرا، مزار هزاران مجاهد شهید به دستور خامنه‌ای، از بین بردن آثار نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت، مشارکت در این جنایتهای سبعانه است]</ref>
=== ۱. بیلان قتل‌عام و اعدام رژیم ===


== سیاست‌های حکومتی برای محو آثار ==
* ابعاد هولناک اعدام‌ها: وی با اشاره به اعدام‌های اخیر بهروز احسانی و مهدی حسنی و محکومیت به اعدام ۱۴ زندانی سیاسی دیگر، از آمار بالای اعدام‌ها در دوره پزشکیان (۱۶۳۰ نفر در یک سال) و ماه ژوئیه (۱۱۴ نفر) پرده برداشت.
[[پرونده:قطعه ۴۱ بهشت زهرا - ۳.jpg|جایگزین=عکس ماهواره‌ای از سوزاندن عمدی قطعه ۴۱ بهشت زهرا|بندانگشتی|395x395پیکسل|عکس ماهواره‌ای از سوزاندن عمدی قطعه ۴۱ بهشت زهرا ]]
* دلیل اصلی سرکوب: رجوی ریشه این رویکرد دیوانه‌وار را در ترس رژیم از مردم و نگرانی از دست دادن کنترل اوضاع دانست. او اعتراضات روزمره مردم به گرانی، فقر و نبود امکانات را زمینه‌ساز این سرکوب‌ها قلمداد کرد.
از همان آغاز دهه‌ی ۶۰، حکومت جمهوری اسلامی در برابر قطعه‌ی ۴۱ رفتاری دوگانه داشت: از یک‌سو، این مکان را با نیروهای امنیتی و انتظامی تحت کنترل قرار داد، و از سوی دیگر، کوشید چهره‌ای متروکه و بی‌اهمیت از آن بسازد. این سیاست‌ها چند محور اصلی داشت:
* مصونیت از مجازات: دلیل دیگر این جنایات را فرهنگ مصونیت از مجازات خواند. او تأکید کرد کسانی که امروز مرتکب جنایت می‌شوند، همان عاملان قتل‌عام دهه ۶۰ و به‌ویژه ۱۳۶۷ هستند که هرگز مجازات نشدند.


۱.  '''شکستن سنگ‌قبرها''': هر بار خانواده‌ها برای عزیزانشان سنگ نصب می‌کردند، نیروهای حکومتی آن را می‌شکستند. بسیاری از قبور تنها با تکه‌های خردشده‌ی سنگ شناخته می‌شدند.
----


۲.  '''ممنوعیت آبادانی''': آب دادن به درختان یا تمیز کردن مزارها جرم تلقی می‌شد. شهرداری به کارگران اجازه‌ی ورود برای نظافت نمی‌داد و درختان به‌عمد خشک شدند.
=== ۲. افشای جنایت‌های گذشته و ادامه کارزار دادخواهی ===


۳.  '''تغییر نام''': در تبلیغات حکومتی، این قطعه «لعنت‌آباد» نامیده شد تا یاد قربانیان لکه‌دار شود. اما مردم آن را «قطعه‌ی شهیدان» می‌خواندند.
* قتل‌عام ۱۳۶۷: رجوی به فتوای خمینی که منجر به قتل‌عام ۳۰۰۰۰ زندانی سیاسی، عمدتاً از اعضای مجاهدین خلق، شد، اشاره کرد. وی کتاب «نسل‌کشی مجاهدین- قتل‌عام ۶۷ در شهرستان‌ها» را سندی غیرقابل انکار برای این جنایات دانست.
* تخریب مزار شهیدان: او از اقدام رژیم برای تخریب قطعه ۴۱ قبرستان بهشت زهرا که محل دفن اعدام‌شدگان دهه ۶۰ است، انتقاد کرد و این عمل را تلاشی برای پوشاندن آثار جنایت علیه بشریت خواند.
* مخالفت با هر دو دیکتاتوری: رجوی با تأکید بر اینکه مقاومت ایران مخالف هر دو دیکتاتوری شاه و شیخ است، گفت: «رژیم شاه هم وجود زندانیان سیاسی را تکذیب می‌کرد، اما بعد از انقلاب همه دیدند که او وحشیانه‌ترین شکنجه‌ها را علیه زندانیان سیاسی اعمال می‌کرد.»


