ایران پدیا

کاربر:Safa/3صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<noinclude>
<noinclude>  
'''اختلاس چای دبش،''' اختلاس در چای دبش یک پرونده فساد اقتصادی است که در۴دهه سرکار آمدن جمهوری اسلامی، بزرگ‌ترین اختلاس محسوب می‌شود. این پرونده تاکنون بزرگ‌ترین و سنگین‌ترین فساد مالی با حجم مالی دست‌کم ۳.۴ میلیارد دلار(نزدیک به ۱۴۰هزار میلیارد تومان) را در برداشته است.
{{جعبه زندگینامه
| اندازه جعبه      =
| عنوان            =محمد مخبر
| نام              =
| تصویر            =محمد مخبر.JPG
| اندازه تصویر      =
| عنوان تصویر      =محمد مخبر
| زادروز            = ۴ تیر ۱۳۳۴
| زادگاه            =دزفول
| تاریخ مرگ        =
| مکان مرگ          =
|عرض جغرافیایی محل دفن=
|طول جغرافیایی محل دفن=
<!-- عرض جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض شمال-->
|latd=|latm=|lats=|latNS=N
<!-- طول جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض غرب-->
|longd=|longm=|longs=|longEW=E
| محل زندگی        =دزفول و تهران
| ملیت              =ایرانی
| نژاد              =
| تابعیت            =ایرانی
| تحصیلات            =دارای سه مدرک دکترا
| دانشگاه          =
| پیشه              =
| سال‌های فعالیت    =
| کارفرما          =
| نهاد              =
| نماینده          =
| شناخته‌شده برای    =
| نقش‌های برجسته    =معاول اول رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم
| سبک              =
| تأثیرگذاران      =
| تأثیرپذیرفتگان    =
| شهر خانگی        =
| تلویزیون          =
| لقب              =
| حزب              =
| جنبش              =
| مخالفان          =
| هیئت              =
| دین              =اسلام-شیعه
| مذهب              =
| منصب              =
| مکتب              =
| آثار              =
| خویشاوندان سرشناس =دو فرزند به نام‌های طیبه و سجاد دارد.
| جوایز            =
| امضا              =
| اندازه امضا      =
| وبگاه            =
| پانویس            =
}}'''محمد مخبر،''' با نام کامل محمد مخبر دزفولی، (متولد ۴ تیرماه سال ۱۳۳۴ در دزفول)، خانواده‌اش مذهبی و پدرش، شیخ عباس مخبر، واعظ و روحانی، و در دوره‌ای امام جمعه موقت دزفول بود. محمد مخبر دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در دزفول و اهواز گذراند و  مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، کارشناسی مهندسی برق دارد و در رشته حقوق بین‌الملل هم مدرک دکترا گرفته است.<ref>[https://www.entekhab.ir/fa/news/784501/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D9%85%D8%AE%D8%A8%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86-%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA سایت انتخاب]</ref>


شرکت چای دبش در دهه ۴۰ شمسی در قالب یک شرکت بازرگانی در زمینه واردات چای از کشورهای تولیدکننده مانند هندوستان، سریلانکا و کنیا فعالیت خود را آغاز کرد. در سال ۱۳۷۰ برند چای دبش به صورت رسمی ثبت شد. این شرکت با تاسیس اولین کارخانه خود اقدام به تولید و عرضه محصولات بسته‌بندی شده با برند چای دبش نمود. چای دبش هم اکنون با مساحت بیش از ۷۰۰۰۰ متر مربع بزرگ‌ترین و مجهزترین کارخانه چای در خاورمیانه است.<ref>[https://roozno.com/fa/news/597016/%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B3-%DA%86%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A8%D8%B4-%D9%88-%DB%B1%DB%B6%DB%B0-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%AF-%D8%B1%D9%81%D8%AA&#x5D; سایت روز نو] </ref>
محمد مخبر پیش از انقلاب ضد سلطنتی همراه با محمد جهان‌آرا، علی شمخانی، [[محسن رضایی]]، محمد فروزنده و محمدباقر ذوالقدر عضو گروه منصورون بوده است؛ گروهی که در خوزستان شکل گرفت و در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ فعالیت می‌کرد.


== پیشینه اختلاس ۳.۷ میلیارد دلاری ==
پس از شکل‌گیری سپاه پاسداران در خوزستان به عنوان مسئول بهداری سپاه دزفول منصوب شد و در سال‌های جنگ ایران و عراق این سمت را بر عهده داشت.
رسانه‌ها میزان این تخلف را از ۲ تا ۳.۷ میلیارد دلار بیان کرده‌اند. به گفته رسانه‌ها این بزرگ‌ترین پرونده اختلاس در ایران می‌باشدکه تاکنون افشا شده است. تخلف میلیارد دلاری در واردات چای توسط شرکت چای دبش از سال۱۳۹۸ آغاز شده و تا پایان سال ۱۴۰۱ ادامه داشته است.


