کاربر:Hossein/صفحه تمرین1404511: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح ارقام
بدون خلاصۀ ویرایش
(اصلاح ارقام)
 
خط ۶: خط ۶:


== سوابق تاریخی زندان عادل‌آباد شیراز ==
== سوابق تاریخی زندان عادل‌آباد شیراز ==
زندان عادل‌آباد شیراز در دهه ١٣٥٠ در جنوب شهر شیراز و منطقه‌ای خالی از سکنه ساخته شد، اما با توجه به توسعه شهر، اكنون در داخل شهر، در بلوار عدالت قرار دارد. از عادل‌آباد به عنوان زندانی یاد می‌شود که پیش از انقلاب ١٣٥٧ مرکزی برای نگهداری انقلابیون بوده و در دهه‌ی ٦٠ نیز زندانیان سیاسی زیادی را در خود جای داده و بخشی از قتل عام زندانیان سیاسی در سال ١٣٦٧ در آن اجرا شده است.<ref name=":0">[https://cshr.org.uk/%d8%b9%d8%a7%d8%af%d9%84%e2%80%8c%d8%a2%d8%a8%d8%a7%d8%af%d8%9b-%d8%b2%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%89-%d8%a8%d8%a7-%d9%86%d8%a7%d9%85-%d9%85%d8%b3%d8%aa%d8%b9%d8%a7%d8%b1-%d8%ac%d8%b2%db%8c%d8%b1/ "عادل‌آباد"؛ زندانى با نام مستعار جزیره آدم‌خوارها]</ref>
زندان عادل‌آباد شیراز در دهه ۱۳۵۰ در جنوب شهر شیراز و منطقه‌ای خالی از سکنه ساخته شد، اما با توجه به توسعه شهر، اكنون در داخل شهر، در بلوار عدالت قرار دارد. از عادل‌آباد به عنوان زندانی یاد می‌شود که پیش از انقلاب ۱۳۵۷ مرکزی برای نگهداری انقلابیون بوده و در دهه‌ی ۶۰ نیز زندانیان سیاسی زیادی را در خود جای داده و بخشی از قتل عام زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ در آن اجرا شده است.<ref name=":0">[https://cshr.org.uk/%d8%b9%d8%a7%d8%af%d9%84%e2%80%8c%d8%a2%d8%a8%d8%a7%d8%af%d8%9b-%d8%b2%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%89-%d8%a8%d8%a7-%d9%86%d8%a7%d9%85-%d9%85%d8%b3%d8%aa%d8%b9%d8%a7%d8%b1-%d8%ac%d8%b2%db%8c%d8%b1/ "عادل‌آباد"؛ زندانى با نام مستعار جزیره آدم‌خوارها]</ref>


زندان عادل‌آباد شیراز، در دوران دیکتاتوری سلطنتی ساخته شد اما در دهه‌های اخیر به محلی برای اجرای سیاست‌های سرکوبگرانه دیکتاتوری حاکم تبدیل شده است. این زندان همواره محلی برای نگهداری مخالفان سیاسی، روزنامه‌نگاران، فعالان حقوق بشر و زنان معترض بوده است.  
زندان عادل‌آباد شیراز، در دوران دیکتاتوری سلطنتی ساخته شد اما در دهه‌های اخیر به محلی برای اجرای سیاست‌های سرکوبگرانه دیکتاتوری حاکم تبدیل شده است. این زندان همواره محلی برای نگهداری مخالفان سیاسی، روزنامه‌نگاران، فعالان حقوق بشر و زنان معترض بوده است.  
خط ۳۵: خط ۳۵:
عابدی که به نام موسوی یا کاظمی هم شناخته می‌شد سربازجوی بازداشتگاه زندان سپاه شیراز بود ومیتوان گفت اعدام صدها زندانی به تایید او صورت میگرفت و از اصلیترین اعضای هیئت مرگ در [[قتل عام ۶۷]] شیراز بود.<ref name=":8" />
عابدی که به نام موسوی یا کاظمی هم شناخته می‌شد سربازجوی بازداشتگاه زندان سپاه شیراز بود ومیتوان گفت اعدام صدها زندانی به تایید او صورت میگرفت و از اصلیترین اعضای هیئت مرگ در [[قتل عام ۶۷]] شیراز بود.<ref name=":8" />


یزدان‌پناه ـ عضو سپاه پاسداران،زندانبان بند چهار زندان عادل آباد. مسئول بند مخوف موسوم به ٤٩. مسئول انفرادیهای مخوف اندرزگاه در عادل آباد. داماد مجید تراب پور رئیس زندان عادل آباد و رئیس سازمان زندان های فارس، کهکیلویه و بویراحمد وعضو کمیسیون قتل عام زندانیان شیراز در سال ۶۷. یزدان پناه بعد از قتل عام سال شصت و هفت  به دلیل بد نامی نام خود را تغییر داد و با نام دیگری در سمت مسئول دفتر زندان عادل آباد کارش را در زندان ادامه داد.<ref name=":4">[https://www.kanoon-zendanian.org/DOCuments%20(htm)/090808Shekanjegar.html کانون زندانیان- عکس و گزارشی از بد نام ترین شکنجه گران زندان عادل اباد شیراز]</ref>   
یزدان‌پناه ـ عضو سپاه پاسداران،زندانبان بند چهار زندان عادل آباد. مسئول بند مخوف موسوم به ۴۹. مسئول انفرادیهای مخوف اندرزگاه در عادل آباد. داماد مجید تراب پور رئیس زندان عادل آباد و رئیس سازمان زندان های فارس، کهکیلویه و بویراحمد وعضو کمیسیون قتل عام زندانیان شیراز در سال ۶۷. یزدان پناه بعد از قتل عام سال شصت و هفت  به دلیل بد نامی نام خود را تغییر داد و با نام دیگری در سمت مسئول دفتر زندان عادل آباد کارش را در زندان ادامه داد.<ref name=":4">[https://www.kanoon-zendanian.org/DOCuments%20(htm)/090808Shekanjegar.html کانون زندانیان- عکس و گزارشی از بد نام ترین شکنجه گران زندان عادل اباد شیراز]</ref>   