۴.  '''کنترل امنیتی شدید''': مأموران امنیتی همواره حضور داشتند و خانواده‌ها را تحت فشار قرار می‌دادند. گاه بازداشت و بازجویی نیز صورت می‌گرفت.
----


۵. '''سوزاندن گیاهان و درختان:''' احتمال داده می‌شود که این کار به دو منظور صورت گرفته است:<blockquote>«وقتی سنگی در کار نباشد، خانواده‌ها، از سر ناچاری، با شمارش درختان و قدم‌های طی‌شده در جهت‌های مختلف محل هر قبر را مشخص می‌کنند. با قطع‌کردن، خشکاندن یا سوزاندن درخت‌ها امکان این کار از بین می‌رود.با رویش گیاهان، تعداد و مکان بسیاری از قبرهای پنهان‌شده‌ی بی‌سنگ در تصاویر ماهواره‌ای مشخص خواهد شد. سوزاندن گیاهان روییده بر سطح قطعه و به‌هم‌ریختن ترتیب سطح آن امکان انجام چنین کاری را از بین می‌برد.»<ref name=":2">[https://www.radiofarda.com/a/the-most-hidden-graves-of-those-who-executed-by-islamic-republic/32438336.html رازگشایی از قطعه ۴۱بهشت‌زهرا؛ مرموزترین مدفن اعدام‌شدگان جمهوری اسلامی]</ref></blockquote>این رویه تا جایی ادامه داشته است که قطعه‌ی ۴۱ را «قطعه‌ی سوخته» می‌نامند.
=== ۳. فراخوان برای تغییر سیاست غرب و حمایت از مقاومت ===


هدف این سیاست‌ها روشن است: محو آثار مقاومت و جلوگیری از تبدیل این مکان به یادمان جمعی. <ref name=":2" />
* انتقاد از مماشات: وی سیاست چهار دهه گذشته غرب را «به بن‌بست رسیده» خواند و علت آن را «نادیده گرفتن مهم‌ترین عنصر یعنی مردم ایران و مقاومت سازمان‌یافته آن» دانست.
* راه‌حل اصلی: رجوی تأکید کرد که راه‌حل نه جنگ خارجی است و نه مماشات، بلکه سرنگونی به‌دست مردم و مقاومت ایران است.
* فراخوان به عدالت: وی از کشورهای اروپایی خواست از اقدام استرالیا در اخراج سفیر رژیم به دلیل اقدامات تروریستی تبعیت کنند و سفارتخانه‌های رژیم را که «لانه‌های تروریسم و جاسوسی» هستند، تعطیل کنند.


== ابعاد اجتماعی و فرهنگی ==
----
[[پرونده:قطعه ۴۱ بهشت زهرا - ۲.jpg|جایگزین=سنگر قبرهای شکسته در قطعه ۴۱ بهشت زهرا|بندانگشتی|377x377پیکسل|سنگر قبرهای شکسته در قطعه ۴۱ بهشت زهرا ]]
قطعه‌ی ۴۱ بهشت زهرا، در حافظه‌ی جمعی مردم، فراتر از یک گورستان است. این قطعه به مرور به یک یادمان غیررسمی تبدیل شد که خانواده‌ها و فعالان سیاسی با حضور در آن، یاد جان‌باختگان را زنده نگه می‌داشتند.


* خانواده‌ها با روش‌های خلاقانه مانند گذاشتن شاخه‌گل پنهانی یا نصب قطعه‌ای فلزی کوچک، قبور را مشخص می‌کردند.
=== ۴. برنامه مقاومت ایران برای «ایران فردا» ===
* این قطعه الهام‌بخش شعرها، داستان‌ها و  آثار هنری شد و در ادبیات مقاومت جایگاهی ویژه یافت.
* دیدار خانواده‌ها در این مکان، شبکه‌ای از همبستگی اجتماعی را شکل داد که بعدها در جنبش دادخواهی تبلور یافت.


