۴۸۰
ویرایش
افزودن مستندات و ویرایش لینک
بدون خلاصۀ ویرایش |
(افزودن مستندات و ویرایش لینک) |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۵۵: | خط ۵۵: | ||
== اشرف پهلوی، دوران کودکی و تربیت == | == اشرف پهلوی، دوران کودکی و تربیت == | ||
اشرف پهلوی در ۴ آبان ۱۲۹۸ در تهران به دنیا آمد. پدرش رضاشاه | اشرف پهلوی در ۴ آبان ۱۲۹۸ در تهران به دنیا آمد. پدرش [[رضاشاه پهلوی]]، بنیان‌گذار سلسله پهلوی، و مادرش تاج‌الملوک آیرملو بود. او در کنار برادر دوقلویش، محمدرضا، در کاخی بزرگ شد که قوانین و نظم پدرش بر تمام جنبه‌های زندگی حاکم بود. | ||
اشرف از همان کودکی نشان داد که روحیه‌ای متفاوت با دیگر خواهرانش دارد. برخلاف شمس، خواهر بزرگ‌تر که فردی آرام و محافظه‌کار بود، اشرف به دنبال قدرت و تأثیرگذاری بود. او از کودکی به برادرش محمدرضا نزدیک بود و این رابطه به نوعی پایه‌گذار نقش او در سیاست ایران شد. | اشرف از همان کودکی نشان داد که روحیه‌ای متفاوت با دیگر خواهرانش دارد. برخلاف شمس، خواهر بزرگ‌تر که فردی آرام و محافظه‌کار بود، اشرف به دنبال قدرت و تأثیرگذاری بود. او از کودکی به برادرش محمدرضا نزدیک بود و این رابطه به نوعی پایه‌گذار نقش او در سیاست ایران شد. | ||
[[پرونده:اشرف-در-دوران-کودکی.jpg|جایگزین=اشرف در دوران کودکی|بندانگشتی|اشرف در دوران کودکی]] | [[پرونده:اشرف-در-دوران-کودکی.jpg|جایگزین=اشرف در دوران کودکی|بندانگشتی|اشرف در دوران کودکی|200x200پیکسل]] | ||
=== ورود به عرصه سیاست === | === ورود به عرصه سیاست === | ||
| خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
اشرف همچنین با زد و بندهای سیاسی، توانست جایگاه ویژه‌ای در سیاست‌های داخلی و خارجی ایران پیدا کند. به عقیده برخی مورخان، نفوذ او در تصمیمات سیاسی شاه به حدی بود که بسیاری او را «دولت در سایه» می‌دانستند.<ref>[https://ketablazem.com/product/%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%A2%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81-%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C/ چهره‌هایی در آینه ـ اشرف پهلوی]</ref> | اشرف همچنین با زد و بندهای سیاسی، توانست جایگاه ویژه‌ای در سیاست‌های داخلی و خارجی ایران پیدا کند. به عقیده برخی مورخان، نفوذ او در تصمیمات سیاسی شاه به حدی بود که بسیاری او را «دولت در سایه» می‌دانستند.<ref>[https://ketablazem.com/product/%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%A2%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D8%B7%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81-%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C/ چهره‌هایی در آینه ـ اشرف پهلوی]</ref> | ||
=== مخالفت با مصدق و تبعید موقت از ایران === | === مخالفت با مصدق و تبعید موقت از ایران === | ||
در دوران نخست‌وزیری دکتر محمد مصدق، اشرف پهلوی به یکی از سرسخت‌ترین مخالفان او تبدیل شد. مصدق که به دنبال کاهش قدرت سلطنت و ملی‌سازی صنعت نفت ایران بود، اشرف را تهدیدی برای دولت ملی خود می‌دانست. | در دوران نخست‌وزیری دکتر محمد مصدق، اشرف پهلوی به یکی از سرسخت‌ترین مخالفان او تبدیل شد. مصدق که به دنبال کاهش قدرت سلطنت و ملی‌سازی صنعت نفت ایران بود، اشرف را تهدیدی برای دولت ملی خود می‌دانست. | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۲: | ||