== اندازه و تراکم ==
== اندازه و تراکم ==
این زندان دارای بندها و ساختمان‌های متعددی است که زندانیان با اتهام‌های مختلف در آن نگهداری می‌شوند.<ref>[https://www.iranintl.com/202401119916 اجرا نشدن اصل تفکیک جرایم و شرایط بحرانی ۵۲ زندانی در زندان عادل‌آباد شیراز]</ref>
این زندان دارای بندها و ساختمان‌های متعددی است که زندانیان با اتهام‌های مختلف در آن نگهداری می‌شوند.<ref>[https://www.iranintl.com/202401119916 اجرا نشدن اصل تفکیک جرایم و شرایط بحرانی ۵۲ زندانی در زندان عادل‌آباد شیراز]</ref>


گنجایش اسمی هر بند 500 نفر بود و ظرفیت اسمی عادل آباد که یک زندان عمومی بود2000 نفر بود . آمار واقعی زندان تا 5000 نفر هم میرسید که مجبور شدند یک بند جدید به نام بند 5 (بند افاغنه )بسازند وسلولهای 9 نفره به12 یا 15 نفره و در بند های عادی تا 18 نفر را در سلولها جا میدادند و زندان آنقدر پر شده بود که زندانیان عادی نوبتی میخوابیدند.<ref name=":8" />
گنجایش اسمی هر بند ۵۰۰ نفر بود و ظرفیت اسمی عادل آباد که یک زندان عمومی بود۲۰۰۰ نفر بود . آمار واقعی زندان تا ۵۰۰۰ نفر هم میرسید که مجبور شدند یک بند جدید به نام بند ۵ (بند افاغنه )بسازند وسلولهای ۹ نفره به۱۲ یا ۱۵ نفره و در بند های عادی تا ۱۸ نفر را در سلولها جا میدادند و زندان آنقدر پر شده بود که زندانیان عادی نوبتی میخوابیدند.<ref name=":8" />


در گزارش مرکز حامیان حقوق بشر به تاریخ ۲۸ بهمن ۱۳۹۲ که توسط مدیار سمیع‌نژاد نوشته شده آمده است: در حدود دو سال قبل مدیر کل زندان‌های استان فارس ظرفیت این زندان را 1400 نفر عنوان کرده بود که «با كمبود فضای فيزيكی و نيروی انسانی و كمبود اعتبار» روبرو بوده است، اما با این وجود هر ماه به جمعیت زندانیان استان فارس در حدود «300 نفر» اضافه می‌شود و عادل آباد اکنون در خود «چهار هزار» زندانی را جا ی داده است؛ یعنی نزدیک به سه بار ظرفیت واقعی. مسأله‌ای که هم‌چنان جزو مشکلات این زندان است.<ref name=":0" />
در گزارش مرکز حامیان حقوق بشر به تاریخ ۲۸ بهمن ۱۳۹۲ که توسط مدیار سمیع‌نژاد نوشته شده آمده است: در حدود دو سال قبل مدیر کل زندان‌های استان فارس ظرفیت این زندان را ۱۴۰۰ نفر عنوان کرده بود که «با كمبود فضای فيزيكی و نيروی انسانی و كمبود اعتبار» روبرو بوده است، اما با این وجود هر ماه به جمعیت زندانیان استان فارس در حدود «۳۰۰ نفر» اضافه می‌شود و عادل آباد اکنون در خود «چهار هزار» زندانی را جا ی داده است؛ یعنی نزدیک به سه بار ظرفیت واقعی. مسأله‌ای که هم‌چنان جزو مشکلات این زندان است.<ref name=":0" />


حسین رئیسی وکیل دادگستری که موکلان زیادی در این زندان داشته، در گفت‌وگو با «مرکز حامیان حقوق‌بشر» از وضعیت این زندان سخن گفت: «به طور کلی عادل‌آباد زندانی است که برای حدود ١٥٠٠ نفر زندانی ساخته شده است، اما در سال‌های اخیر به طور متوسط همیشه بیش‌تر از ٣٥٠٠ زندانی در آن نگهداری می‌شود. در حال حاضر همه‌ی زندانی‌های خطرناک استان فارس را به این زندان می‌آورند.<ref name=":1">[https://www.pezhvakeiran.com/maghaleh-59331.html پژواک ایران - «عادل‌آباد» ؛ زندانى با نام مستعار جزیره آدم‌خوارها]</ref>
حسین رئیسی وکیل دادگستری که موکلان زیادی در این زندان داشته، در گفت‌وگو با «مرکز حامیان حقوق‌بشر» از وضعیت این زندان سخن گفت: «به طور کلی عادل‌آباد زندانی است که برای حدود ۱۵۰۰ نفر زندانی ساخته شده است، اما در سال‌های اخیر به طور متوسط همیشه بیش‌تر از ۳۵۰۰ زندانی در آن نگهداری می‌شود. در حال حاضر همه‌ی زندانی‌های خطرناک استان فارس را به این زندان می‌آورند.<ref name=":1">[https://www.pezhvakeiran.com/maghaleh-59331.html پژواک ایران - «عادل‌آباد» ؛ زندانى با نام مستعار جزیره آدم‌خوارها]</ref>