به این ترتیب، قطعه‌ی ۴۱ در کنار مکان‌هایی چون خاوران، به بخشی از «نقشه‌ی حافظه‌ی مقاومت» مردم ایران تبدیل شد؛ حافظه‌ای که با وجود همه‌ی فشارها، زنده ماند و نسل‌های جدید را نیز دربرگرفت.<ref name=":0" />
* شالوده اصلی حکومت آینده: وی آزادی و عدالت را «شالوده اصلی هر حکومت دموکراتیک» دانست و تأکید کرد که بدون آن، «هرج و مرج و انتقام‌جویی» جایگزین قانون می‌شود.
* حقوق‌بشر در ایران آزاد: رجوی به برنامه مقاومت ایران برای تضمین حقوق‌بشر بر اساس اعلامیه جهانی حقوق‌بشر و میثاق‌های بین‌المللی اشاره کرد، از جمله:
** لغو حکم اعدام و منع شکنجه
** آزادی کامل بیان، عقیده و مذهب
** لغو قوانین شریعت آخوندی
** انحلال سپاه پاسداران و وزارت اطلاعات
** برپایی نظام قضایی مستقل
* شعار مقاومت: او سخنان خود را با شعار «زن- مقاومت-آزادی» و «نه به حجاب اجباری، نه به دین اجباری و نه به حکومت اجباری» به پایان رساند و ابراز امیدواری کرد که روزی در تهران آزاد شده از حاضران استقبال کند.


== تخریب کامل در مرداد ۱۴۰۴ ==
== شهادت‌نامه‌های تکان‌دهنده ==
در مرداد ۱۴۰۴، پس از چهار دهه تلاش برای محو تدریجی، حکومت به مرحله‌ی نهایی رسید: تخریب کامل قطعه‌ی ۴۱. به دستور مستقیم علی خامنه‌ای، ماشین‌آلات سنگین وارد این قطعه شدند و تمام قبور را صاف کردند. مأموران وزارت اطلاعات و نیروهای انتظامی حضور داشتند و اجازه‌ی نزدیک شدن به مردم داده نشد.
یکی از بخش‌های احساسی کنفرانس، شهادت مادر ابراهیم‌پور، از اعضای مقاومت ایران بود. او به شرح رنج‌ها و فداکاری‌های خانواده‌اش پرداخت. او از شهادت همسر، دو فرزند و دیگر اعضای خانواده‌اش در راه مبارزه با رژیم گفت. او با صدایی سرشار از اندوه و غرور، به اعدام فرزندانش اشاره کرد و گفت: «پسر بزرگم... یک روز قبل از ازدواجش شهید شد. تو خیابون داشت می‌رفت، پاسدارا بستنش به رگبار... این پسرم چهار ماه... زیر شکنجه بود. معلوم نشد زیر شکنجه شهید شد یا تیر خلاص بهش زدن. جسدش رو من تونستم بگیرم... تمام استخوانش شکسته بود... ۳۰ نفر از فامیلای من، از بستگان من، شهید شدن.» او در سخنانش، به اعتصاب غذای زندانیان و کانون‌های شورشی در داخل ایران درود فرستاد.


شورای ملی مقاومت ایران در اطلاعیه‌ای تأکید کرد که این اقدام تلاشی برای از بین بردن مدارک نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت است. این شورا هشدار داد که نابودی فیزیکی قبور، حقیقت را از میان نمی‌برد و بلکه بر مسئولیت حقوقی و تاریخی حکومت می‌افزاید (منبع).
== ضرورت پاسخگو کردن عاملان جنایت ==
پروفسور هرتا دویبلر گملین، وزیر پیشین دادگستری آلمان، پس از شنیدن سخنان مادر ابراهیم‌پور، از عمق تأثر خود سخن گفت. وی با اشاره به تجارب خود در دوران آپارتاید در آفریقای جنوبی و حکومت‌های دیکتاتوری در شیلی و آرژانتین، اظهار داشت که «ما به خوبی می‌دانیم که امیدی به گذار وجود دارد.» او تأکید کرد: «همه ما باید در برابر ماشین مرگبار اعدام و مجازات اعدام رژیم آخوندها در ایران صدای خود را بلند کنیم... امروز ما اعمال وحشتناک قتل‌عام ۱۳۶۷ را به یاد می‌آوریم و همگی احساس شرم می‌کنیم که جنایتکاران مسئول آن هنوز به دادگاه سپرده نشده‌اند. جای آنها آنجا است، باید مورد حسابرسی قرار بگیرند و محکومیت به زندان در انتظارشان باشد.»