برخی مطبوعات رقم این اختلاس را مجموعا معادل ۳.۳۷۰ میلیارد دلار می‌دانند. از این مبلغ نزدیک به ۱.۴۷۲ میلیون دلار از ارز نیمایی به منظور تهیه ماشین‌آلات تامین شده است. بقیه این مبلغ جهت واردات چای بوده است.
از تیر ماه ۱۳۸۶ تا ۱۶ آذز ۱۴۰۰ ریاست ستاد اجرایی فرمان امام را بر عهده داشت و در این سال با حکم [[خامنه‌ای]] به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام در‌آمد.


شرکت چای دبش برای وارد کردن چای هندی ۱۴دلاری ثبت سفارش می‌کرده اما به جای آن، چای درجه ۲ ایرانی به قیمت ۲دلار را به فروش رسانده است. این شرکت مابه تفاوت قیمت دلاری را در بازار آزاد به فروش رسانده است. نکته دیگر اینکه برای ۱.۴میلیارد دلار آن اصلا هیچ کالایی وارد نکرده است.<ref>[https://www.pgnews.ir/%D8%AF%D8%A8%D8%B4-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B3-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86&#x5D; سایت خلیج فارس]</ref>


=== ثبت شرکت‌های زنجیره‌ای ===
اکبر رحیمی درآباد، به همراه خانواده‌اش ۱۴شرکت در زمینه واردات، بسته‌بندی و توزیع چای دارند. عرفان رحیمی و مژگان عیدی از اعضای خانواده وی در تیرماه ۱۴۰۱ یک شرکت بدون حضور اکبر رحیمی درآباد ثبت کرده‌اند. نام این شرکت «رسام آکام لوتوس‌‌آروند» است و در زمینه چای فعال است.


این خانواده از طریق ۳شرکت تابعه به نام‌های « آسان توان تولید»، «دبش سبز گستر» و «فرآورده‌های غذایی نیکو فراز» از بانک مرکزی ارز نیمایی و دولتی دریافت می‌کردند.
در آخرین پست محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم بود که پس از مرگ [[ابراهیم رئیسی]] بر اساس اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی، در صورت مرگ رئیس جمهور،‌ معاون اول او جایگزین می‌شود:<ref>[https://www.bbc.com/persian/articles/cv225zej9m3o سایت بی بی سی فارسی]</ref> <blockquote>«با موافقت‏ رهبری،‏ اختیارات‏ و مسئولیت‌های‏ وی‏ را بر عهده‏ می‏‌گیرد و شورایی‏ متشکل‏ از رئیس‏ مجلس‏ و رئیس‏ قوه‏ قضائیه‏ و معاون‏ اول‏ رئیس‏ جمهور موظف‏ است‏ ترتیبی‏ دهد که‏ حداکثر ظرف‏ مدت‏ پنجاه‏ روز رئیس‏ جمهور جدید انتخاب‏ شود.» </blockquote>


در وب‌سایت بانک مرکزی جمهوری اسلامی کل ارز نیمایی و ۴۲۰۰ تومانی که از ۲۱ فروردین۱۳۹۷ تا اردیبهشت ۱۴۰۰ به اشخاص حقوق و حقیقی در این شرکت پرداخت شده است  
== گاهشمار زندگی محمد مخبر ==
محمد مخبر دزفولی ۴ تیرماه سال ۱۳۳۴ در دزفول زاده شد. خانواده‌اش مذهبی و پدرش، شیخ عباس مخبر، واعظ و روحانی، و در دوره‌ای امام جمعه موقت دزفول بود. محمد مخبر دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در دزفول و اهواز گذراند و  مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، کارشناسی مهندسی برق دارد و در رشته حقوق بین‌الملل هم مدرک دکترا گرفته است.


موجود است.<ref>[https://www.iranintl.com/202312114233 سایت ایران اینترنشنال]</ref>
محمد مخبر پیش از انقلاب ضد سلطنتی همراه با محمد جهان‌آرا، [[علی شمخانی]]، محسن رضایی، محمد فروزنده و محمدباقر ذوالقدر عضو گروه منصورون بوده است؛ گروهی که در خوزستان شکل گرفت و در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ فعالیت می‌کرد.


شرکت چای دبش به منظور استفاده از تسهیلات ارزی اقدام به تاسیس شرکت‌های تابعه نموده است. در زیر لیستی از شرکت‌های تابعه چای دبش که مربوط به اکبر رحیمی درآباد و همسرش مژگان عیدی است آماده است:
محمد مخبر بعد از پایان جنگ، مدیرعامل شرکت مخابرات دزفول، معاون اجرایی شرکت مخابرات استان خوزستان و سپس مدیرعامل این شرکت شد. او مدتی هم معاون استانداری خوزستان بود.


