روح‌الله خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

در ۱۳ خرداد سال ۱۳۴۲ خمینی در مدرسه‌ی فیضیه‌ی قم یک سخنرانی اعتراضی و شدید‌اللحن داشت. در آن زمان [[محمدرضا پهلوی|محمدرضاشاه]] با [[انقلاب سفید]] به آمریکا روی آورده از انگلستان روی گردانده بود. آخوندها که با انگلستان و فئودال‌های مورد حمایت او همراه بودند از این موضع ناراضی بودند. گفته می‌شود در همین دوران انگلیسی‌ها به خمینی اطمینان دادند که شاه ضعیف است و در صورتی که وی علیه او موضع‌گیری کند از او حمایت خواهند کرد.  

خمینی ۱۶ روز پس از خروج [[محمدرضا شاه پهلوی]] از ایران در ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ وارد ایران شد. خمینی برخلاف وعده‌هایی که مبنی بر عدم مشارکت در سیاست و حاکمیت داده بود، با استفاده از موج حمایت‌های مذهبی ومردمی، رهبری مطلق‌العنان ایران را به دست گرفته با هر گونه دگراندیشی قاطعانه به مقابله برخاست. هواداران خمینی که در این دوران به سرکوب و حمله و هجوم به مراکز احزاب و سازمان‌های مختلف می‌پرداختند، به فالانژ معروف بودند. آن‌ها معمولاً دفاتر سازمان‌ها و احزاب و میز کتاب‌هایی را که جوانان در نقاط مختلف برای نشر عقاید و افکار خود به راه می‌انداختند مورد حمله قرار می‌دادند.<ref>[https://www.mojahedin.org/news/146288/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C-%D9%82%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D8%B3%D8%B1%D9%86%DA%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%B3%D9%84%D8%B3%D9%84%D9%87-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%86% گزیده‌یی از استراتژی قیام و سرنگونی – مسعود رجوی]</ref>

خمینی در سال ۱۳۲۰ هجری قمری (۱۲۸۱شمسی) در خمین متولد شد. مادرش هاجر دختر میرزا احمد از اهالی همین شهر بود. پدرش مصطفی پسر احمد هندی بود که پیشتر ساکن کشمیر هندوستان بود. به گفته مرتضی پسندیده، برادر خمینی، پدر او در خمین شخص «بسیار بانفوذی بوده» و «خدمه و تفنگچی» داشته و «مشغول اداره امور مردم بوده‌ است». وقتی که خمینی دو ساله بود، پدرش در مسیر سلطان‌آباد اراک مورد حمله یکی از همراهانش قرار گرفت و به‌قتل رسید. بعدها خانواده خمینی به دربار [[مظفرالدین شاه|مظفرالدین‌شاه]] شکایت می‌کنند و به عین‌الدوله ملتجی می‌شوند تا سرانجام قاتل را قصاص می‌کنند.

خمینی، دوران نوجوانی را در خمین گذراند. صرف و نحو و منطق را نزد برادر بزرگترش مرتضی پسندیده آموخت. از سال ۱۳۳۸ قمری (۱۲۹۸شمسی) به‌ترتیب در حوزه‌های اصفهان و اراک و قم تحصیل می‌کرد. در سال ۱۳۴۵ (۱۳۰۵شمسی) در حوزه قم سطوح عالیه آموزش‌های آخوندی را به‌ پایان رساند و در سال ۱۳۵۵ (۱۳۱۵شمسی) در شمار آخوندهای مدعی اجتهاد بود. مهمترین استاد خمینی شیخ عبدالکریم حائری، مؤسس حوزه قم، است که به‌گفته آخوند رضا استادی به نوبه خود شاگرد [[شیخ فضل‌الله نوری]] بوده‌ است.

