کاربر:Khosro/صفحه تمرین NOINDEX: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|وسط|بندانگشتی|887x887پیکسل]]
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|بندانگشتی|887x887پیکسل]]
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | نام = ماشاءالله آجودانی | تصویر =ماشاءالله آجودانی.jpg | توضیح تصویر =ماشاءالله آجودانی | نام اصلی = | زمینه فعالیت = نویسندگی، تاریخ‌نگاری، نقد ادبی | ملیت = | تاریخ تولد = ۱۳۲۹ | محل تولد = آمل، مازندران | والدین = | تاریخ مرگ = | محل مرگ = | علت مرگ = | محل زندگی = ایران، انگلستان | مختصات محل زندگی = | مدفن = | در زمان حکومت = | اتفاقات مهم = | نام دیگر = | لقب = | بنیانگذار = کتابخانه مطالعات ایرانی لندن | پیشه = | سال‌های نویسندگی = | سبک نوشتاری = آکادمیک، تاریخی، نقد ادبی | کتاب‌ها = «مشروطه ایرانی و پیش‌زمینه‌های نظریه ولایت فقیه»، یا مرگ یا تجدد»، «هدایت، بوف کور و ناسیونالیسم»، «ایران، ناسیونالیسم و تجدد» | مقاله‌ها = | نمایشنامه‌ها = | فیلم‌نامه‌ها = | دیوان اشعار = | تخلص = | فیلم (های) ساخته بر اساس اثر(ها) = | همسر = | شریک زندگی = | فرزندان = | تحصیلات = دکتری زبان و ادبیات فارسی | دانشگاه = دانشگاه تهران | حوزه = | شاگرد = | استاد = | علت شهرت = | تأثیرگذاشته بر = | تأثیرپذیرفته از = | وبگاه = | imdb_id = | جوایز = | گفتاورد = | امضا =}}
{{جعبه زندگینامه
'''ماشاءالله آجودانی'''، (متولد سال ۱۳۲۹، آمل) نویسنده، مورخ و پژوهشگر ادبیات فارسی، یکی از روشنفکران معاصر ایران است که آثارش عمدتاً بر تاریخ [[جنبش مشروطه ایران|جنبش مشروطه]]، تجدد و ناسیونالیسم ایرانی تمرکز دارد. او تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در آمل گذراند و در ۱۳۵۰ وارد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد و در رشته زبان و ادبیات فارسی دکترا گرفت. رساله دکتری‌اش با عنوان «بررسی سبک‌های شعر مشروطه» زیر نظر [[محمدرضا شفیعی کدکنی]] بود. آجودانی هفت سال به عنوان مدرس ادبیات فارسی در دانشگاه اصفهان تدریس کرد و در بهمن ۱۳۶۵ به لندن مهاجرت کرد. از آن زمان، سردبیری مجله «فصل کتاب» را بر عهده گرفت و از ۱۳۷۰ رئیس کتابخانه مطالعات ایرانی لندن است، مرکزی با بیش از ۳۰ هزار جلد کتاب و نشریه که رویدادهای فرهنگی میزبانی می‌کند.
| اندازه جعبه      =
| عنوان            =
| عنوان ۲          =
| نام               =قاسم سیفان بابایی
| تصویر             =قاسم سیفان بابایی.jpg
| اندازه تصویر      =
| عنوان تصویر       =قاسم سیفان بابایی
| زادروز            = سال ۱۳۳۲
| زادگاه            = تهران
| مکان ناپدیدشدن    =
| تاریخ ناپدیدشدن  =
| وضعیت            =
| تاریخ مرگ        = ۱۵ مرداد ۱۳۶۷
| مکان مرگ         =زندان گوهردشت کرج
|عرض جغرافیایی محل دفن=
|طول جغرافیایی محل دفن=
|latd=|latm=|lats=|latNS=N
|longd=|longm=|longs=|longEW=E
| علت مرگ           =اعدام
| پیداشدن جسد      =
| آرامگاه          =
| بناهای یادبود    =
| محل زندگی         = تهران
| ملیت              =
| نام‌های دیگر      =
| نژاد              =  
| تابعیت            =
| تحصیلات            =لیسانس اقتصاد
| دانشگاه          =دانشگاه تهران
| پیشه             =کارگردان و بازیگر تئاتر
| سال‌های فعالیت    =
| کارفرما          =
| نهاد              =
| نماینده          =
| شناخته‌شده برای    =
| نقش‌های برجسته    =
| سبک               =
| تأثیرگذاران      =سازمان مجاهدین خلق
| تأثیرپذیرفتگان    =
| شهر خانگی        =
| دستمزد            =
| دارایی خالص      =  
| قد                =
| وزن              =
| تلویزیون          =
| دوره              =
| پس از            =
| پیش از            =
| حزب              =
| جنبش              =سازمان مجاهدین خلق ایران
| مخالفان          =حکومت جمهوری اسلامی
| هیئت              =
| دین              =اسلام
| مذهب              =
| اتهام            =هواداری از سازمان مجاهدین خلق ایران
| وضعیت گناهکاری    =
| منصب              =
| مکتب              =
| آثار              =
| همسر              =زهرا افشار
| شریک زندگی        =
| فرزندان          = سارا
| والدین            =
| خویشاوندان سرشناس =
| جوایز            =
| امضا              =
| اندازه امضا      =
| signature_alt    =
| وبگاه             =
| imdb_id           =
| Soure_id          =
| پانویس            =
|image size=240 پیکسل}}
'''قاسم سیفان بابایی'''، (متولد سال ۱۳۳۲، تهران - درگذشته ۱۵ مرداد ۱۳۶۷، زندان گوهردشت کرج) دانشجوی اقتصاد دانشگاه تهران و زندانی سیاسی دوره پهلوی بود که در زمینه بازیگری، کارگردانی تئاتر، شعر، و خطاطی فعالیت داشت. او در تئاترهای خیابانی پس از [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷]]، با اجراهای طنز، سیاست‌های سرکوبگرانه را افشا کرد. در بهار ۱۳۵۹، در نمایشی کمدی-سیاسی نقش گزارشگر را ایفا کرد و در تئاتر «اتحاد شوراها» مسائل کارگران را مطرح نمود. قاسم سیفان در پاییز ۱۳۶۱ به اتهام ارتباط با [[سازمان مجاهدین خلق ایران]]، به‌همراه همسر و فرزندش بازداشت و به ده سال زندان محکوم شد. در زندان‌های [[زندان اوین|اوین]]، [[زندان قزلحصار|قزلحصار]]، و [[زندان گوهردشت|گوهردشت]]، به دلیل مقاومت و مواضع قاطعش به «آقا سیف» معروف بود. مینا انتظاری نقل می‌کند: «قاسم در زندان گروه هنری تشکیل داد و با اجراهای تئاتری، روحیه هم‌بندی‌ها را تقویت می‌کرد». او اشعار [[حافظ]] و قرآن را حفظ بود و نامه‌های شاعرانه‌ای برای دخترش سارا نوشت. در تیر ۱۳۶۷، در نامه‌ای به عملیات مجاهدین اشاره کرد. قاسم سیفان در ۱۵ مرداد ۱۳۶۷ در [[قتل‌عام ۶۷|قتل‌عام زندانیان سیاسی]] در گوهردشت اعدام شد. شعری از او درباره بنیان‌گذاران مجاهدین توسط هم‌بندی‌اش حفظ شد: «[[محمد حنیف‌نژاد|حنیف]] و [[سعید محسن|محسن]] و [[علی اصغر بدیع زادگان|اصغر]] شمائید / طلایه‌داران جهاد و شهادت»