=== شرکت‌های اکبر رحیمی‌درآباد: ===
در زمان ریاست محمد فروزنده (اهل خوزستان) بر [[بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی|بنیاد مستضعفان]]،‌ مناصب مهمی مانند معاونت حمل‌ونقل و بازرگانی این بنیاد را بر عهده گرفت. در همین بازه زمانی او نقش مهمی در خارج کردن شرکت مخابراتی ترک‌سل از مناقصه پروژه اپراتور دوم تلفن همراه و جایگزین کردن شرکت ام‌تی‌ان آفریقای جنوبی در کنسرسیوم ایرانسل داشت. او بعدا به عنوان نایب‌رییس هیات مدیره ایرانسل منصوب شد. محمد مخبر ریاست هیئت مدیره بانک سینا بود که زیر نظر بنیاد مستضعفان فعالیت می‌کرد.
شرکت سهامی خاص فرآورده‌های غذایی نیکو فراز


شرکت سهامی خاص افرند کلبه ایرانیان
محمد مخبر دزفولی از تیر ماه ۱۳۸۶ به مدت ۱۵ سال رئیس «[[ستاد اجرایی فرمان امام]]»، یکی از ثروتمندترین مجموعه‌های اقتصادی جمهوری اسلامی بود. این ستاد مستقیما زیر نظر خامنه‌ای فعالیت می‌کند و به هیچ‌‌‌ نهادی پاسخگو نیست و طی چند دهه به هلدینگ اقتصادی عظیمی تبدیل شده است که دامنه فعالیت‌های آن در تمام حوزه‌های ممکن گسترده است. ستاد اجرایی فرمان امام، در حال حاضر مالک ده‌ها شرکت در حوزه‌های مختلفی از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، کشاورزی، صنعت، معدن، دارو و ساختمان است و «بنیاد برکت» هم زیر مجموعه این ستاد است که زمان ریاست مخبر راه‌اندازی شد.


شرکت سهامی خاص گروه صنعتی سرزمین سپید عرفان
او در سال ۱۳۸۶ زمانی که به ریاست «ستاد اجرایی فرمان امام» گماشته شد و در مراسم معارفه‌اش سه اصل «اسلامی بودن، انقلابی بودن و منضبط بودن» را به عنوان رئوس برنامه‌اش ذکر کرد و در دی ماه ۱۳۹۹در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفت.


شرکت سهامی خاص راشا سانا پرگاس آروند
پیش از آن، در سال ۲۰۱۰ در جریان تحریم‌های اتحادیه اروپا، محمد مخبر نیز به اتهام ارتباط با برنامه‌های موشکی و هسته‌ای ایران تحریم شد اما دو سال بعد نامش از فهرست تحریم‌شدگان اتحادیه اروپا حذف شد.<ref name=":0">[https://www.radiofarda.com/a/mohammad-mokhber-new-role-replace-ebrahim-raisi-president/32953944.html سایت رادیو فردا]</ref>


شرکت دبش سبز گستر
وزارت امور خارجه آمریکا در ماه ژانویه سال ۲۰۲۱، زمانی که ستاد اجرایی فرمان امام و محمد مخبر، رئیس آن را تحریم کرد،‌ این ستاد را «یک هیولای تجاری» توصیف کرد که «تقریبا در همه بخش‌های اقتصاد ایران از جمله انرژی، مخابرات، و خدمات مالی سهیم است.»


شرکت آسان توان تولید
برآوردهای مختلفی از میزان دارایی‌های ستاد فرمان اجرایی وجود دارد. سال ۲۰۱۳ خبرگزاری رویترز در گزارشی تحقیقی، ستاد اجرایی را یک «امپراتوری عظیم اقتصادی» خواند و ارزش دارایی‌های آن را در آن زمان حدود ۹۵ میلیارد دلار برآورد کرد.<ref>[https://www.reuters.com/investigates/iran/images/part2/persian.pdf انتشارات رویترز اموال تحت کنترل خامنه‌ای]</ref>


شرکت شهد زر نوش
وزارت خارجه آمریکا موسسه دانش‌بنیان برکت را «رکن سرمایه‌گذاری ستاد اجرایی فرمان امام در فضای مجازی و فناوری اطلاعات» معرفی، و آن را تحریم کرده است.


شرکت طلوع تجارت ستاره
وی همچنین رئیس «ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی» برای ساماندهی وضعیت اقتصاد کشور بود اما طبق برآوردهای کارشناسان وضعیت اقتصادی ایران از دولت قبلی تاکنون بیش از ۷۰۰ درصد سقوط کرده است. محمد مخبر در شهریور ۱۴۰۱ با حکم خامنه‌ای به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد.
== محمد مخبر و رقبا ==
محمد مخبر در رقابت با سعید جلیلی پست معاونت ریاست جمهوری را برد و در روز ۱۷ مرداد، پنج روز بعد از تنفیذ ابراهیم رئیسی، به این سمت منصوب شد.


شرکت ظهور تک ستاره
محمد مخبر، در ستاد اجرایی فرمان امام سیاست‌های «اقتصاد مقاومتی» را طبق رهنمودهای خامنه‌ای سرمشق فعالیت‌های خود قرار داده بود،‌ با ورود به دولت هم سکان اقتصاد را با همین دیدگاه در دست گرفت و رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی شد.


شرکت پخش سراسری دبش نیکو گستر شرق
در همان چند ماه اول با تحکیم موقعیت خود رقبا را در عرصه تصمیم‌گیری اقتصادی از دور خارج کرد و با حذف محسن رضایی رقیب انتخاباتی رئیسی از پست معاونت اقتصادی دولت


شرکت پخش سراسری دبش نیکو گستر غرب
با کنار گذاشتن این معاونت از ترکیب کمیسیون اقتصادی عملا بی‌رقیب شد. محمد مخبر طی سالیان ریاست ستاد اجرایی، روابط نزدیکی با بالاترین سطوح قدرت و بیت خامنه‌ای برقرار کرده است.