خمینی در این دوران در حوزه علمیه مشغول تحصیلات حوزوی بوده و هیچ گونه فعالیت سیاسی نداشت. در همین سال‌ها و در آستانه سلطه کامل [[رضاشاه پهلوی|رضاشاه]]، نزدیک به دو دهه از [[انقلاب مشروطه]] سپری شده بود. این دوران همراه بود با آغاز [[نهضت جنگل|جنش گیلان]]، قیام خیابانی و پسیان و مبارزات تنگستانی‌ها که مجموعاً فضای جامعه آن روزگار ایران را ملتهب می‌ساخت. در سال ۱۲۹۹ [[شیخ محمد خیابانی|شیخ محمدخیابانی]] در تبریز به شهادت رسید و جنبش تنگستان سرکوب شد. در سال ۱۳۰۰ [[کلنل پسیان]] جان باخت و [[میرزا کوچک‌ خان جنگلی|میرزا کوچک‌خان]] در کوه‌های گیلان به شهادت رسید. رضاخان در همین وضعیت بود که در سال ۱۳۰۲ به نخست‌وزیری رسید.<ref>[https://www.mojahedin.org/links/books/890627_Dajale.pdf کتاب خمینی دجال ضد بشر صفحه 32]</ref>

یکی از وقایع بسیار مهمی که در آن دوران به وقوع پیوست حادثه خونین [[مسجد گوهرشاد]] در تیرماه ۱۳۱۴بود که بسیاری از روحانیون آن زمان به آن اعتراض کردند اما روح‌الله خمینی هیچ گونه موضوع‌گیری نسبت به این واقعه نداشت. در این واقعه، جمع کثیری از مردم بی‌گناه را قتل‌عام کردند وحدود یکصدنفر از روحانیون و افراد متنفذ را دستگیر و عده‌یی از روحانیون، نظیر مرحوم آقا سیدیونس اردبیلی و مرحوم آقازاده را به تهران آورده محاکمه نمودند.<ref>نهضت روحانیون ایران- صفحه 165</ref>

اولین مخالفت علنی خمینی با شاه، مربوط به انجمن‌های ایالتی و ولایتی است که دولت وقت به نخست‌وزیری اسدالله علم در تاریخ ۱۶مهر ۱۳۴۱ تصویب کرد. علت اصلی برآشفتگی خمینی این بود که در مصوبه مزبور برای نخستین‌بار به زنان حق رأی داده شده بود. در این مصوبه همچنین قید اسلام از شرایط انتخاب‌شوندگان و انتخاب‌کنندگان برداشته شده بود و در مراسم سوگند به‌جای قرآن گفته شده بود کتاب آسمانی. این دو نکته نیز از موضوعات مورد اعتراض خمینی بود. او دراین رابطه گفته بود:<blockquote>«زن‌ها را وارد کرده‌اید در ادارات، ببینید در هر اداره‌ای که وارد شدند آن اداره فلج شد. فعلاً محدود است. علما می‌گویند توسعه ندهید. به استان‌ها نفرستید. زن اگر وارد هر دستگاهی شد، اوضاع را به هم می‌زند. می‌خواهید استقلالتان را زنها تأمین کنند؟»<ref>[http://www.dw.com/fa-ir/مخالفان-حق-رای-زنان-از-آیتالله-خمینی-تا-احزاب- دویچه وله فارسی- مخالفان حق رای زنان از آیت الله خمینی تا احزاب سیاسی]</ref></blockquote>

در تاریخ ۱۵ آبان ۴۱ خمینی تلگرام دیگری خطاب به شاه ارسال می‌کند و از علم نزد او شکایت می‌کند. خمینی دراین تلگرام در عین ابراز شکایت، اسدالله علم را خراب‌کننده چهره اعلیحضرت معرفی می‌کند. او همچنین کتب آسمانی غیر از قرآن را که در قانون کاپیتولاسیون، سوگند خوردن به آنها مجاز شمرده شده بود، ضاله معرفی می‌کند:<ref>[https://www.mojahedin.org/links/books/890627_Dajale.pdf کتاب خمینی دجال ضد بشر]</ref> <blockquote>«آقای علم تخلف خود از قانون اسلام و قانون اساسی را اعلام و برملا نموده، آقای اسدالله علم گمان کرده با تبدیل کردن قسم به قرآن مجید به کتاب آسمانی ممکن است. قرآن کریم را از رسمیت انداخت و اوستا و انجیل و بعضی کتب ضاله را قرین آن یا به جای آن قرار داد. این جانب به حکم خیرخواهی برای ملت اسلام اعلیحضرت را متوجه می‌کنم.  