آثار اصلی ماشاءالله آجودانی شامل «مشروطه ایرانی و پیش‌زمینه‌های نظریه [[رژیم ولایت فقیه|ولایت فقیه]]»، «یا مرگ یا تجدد»، «هدایت، بوف کور و ناسیونالیسم» و «ایران، ناسیونالیسم و تجدد» است. او حدود ۵۰ مقاله در نشریاتی چون «آینده»، «ایران‌نامه»، و «دایرةالمعارف ایرانیکا» منتشر کرده است. آجودانی مهاجرت خود را به دلیل شرایط سیاسی پس از [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷]] توصیف می‌کند و بر نقد تجدد به جای سنت تأکید دارد، با این باور که مدرنیته تحمیلی ایران را به بحران‌های فرهنگی کشانده است.
== معرفی و پیشینه ==
قاسم سیفان بابایی، متولد سال ۱۳۳۲ در تهران، دانشجوی اقتصاد دانشگاه تهران و دارای مدرک لیسانس بود. او در زمینه بازیگری، کارگردانی تئاتر، شعر، و خطاطی فعالیت داشت و به‌عنوان زندانی سیاسی در دوره پهلوی شناخته می‌شد. سیفان در سال ۱۳۶۷ در کرج به شهادت رسید. (متن ارسالی).