شرکت پخش سراسری دبش نیکو گستر البرز
با وخیم‌تر شدن وضعیت اقتصادی و عدم تحقق وعده‌های انتخاباتی، صدای اصولگرایان بلند شد. آنها خواهان محدودیت دایره اختیارات محمد مخبر بودند و بعضی حتی خواهان برکناری او بودند.


شرکت فرآورده‌های غذایی و ساخت ماشین آلات صنعتی پزشکی نیکو فراز
تیرماه ۱۴۰۱جواد کریمی‌قدوسی، نماینده مجلس یازدهم و از اعضای جبهه پایداری، در توییتر خود نوشت: «جناب مخبر از توانایی لازم برای این جایگاه برخوردار نیست» و هشدار داد که «ماندن ایشان برای یک‌ساعت هم ضرر است».


شرکت پیشرو تجارت عرفان
همچنین محمد مهاجری، فعال رسانه‌ای اصولگرا در روزنامه اعتماد نوشته بود: <blockquote>«او با تیزهوشی سیاسی، به ندرت وارد گود می‌شود و به گونه‌ای عمل می‌كند كه ناكارآمدی‌های دولت رئیسی به حساب او منظور نمی‌شود. درست مثل كسی كه وارد دریا می‌شود اما خیس نمی‌شود.»</blockquote>شهریور ۱۴۰۱ با حکم خامنه‌ای محمد مخبر به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد. دی ماه همان سال عکس‌های محمد مخبر در جلسه سران سه قوه شرکت کرد.


=== شرکت‌های مژگان عیدی: ===
با مرگ رئیسی، محمد مخبر ماموریت برگزاری انتخابات زودهنگام و تعیین رئیس جمهور بعدی را خواهد داشت. او اکنون رئیس موقت دولت جمهوری اسلامی ایران است.<ref>[https://www.bbc.com/persian/articles/cv225zej9m3o سایت بی بی سی فارسی]</ref>
شرکت آلوارس پرواز ایرانیان


شرکت سهامی خاص فرآورده‌های غذایی نیکو فراز
== محمد مخبر و فساد ==
پس از همه‌گیری بیماری کرونا با ممنوعیت ورود واکسن به ایران طی فتوای خامنه‌ای، مؤسسه «برکت» که از نهادهای اقتصادی زیر نظر دفتر رهبر جمهوری اسلامی است، مامور تولید واکسن‌های کرونا با استفاده از «اعتبارات دولتی» شد.


شرکت سهامی خاص افرند کلبه ایرانیان
چنین تصمیمی، موضوع رانت و بهره‌برداری نهادهای اقتصادی خامنه‌ای از همه‌گیری کرونا با مداخله محمد مخبر را مطرح کرد.


شرکت سهامی خاص شهد زر نوش
نام سجاد مخبر، فرزند محمد مخبر در پرونده فسادهای مرتبط با فروش نفت ایران مطرح شده است و بر اساس برخی گزارش‌ها، او از بدهکاران بانکی است.


شرکت سهامی خاص گروه صنعتی سرزمین سپید عرفان
سازمان شفافیت بین‌الملل در گزارش‌های سالانه خود، جمهوری اسلامی ایران را در میان فاسدترین کشورها قرار می‌دهد.


شرکت سهامی خاص راشا سانا پرگاس آروند
علاوه بر این، محمد مخبر در دوران ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی، در رأس هیئتی منصوب شد که با عنوان «مولدسازی دارایی‌های دولت» و تحت حمایت علی خامنه‌ای قرار است اموال و دارایی‌های عمومی کشور را به فروش برساند.<ref name=":0" />


شرکت آسان توان تولید<ref>[https://ettelaat.com/fa/news/24839/%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%DA%86%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A8%D8%B4-%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AF-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%B4-%DA%86%D9%87-%D8%B4%D8%B1%DA%A9%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF سایت اطلاعات آنلاین]</ref>
== اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی ==
 
«در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس جمهور و یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده و یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را برعهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول و یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیس جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.»
== سازوکار اختلاس ==
 
اکبر رحیمی درآباد با استفاده از رانت آقازاده‌ها توانسته بود قوانین گمرکی و مالیاتی را دور بزند و برای چندین سال هیچ دستگاهی متوجه آن نشود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که وی به منظور پیشبرد کارها خود در تمامی دستگاه‌های اجرایی از جمله وزرات‌خانه‌های کشاورزی و صمت، سازمان گمرک، سازمان استاندارد و بانک مرکزی نفوذ و نفرات خود را داشته است.
 
برای نمونه در حالی که واردات چای نیازمند استعلام از دستگاه‌های دیگر برای تاییدکیفیت است و واردات این کالا از مسیر زرد و یا قرمز انجام می‌شده است. مسیر ترخیص کالاهای این هلدینگ از مسیر سبز انجام می‌شده است.
 