این تخریب در شرایطی صورت گرفت که گزارشگر ویژه‌ی سازمان ملل، جاوید رحمان، تنها یک سال پیش‌تر، کشتارهای دهه‌ی ۶۰ را به‌عنوان جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی معرفی کرده بود. به همین دلیل، نابودی قطعه‌ی ۴۱ به‌طور مستقیم در تضاد با قوانین بین‌المللی قرار دارد و می‌تواند به‌عنوان مدرکی در دادگاه‌های آتی مطرح شود.<ref name=":1" />
== تحلیل وضعیت بین‌المللی و داخلی رژیم ==
سفیر یواخیم روکر، رئیس پیشین شورای حقوق‌بشر سازمان ملل، به تضعیف فزاینده رژیم در عرصه بین‌المللی اشاره کرد و گفت: «هر چه موقعیت خارجی ضعیف‌تر می‌شود، سرکوب و وحشت در داخل افزایش می‌یابد... این امر با حقایق تکان‌دهنده‌ای پشتیبانی می‌شود: نزدیک به هزار اعدام در سال گذشته و تا ژوئیه امسال بیش از ششصد مورد.» او به گزارش پروفسور جاوید رحمان درباره قتل‌عام ۱۳۶۷ اشاره کرد و خواستار گنجاندن این موضوع در قطعنامه سالانه مجمع عمومی سازمان ملل شد. وی همچنین تأکید کرد که مذاکرات با رژیم ایران باید شامل لغو مجازات اعدام و آزادی زندانیان سیاسی باشد و این خواسته‌ها «نباید پشت‌پرده بمانند بلکه باید روی میز باشند.»


== اعتراف مقامات حکومتی ==
== جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی ==
یکی از نقاط عطف در موضوع تخریب قطعه‌ی ۴۱، اعتراف رسمی مقامات حکومتی بود. در ۲۸ مرداد ۱۴۰۴، گودرزی، معاون شهردار وقت تهران، آشکارا اعلام کرد که این قطعه برای ساخت پارکینگ تخریب شده است. او گفت:
پروفسور جاوید رحمان، گزارشگر ویژه پیشین سازمان ملل برای ایران، در سخنان خود به طور صریح به جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی اشاره کرد. وی به گزارش نهایی خود با عنوان «گزارش جنایات سبعانه» اشاره کرد و گفت: «ده‌ها هزار مخالف سیاسی از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۷ هدف اعدام‌های خودسرانه، فراقضایی، شکنجه و ناپدیدسازی اجباری قرار گرفتند... این جنایات مصداق بارز جنایت علیه بشریت در قالب قتل و نابودی و همچنین نسل‌کشی است.» او به سرمقاله خبرگزاری فارس اشاره کرد که قتل‌عام ۱۳۶۷ را «یک تجربه موفق تاریخی» خوانده و خواستار تکرار آن شده بود. رحمان تأکید کرد که «جامعه جهانی باید قاطع‌ترین موضع را در برابر فرهنگ ریشه‌دار مصونیت در ایران اتخاذ کند.»


«قطعه ۴۱ که منافقین اوایل انقلاب اونجا دفن شده بودن خب همین‌جوری مونده بود. ما پیشنهاد کردیم به دوستانی که متولی هستن و بعدم شورای تأمین، که خب این قطعه ۴۲ مردم دارن میرن و میان و ما اونجا نیاز پارکینگ داریم. اینم که همینطوری مونده، اجازه بدید ما آماده پارکینگش بکنیم. اجازه رو گرفتیم و انجام دادیم» <ref>[https://news.mojahedin.org/i/%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%81-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B2%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%A8-%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%82%D8%B7%D8%B9%D9%87-%DB%B4%DB%B1-%D8%A8%D9%87%D8%B4%D8%AA-%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7 اعتراف معاون شهردار جنایتکار و دزد خامنه‌ای در تهران به تخریب مزار هزاران مجاهد شهید در قطعه ۴۱ بهشت زهرا]</ref>
== اهمیت صلاحیت قضایی جهانی و حفظ شواهد ==
دکتر مارک الیس، مدیر اجرایی انجمن بین‌المللی وکلا، به ضرورت پاسخگویی حقوقی رژیم پرداخت. وی افزایش اعدام‌ها و تخریب گورهای جمعی را «دو روی یک سکه حقوقی» دانست که با هدف تثبیت مصونیت از مجازات صورت می‌گیرد. او بر اصل صلاحیت قضایی جهان‌شمول تأکید کرد و گفت: «برخی جنایت‌ها چنان هولناک‌اند... که همه دولت‌ها باید صلاحیت خود را برای تحقیق و محاکمه آن‌ها اعمال کنند... صرف‌نظر از این‌که جرم در کجا ارتکاب یافته یا ملیت مرتکب یا قربانی چه بوده است.» او با اشاره به پرونده حمید نوری در سوئد، این اصل را «یک مسیر امیدبخش برای پر کردن شکاف حسابرسی» دانست. وی سخنان خود را با این جمله به پایان برد: «ایران آزاد خواهد شد و تا آن لحظه جهان نظاره‌گر است، شواهد باید حفظ شوند و مرتکبان این جنایت‌ها محاکمه خواهند شد.»