در حال حاضر در این زندان حدود شش هزار زندانی محبوس هستند. ظرفیت این زندان برای حدود ۱۴۰۰ زندانی کفایت می‌کند.<ref>[https://ipa.united4iran.org/fa/prison/51 اطلس زندان‌های ایران - زندان‌های شیراز]</ref>  
در حال حاضر در این زندان حدود شش هزار زندانی محبوس هستند. ظرفیت این زندان برای حدود ۱۴۰۰ زندانی کفایت می‌کند.<ref>[https://ipa.united4iran.org/fa/prison/51 اطلس زندان‌های ایران - زندان‌های شیراز]</ref>  
خط ۵۳: خط ۵۳:
زندان عادل‌آباد ابتدا در مجموع از چهار بند بزرگ و اصلی تشکیل می‌شد که هر بند شامل سه طبقه و ۲۰ اتاق بود. اما به مرور زمان هر کدام از این بندهای اصلی به بندها و واحدهای کوچک‌تر تبدیل شده‌اند. هر کدام از بندهای اصلی در زمان ساخت، برای ۵۰۰ زندانی طراحی شده بودند اما سال‌های بعد چیزی حدود پنج برابر ظرفیت هم در آن‌ها جا داده شده است. در حال حاضر در مسیر راهروی اصلی که از گیت ورودی شروع و به بند سبز بزرگ‌سال منتهی می‌شود، دفتر مدیر داخلی زندان، دفتر قاضی ناظر، بهداری و سایر بندها واقع شده‌اند.<ref name=":7">[https://iranwire.com/fa/features/37897/?ref=specials ایران وایر - هزارتوی تاریک زندان عادل‌آباد؛ از بند لاکچری تا جزیره آدم‌خوارها]</ref>
زندان عادل‌آباد ابتدا در مجموع از چهار بند بزرگ و اصلی تشکیل می‌شد که هر بند شامل سه طبقه و ۲۰ اتاق بود. اما به مرور زمان هر کدام از این بندهای اصلی به بندها و واحدهای کوچک‌تر تبدیل شده‌اند. هر کدام از بندهای اصلی در زمان ساخت، برای ۵۰۰ زندانی طراحی شده بودند اما سال‌های بعد چیزی حدود پنج برابر ظرفیت هم در آن‌ها جا داده شده است. در حال حاضر در مسیر راهروی اصلی که از گیت ورودی شروع و به بند سبز بزرگ‌سال منتهی می‌شود، دفتر مدیر داخلی زندان، دفتر قاضی ناظر، بهداری و سایر بندها واقع شده‌اند.<ref name=":7">[https://iranwire.com/fa/features/37897/?ref=specials ایران وایر - هزارتوی تاریک زندان عادل‌آباد؛ از بند لاکچری تا جزیره آدم‌خوارها]</ref>


عادل آباد شیراز بندهای مختلفی با اسامی مختلف دارد با پیشوند ثابت اندرزگاه؛ «اندرزگاه بزرگسالان، دستیاران، سبز نوجوانان، قرآن (بند سابق نسوان)، آموزش، سلامت، پاک، همت، علوم قرآنی، نشاط، سعادت و اندرزگاه‌های تربیت ١ و ٢»<ref name=":0" />
عادل آباد شیراز بندهای مختلفی با اسامی مختلف دارد با پیشوند ثابت اندرزگاه؛ «اندرزگاه بزرگسالان، دستیاران، سبز نوجوانان، قرآن (بند سابق نسوان)، آموزش، سلامت، پاک، همت، علوم قرآنی، نشاط، سعادت و اندرزگاه‌های تربیت ۱ و ۲»<ref name=":0" />


=== بند سبز ===
=== بند سبز ===
خط ۶۷: خط ۶۷:
حامد کاووسی دانشجوی زندانی که ۲۱ ماه در این زندان بوده است می‌گوید: تجربه شخصی‌ من مربوط می‌شود به بند ۱۱ (اندرزگاه قرآنی) عادل‌آباد. این بند در شرایط بسیار بدی بود. تعداد کم دوش (۸ عدد) و دستشویی (تقریبا ۲۰ عدد) و تعداد زیاد زندانی؛ تقریبا ۵۰۰ نفر، باعث شده بود که همیشه برای استفاده از حمام و دستشویی دعوا بشود. زمان استفاده از دوش‌ها محدود بود. حمام روزانه تقریبا شش ساعت، در سه شیفت دو ساعتى باز بود. مدت زمانی که واقعا می‌شد از دوش‌ها استفاده کرد ۱۰ دقیقه بود. چون بعد از آن به دلیل خرابی سیستم گرمایشی آب حمام سرد بود. فضا برای خوابیدن نبود و تعداد زیادی از زندانی‌ها در راهرو می‌خوابیدند. وضعیت غذا و امکانات بهداشتی بسیار بد بود. زندانیان مجبور بودند برای غذا خوردن از ظرف‌های مشترک استفاده کنند. مواد شوینده و شیر آب برای شست و شوی مناسب ظرف‌ها وجود نداشت. تعداد کم دوش حمام و دستشویی باعث شده بود این بندها به آلوده‌ترین بندهای عادل‌آباد تبدیل شوند به طوری که شپش به وفور در آنجا یافت می‌شد.<ref name=":0" />
حامد کاووسی دانشجوی زندانی که ۲۱ ماه در این زندان بوده است می‌گوید: تجربه شخصی‌ من مربوط می‌شود به بند ۱۱ (اندرزگاه قرآنی) عادل‌آباد. این بند در شرایط بسیار بدی بود. تعداد کم دوش (۸ عدد) و دستشویی (تقریبا ۲۰ عدد) و تعداد زیاد زندانی؛ تقریبا ۵۰۰ نفر، باعث شده بود که همیشه برای استفاده از حمام و دستشویی دعوا بشود. زمان استفاده از دوش‌ها محدود بود. حمام روزانه تقریبا شش ساعت، در سه شیفت دو ساعتى باز بود. مدت زمانی که واقعا می‌شد از دوش‌ها استفاده کرد ۱۰ دقیقه بود. چون بعد از آن به دلیل خرابی سیستم گرمایشی آب حمام سرد بود. فضا برای خوابیدن نبود و تعداد زیادی از زندانی‌ها در راهرو می‌خوابیدند. وضعیت غذا و امکانات بهداشتی بسیار بد بود. زندانیان مجبور بودند برای غذا خوردن از ظرف‌های مشترک استفاده کنند. مواد شوینده و شیر آب برای شست و شوی مناسب ظرف‌ها وجود نداشت. تعداد کم دوش حمام و دستشویی باعث شده بود این بندها به آلوده‌ترین بندهای عادل‌آباد تبدیل شوند به طوری که شپش به وفور در آنجا یافت می‌شد.<ref name=":0" />