به این که اطمینان نفرمایید به عناصری که با چاپلوسی و اظهار چاکری و خانه‌زادی می‌خواهند تمام کارهای خلاف دین و قانون را کرده به اعلیحضرت نسبت دهند و قانون اساسی را که ضامن ملیت و سلطنت است با تصویب‌نامه خائنانه و غلط از اعتبار بیندازند.»<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n3434/سرویس_های_اطلاع_رسانی/نگاه_روز/تلگرام_امام_ پرتال خمینی – تلگرام امام به شاه]</ref> </blockquote>یکی از پیروان خمینی در توضیح و توجیه لحن منعطف خمینی در نامه به شاه می‌نویسد:<blockquote>«در مورد خودداری از حمله و اعتراض مستقیم به شخص شاه باید گفت که این، در آن شرایط از ژرف‌نگری و دوراندیشی امام خمینی سرچشمه می‌گرفته‌ است. زیرا درست است که کارگردان اصلی و طراح تمام تغییر و تحول ارتجاعی و استعماری در ایران شخص شاه بود… و بقیه جز مهره‌های بی‌اراده و در دست شاه چیزی نیستند، ولی از آن‌جا که در آن اوضاع و شرایط امام خمینی هنوز قدرت مردمی کافی در اختیار نداشت… نمی‌توانست به میدان شاه برود و رسماً با او روبرو شود…»<ref>بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی»، ص 161</ref></blockquote>

در ۴ آبان ۴۳ وی در سخنانی که علیه قانون [[کاپیتولاسیون]] ایراد کرد، با تدریس معلمان زن در مدارس پسرانه و تدریس معلمان مرد در مدارس دخترانه مخالفت می‌کند: <blockquote>«اگر نفوذ روحانیون باشد، نمی‌گذارد دختران عفیف مردم در مدارس، زیر دست جوان‌ها باشند، زن‌ها را به مدرسه پسرانه و مردها را به مدرسه دخترانه بفرستند و فساد به راه بیندازند.»<ref>صحیفه نور- صفحه 104</ref></blockquote>او همچنین علیه حق مصونیت اتباع آمریکایی اینچنین اعتراض می‌کند: <blockquote>«استقلال ما را فروختند، … عزت ما پایکوب شد، عظمت ایران از بین رفت، عظمت ارتش ایران پایکوب شد… اگر یک آشپز آمریکایی مرجع تقلید شما را در وسط بازار ترور کند زیرپا منکوب کند، پلیس ایران حق ندارد جلوی او را بگیرد، دادگاه‌های ایران حق ندارد محاکمه کنند… باید برود آمریکا… اگر شاه ایران یک سگ آمریکایی را زیر بگیرد، بازخواست می‌کنند اگر چنانچه یک آشپز آمریکایی شاه ایران را زیر بگیرد، مرجع ایران را زیر بگیرد، … هیچ‌کس حق تعرض ندارد…»<ref>صحیفه نور- صفحه 102</ref></blockquote>پس از این سخنرانی خمینی به ترکیه تبعید و پس از مدت کوتاهی به نجف رفت. او در نجف اساساً فعالیت سیاسی نداشت. در این فرصت وی کتاب تحریرالوسیله را نوشت که از ضروریات برخورداری از رتبه مرجعیت بود. این کتاب البته در اصل حاشیه‌ای بر رساله‌ای به نام وسیله‌النجاه است که توسط سید ابوالحسن اصفهانی نوشته شده‌ است.<ref>تحریر الوسیله- چاپ بیروت</ref>