=== نقش کلیدی در کودتای ۲۸ مرداد === | === نقش کلیدی در کودتای ۲۸ مرداد === | ||
یکی از پررنگ‌ترین نقاط زندگی سیاسی اشرف پهلوی، نقش او در کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ بود. این کودتا با حمایت مستقیم سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا (CIA) و بریتانیا (MI6) و همکاری برخی از شخصیت‌های وابسته به دربار، به سرنگونی دولت دکتر مصدق انجامید. | یکی از پررنگ‌ترین نقاط زندگی سیاسی اشرف پهلوی، نقش او در [[کودتای ۲۸ مرداد|کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲]] بود. این کودتا با حمایت مستقیم سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا (CIA) و بریتانیا (MI6) و همکاری برخی از شخصیت‌های وابسته به دربار، به سرنگونی دولت [[دکتر محمد مصدق]] انجامید. | ||
اشرف پهلوی در طول کودتا در اروپا حضور داشت، ولی نقش او در هماهنگی بین نیروهای کودتا و شاه بسیار برجسته بود. بر اساس گزارش‌ها، او در دیداری مخفیانه با کرمیت روزولت، نماینده سازمان سیا، به برنامه‌ریزی عملیات کودتا کمک کرد. این دیدار تأثیر قابل توجهی در موفقیت عملیات داشت. گفته می‌شود که وی در روزهای پیش از کودتا برای هماهنگ‌سازی نیروهای داخلی طرفدار شاه به تهران آمده بود.<ref>[https://www.iranketab.ir/book/11534-all-the-shah-s-men همه مردان شاه ـ استفن کینزر]</ref> | اشرف پهلوی در طول کودتا در اروپا حضور داشت، ولی نقش او در هماهنگی بین نیروهای کودتا و شاه بسیار برجسته بود. بر اساس گزارش‌ها، او در دیداری مخفیانه با کرمیت روزولت، نماینده سازمان سیا، به برنامه‌ریزی عملیات کودتا کمک کرد. این دیدار تأثیر قابل توجهی در موفقیت عملیات داشت. گفته می‌شود که وی در روزهای پیش از کودتا برای هماهنگ‌سازی نیروهای داخلی طرفدار شاه به تهران آمده بود.<ref>[https://www.iranketab.ir/book/11534-all-the-shah-s-men همه مردان شاه ـ استفن کینزر]</ref> | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۲: | ||
== اتهامات فساد مالی و اخلاقی == | == اتهامات فساد مالی و اخلاقی == | ||
[[پرونده:نامه اداره حسابرسی دربار برای مخارج ساخت کاخ اشرف از شهرداری تهران.jpg|بندانگشتی|پیگیری مخارج ساخت کاخ اشرف پهلوی توسط کفیل شهرداری از دربار|375x375پیکسل]] | |||
اشرف پهلوی به دلیل سبک زندگی تجملی و ارتباط با افراد پرنفوذ، به فساد اخلاقی و مالی متهم شد. او بارها به داشتن روابط نامشروع با شخصیت‌های سیاسی و اقتصادی داخلی و خارجی متهم گردید. | اشرف پهلوی به دلیل سبک زندگی تجملی و ارتباط با افراد پرنفوذ، به فساد اخلاقی و مالی متهم شد. او بارها به داشتن روابط نامشروع با شخصیت‌های سیاسی و اقتصادی داخلی و خارجی متهم گردید. | ||
از نظر مالی، اشرف به دخالت در معاملات نفتی و سوءاستفاده از خزانه ملی ایران شهرت داشت. حساب‌های بانکی او در اروپا، به گفته مخالفان، حاوی میلیاردها دلار پول غیرقانونی بود که از طریق رشوه‌گیری و معاملات پشت‌پرده به دست آمده بود. | از نظر مالی، اشرف به دخالت در معاملات نفتی و سوءاستفاده از خزانه ملی ایران شهرت داشت. حساب‌های بانکی او در اروپا، به گفته مخالفان، حاوی میلیاردها دلار پول غیرقانونی بود که از طریق رشوه‌گیری و معاملات پشت‌پرده به دست آمده بود. | ||