مسیر سبز به معنای ترخیص کالا و درج تیک‌های مورد نظر بدون چک آن می‌باشد.<ref name=":0">[https://www.didbaniran.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-4/171572-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D8%AF%D9%84%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B3-%D8%AF%D8%A8%D8%B4-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%84-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%DA%A9%D9%84-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D9%81%D8%B1%D8%B3%D9%88%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D9%81%D8%B9-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A2%D9%84%D9%88%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D9%82%D9%85 سایت ایران دیدبان]</ref>در همین راستا ارز تخصیصی به منظور واردات چای تنها در اختیار این شرکت قرار گرفته است. سایر وارد کنندگان چای طی شکایتی به مخبر معاون اول رئیسی خواستار بررسی فوری این اقدام وزارت جهادکشاورزی شده بودند.
 
بنا به گزارش سازمان بازرسی تنها در سال ۱۴۰۱ دولت برای واردات چای کل کشور مبلغ ۱.۳۹۶ میلیارد دلار ارز اختصاص داده است. این درحالی است که براساس لایحه بودجه ۱۴۰۱ ارز ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی ۹ میلیارد دلار بوده است.
 
به گزارش دنیای اقتصاد در سال ۹۸ و ۹۹ ارز تخصیص یافته برای واردات چای نزدیک به ۳۰۰ میلیون دلار بوده است. اما در سال ۱۴۰۰ به مدت ۳ سال میزان ارز تخصیصی ۳ برابر شده است.<ref name=":0" />متوسط عددی اختلاس چای دبش را می‌توان ۳.۳ میلیارد دلار در نظر گرفت. حال با این میزان پول چه کارهایی می‌شد انجام داد:
 
سال‌ها است که بازنشستگان در کف خیابان مطالبات خود را دارند اما پاسخ همه دولتمردان به آنها یک جمله است: «پول نداریم»
 
این در حالی است که برای متناسب‌سازی سالیانه در یک صندوق بازنشستگی، نیاز به ۹ هزار میلیارد تومان پول است. با توجه به میزان اختلاس ۱۴۰ هزار میلیارد تومانی چای دبش، می‌توان ۱۵ بار اجرای متناسب‌سازی را انجام داد.
 
میزان بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی در سال جاری کمتر از ۸۰ هزار میلیارد تومان است. به این صورت میزان اختلاس چای دبش نزدیک به ۲ برابر بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی است.
 
==== ابعاد اختلاس ====
هزینه ساخت کارخانه مونتاژ بوئینگ ۳.۵ میلیارد دلار است.
 
هزینه ساخت برج ساعت مکه ۳.۵ میلیارد دلار است.
 
هزینه ساخت یک مجتمع پتروشیمی، ۱.۲میلیارد دلار است.
 
هزینه رفع آلودگی هوا و قانون هوای پاک در یک سال کمتر از ۱۷ میلیون دلار است.
 
هزینه بازسازی مدارس فرسوده کل کشور کمتر از ۲ میلیارد دلار است.<ref>[https://eghtesaad24.ir/fa/news/220968/%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B3-%DA%86%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A8%D8%B4-%DA%86%D9%82%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D9%81%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%AF سایت اقتصاد ۲۴]</ref>
 
==== سودبرندگان اختلاس ====
نقش آقازاده‌ها در فساد و اختلاس‌ها
 
بی‌تردید کل اختلاس به جیب صاحبان شرکت چای دبش نرفته و سهم اصلی نصیب آقازاده‌ها، سران حکومت و ایادی آنها شده است.
 
علیرضا پاک فطرت نماینده مجلس از شیراز در گفتگو با «شرق» به ریشه اصلی فساد و اختلاس در کشور اشاره کرده و می‌گوید:
 
«البته به اعتقاد من فساد‌های مالی کمتر از سمت مدیران است و هر مدیری که در حال فعالیت است چند نفر بر او نظارت دارند. اما اختلاس‌ها بیشتر به آقازاده‌های بزرگ برمی‌گردد. ریشه این مفاسد اقتصادی و اختلاس‌ها خارج از سیستم اداری است. اگر به بازرگانان هم مراجعه کنید، به شما توضیح خواهند داد که همیشه در این موارد پای آقازاده‌های خاص وسط است»
 
«نمی‌دانم این آقازاده‌ها چه کسانی هستند؛ ما که نیستیم. نماینده جلوی بانک مرکزی برود او را راه نمی‌دهند. این کار از مدیران هم ساخته نیست و مدیر این کار را نمی‌تواند انجام دهد و کسانی دیگر این کار‌ها را انجام می‌دهند».<ref>[https://www.sharghdaily.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84%DB%8C-216/909472-%D8%B1%D8%AF-%D9%BE%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%82%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B3-%D8%AF%D8%A8%D8%B4 سایت شبکه شرق]</ref>
 
==== نفرات افشا شده ====
ـ اکبر رحیمی ‌درآباد
 
مدیرعامل شرکت چای دبش اکبر رحیمی درآباد است. از وی اطلاعات دقیقی در دست نیست. وی متولد ۱۳۵۰ است که به گفته خودش ۳نسل وی در حوزه چای فعالیت داشته‌اند. به گفته رسانه‌ها، رحیمی با قرار وثیقه ۵هزار میلیارد تومانی در بازداشت به سر می‌برد.
 