حمید روحانی از اعضای دفتر خمینی در نجف در این باره می‌نویسد: <blockquote>«بسیاری از افراد را می‌شناسم که بر این اعتقاد بودند که دیگر نقش امام در مبارزه و در نهضت به پایان رسیده‌ است و امام با عدم تأیید مجاهدین در واقع شکست خود را امضا کرده‌ است. این افراد باور داشتند که امام از صحنه مبارزه کنار رفته‌اند.»<ref>[https://www.hambastegimeli.com/%D8%AF%D9%8A%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7/62340-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%DB%8C-%E2%80%8C-%C2%AB%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AA%C2%BB-%D8%AE%D9%85%DB%8 عبدالعلی معصومی- مبارزات خمینی در دوره تبعید]</ref></blockquote>خمینی همچنین در مهرماه ۵۶ یک سخنرانی برای طلاب نجف داشت که در آن برداشت‌های نوگرا و مشخصا [[سازمان مجاهدین خلق ایران|مجاهدین]] را به لحاظ تئوریک هدف قرار می‌داد. او در سخنرانی خود گفت: <blockquote>«حالا یک دسته‌یی پیدا شده که اصل تمام احکام اسلام را می‌گویند برای این است که یک عدالت اجتماعی پیدا بشود؛ طبقات از بین برود. اصلاً اسلام دیگر چیزی ندارد، توحیدش هم عبارت از توحید در این است که ملت‌ها همه به طور عدالت و به طور تساوی با هم زندگی بکنند؛ یعنی، زندگی حیوانی علی‌السواء، یک علفی همه بخورند و علی‌السواء با هم زندگی کنند و به هم کار نداشته باشند؛ همه از یک آخوری بخورند…

می‌گویند: اصلاً مطلبی نیست اسلام آمده‌ است که آدم بسازد یعنی یک آدمی که طبقه نداشته باشد دیگر؛ همین را بسازد؛ یعنی حیوان بسازد. اسلام آمده‌ است که انسان بسازد، اما انسان بی‌طبقه…»<ref>کوثر- صفحه 268</ref> </blockquote>در دی‌ماه ۱۳۵۵ جیمی کارتر با شعار حقوق بشر در آمریکا به ریاست جمهوری رسید. براساس جمع‌بندی [[کمیسیون سه جانبه]]، برژینسکی رئیس و تئوریسین کمیسیون مزبور به این نتیجه رسیده بود که تلاش مردم برای کسب حقوق خود، اوضاعی انفجاری پدیدآورده و بنابراین کاری که ایالات متحده می‌تواند بکند، کوشش برای انداختن تحول از مسیر آشوب و هرج و مرج، به مسیر انتقال منظم است.  

یکی از مسائل مورد توجه پرواز خمینی امنیت و تسهیلات آن بود. [[محسن رفیقدوست]] راننده ماشین خمینی در مسیر مهرآباد تا [[بهشت زهرا]] در مصاحبه‌ای خود را مسئول امنیت ورود خمینی معرفی می‌کند. او توضیح می‌دهد که دستیارش در تأمین امنیت بروجردی بوده‌ است و در این کار از کمک ۵۰ نفر از «بچه‌های کار کرده و سلاح دیده» برخوردار بوده‌ است. مطابق این مصاحبه کل تسلیحات این افراد تنها دو قبضه مسلسل بوده‌ است. بسیاری بر این باورند که این ترتیبات امنیتی تنها ویترین جلویی صحنه راتشکیل می‌داد و ستاد واقعی که آوردن خمینی از پاریس را هدایت می‌کرد ستاد مشترک ارتش شاه به فرماندی ژنرال هایزر معاون سرفرماندهی پیمان ناتو بود.<ref>[https://www.mojahedin.org/links/books/890627_Dajale.pdf خمینی دجال ضد بشر – صفحه 205]</ref>