در کتاب ''خاطرات اسدالله علم''، وزیر دربار شاهنشاهی آمده که ارتشبد فتح‌الله مین باشیان، در جلسه‌ای با وزیر دارایی پیشنهاد داده بوده که کمک مالی که به افسران ارتش می‌شده تا برای مداواهای خاص به خارج بروند افزایش یابد و در بحث بر سر این قضیه گفته بود:<blockquote>«این کار اگر با هزینه‌های مراسم‌ها، جشن‌ها و فسق و فجور والاحضرت اشرف مقایسه شود، مثل قطره‌ای در اقیانوس است».</blockquote>اردشیر زاهدی، وزیر امور خارجه‌ی امیرعباس هویدا، گفته بود که نخست‌وزیر وقت با پرداخت مبلغ ۳۵۰ هزار دلار برای مخارج شخصی به شاهدخت اشرف، موافقت کرده بود. زاهدی، اشرف پهلوی را متهم کرده بود که می‌خواسته یکی از معشوقان خود را به جلسات سازمان ملل ببرد و این معشوق برای همراهی در چنین سفری، سیصد هزار دلار درخواست داشته است. <ref>عباس ملک زاده میلانی کتاب معمای هویدا ص۳۲۵</ref> <ref>Milani، ''The Persian Sphinx''، <bdi>248-249</bdi>.</ref> | |||
همچنین در کتاب «معمای هویدا» آمده است که سازمان مرکزی اطلاعات امریکا-سی‌آی‌ای در گزارشی درباره‌ی فساد خاندان پهلوی می‌نویسد:<blockquote>اخیراً رئیس یکی از بزرگ‌ترین بانک‌های ایران به یکی از مقامات سفارت گفته که چندی پیش، توجه شاه را به یکی از معاملات اشرف جلب کرده بود. گفته بود اگر جزئیات این معامله علنی شود، بازتاب منفی خواهد داشت. شاه به این گزارش توجهی نکرد. رئیس بانک می‌گفت اگر کسی دیگر جز اشرف این کار را کرده بود، ده سال حبس‌می‌کشید.<ref>عباس میلانی - کتاب معمای هویدا ص ۳۴۷</ref></blockquote> | |||
[[پرونده:هزینه‌ی پانصدهزاردلاری برای شرکت اشرف در کنفرانس روز جهانی زن-نامه هویدا به تیمسار ایادی.jpg|بندانگشتی|375x375پیکسل|درخواست پانصدهزار دلار هزینه دو سفر اشرف پهلوی- سال۱۹۷۵]] | |||
اسدالله علم در کتاب خاطرات خودش در موارد متعددی به حواشی و مخارج یا رفتار اشرف پهلوی اشاره کرده است؛ از جمله درباره‌ی اتهام قاچاق هروئین که توسط لوموند افشا شده بود آمده است:<blockquote>چهارشنبه ۱۶ فروردین ۱۳۵۲: ... بر حسب آن چه در کیش به من فرموده بودند، شب سر شام در کاخ علیا حضرت ملکه پهلوی رفتم. تلگرافی از یک دوست سویسی داشتم که مصلحت نیست والاحضرت شاهدخت اشرف، روزنامه لوموند را به مناسبت آن که تهمت‌هایی در خصوص قاچاق هروئین به والاحضرت زده است، تعقیب کنند. هر چه خواستم مطلب را عرض کنم، شاهنشاه اعتنا نکردند. من قدری عصبانی شدم. عرض کردم: چرا به عرایض من توجه نمی فرمایید؟ فرمودند: آخر به من چه؟ مربوط به خواهرم است. اگر عکس العملی پیدا بشود به او بر می گردد. عرض کردم: یعنی چه؟ تمام آن چه به [سر] اعضای این خانواده بیاید به اعلیحضرت همایونی بر می‌گردد. دیگر چیزی نفرمودند، من هم ناراحت باقی ماندم. تمام اوقات خوشی که بعد از ظهر گذرانده بودم، خراب شد. <ref>کتاب خاطرات اسدالله علم- یادداشت روز ۱۶ فروردین ۱۳۵۱</ref></blockquote>همچنین اسناد متعدد با دست‌نویس شخص اشرف پهلوی و مقامات مختلف حکومتی و دربار برای پیگیری مخارج یا دریافت پول در آرشیو اسناد یافت شده از خاندان پهلوی امروزه موجود است که نشان می‌دهد این موضوعات صرفا یک «اتهام» بدون پایه نبوده است. <ref>[https://www.iichs.ir/fa/gallery/4034/2/%D8%A7%D8%B3%D9%86%D8%A7%D8%AF-%D8%A7%D8%B4%D8%B1%D9%81-%D9%BE%D9%87%D9%84%D9%88%DB%8C اسناد اشرف پهلوی - تصاوير بزرگ | تاریخ معاصر]</ref> | |||
=== دستگیری اشرف پهلوی در سوئیس به اتهام قاچاق مواد مخدر === | === دستگیری اشرف پهلوی در سوئیس به اتهام قاچاق مواد مخدر === | ||