ـ محمد جواد ساداتی نژاد
 
وی تا فروردین ۱۴۰۲ وزیر کشاروزی در دولت رئیسی بود. پیش از این، وی پرونده فساد مالی در دانشگاه کاشان داشت که با نفوذ توانست این پرونده را مختومه کند.<ref>[https://eghtesaad24.ir/fa/news/219905/%DA%86%D8%A7%DB%8C-%DA%AF%DB%8C%D8%AA-%D9%88-%D8%B5%D9%81%D8%B1-%D8%AA%D8%A7-%D8%B5%D8%AF-%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B3-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D9%87%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A7%D8%AF-%D9%81%D8%B3%D8%A7%D8%AF-%DB%B1%DB%B4%DB%B0-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D8%AA%D9%88%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%86%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A8%D8%B4 سایت اقتصاد ۲۴]</ref>
 
ـ محسن کاظمینی قائم مقام وزیر جهاد کشاورزی
 
پاسدار محسن کاظمینی از عالی‌ترین و پرنفوذ‌ترین فرماندهان سپاه پاسداران در ۲دهه گذشته می‌باشد. وی فرمانده اسبق قرارگاه ثارالله سپاه است. کاظمینی مدتی معاون اجرایی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام بود. وی از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ قائم مقام وزیر جهادکشاورزی در قرارگاه امنیت غذایی بوده است. اژه‌ای رئیس قوه قضاییه در آذر ۱۴۰۲ اعلام کرد که کاظمینی از نفرات متخلف در اختلاس چای دبش می‌باشد.
 
از وی به عنوان یکی از نفرات اصلی در اختلاس هلدینگ یاس نام برده شده است.<ref name=":1">[https://www.independentpersian.com/node/377286/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C/%D8%B3%D8%B1%D9%86%D8%AE-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%84%D8%A7%D8%B3-%DA%86%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A8%D8%B4-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF سایت ایندیپندنت فارسی]</ref>
 
همچنین خبرهای از نقش سجاد مخبر فرزند معاون اول رئیسی، برادر همسر جواد ساداتی نژاد، داماد خامنه‌ای که فرزند گلپایگانی است در رسانه‌ها منعکس شده است اما از سوی مراجع موثق تایید نشده است.
 
فراری شدن مهره‌های اصلی اختلاس‌های قبلی
 
در ۴ دهه گذشته، ده‌ها پرونده فساد مالی در ایران افشا شده است اما همواره مقام‌های دولتی فراری داده شده و یا حداکثر از کار برکنار شده‌اند. در پرونده دزدی ۳هزار میلیارد تومانی، خاوری رئیس وقت بانک مرکزی از ایران به کانادا گریخت و تنها شخصی به نام مه‌آفرید امیرخسروی اعدام شد.
 
در گزارش تحقیق و تفحص از فولاد مبارکه نام بسیاری از مقام‌های وزارت اطلاعات، فرماندهان سپاه، امام جمعه‌ها و مقامات دولتی به میان آمد اما هیچ خبری از بازداشت و یا بازجویی از این افراد منتشر نشد.<ref name=":1" />


== منابع ==
== منابع ==
{{پانویس|۲|اندازه=ریز}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۷ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۰۷

محمد مخبر
محمد مخبر.JPG
محمد مخبر
زادروز۴ تیر ۱۳۳۴
دزفول
محل زندگیدزفول و تهران
ملیتایرانی
تابعیتایرانی
تحصیلاتدارای سه مدرک دکترا
نقش‌های برجستهمعاول اول رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم
دیناسلام-شیعه
خویشاونداندو فرزند به نام‌های طیبه و سجاد دارد.

محمد مخبر، با نام کامل محمد مخبر دزفولی، (متولد ۴ تیرماه سال ۱۳۳۴ در دزفول)، خانواده‌اش مذهبی و پدرش، شیخ عباس مخبر، واعظ و روحانی، و در دوره‌ای امام جمعه موقت دزفول بود. محمد مخبر دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در دزفول و اهواز گذراند و مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، کارشناسی مهندسی برق دارد و در رشته حقوق بین‌الملل هم مدرک دکترا گرفته است.[۱]

محمد مخبر پیش از انقلاب ضد سلطنتی همراه با محمد جهان‌آرا، علی شمخانی، محسن رضایی، محمد فروزنده و محمدباقر ذوالقدر عضو گروه منصورون بوده است؛ گروهی که در خوزستان شکل گرفت و در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ فعالیت می‌کرد.

پس از شکل‌گیری سپاه پاسداران در خوزستان به عنوان مسئول بهداری سپاه دزفول منصوب شد و در سال‌های جنگ ایران و عراق این سمت را بر عهده داشت.

از تیر ماه ۱۳۸۶ تا ۱۶ آذز ۱۴۰۰ ریاست ستاد اجرایی فرمان امام را بر عهده داشت و در این سال با حکم خامنه‌ای به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام در‌آمد.


در آخرین پست محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم بود که پس از مرگ ابراهیم رئیسی بر اساس اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی، در صورت مرگ رئیس جمهور،‌ معاون اول او جایگزین می‌شود:[۲]

«با موافقت‏ رهبری،‏ اختیارات‏ و مسئولیت‌های‏ وی‏ را بر عهده‏ می‏‌گیرد و شورایی‏ متشکل‏ از رئیس‏ مجلس‏ و رئیس‏ قوه‏ قضائیه‏ و معاون‏ اول‏ رئیس‏ جمهور موظف‏ است‏ ترتیبی‏ دهد که‏ حداکثر ظرف‏ مدت‏ پنجاه‏ روز رئیس‏ جمهور جدید انتخاب‏ شود.»