در مواضع سیاسی، مشاءالله آجودانی مشروطه را انقلابی ناتمام می‌داند که مفاهیم دموکراسی و عدالت را به دلیل ترس از استبداد دوگانه (سیاسی و مذهبی) تقلیل داد؛ او علما و روشنفکران مشروطه‌خواه را هر دو مسئول این تقلیل می‌بیند. در مورد نظام جمهوری اسلامی، آن را «نقض آشکار حاکمیت ملی» و ادامه تکه‌تکه کردن تاریخ می‌خواند که فرهنگ را به خرافه تقلیل داده و سانسور را تحمیل کرده است. او تغییرات سیاسی را ناکافی می‌داند و بر اصلاح فرهنگی اولویت می‌دهد، با انتقاد از تمرکز بیش از حد بر سیاست که به ظهور جمهوری اسلامی و بحران‌های منطقه‌ای مانند طالبان منجر شد. آجودانی پهلوی را «درخشان‌ترین دولت‌های معاصر ایران» توصیف می‌کند، اما شکست آن را به عدم حل مسائل انسانی عمیق نسبت می‌دهد و [[رضاشاه پهلوی|رضاشاه]] را قهرمان مشروطه می‌نامد که تکامل اندیشه اسلامی را متوقف کرد – موضعی که نقدهایی را برانگیخته است.
== فعالیت‌های هنری و سیاسی ==
قاسم سیفان بابایی در زمینه تئاتر خیابانی فعالیت گسترده‌ای داشت و از این هنر برای بیان مسائل اجتماعی و سیاسی استفاده می‌کرد. او در دوره انتخابات مجلس شورای ملی و ریاست‌جمهوری پس از [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷]]، همراه با گروه هنری خود، با اجرای نمایش‌های طنز، انحصارطلبی و سیاست‌های سرکوبگرانه را افشا می‌کرد. این اجراها اغلب در بلوار اطراف دانشگاه تهران برگزار می‌شد و بارها مورد حمله گروه‌های وابسته به رژیم جمهوری اسلامی قرار گرفت.  