6 شهریور 1399: هرانا در گزارشی از مشکلات زندانیان محبوس در زندان عادل آباد شیراز همچون عدم رعایت اصل تفکیک جرائم، تراکم جمعیت بالای زندان، کیفیت بد غذا و آب زندان، مشکلات بهداشتی، کمبود تخت و خرید، فروش و استعمال مواد مخدر، عدم دسترسی یکسان همه زندانیان به هواخوری و شیوع کار جنسی در میان زندانیان با قدرت اقتصادی کمتر و زندانیان دارای اعتیاد به مواد مخدر خبر داد. به علاوه بنا بر این گزارش در زمان شیوع ویروس کرونا، ضوابط قرنطینه زندانیان و بازداشت شدگان به درستی اجرا نمیشد. (هرانا- بحران کرونا؛ گزارشی جامع از زندان عادل آباد شیراز)<ref name=":5" />
۶ شهریور ۱۳۹۹: هرانا در گزارشی از مشکلات زندانیان محبوس در زندان عادل آباد شیراز همچون عدم رعایت اصل تفکیک جرائم، تراکم جمعیت بالای زندان، کیفیت بد غذا و آب زندان، مشکلات بهداشتی، کمبود تخت و خرید، فروش و استعمال مواد مخدر، عدم دسترسی یکسان همه زندانیان به هواخوری و شیوع کار جنسی در میان زندانیان با قدرت اقتصادی کمتر و زندانیان دارای اعتیاد به مواد مخدر خبر داد. به علاوه بنا بر این گزارش در زمان شیوع ویروس کرونا، ضوابط قرنطینه زندانیان و بازداشت شدگان به درستی اجرا نمیشد. (هرانا- بحران کرونا؛ گزارشی جامع از زندان عادل آباد شیراز)<ref name=":5" />


==== بند قرنطینه ====
==== بند قرنطینه ====
خط ۷۳: خط ۷۳:


==== وضعیت غذا ====
==== وضعیت غذا ====
این دانشجوی دانشگاه علوم تحقیقات فارس که در تاریخ ١٣ آبان ١٣٨٨ بازداشت و به دو سال زندان محکوم شد در ادامه گفت: «وضعیت خوراک و سلامت در این زندان به شدت بد هست. زندانیانی که توان مالی دارند هرگز غدای زندان را نمی‌خورند و با خرید از فروشگاه زندان نیازهای غذایی خود را بر طرف می کنند.<ref name=":0" />
این دانشجوی دانشگاه علوم تحقیقات فارس که در تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۸۸ بازداشت و به دو سال زندان محکوم شد در ادامه گفت: «وضعیت خوراک و سلامت در این زندان به شدت بد هست. زندانیانی که توان مالی دارند هرگز غدای زندان را نمی‌خورند و با خرید از فروشگاه زندان نیازهای غذایی خود را بر طرف می کنند.<ref name=":0" />


==== وضعیت درمانی ====
==== وضعیت درمانی ====
کمبود امکانات درمانی و دکتر باعث شده بود که زندانیان برای دیدن دکتر و گرفتن دارو معمولا ۱۰ تا ۱۵ روز صبر کنند. بارها مشاهده کردم که یک مریضی ساده به دلیل بی توجهی مسٔولان زندان به مریضی‌های بدتری تبدیل شده بود. به عنوان مثال یکی از بچه‌ها که دندانش عفونت کرده بود تقریبا بعد از دو هفته بی‌توجهی مسٔولان زندان دچار تشنج شد و مجبور شدند به بیمارستان بیرون منتقلش کنند.
کمبود امکانات درمانی و دکتر باعث شده بود که زندانیان برای دیدن دکتر و گرفتن دارو معمولا ۱۰ تا ۱۵ روز صبر کنند. بارها مشاهده کردم که یک مریضی ساده به دلیل بی توجهی مسٔولان زندان به مریضی‌های بدتری تبدیل شده بود. به عنوان مثال یکی از بچه‌ها که دندانش عفونت کرده بود تقریبا بعد از دو هفته بی‌توجهی مسٔولان زندان دچار تشنج شد و مجبور شدند به بیمارستان بیرون منتقلش کنند.