گاهشمار زندگی محمد مخبر

محمد مخبر دزفولی ۴ تیرماه سال ۱۳۳۴ در دزفول زاده شد. خانواده‌اش مذهبی و پدرش، شیخ عباس مخبر، واعظ و روحانی، و در دوره‌ای امام جمعه موقت دزفول بود. محمد مخبر دوره تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در دزفول و اهواز گذراند و مدرک کارشناسی ارشد مدیریت، دکترای مدیریت و برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، کارشناسی مهندسی برق دارد و در رشته حقوق بین‌الملل هم مدرک دکترا گرفته است.

محمد مخبر پیش از انقلاب ضد سلطنتی همراه با محمد جهان‌آرا، علی شمخانی، محسن رضایی، محمد فروزنده و محمدباقر ذوالقدر عضو گروه منصورون بوده است؛ گروهی که در خوزستان شکل گرفت و در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ فعالیت می‌کرد.

محمد مخبر بعد از پایان جنگ، مدیرعامل شرکت مخابرات دزفول، معاون اجرایی شرکت مخابرات استان خوزستان و سپس مدیرعامل این شرکت شد. او مدتی هم معاون استانداری خوزستان بود.

در زمان ریاست محمد فروزنده (اهل خوزستان) بر بنیاد مستضعفان،‌ مناصب مهمی مانند معاونت حمل‌ونقل و بازرگانی این بنیاد را بر عهده گرفت. در همین بازه زمانی او نقش مهمی در خارج کردن شرکت مخابراتی ترک‌سل از مناقصه پروژه اپراتور دوم تلفن همراه و جایگزین کردن شرکت ام‌تی‌ان آفریقای جنوبی در کنسرسیوم ایرانسل داشت. او بعدا به عنوان نایب‌رییس هیات مدیره ایرانسل منصوب شد. محمد مخبر ریاست هیئت مدیره بانک سینا بود که زیر نظر بنیاد مستضعفان فعالیت می‌کرد.

محمد مخبر دزفولی از تیر ماه ۱۳۸۶ به مدت ۱۵ سال رئیس «ستاد اجرایی فرمان امام»، یکی از ثروتمندترین مجموعه‌های اقتصادی جمهوری اسلامی بود. این ستاد مستقیما زیر نظر خامنه‌ای فعالیت می‌کند و به هیچ‌‌‌ نهادی پاسخگو نیست و طی چند دهه به هلدینگ اقتصادی عظیمی تبدیل شده است که دامنه فعالیت‌های آن در تمام حوزه‌های ممکن گسترده است. ستاد اجرایی فرمان امام، در حال حاضر مالک ده‌ها شرکت در حوزه‌های مختلفی از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، کشاورزی، صنعت، معدن، دارو و ساختمان است و «بنیاد برکت» هم زیر مجموعه این ستاد است که زمان ریاست مخبر راه‌اندازی شد.

او در سال ۱۳۸۶ زمانی که به ریاست «ستاد اجرایی فرمان امام» گماشته شد و در مراسم معارفه‌اش سه اصل «اسلامی بودن، انقلابی بودن و منضبط بودن» را به عنوان رئوس برنامه‌اش ذکر کرد و در دی ماه ۱۳۹۹در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفت.

پیش از آن، در سال ۲۰۱۰ در جریان تحریم‌های اتحادیه اروپا، محمد مخبر نیز به اتهام ارتباط با برنامه‌های موشکی و هسته‌ای ایران تحریم شد اما دو سال بعد نامش از فهرست تحریم‌شدگان اتحادیه اروپا حذف شد.[۳]

وزارت امور خارجه آمریکا در ماه ژانویه سال ۲۰۲۱، زمانی که ستاد اجرایی فرمان امام و محمد مخبر، رئیس آن را تحریم کرد،‌ این ستاد را «یک هیولای تجاری» توصیف کرد که «تقریبا در همه بخش‌های اقتصاد ایران از جمله انرژی، مخابرات، و خدمات مالی سهیم است.»

برآوردهای مختلفی از میزان دارایی‌های ستاد فرمان اجرایی وجود دارد. سال ۲۰۱۳ خبرگزاری رویترز در گزارشی تحقیقی، ستاد اجرایی را یک «امپراتوری عظیم اقتصادی» خواند و ارزش دارایی‌های آن را در آن زمان حدود ۹۵ میلیارد دلار برآورد کرد.[۴]

وزارت خارجه آمریکا موسسه دانش‌بنیان برکت را «رکن سرمایه‌گذاری ستاد اجرایی فرمان امام در فضای مجازی و فناوری اطلاعات» معرفی، و آن را تحریم کرده است.

وی همچنین رئیس «ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی» برای ساماندهی وضعیت اقتصاد کشور بود اما طبق برآوردهای کارشناسان وضعیت اقتصادی ایران از دولت قبلی تاکنون بیش از ۷۰۰ درصد سقوط کرده است. محمد مخبر در شهریور ۱۴۰۱ با حکم خامنه‌ای به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد.