یکی از جنجالی‌ترین وقایع زندگی اشرف پهلوی، دستگیری او در دهه ۱۹۷۰ در سوئیس به اتهام قاچاق مواد مخدر بود. بر اساس گزارش‌هایی که در رسانه‌های خارجی منتشر شد، اشرف پهلوی در حالی که محموله‌ای از مواد مخدر همراه داشت، توسط پلیس سوئیس بازداشت شد. این خبر به سرعت به یکی از موضوعات اصلی رسانه‌ها در اروپا تبدیل شد و به وجهه او آسیب شدیدی وارد کرد. | یکی از جنجالی‌ترین وقایع زندگی اشرف پهلوی، دستگیری او در دهه ۱۹۷۰ در سوئیس به اتهام قاچاق مواد مخدر بود. بر اساس گزارش‌هایی که در رسانه‌های خارجی منتشر شد، اشرف پهلوی در حالی که محموله‌ای از مواد مخدر همراه داشت، توسط پلیس سوئیس بازداشت شد. این خبر به سرعت به یکی از موضوعات اصلی رسانه‌ها در اروپا تبدیل شد و به وجهه او آسیب شدیدی وارد کرد. | ||
[[پرونده:وصول چک پانصدهزاردلاری هرینه‌ی سفر اشرف پهلوی.jpg|بندانگشتی|375x375پیکسل|اعلام وصول چک پانصد هزار دلاری اشرف پهلوی]] | |||
هرچند این اتهام‌ها هیچ‌گاه در دادگاه اثبات نشد و او به سرعت آزاد شد، بسیاری معتقدند که نفوذ و قدرت خاندان پهلوی باعث شد این پرونده مختومه شود. در همین دوران، برخی منابع اطلاعاتی غربی نیز گزارش دادند که اشرف با شبکه‌های قاچاق مواد مخدر در خاورمیانه و اروپا ارتباط نزدیکی داشت.<ref name=":0">[https://www.iranketab.ir/book/37968-alam-s-memoirs یادداشت‌های علم ـ اسدالله علم]</ref> | هرچند این اتهام‌ها هیچ‌گاه در دادگاه اثبات نشد و او به سرعت آزاد شد، بسیاری معتقدند که نفوذ و قدرت خاندان پهلوی باعث شد این پرونده مختومه شود. در همین دوران، برخی منابع اطلاعاتی غربی نیز گزارش دادند که اشرف با شبکه‌های قاچاق مواد مخدر در خاورمیانه و اروپا ارتباط نزدیکی داشت.<ref name=":0">[https://www.iranketab.ir/book/37968-alam-s-memoirs یادداشت‌های علم ـ اسدالله علم]</ref> | ||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۱۲: | ||
== اشرف پهلوی و اتهام سوءاستفاده از بودجه == | == اشرف پهلوی و اتهام سوءاستفاده از بودجه == | ||
اشرف پهلوی، خواهر دوقلوی محمدرضا شاه، به‌عنوان یکی از بانفوذترین زنان خاندان پهلوی، در عرصه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی حضور فعالی داشت. یکی از جنجالی‌ترین اتهامات مطرح‌شده علیه او، سوءاستفاده مالی گسترده از بودجه‌های ملی تحت پوشش فعالیت‌های مربوط به کمیسیون زنان و حقوق بشر بود. این فعالیت‌ها که در ظاهر با هدف حمایت از حقوق زنان و گسترش حقوق بشر انجام می‌شد، از دید بسیاری از منتقدان، به منبعی برای تأمین منافع شخصی و افزایش ثروت اشرف پهلوی تبدیل شده بود. | اشرف پهلوی، خواهر دوقلوی محمدرضا شاه، به‌عنوان یکی از بانفوذترین زنان خاندان پهلوی، در عرصه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی حضور فعالی داشت. یکی از جنجالی‌ترین اتهامات مطرح‌شده علیه او، سوءاستفاده مالی گسترده از بودجه‌های ملی تحت پوشش فعالیت‌های مربوط به کمیسیون زنان و حقوق بشر بود. این فعالیت‌ها که در ظاهر با هدف حمایت از حقوق زنان و گسترش حقوق بشر انجام می‌شد، از دید بسیاری از منتقدان، به منبعی برای تأمین منافع شخصی و افزایش ثروت اشرف پهلوی تبدیل شده بود. | ||
[[پرونده:اشرف-پهلوی-با-شاه.jpg|جایگزین=اشرف-پهلوی-با-شاه|بندانگشتی|اشرف پهلوی با شاه]] | [[پرونده:اشرف-پهلوی-با-شاه.jpg|جایگزین=اشرف-پهلوی-با-شاه|بندانگشتی|اشرف پهلوی با شاه|200x200پیکسل]] | ||
=== کمیسیون زنان و حقوق بشر: فعالیت‌های ظاهری === | === کمیسیون زنان و حقوق بشر: فعالیت‌های ظاهری === | ||