نقدهای مثبت، آجودانی را به عنوان نوآور در تاریخ‌نگاری مدرن و نقد ادبی ستایش می‌کنند، مانند جایزه نوروز بنیاد پاسارگاد در ۱۴۰۰ به عنوان شخصیت سال در میراث فرهنگی. نقدهای منفی، روش او را ایدئولوژیک، نخبه‌گرا و تحریف‌کننده تاریخ می‌دانند، با اتهام تحمیل تز از پیش تعیین‌شده و توجیه دیکتاتوری رضاشاه. او در گفت‌وگوهایش بر ضرورت نقد مدرنیته تحمیلی و بازخوانی سنت تأکید دارد و بدون قضاوت نهایی، خواننده را به تفسیر وا می‌گذارد. زندگی آجودانی، از آمل تا لندن، نمادی از پیوند سنت ایرانی با نقد جهانی است، با تمرکز بر هویت فرهنگی در برابر سیاست.<ref name=":0">[https://savepasargad.com/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A2%D8%AC%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C/ زندگی‌نامه دکتر ماشاالله آجودانی - بنیاد میراث پاسارگاد]</ref><ref name=":1">[https://amoltourism.ir/1401/07/15/%d9%85%d8%a7%d8%b4%d8%a7%d8%a1%d8%a7%d9%84%d9%84%d9%87-%d8%a2%d8%ac%d9%88%d8%af%d8%a7%d9%86%db%8c/ ماشاءالله آجودانی - آمل توریسم]</ref><ref name=":2">[https://ketabrah.com/author/63509-%D9%85%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%A2%D8%AC%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C معرفی بهترین کتاب‌های ماشاءالله آجودانی - کتابراه]</ref><ref name=":3">[https://www.aasoo.org/fa/articles/1981 برای اصلاح ایران، باید از اصلاح فرهنگی شروع کنیم - آسو]</ref><ref name=":4">[https://ir.voanews.com/a/iran-last-page/3955825.html سقوط فرهنگی در تحولات سیاسی ایران - صدای آمریکا]</ref><ref name=":5">[https://www.nilgoon.org/articles/Mashallah_Adjudani_Interview_Shargh.html ما بايد منتقد تجددمان باشيم - نیلگون]</ref><ref name=":6">[https://isdmovement.com/2021/0721/073021/073021-M.Ajudani-Interview-Revoution-without-history.htm انقلابِ بدون تاریخ، گفتگو با ماشاءالله آجودنی - جنبش سکولار دموکراسی ایران]</ref><ref name=":7">[https://www.rahetudeh.com/rahetude/Sarmaghaleh-vasat/HTML/2008/okt/mashrute-1.html نقدی بر "مشروطه ایرانی" ماشاء الله آجودانی - راه توده]</ref><ref name=":8">[https://worldculturalheritagevoices.org/nowruz-awards-mr-5/#:~:text=Mashallah%20Ajoudani-,Dr.,study%20Persian%20language%20and%20literature. '''Dr. Mashallah Ajoudani - World Cultural Heritage Voices''']</ref>
=== اجراهای برجسته ===
در بهار ۱۳۵۹، سیفان در نمایشی کمدی-سیاسی در دانشگاه اقتصاد تهران نقش گزارشگر را ایفا کرد. این نمایش، با تشبیه به رینگ بوکس، به رقابت آمریکا و شوروی در دوران جنگ سرد می‌پرداخت و با طنز گزنده مورد استقبال قرار گرفت. همچنین، تئاتر «اتحاد شوراها» در تالار مولوی، که به مسائل کارگران و تشکیل اتحادیه‌های کارگری می‌پرداخت، با مشارکت سیفان در کارگردانی و بازیگری اجرا شد و با استقبال گسترده مواجه گردید.  


== زندگی و تحصیلات ماشاءالله آجودانی ==
== بازداشت و زندان ==
ماشاءالله آجودانی در سال ۱۳۲۹ (۱۹۵۰ میلادی) در آمل، مازندران، زاده شد. آمل در آن زمان منطقه‌ای نسبتاً بازتر از سایر نقاط ایران بود. خانواده او زمینه فرهنگی داشت و بیشتر برادرانش در فعالیت‌های فرهنگی شرکت داشتند.