23 خرداد 1400:  حسین سپنتا زندانی سیاسی بیمار، در هشتمین سال حبس مبتلا به اختلال مزمن و پیش‌رونده‌ نخاعی از رسیدگی پزشکی محروم مانده بود. به گفته یک منبع مطلع  آقای سپنتا دچار کاهش وزن شدید شده و توانایی راه رفتن را نیز از دست داده بود. او قادر به انجام کارهای روزمره و امورات شخصی از جمله شست‌و‌شو و رفتن به سرویس بهداشتی را نبوده و تمامی أمور با کمک هم بندی‌های وی انجام می‌شد. (هرانا-عدم رسیدگی پزشکی؛ گزارشی از آخرین وضعیت حسین سپنتا در زندان عادل آباد شیراز)<ref name=":5" />
۲۳ خرداد ۱۴۰۰:  حسین سپنتا زندانی سیاسی بیمار، در هشتمین سال حبس مبتلا به اختلال مزمن و پیش‌رونده‌ نخاعی از رسیدگی پزشکی محروم مانده بود. به گفته یک منبع مطلع  آقای سپنتا دچار کاهش وزن شدید شده و توانایی راه رفتن را نیز از دست داده بود. او قادر به انجام کارهای روزمره و امورات شخصی از جمله شست‌و‌شو و رفتن به سرویس بهداشتی را نبوده و تمامی أمور با کمک هم بندی‌های وی انجام می‌شد. (هرانا-عدم رسیدگی پزشکی؛ گزارشی از آخرین وضعیت حسین سپنتا در زندان عادل آباد شیراز)<ref name=":5" />


==== وضعیت بهداشتی ====
==== وضعیت بهداشتی ====
خط ۸۹: خط ۸۹:


=== زندانیان نوجوان در زندان عادل‌آباد شیراز ===
=== زندانیان نوجوان در زندان عادل‌آباد شیراز ===
در زندان عادل آباد پسران کودک و نوجوان زیر ١٨ سال به دليل وجود کانون اصلاح و تربیت شیراز از زندانيان بزرگسال جدا شده‌اند. اما دختران زیر ١٨ سال در زندان بزرگ‌سالان این زندان به سر می‌برند.<ref name=":0" />
در زندان عادل آباد پسران کودک و نوجوان زیر ۱۸ سال به دليل وجود کانون اصلاح و تربیت شیراز از زندانيان بزرگسال جدا شده‌اند. اما دختران زیر ۱۸ سال در زندان بزرگ‌سالان این زندان به سر می‌برند.<ref name=":0" />


کاووسی از تجربه‌ها و شنیده‌های خود در این زمینه می‌گويد: « دو بند در زندان عادل‌آباد مخصوص زندانیان نوجوان وجود داشت. بند سبز نوجوانان و بند ٱموزش ولی در مواردی مشاهده می‌شد که زندانیان نوجوان را به بندهای بزرگسالان منتقل می‌کنند. برای مثال وقتی من را به بند ۱۱ که یکی از بدترین بندهای عادل آباد و معروف به «جزیره آدم خوارها» بود، منتقل کردند، کمتر از ۱۹ سال سن داشتم. در طول این مدت زندانی‌های دیگری هم سن و سال خودم در آنجا دیدم. تجاوز در زندان عادل آباد وجود دارد.»<ref name=":0" />
کاووسی از تجربه‌ها و شنیده‌های خود در این زمینه می‌گويد: « دو بند در زندان عادل‌آباد مخصوص زندانیان نوجوان وجود داشت. بند سبز نوجوانان و بند ٱموزش ولی در مواردی مشاهده می‌شد که زندانیان نوجوان را به بندهای بزرگسالان منتقل می‌کنند. برای مثال وقتی من را به بند ۱۱ که یکی از بدترین بندهای عادل آباد و معروف به «جزیره آدم خوارها» بود، منتقل کردند، کمتر از ۱۹ سال سن داشتم. در طول این مدت زندانی‌های دیگری هم سن و سال خودم در آنجا دیدم. تجاوز در زندان عادل آباد وجود دارد.»<ref name=":0" />
خط ۹۷: خط ۹۷:


=== بند زنان ===
=== بند زنان ===
در بهمن ۱۳۹۲ در گزارشی آمده است: در حدود چهار سال پیش بند زنان زندان عادل‌آباد شیراز به زندان «کیان‌آباد» منتقل و این زندان که از آن به عنوان زندانی مردانه شناخته می‌شود خالی شد، به جز ١٠ زن كه آنجا نگه داشته شدند. اما در حدود یک‌سال پیش بار دیگر بند زنان در زندان عادل آباد تشکیل شد و اکنون زندانیان زن را در خود جای می‌دهد. “رها ثابت” فعال مدنی و شهروند بهایی: «زندان عادل آباد یک زندان مردانه است. این‌که چرا من را به این زندان منتقل کردند خود جای سوال است. من هنگامی وارد این زندان شدم که بند زنان آن به زندان کیان‌آباد منتقل شده بود. بندی که من وارد آن شدم در واقع آشپزخانه قدیمی زندان بودن که ١١ زن در آن نگهداری می‌شدند که عمدتا قاچاقچی و بيشترشان محکوم به حبس ابد بودند. چون زندان مردانه بود این‌ها هیچ وقت نمی‌توانستند از این آشپزخانه بیرون بیایند. در واقع در بند هیچ‌کس نه ملاقاتی داشت نه حتا هواخوری.» حمام در این سلول وجود ندارد و زندانیان برای استحمام از یک شلنگ نسبتاً بلند استفاده می کنند که آنرا به شیر ظرف شویی وصل می کنند و یک نفر شلنگ را می گیرد تا دیگری استحمام کند.<ref name=":0" />
در بهمن ۱۳۹۲ در گزارشی آمده است: در حدود چهار سال پیش بند زنان زندان عادل‌آباد شیراز به زندان «کیان‌آباد» منتقل و این زندان که از آن به عنوان زندانی مردانه شناخته می‌شود خالی شد، به جز ۱۰ زن كه آنجا نگه داشته شدند. اما در حدود یک‌سال پیش بار دیگر بند زنان در زندان عادل آباد تشکیل شد و اکنون زندانیان زن را در خود جای می‌دهد. “رها ثابت” فعال مدنی و شهروند بهایی: «زندان عادل آباد یک زندان مردانه است. این‌که چرا من را به این زندان منتقل کردند خود جای سوال است. من هنگامی وارد این زندان شدم که بند زنان آن به زندان کیان‌آباد منتقل شده بود. بندی که من وارد آن شدم در واقع آشپزخانه قدیمی زندان بودن که ۱۱ زن در آن نگهداری می‌شدند که عمدتا قاچاقچی و بيشترشان محکوم به حبس ابد بودند. چون زندان مردانه بود این‌ها هیچ وقت نمی‌توانستند از این آشپزخانه بیرون بیایند. در واقع در بند هیچ‌کس نه ملاقاتی داشت نه حتا هواخوری.» حمام در این سلول وجود ندارد و زندانیان برای استحمام از یک شلنگ نسبتاً بلند استفاده می کنند که آنرا به شیر ظرف شویی وصل می کنند و یک نفر شلنگ را می گیرد تا دیگری استحمام کند.<ref name=":0" />