محمد مخبر و رقبا

محمد مخبر در رقابت با سعید جلیلی پست معاونت ریاست جمهوری را برد و در روز ۱۷ مرداد، پنج روز بعد از تنفیذ ابراهیم رئیسی، به این سمت منصوب شد.

محمد مخبر، در ستاد اجرایی فرمان امام سیاست‌های «اقتصاد مقاومتی» را طبق رهنمودهای خامنه‌ای سرمشق فعالیت‌های خود قرار داده بود،‌ با ورود به دولت هم سکان اقتصاد را با همین دیدگاه در دست گرفت و رئیس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی شد.

در همان چند ماه اول با تحکیم موقعیت خود رقبا را در عرصه تصمیم‌گیری اقتصادی از دور خارج کرد و با حذف محسن رضایی رقیب انتخاباتی رئیسی از پست معاونت اقتصادی دولت

با کنار گذاشتن این معاونت از ترکیب کمیسیون اقتصادی عملا بی‌رقیب شد. محمد مخبر طی سالیان ریاست ستاد اجرایی، روابط نزدیکی با بالاترین سطوح قدرت و بیت خامنه‌ای برقرار کرده است.

با وخیم‌تر شدن وضعیت اقتصادی و عدم تحقق وعده‌های انتخاباتی، صدای اصولگرایان بلند شد. آنها خواهان محدودیت دایره اختیارات محمد مخبر بودند و بعضی حتی خواهان برکناری او بودند.

تیرماه ۱۴۰۱جواد کریمی‌قدوسی، نماینده مجلس یازدهم و از اعضای جبهه پایداری، در توییتر خود نوشت: «جناب مخبر از توانایی لازم برای این جایگاه برخوردار نیست» و هشدار داد که «ماندن ایشان برای یک‌ساعت هم ضرر است».

همچنین محمد مهاجری، فعال رسانه‌ای اصولگرا در روزنامه اعتماد نوشته بود:

«او با تیزهوشی سیاسی، به ندرت وارد گود می‌شود و به گونه‌ای عمل می‌كند كه ناكارآمدی‌های دولت رئیسی به حساب او منظور نمی‌شود. درست مثل كسی كه وارد دریا می‌شود اما خیس نمی‌شود.»

شهریور ۱۴۰۱ با حکم خامنه‌ای محمد مخبر به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام درآمد. دی ماه همان سال عکس‌های محمد مخبر در جلسه سران سه قوه شرکت کرد.

با مرگ رئیسی، محمد مخبر ماموریت برگزاری انتخابات زودهنگام و تعیین رئیس جمهور بعدی را خواهد داشت. او اکنون رئیس موقت دولت جمهوری اسلامی ایران است.[۵]

محمد مخبر و فساد

پس از همه‌گیری بیماری کرونا با ممنوعیت ورود واکسن به ایران طی فتوای خامنه‌ای، مؤسسه «برکت» که از نهادهای اقتصادی زیر نظر دفتر رهبر جمهوری اسلامی است، مامور تولید واکسن‌های کرونا با استفاده از «اعتبارات دولتی» شد.

چنین تصمیمی، موضوع رانت و بهره‌برداری نهادهای اقتصادی خامنه‌ای از همه‌گیری کرونا با مداخله محمد مخبر را مطرح کرد.

نام سجاد مخبر، فرزند محمد مخبر در پرونده فسادهای مرتبط با فروش نفت ایران مطرح شده است و بر اساس برخی گزارش‌ها، او از بدهکاران بانکی است.

سازمان شفافیت بین‌الملل در گزارش‌های سالانه خود، جمهوری اسلامی ایران را در میان فاسدترین کشورها قرار می‌دهد.

علاوه بر این، محمد مخبر در دوران ریاست‌جمهوری ابراهیم رئیسی، در رأس هیئتی منصوب شد که با عنوان «مولدسازی دارایی‌های دولت» و تحت حمایت علی خامنه‌ای قرار است اموال و دارایی‌های عمومی کشور را به فروش برساند.[۳]

اصل ۱۳۱ قانون اساسی جمهوری اسلامی

«در صورت فوت، عزل، استعفاء، غیبت یا بیماری بیش از دو ماه رئیس جمهور و یا در موردی که مدت ریاست جمهوری پایان یافته و رئیس جمهور جدید بر اثر موانعی هنوز انتخاب نشده و یا امور دیگری از این قبیل، معاون اول رئیس جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را برعهده می‌گیرد و شورایی متشکل از رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه و معاون اول رئیس جمهور موظف است ترتیبی دهد که حداکثر ظرف مدت پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول و یا امور دیگری که مانع انجام وظایف وی گردد و نیز در صورتی که رئیس جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبری فرد دیگری را به جای او منصوب می‌کند.»

منابع

  1. ↑ سایت انتخاب
  2. ↑ سایت بی بی سی فارسی
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ سایت رادیو فردا
  4. ↑ انتشارات رویترز اموال تحت کنترل خامنه‌ای
  5. ↑ سایت بی بی سی فارسی
برگرفته از «https://www.iran-pedia.org/w/index.php?title=کاربر:Safa/3صفحه_تمرین&oldid=70325»