=== تحصیلات ابتدایی و متوسطه ===
=== دستگیری و محکومیت ===
ماشاءالله آجودانی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در آمل گذراند. در جوانی، تحت تأثیر معلمان تأثیرگذاری چون آقای عالی و لاریجانی قرار گرفت که او را با متون کلاسیک ادبی مانند گلستان [[سعدی]]، بوستان، کلیله و دمنه، مرزبان‌نامه، سیاست‌نامه و چهار مقاله آشنا کردند. همچنین، اصول صرف و نحو عربی را نزد این معلمان و معلمان خصوصی مانند آقای روحانی آموخت.  
در پاییز سال ۱۳۶۱، قاسم سیفان بابایی به اتهام ارتباط با بخش اجتماعی سازمان مجاهدین خلق، به همراه همسرش زهرا و فرزند یک‌ونیم‌ساله‌اش سارا بازداشت و به زندان اوین منتقل شد. او به ده سال زندان محکوم شد و در زندان‌های اوین، قزلحصار، و گوهردشت مقاومت کرد. همسرش نیز در بند زنان زندان‌های اوین و قزلحصار از زندانیان مقاوم بود.  


=== تحصیلات دانشگاهی ===
=== شرایط زندان و مقاومت ===
در سال ۱۳۵۰، آجودانی وارد دانشکده ادبیات دانشگاه تهران شد و رشته زبان و ادبیات فارسی را برگزید، با گرایش زبان و ادبیات عربی به عنوان رشته فرعی. در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری، با منابع فارسی و عربی عمیق‌تر درگیر شد و از تدریس استادانی چون احمد مهدوی دامغانی و سید جعفر شهیدی بهره برد. در سال ۱۳۶۵، دکترای خود را از دانشگاه تهران دریافت کرد؛ رساله دکتری‌اش با عنوان «بررسی سبک‌های شعر مشروطه» زیر نظر محمدرضا شفیعی کدکنی بود.<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":8" /><ref name=":5" />  
قاسم سیفان در زندان به دلیل مواضع قاطع و مرزبندی با نگهبانان و خائنان، به «آقا سیف» معروف بود و بارها به سلول انفرادی منتقل و ممنوع‌الملاقات شد. مینا انتظاری، هم‌بند همسرش، در خاطراتش می‌گوید: <blockquote>«سال ۶۴ که با دوست عزیزم زهرا (همسر قاسم) در بند چهار قزلحصار همبند بودم… مطلع شدیم که قاسم در زندان نیز، البته بدور از چشم نامحرم [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|پاسداران]] ظلمت و تباهی، به‌همراه تعداد دیگری از بچه‌های خوش‌ذوق بند، گروه هنری تشکیل داده‌اند و در مناسبت‌های مختلف سیاسی، تاریخی، ملی و یا مذهبی با اجرای برنامه‌های جالب هنری به سبک تئاترهای خیابانی و یا پانتومیم، روحیه‌بخش همبندان و فضای عمومی بند می‌شوند»</blockquote>هم‌بندی‌های او نقل می‌کنند: <blockquote>«وی طی سالیان اسارت به‌خاطر مرزبندی تیز و مواضع و برخوردهای قاطعش در برابر پاسداران و خائنین خودفروش داخل بند، در جمع بچه‌ها احترام خاصی داشت».</blockquote>


== فعالیت‌های حرفه‌ای و مهاجرت ==
== آثار ادبی و هنری در زندان ==
[[پرونده:قاسم سیف بابایی و دخترش سارا.jpg|جایگزین=قاسم سیف بابایی و دخترش سارا|بندانگشتی|300x300پیکسل|قاسم سیف بابایی و دخترش سارا]]


=== تدریس در دانشگاه اصفهان ===
قاسم سیفان در زندان به مطالعه آثار ادبی، به‌ویژه اشعار حافظ، می‌پرداخت و بخش اعظم آیات قرآن و اشعار حافظ را حفظ بود. دست‌نوشته‌ها و نامه‌های او اغلب به‌صورت شعر و نثر موزون بودند. در یکی از نامه‌هایش در شهریور ۱۳۶۵ از قزلحصار به دخترش سارا نوشت:<blockquote>«سارا سلام سارا سلام ای دختر زیبا سلام
ماشاءالله آجودانی حدود هفت سال عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان بود و به عنوان مربی گروه زبان و ادبیات فارسی در دانشکده ادبیات و علوم انسانی تدریس می‌کرد. او متونی چون [[شاهنامه]]، [[حافظ]]، و ادبیات مشروطه و معاصر را آموزش داد.  