== تبعیض و شکنجه در زندان عادل‌آباد ==
== تبعیض و شکنجه در زندان عادل‌آباد ==
خط ۱۱۰: خط ۱۱۰:
یک زندانی سیاسی دهه ۶۰ این زندان در مورد یزدان‌پناه می‌گوید: جرم: شکنجه بی حد و حساب زندانیان سیاسی از جمله خود من در زندان عادل آباد شیراز در دهه شصت. تجاوز به دختران باکره قبل از اعدام. مسئول مستقیم مرگ نوجوان شانزده هفده ساله ای بنام مصطفی دشتبان در انفرادی اندرزگاه عادل آباد در سال ۶۵.<ref name=":4" />
یک زندانی سیاسی دهه ۶۰ این زندان در مورد یزدان‌پناه می‌گوید: جرم: شکنجه بی حد و حساب زندانیان سیاسی از جمله خود من در زندان عادل آباد شیراز در دهه شصت. تجاوز به دختران باکره قبل از اعدام. مسئول مستقیم مرگ نوجوان شانزده هفده ساله ای بنام مصطفی دشتبان در انفرادی اندرزگاه عادل آباد در سال ۶۵.<ref name=":4" />


رسول فیروزی از شکنجه گرهای وحشی عادل آباد بود. همان بود که '''زهرا روزیطلب''' را در سال پنجاه ونه در بند 49 زنان سیاسی و مجردی چنان شکنجه کرد که دچار ضربه مغزی شد.<ref name=":8" />  
رسول فیروزی از شکنجه گرهای وحشی عادل آباد بود. همان بود که '''زهرا روزیطلب''' را در سال پنجاه ونه در بند ۴۹ زنان سیاسی و مجردی چنان شکنجه کرد که دچار ضربه مغزی شد.<ref name=":8" />  


رسول فیروزی یکی از کسانی بود که علی محمد( قائدی) را ربودند و روی بدنش با آتش سیگار نوشته بودند ؛مرگ بر منافق درود بر خمینی.<ref name=":8" />
رسول فیروزی یکی از کسانی بود که علی محمد( قائدی) را ربودند و روی بدنش با آتش سیگار نوشته بودند ؛مرگ بر منافق درود بر خمینی.<ref name=":8" />
خط ۱۲۹: خط ۱۲۹:
بنا بر گزارش ایران وایر در تاریخ اردیبهشت ۱۳۹۹، کماکان حدود ۲۰ زندانی، از جمله چند زندانی وابسته به گروه «ری استارت»، چند زندانی قدیمی وابسته به «سازمان مجاهدین خلق» و گروه‌های سلطنت‌طلب و چند زندانی دیگر که متهم به جاسوسی هستند و یا به جرایم امنیتی محکوم شده‌‌اند، کماکان در بند امنیتی باقی‌ مانده‌اند.<ref name=":7" />
بنا بر گزارش ایران وایر در تاریخ اردیبهشت ۱۳۹۹، کماکان حدود ۲۰ زندانی، از جمله چند زندانی وابسته به گروه «ری استارت»، چند زندانی قدیمی وابسته به «سازمان مجاهدین خلق» و گروه‌های سلطنت‌طلب و چند زندانی دیگر که متهم به جاسوسی هستند و یا به جرایم امنیتی محکوم شده‌‌اند، کماکان در بند امنیتی باقی‌ مانده‌اند.<ref name=":7" />
== مرگ زندانیان در زندان مرکزی شیراز ==
== مرگ زندانیان در زندان مرکزی شیراز ==
9 تیر 1362: مرگ زندانی بهایی احمدعلی ثابت سروستانی به دلیل تاخیر در انتقال به بیمارستان
۹ تیر ۱۳۶۲: مرگ زندانی بهایی احمدعلی ثابت سروستانی به دلیل تاخیر در انتقال به بیمارستان


23 خرداد 1400:  حسین سپنتا زندانی سیاسی بیمار، در هشتمین سال حبس مبتلا به اختلال مزمن و پیش‌رونده‌ نخاعی از رسیدگی پزشکی محروم مانده بود. به گفته یک منبع مطلع  آقای سپنتا دچار کاهش وزن شدید شده و توانایی راه رفتن را نیز از دست داده بود. او قادر به انجام کارهای روزمره و امورات شخصی از جمله شست‌و‌شو و رفتن به سرویس بهداشتی را نبوده و تمامی أمور با کمک هم بندی‌های وی انجام می‌شد. (هرانا-عدم رسیدگی پزشکی؛ گزارشی از آخرین وضعیت حسین سپنتا در زندان عادل آباد شیراز)
۲۳ خرداد ۱۴۰۰:  حسین سپنتا زندانی سیاسی بیمار، در هشتمین سال حبس مبتلا به اختلال مزمن و پیش‌رونده‌ نخاعی از رسیدگی پزشکی محروم مانده بود. به گفته یک منبع مطلع  آقای سپنتا دچار کاهش وزن شدید شده و توانایی راه رفتن را نیز از دست داده بود. او قادر به انجام کارهای روزمره و امورات شخصی از جمله شست‌و‌شو و رفتن به سرویس بهداشتی را نبوده و تمامی أمور با کمک هم بندی‌های وی انجام می‌شد. (هرانا-عدم رسیدگی پزشکی؛ گزارشی از آخرین وضعیت حسین سپنتا در زندان عادل آباد شیراز)