این سخنان، ماهیت واقعی ماجرا را آشکار کرد: تخریب قطعه‌ی ۴۱ تصمیمی موردی یا محدود نبود، بلکه با هماهنگی شورای تأمین و در سطح بالای حکومتی صورت گرفت. در نتیجه، مسئولیت آن مستقیماً متوجه رأس هرم قدرت، یعنی علی خامنه‌ای، است.<ref name=":1" />
== سخنان دومینیک آتیاس: یادبود، مقاومت، و لزوم مبارزه ==
دومینیک آتیاس، رئیس کانون وکلای اروپا، سخنان خود را با تأکید بر کلیدواژه‌های یادواره، سوگواری و مقاومت آغاز کرد. او قتل‌عام سال ۱۳۶۷ را «جنایت علیه بشریت» خواند و به اعدام سی هزار مرد، زن و نوجوان اشاره کرد. وی از اشرف‌السادات احمدی، یکی از قربانیان زن، به عنوان «ستاره‌ای در میان سی هزار ستاره» یاد کرد و با اشاره به تاریخچه مبارزاتی او در برابر هر دو رژیم شاه و آخوندها، بر شعار «نه شاه، نه ملا» تأکید کرد. آتیاس با محکوم کردن تخریب ۹۵۰۰ قبر در بهشت زهرا توسط رژیم، این عمل را «پلیدی مطلق» و تداوم جنایات علیه بشریت دانست. وی افزود: «رژیم ایران نخستین جلاد زنان در جهان است.» و از مریم اکبری منفرد به عنوان نماد مقاومت زنان زندانی یاد کرد.


== ابعاد حقوق بین‌الملل ==
== شهادت نسل‌های مقاومت: مبارزه از دل خانواده‌ها ==
از منظر حقوق بین‌الملل، تخریب قطعه‌ی ۴۱ بخشی از همان جنایت‌هایی است که در دهه‌ی ۶۰ آغاز شد. [[جاوید رحمان]]، [[گزارشگر ویژه حقوق بشر|گزارشگر ویژه‌ی سازمان ملل]]، در ژوئیه ۲۰۲۴، اعدام‌های ۱۳۶۰ و قتل‌عام ۱۳۶۷ را مصداق «جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی» دانست. او تأکید کرد که عاملان این جنایات همچنان در قدرت‌اند و جامعه‌ی جهانی باید اصل صلاحیت قضایی جهانی (Universal Jurisdiction) را برای پیگرد آنان به کار گیرد (منبع).
این بخش از کنفرانس شاهد شهادت‌نامه‌های تأثیرگذاری از نسل‌های جوان مقاومت بود. نیلوفر عظیمی به نمایندگی از نسل جوانی که در مقاومت متولد شده و رشد کرده است، سخن گفت. او با اشاره به سابقه مبارزاتی خانواده‌اش علیه هر دو دیکتاتوری شاه و خمینی، از رنج‌های مادرش فاطمه ضیایی آزاد، از بازماندگان «واحدهای ویژه» سرکوب زنان در زندان، و پدرش که هم در زمان شاه و هم در دوران خمینی زندانی شد، صحبت کرد. وی به شهادت عمویش در دوران شاه و دخترعمویش در حمله به کمپ اشرف در سال ۲۰۱۱ اشاره کرد و گفت: «چه در زمان دیکتاتوری شاه و چه تحت دیکتاتوری مذهبی، مجاهدین خلق و هوادارانشان همواره سرکوب شده‌اند زیرا دیکتاتورها می‌دانند که این سازمان علیه هرگونه استبداد است.»