=== مهاجرت به لندن و فعالیت‌های فرهنگی ===
دور از توأم، ای دخترم، یادت ولی در خاطرم
در بهمن ۱۳۶۵ (ژانویه ۱۹۸۷)، آجودانی همراه خانواده به لندن مهاجرت کرد. اولین فعالیت او در خارج، همکاری با منوچهر محجوبی در ویرایش مجله «فصل کتاب» بود که از ابتدا سردبیری آن را بر عهده گرفت. او از آبان ۱۳۷۰، ریاست کتابخانه مطالعات ایرانی لندن را بر عهده دارد. این کتابخانه، مرکزی با بیش از ۳۰ هزار جلد کتاب، مجله و سند که جلسات سخنرانی، میزگرد و نقد کتاب برگزار می‌کند و عضو هیئت امنا است. مهاجرت او را به بازاندیشی انتقادی در مورد فرهنگ غربی و زبان انگلیسی واداشت.


=== انتشار مقالات ===
همچون گلی، جان دلی، از من ترا صدها سلام
ماشاءالله آجودانی حدود ۵۰ مقاله در نشریات معتبر منتشر کرده است، از جمله «آینده»، «نشر دانش»، «ایران‌نامه»، «ایران‌شناسی» (آمریکا)، «گلستان» (آمریکای شمالی)، «فصل کتاب» (لندن)، و «دایرةالمعارف ایرانیکا» (نیویورک). این مقالات بر ادبیات فارسی و تاریخ ایران تمرکز دارند.<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":8" />


== آثار ادبی و پژوهشی ==
تا نامه‌ات بر من رسید، از شادیش قلبم تپید
اولین کتاب ماشاءالله آجودانی، «مشروطه ایرانی و پیش‌زمینه‌های نظریه ولایت فقیه: نقد و بررسی تاریخ مشروطه و تاریخ‌نگاری آن» در سال ۱۳۷۶ در لندن منتشر شد و ۱۲ بار در ایران تجدید چاپ گردید.


دومین کتاب، «یا مرگ یا تجدد: دفتری در شعر و ادب مشروطه» در سال ۱۳۸۱ در لندن چاپ شد و ۵ بار در ایران تجدید شد؛ این اثر بر اساس رساله دکتری و مقالاتش بر شعر مشروطه تمرکز دارد.
خواندم در آن با خط خوش، بنوشته بود: بابا سلام


سومین کتاب، «هدایت، بوف کور و ناسیونالیسم: در نقد ادبی، نقد بوف کور و ساختار آن» در ۱۳۸۵ منتشر شد و ۳ بار تجدید چاپ گردید.
سارا سلام سارا سلام ای دختر زیبا سلام


دیگر آثار ماشاءالله آجودانی عبارتند از: «ایران، ناسیونالیسم و تجدد»
دیشب ترا دیدم بخواب، چون تشنه کو بیند سراب


=== تمرکز پژوهشی ===
رویت چو ماه کردم نگاه، گفتم بر این سیما سلام
آجودانی در آثارش بر تاریخ مشروطه، تجدد، ناسیونالیسم و نقد ادبی تمرکز دارد. کتاب «مشروطه ایرانی» تاریخ و تاریخ‌نگاری مشروطه را بررسی می‌کند و «یا مرگ یا تجدد» دیدگاه‌های مدرنیستی شاعران مشروطه را کاوش می‌نماید.<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":3" /><ref name=":6" />