13 مرداد 1401: در سایه عدم نظارت کافی مسئولان یک زندانی محبوس در زندان عادل آباد شیراز با هویت عبدالرضا خانی در پی عفونت گلو ناشی از سو مصرف مواد مخدر در بیمارستان خارج از زندان، جان باخت. (هرانا- در سایه عدم نظارت مناسب؛ مرگ یک زندانی در زندان عادل آباد شیراز)
۱۳ مرداد ۱۴۰۱: در سایه عدم نظارت کافی مسئولان یک زندانی محبوس در زندان عادل آباد شیراز با هویت عبدالرضا خانی در پی عفونت گلو ناشی از سو مصرف مواد مخدر در بیمارستان خارج از زندان، جان باخت. (هرانا- در سایه عدم نظارت مناسب؛ مرگ یک زندانی در زندان عادل آباد شیراز)


== اعدام در زندان عادل‌آباد شیراز ==
== اعدام در زندان عادل‌آباد شیراز ==
از مجاهدین بسیار بودند که شکنجه های طاقت فرسا را تحمل کردند ولی کسی را که منجر به دستگیری یا اعدامش شوند لو ندادند و خیلی زیرکانه و دلاورانه رفتار کردند.مثل مرتضی دشتبان, موسی الرضا صدوقی, محسن ایزدی, فرهاد و فرخ جره .این دو دوقلو های هم سان بودند وهنگام اعدام 17 و 19 ساله بودند هردوبا پیراهن سفید و شلوار سیاه{لباس دامادی}برای اعدام رفتند. حسن عطایی, جمال زائرزاده, محمد بیژنزاده محمود زارعی مصطفی دشتبان جوان روستایی از اهالی فسا.جوان دلاوری که وقتی در سلولهای اندرزگاه عادل اباد توسط داماد مجید ترابپور پاسدار یزدان پناه خفه شد هنوز 18 سال نداشت} و خیلی های دیگه که من وظیفه خود میدانم در جایی نام آن دلاوران جمع آوری وثبت کنم.آنان کسانی بودند که به صورت شکنجه گرانشان تف کردند و آنان را به جنون کشاندند.<ref name=":8" />  
از مجاهدین بسیار بودند که شکنجه های طاقت فرسا را تحمل کردند ولی کسی را که منجر به دستگیری یا اعدامش شوند لو ندادند و خیلی زیرکانه و دلاورانه رفتار کردند.مثل مرتضی دشتبان, موسی الرضا صدوقی, محسن ایزدی, فرهاد و فرخ جره .این دو دوقلو های هم سان بودند وهنگام اعدام ۱۷ و ۱۹ ساله بودند هردوبا پیراهن سفید و شلوار سیاه{لباس دامادی}برای اعدام رفتند. حسن عطایی, جمال زائرزاده, محمد بیژنزاده محمود زارعی مصطفی دشتبان جوان روستایی از اهالی فسا.جوان دلاوری که وقتی در سلولهای اندرزگاه عادل اباد توسط داماد مجید ترابپور پاسدار یزدان پناه خفه شد هنوز ۱۸ سال نداشت} و خیلی های دیگه که من وظیفه خود میدانم در جایی نام آن دلاوران جمع آوری وثبت کنم.آنان کسانی بودند که به صورت شکنجه گرانشان تف کردند و آنان را به جنون کشاندند.<ref name=":8" />  


محمود زارعی اهل فسا که توسط بازپرس نصیری با شلیک به سرش در سلول انفرادی سپاه کشته شد.  
محمود زارعی اهل فسا که توسط بازپرس نصیری با شلیک به سرش در سلول انفرادی سپاه کشته شد.  


28 خرداد 1362: اعدام ۱۰ زندانی زن بهایی  
۲۸ خرداد ۱۳۶۲: اعدام ۱۰ زندانی زن بهایی  


28 آبان 1384: تجاوز و قتل بشیر، نوجوان 17 ساله به دلیل انتقال به بند شروران
۲۸ آبان ۱۳۸۴: تجاوز و قتل بشیر، نوجوان ۱۷ ساله به دلیل انتقال به بند شروران


18 آبان 1391: اعدام ۷ نفر به جرم مواد مخدر که ۵ نفر در ملا عام بوده است.
۱۸ آبان ۱۳۹۱: اعدام ۷ نفر به جرم مواد مخدر که ۵ نفر در ملا عام بوده است.


29 فروردین 1396: اعدام زندانی به اتهام سرقت و قتل
۲۹ فروردین ۱۳۹۶: اعدام زندانی به اتهام سرقت و قتل


22 شهریور 1399: [[نوید افکاری]]، از بازداشت شدگان اعتراضات مرداد 97  علیرغم ابهامات جدی در پرونده و موج جهانی حمایت از وی در زندان عادل آباد شیراز اعدام شد. نوید افکاری حدود یک هفته قبل به همراه دو برادر دیگرش حبیب و وحید افکاری همراه با ضرب و شتم به بند ارشاد زندان عادل آباد منتقل شده بود. (هرانا-اعتراضات مرداد ۹۷؛ نوید افکاری در زندان عادل آباد شیراز اعدام شد)
۲۲ شهریور ۱۳۹۹: [[نوید افکاری]]، از بازداشت شدگان اعتراضات مرداد ۹۷  علیرغم ابهامات جدی در پرونده و موج جهانی حمایت از وی در زندان عادل آباد شیراز اعدام شد. نوید افکاری حدود یک هفته قبل به همراه دو برادر دیگرش حبیب و وحید افکاری همراه با ضرب و شتم به بند ارشاد زندان عادل آباد منتقل شده بود. (هرانا-اعتراضات مرداد ۹۷؛ نوید افکاری در زندان عادل آباد شیراز اعدام شد)