حکم انتصاب [[مهدی بازرگان|بازرگان]] به عنوان نخست‌وزیر دولت موقت در تاریخ ۱۵ بهمن ۵۷–۶ربیع الاول ۹۹ - توسط خمینی امضا شد و روز بعد در حضور خبرنگاران توسط [[اکبر هاشمی رفسنجانی]] قرائت گردید. سپس ابراهیم یزدی ترجمه انگلیسی آن را برای خبرنگاران خارجی خواند. خمینی دراین حکم خطاب به بازرگان تصریح نمود:<blockquote>«به موجب اعتمادی که به ایمان راسخ شما به مکتب مقدس اسلام و اطلاعی که از سوابقتان از مبارزات اسلامی و ملی دارم، جنابعالی را بدون در نظر گرفتن روابط حزبی و بستگی به گروهی خاص مأمور تشکیل دولت موقت می‌نمایم.»<ref>کوثر- جدل سوم- صفحه 150</ref></blockquote>با این‌همه دولت بازرگان کمتر از یک‌سال سرپا بود و پس از آن‌که خمینی پایبندی خود به تعهداتش مبنی بر انتقال آرام حکومت را به انجام رسانید و از ثبات حکومت اطمینان حاصل کرد وی را به کمک جریانی که توسط موسوی خوئینی‌ها هدایت می‌شد، برکنار کرد.<ref>[https://www.mojahedin.org/links/books/890627_Dajale.pdf خمینی دجال ضد بشر- صفحه 320]</ref>

خمینی پس از به قدرت رسیدن تمامی قول‌های پیشین خود را زیر پا گذاشت و اجازه فعالیت به هیچ‌یک از احزاب و سازمانهای سیاسی نداد. طرفداران خمینی به طور مستمر دفاتر احزاب سیاسی به ویژه [[سازمان مجاهدین خلق ایران|مجاهدین]] را مورد حمله قرار می‌دادند. در آن زمان احزاب سیاسی چون مجاهدین و [[سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران|چریک‌های فدایی]] در فضای آزادی‌های موجود پس از انقلاب فعالیت سیاسی مسالمت‌آمیز داشتند.

خمینی در ۱۹ اسفند در مورد [[رفراندوم جمهوری اسلامی]] گفت: <blockquote>«جمهوری اسلامی، نه یک کلمه زیاد و نه یک کلمه کم، ما اسلام را می‌خواهیم. ملت ما اسلام را می‌خواهند… ملت ما یک‌پارچه خواهان جمهوری اسلامی است… کمونیست‌ها هم باید جمهوری اسلامی بخواهند… همه باید جمهوری اسلامی بخواهند… قلم‌ها را بشکنید و به‌ اسلام پناه بیاورید. آن‌ها که می‌خواهند کلمه دموکراتیک را بر این عبارت اضافه کنند؛ آن‌ها غرب‌زدگانی هستند که نمی‌فهمند جاهل‌اند… جمهوری دموکراتیک یعنی جمهوری غربی یعنی بی‌بندوباری غرب»<ref>کیهاان- 19 اسفند 1358</ref></blockquote>[[آیت‌الله طالقانی]] در دومین نماز جمعه ماه رمضان در دانشگاه تهران در مورد حملات علیه سازمان‌ها واحزاب گفت:<blockquote>«حمله به‌جلسات، میتینگ‌ها، کتابخانه‌ها و پاره‌کردن اعلامیه‌ها عملی غیراسلامی است… این کار به‌وسیله عناصر ناآگاه یا آلت دست انجام می‌شود…»<ref>نشریه مجاهد شماره 3، 15مرداد 1358</ref></blockquote>