طبق کنوانسیون ۱۹۴۸ منع نسل‌کشی و اساسنامه‌ی دادگاه کیفری بین‌المللی، محو آثار جرم خود بخشی از همان جنایت است. بنابراین، تخریب قطعه‌ی ۴۱ نه تنها یک اقدام غیرانسانی، بلکه نمونه‌ای روشن از مشارکت در نسل‌کشی محسوب می‌شود.<ref name=":1" />
آزاده عالمی، نیز با صدایی لرزان از خاطرات کودکی خود در زندان اوین سخن گفت. او از صداهای قفل‌ها و شکنجه‌ها که مادرش را شب‌ها از او جدا می‌کرد، یاد کرد و گفت: «در همین سلول بود که آموختم مقاومت یعنی چه... ما با یک یقین تزلزل‌ناپذیر بزرگ شدیم: آزادی یک امتیاز نیست، این یک حق است.» وی بر ادامه مبارزه نسل خود تأکید کرد و خاطرنشان ساخت که «ما مبارزه می‌کنیم تا روزی دیگر هیچ‌کس به خاطر عقایدش اعدام، شکنجه یا زندانی نشود.»


== واکنش‌ها و نقش مقاومت ایران ==
آرمان حبیبی نیز با تأکید بر عزم نسل جوان گفت: «ما، نسل‌هایی که هرگز ایران، کشور اصلی خود را ندیده‌ایم، به این مبارزه ادامه خواهیم داد تا مردم ایران به آزادی و دموکراسی که شایسته آن هستند، دست یابند.»
تخریب قطعه‌ی ۴۱ موجی از واکنش‌ها برانگیخت:


* شورای ملی مقاومت ایران در اطلاعیه‌ای این اقدام را «ادامه‌ی جنایت علیه بشریت» توصیف کرد و خواستار اقدام فوری جامعه‌ی جهانی شد.<ref name=":1" />
== تحلیل‌های حقوقی و قضایی: نیاز به عدالت و لغو اعدام ==
* خانواده‌های شهیدان اعلام کردند که نابودی قبور به‌معنای نابودی حقیقت نیست و حافظه‌ی جمعی همچنان باقی خواهد ماند.
پروفسور ولفگانگ شومبورگ، قاضی دادگاه بین‌المللی کیفری، در سخنان خود بر آینده بی‌عدالتی در ایران متمرکز شد. وی طرح ۱۰ ماده‌ای مریم رجوی را «برنامه‌ای درخشان» برای آینده‌ای بهتر دانست و گفت: «بدون حقیقت، عدالت وجود ندارد، و بدون عدالت، صلحی هم نخواهد بود.» او مجازات اعدام را در همه شرایط محکوم کرد و افزود که «قاضی‌ای که صرفاً به دستور دولت حکم اعدام دهد، مرتکب قتل شده است.» وی با انتقاد از نبود قوه قضاییه مستقل در ایران، رژیم را «یک دولت قلابی، یک دولت شکست‌خورده» خواند و بر لزوم تمرکز بر راه‌حل سوم یعنی مقاومت سازمان‌یافته تأکید کرد. شومبورگ به شدت از ایده پسر شاه به عنوان جایگزین انتقاد کرد و او را «دلقکی آمریکایی» نامید و اظهار داشت: «باید این تصور پوچ... را کنار بگذاریم و بر راه حل واقعی تمرکز کنیم.»
* [[مسعود رجوی]]، در پیامی تأکید کرد که این اقدام نشانه‌ی هراس خامنه‌ای از افشاگری‌های جهانی و گزارش‌های سازمان ملل است و حسابرسی تاریخی در پیش خواهد بود.
<blockquote>مسعود رجوی - ۲۹ مرداد ۱۴۰۴:
«چه کسی نمی‌داند که منظور خامنه‌ای از بین بردن آثار جنایت علیه بشریت و نسل کشی