۲۹ مرداد ۱۴۰۴ - یک زن و شوهر به اتهام قتل یک خانواده در زندان عادل‌آباد اعدام شدند.<ref>[https://www.zirnevisnews.ir/314965/%d9%85%d8%aa%d9%87%d9%85-%d8%af%d9%88%d9%85-%d9%be%d8%b1%d9%88%d9%86%d8%af%d9%87-%d9%82%d8%aa%d9%84-%d8%ae%d8%a7%d9%86%d9%88%d8%a7%d8%af%d9%87-%d8%a8%db%8c%d8%b1%d9%85%db%8c-%d9%87%d9%85-%d8%a7%d8%b9 متهم دوم پرونده قتل خانواده بیرمی هم اعدام شد]</ref>
۲۹ مرداد ۱۴۰۴ - یک زن و شوهر به اتهام قتل یک خانواده در زندان عادل‌آباد اعدام شدند.<ref>[https://www.zirnevisnews.ir/314965/%d9%85%d8%aa%d9%87%d9%85-%d8%af%d9%88%d9%85-%d9%be%d8%b1%d9%88%d9%86%d8%af%d9%87-%d9%82%d8%aa%d9%84-%d8%ae%d8%a7%d9%86%d9%88%d8%a7%d8%af%d9%87-%d8%a8%db%8c%d8%b1%d9%85%db%8c-%d9%87%d9%85-%d8%a7%d8%b9 متهم دوم پرونده قتل خانواده بیرمی هم اعدام شد]</ref>
خط ۱۷۱: خط ۱۷۱:


== فرار از زندان عادل‌آباد شیراز ==
== فرار از زندان عادل‌آباد شیراز ==
فرار از عادل آباد کار بسیار ناممکنی به نظر میرسید اما در چند مورد ممکن شد .اولین زندانی که فرار کرد زندانی عادی بود که در سال 59 به جرم یاغی گری در شهرستان داراب دستگیر شده بود او توانست بود خودش را به محوطه زندان برساند و با بالا رفتن از زاویه دیوار چهار/پنج متری با برج دیده بانی پنجم خودش را بالا بکشد و فرار کند. دومین زندانی که از دست پاسداران توانست فرار کند حسین رهگذر از هواداران سازمان پیکار بود . او که برای درمان به بیمارستان ارتش در چهار راه باغتخت برده میشد توانست از دست مامورش فرار کند. سومین فرار مربوط میشد پنج زندانی سیاسی ازبند 4 بازداشتگاه سپاه شیرازقبل از سی خرداد شصت.اسامی انانرا فقط بهروز نامی به یادم مانده که از مسئولین بالای پیکار در مسجدسلیمان بود بقیه هم یک نفر از از اعضای فداییان اشرف دهقان بندرعباس بود وبقیه هم هواداران سازمان پیکار بودند. یک فرار دیگه هم از عادل آباد اتفاق افتاد که مربوط میشد به یک قاچاقچی معروف زاهدان. <ref name=":8" />
فرار از عادل آباد کار بسیار ناممکنی به نظر میرسید اما در چند مورد ممکن شد .اولین زندانی که فرار کرد زندانی عادی بود که در سال ۵۹ به جرم یاغی گری در شهرستان داراب دستگیر شده بود او توانست بود خودش را به محوطه زندان برساند و با بالا رفتن از زاویه دیوار چهار/پنج متری با برج دیده بانی پنجم خودش را بالا بکشد و فرار کند. دومین زندانی که از دست پاسداران توانست فرار کند حسین رهگذر از هواداران سازمان پیکار بود . او که برای درمان به بیمارستان ارتش در چهار راه باغتخت برده میشد توانست از دست مامورش فرار کند. سومین فرار مربوط میشد پنج زندانی سیاسی ازبند ۴ بازداشتگاه سپاه شیرازقبل از سی خرداد شصت.اسامی انانرا فقط بهروز نامی به یادم مانده که از مسئولین بالای پیکار در مسجدسلیمان بود بقیه هم یک نفر از از اعضای فداییان اشرف دهقان بندرعباس بود وبقیه هم هواداران سازمان پیکار بودند. یک فرار دیگه هم از عادل آباد اتفاق افتاد که مربوط میشد به یک قاچاقچی معروف زاهدان. <ref name=":8" />


فرار محمد هوشمندی یک زندانی سیاسی دهه ۶۰ با کمک یک افسر شهربانی از زندان خارج و توسط یک فامیل که به صورت اتفاقی آنها را دیدن و سوار ماشینشان شد از منطقه دور و بعد از ماجراهای زیاد از کشور خارج شد.<ref>[https://www.facebook.com/iranazadi.tv1400/videos/1733526358044567/ خاطرات زندان فرار از زندان عادل‌آباد شیراز]</ref>
فرار محمد هوشمندی یک زندانی سیاسی دهه ۶۰ با کمک یک افسر شهربانی از زندان خارج و توسط یک فامیل که به صورت اتفاقی آنها را دیدن و سوار ماشینشان شد از منطقه دور و بعد از ماجراهای زیاد از کشور خارج شد.<ref>[https://www.facebook.com/iranazadi.tv1400/videos/1733526358044567/ خاطرات زندان فرار از زندان عادل‌آباد شیراز]</ref>
۱۳٬۱۹۸

ویرایش