از آن‌جا که دانشگاه‌ها در آن زمان محل نشو و نمای سازمان‌ها و احزاب سیاسی بودند به این ترتیب خمینی می‌خواست با تعطیل کردن و تصفیه دانشگاه‌ها هرگونه صدای مخالف را خاموش کند. تهاجم به دانشگاه‌ها در ۲۹ فروردین ماه ۱۳۵۹ از دانشگاه تبریز آغاز شده و سپس در دانشگاه‌های دیگر انجام شد. تمامی دانشگاه‌های کشور تا سال ۱۳۶۱ تعطیل بوده و در این مدت بسیاری از دانشجویان و اساتید دانشگاه اخراج یا دستگیر شدند. صادق زیبا‌کلام که به همراه عبدالکریم سروش خود از دست‌اندرکاران اجرایی کردن [[انقلاب فرهنگی]] بوده‌است بعدها در مورد آن می‌گوید:<blockquote>«اتفاق بدی هم افتاد و آن تصفیه‌های هولناک سیاسی و عقیدتی بود … صدها تن از اساتید دانشگاه‌ها به جرم این که طرفدار حکومت نیستند و یا دارای اندیشه اسلامی نبودند متأسفانه از دانشگاه اخراج شدند. این اساتید سرمایه‌های این مملکت بودند. اینان کسانی بودند که از بهترین دانشگاه‌های آمریکا و اروپا فارغ‌التحصیل شده بودند.   

شوک عظیمی از دست دادن این اساتید به پیکر دانشگاه وارد کرد. به علاوه شمار زیادی از دانشجویان به دلیل هواداری، همکاری و یا عضویت در گروه‌هایی که به عنوان گروه معاند و مخالف نظام توصیف می‌شدند، مثل پیشگام، [[سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران|چریک‌های فدایی خلق]]، توده‌ای، [[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین خلق]]، از تحصیل محروم شدند.»<ref>[https://www.radiofarda.com/a/o2_revolution/389137.html سایت رادیو فردا – انقلاب فرهنگی رویارویی سیاسی یا اسلامی کردن دانشگاه]</ref> </blockquote>صادق زیبا‌کلام اضافه می‌کند:<blockquote>«این دلیل دیگری بود که من را به این نتیجه رساند که اصل تمام آن‌چه ما انجام می‌دادیم نمی‌توانسته درست باشد و آنچه به نام انقلاب فرهنگی صورت گرفت به نفع، انقلاب، اسلام، نظام و ایران نبود…»<ref>[https://www.radiofarda.com/a/o2_revolution/389137.html سایت رادیو فردا – انقلاب فرهنگی رویارویی سیاسی یا اسلامی کردن دانشگاه]</ref></blockquote>

ابراهیم یزدی در گفتگو با حسین دهباشی در این رابطه می‌گوید تلویزیون ایران در آن زمان سراسر تحریک عراق بود و دعایی سفیر وقت ایران در عراق در این رابطه اعتراض کرده و گفته بود چنانچه می‌خواهید بجنگید من در عراق نمانم!<ref>[http://www.tarikhonline.com/posts/main/subpage-single/id-178/%D8%AE%D8%B4%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D9%85--%D9%86%D9%88%D8%A8%D8%AA%D9%90-3-%DA%AF%D9%81%D8%AA%DA%AF%D9%88%DB%8C-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D8%B4%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D8% تاریخ آنلاین- فایل تصویری- مصاحبه حسین دهباشی با ابراهیم یزدی]</ref>

[[سازمان مجاهدین خلق ایران|سازمان مجاهدین خلق]] براساس روایت خود و بنابر سخنان برخی فرماندهان سپاه علت پذیرش ناگهانی آتش‌بس توسط خمینی را آخرین عملیات مجاهدین با نام [[عملیات چلچراغ|چلچراغ]] می‌داند. عملیاتی که در آن دولشکر زرهی جمهوری اسلامی و رزمندگان [[ارتش آزادیبخش]] توانستند شهر مهران را به تصرف درآورند. آنها در این عملیات شعار می‌دادند: امروز مهران! فردا تهران!به گفته بسیاری از فرماندهان سپاه با توجه به از هم‌گستگی نیروی دفاعی جمهوری اسلامی بیم رسیدن مجاهدین به تهران در عملیات بعدی دلیل اصلی پذیرش آتش‌بس توسط خمینی بود تا به این ترتیب با بسته شدن مرزها فرصت را از مجاهدین گرفته و اجازه پیشروی بیشتر را از آنها سلب کند.