در قطعه‌ی ۴۱ بهشت زهرا پس از افشای جهانی رژیم اعدام و قتل‌عام توسط مقاومت ایران
== مصونیت، سکوت و همدستی جامعه جهانی ==
سونیا بیسرکو، بنیان‌گذار کمیته هلسینکی برای حقوق‌بشر در صربستان، تجارب خود از جنگ‌های ترور و نسل‌کشی را با وضعیت ایران مقایسه کرد. او تحریک آشکار رژیم به تکرار قتل‌عام را جدی دانست و گفت: «رژیمی که هزاران نفر را در گورهای جمعی دفن کرد، اکنون آن کشتارها را به عنوان 'موفقیتی تاریخی' ستایش می‌کند.» وی افزود: «مصونیت عاملان قتل‌عام ۶۷ که به بالاترین مقام‌ها رسیدند، رژیم را جسور کرده است... سکوت امروز یعنی همدستی.» او بر نقش حیاتی هیئت حقیقت‌یاب سازمان ملل برای تحقیق و افشاگری تأکید کرد.


و مخصوصاً پس از گزارش جاوید رحمان گزارشگر ویژه ملل متحد در ۲۷ تیر ۱۴۰۳
== راه‌حل سیاسی: حمایت از مقاومت سازمان‌یافته ==
آلن ویوین، وزیر پیشین امور اروپایی فرانسه، بر لزوم فشار آوردن بر رهبران سیاسی تأکید کرد تا «در گرداب مذاکرات بی‌‌پایان فرو نرویم.» او گفت: «باید به شکل متحد و با بالاترین قاطعیت عمل کنیم.» وی به خطر دستیابی رژیم به سلاح هسته‌ای اشاره کرد و آن را «فاجعه‌بار» خواند.


درباره این جنایت‌های سبعانه است
ژاک بوتو، معاون شهردار پاریس، با تأکید بر حمایت طولانی‌مدت خود از مقاومت ایران، بر این باور بود که مقاومت تنها پاسخ مشروع به دیکتاتوری است. وی گفت: «چه دیکتاتوری سلطنت گذشته باشد و چه استبداد مذهبی حاکم... باید روشن بگوییم: نه شاه، نه شیخ.» او شورای ملی مقاومت ایران را «تنها آلترناتیو مشروع و واقعی» در برابر رژیم آخوندها دانست و خواستار حمایت قاطع جامعه بین‌المللی از این شورا شد.
 
اما حسابرسـی در پیـش اسـت...
 
آن‌که کشتستم پی مادون من
 
می‌نداند، می‌نخسبد، خون من
 
بر من است امروز و فردا بر وی است
 
خون چون من کس چنین ضایع کی است؟
 
گر چه دیوار افکند سایه دراز
 
باز گردد سوی او آن سایه باز»</blockquote>این واکنش‌ها نشان داد که تخریب قطعه‌ی ۴۱ نه‌تنها حافظه‌ی جمعی را محو نکرد، بلکه به عاملی برای تقویت جنبش دادخواهی بدل شد. این جنبش امروز بیش از گذشته خواستار محاکمه‌ی آمران و عاملان جنایت‌های دهه‌ی ۶۰ است.
 
== یادمانی در تاریخ ایران و جهان ==
قطعه‌ی ۴۱ بهشت زهرا امروز بیش از یک گورستان است؛ این مکان سندی زنده از تاریخ مقاومت مردم ایران در برابر استبداد دینی است. حکومت کوشید با شکستن سنگ‌ها، خشکاندن درختان، و در نهایت تخریب کامل در ۱۴۰۴، آن را از حافظه‌ی مردم پاک کند. اما این تلاش‌ها نتیجه‌ی معکوس داشت: قطعه‌ی ۴۱ اکنون در حافظه‌ی جمعی ایرانیان به‌عنوان «سند شرافت یک نسل» ثبت شده است.
 
از دیدگاه حقوق بین‌الملل، این تخریب بخشی از جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی است و می‌تواند مبنای پیگرد جهانی قرار گیرد. از دیدگاه اجتماعی، این واقعه نیروی تازه‌ای به جنبش دادخواهی داد و به نسل‌های جوان یادآوری کرد که حقیقت با زور محو نمی‌شود.
 
بدین ترتیب، قطعه‌ی ۴۱ نه تنها نقطه‌ای در گورستان تهران، بلکه یادمانی جاودانه در تاریخ ایران و جهان است؛ یادمانی که شرافت نسلی را روایت می‌کند که برای آزادی ایستاد و جان باخت، و خون آنان همچنان در حافظه‌ی مردم و تاریخ جاری است.


== منابع ==
== منابع ==