== مواضع سیاسی و فکری ==
سارا سلام سارا سلام ای دختر زیبا سلام


=== دیدگاه نسبت به جنبش مشروطه ===
مامان خود دوستش بدار، حرفش شنو بونه نیار
ماشاءالله آجودانی مشروطه را انقلابی ناتمام می‌داند که مفاهیم دموکراسی، عدالت و آزادی را به دلیل ترس از استبداد دوگانه (سیاسی و مذهبی) تقلیل داد. او علمای مخالف مشروطه مانند [[شیخ فضل‌الله نوری]] و مشروطه‌خواهانی مانند میرزای نائینی و همچنین روشنفکران را مسئول این تقلیل می‌بیند، زیرا تلاش برای تطبیق اسلام با مدرنیته را تقلیل مفاهیم غربی می‌خواند. او استقلال را بر دموکراسی و آزادی‌های فردی اولویت داد و انقلاب را نتیجه تحولات درونی تاریخی نمی‌داند، بلکه اقتباس از غرب تلقی میکند. ماشاءالله آجودانی رضاشاه را «قهرمان مشروطه» می‌نامد که تکامل اندیشه اسلامی را متوقف کرد.


=== مواضع نسبت به نظام جمهوری اسلامی ===
از من رسان بر مادرت، اندازه‌ی دنیا سلام
ماشاءالله آجودانی نظام جمهوری اسلامی را «نقض آشکار حاکمیت ملی ایرانیان» توصیف می‌کند که به هویت و فکر مردم تجاوز کرده، تاریخ را سانسور نموده و فرهنگ را به خرافه تقلیل داده است. آن را نتیجه تکه‌تکه کردن تاریخ و جامعه می‌داند که گروه‌هایی چون سنی‌ها و شیعیان سکولار را حذف کرد. او تغییرات سیاسی را ناکافی می‌بیند و بر اصلاح فرهنگی تأکید دارد، با انتقاد از تمرکز بر سیاست که به انقلاب اسلامی و بحران‌های منطقه‌ای مانند داعش و طالبان منجر شد.


=== دیدگاه نسبت به سلطنت پهلوی ===
سارا سلام سارا سلام ای دختر زیبا سلام
ماشاءالله آجودانی پهلوی را «درخشان‌ترین دولت‌های معاصر ایران» می‌خواند، اما شکست آن را به عدم حل مسائل انسانی عمیق نسبت می‌دهد. دوره پهلوی را با تمرکز بر بازگشت به عصر طلایی ایران باستان توصیف می‌کند و رضاشاه را برای توقف تکامل اندیشه اسلامی ستایش می‌نماید – موضعی که به عنوان توجیه دیکتاتوری نقد شده است.


'''نقد تجدد و سنت'''
از رحمت پروردگار، پایان رسد این انتظار


آجودانی بر نقد تجدد به جای سنت تأکید دارد، زیرا به عقیده‌ی او مدرنیته تحمیلی ایران را به بحران کشانده و درک سنت را تحریف کرده است. پدیده‌هایی چون طالبان و القاعده را محصول تناقضات مدرنیته می‌داند و نه سنت. او همچنین روشنفکرانی چون [[میرزا آقاخان کرمانی]] و [[صادق هدایت]] را به تکه‌تکه کردن تاریخ با اولویت دوران پیش از اسلام متهم می‌کند.<ref name=":3" /><ref name=":4" /><ref name=":5" /><ref name=":6" /><ref name=":7" />
فردا ز بند گردم رها، تا آید آن فردا سلام


== نقدها و تأثیرات ==
سارا سلام سارا سلام ای دختر زیبا سلام»</blockquote>


=== نقدهای مثبت ===
=== نامه آخر و اشارات سیاسی ===
ماشاءالله آجودانی در سال ۱۴۰۰، جایزه نوروز بنیاد پاسارگاد را به عنوان شخصیت سال در میراث فرهنگی و تاریخ دریافت کرد، با توصیف «تلاش مادام‌العمر و روشنگری در تاریخ و فرهنگ ایران، توجه به تاریخ‌نگاری مدرن و نقد ادبی، و ارائه نظریه‌های جدی و نوآورانه». برخی روشنفکران کتاب «مشروطه ایرانی» را از «بزرگ‌ترین آثار» می‌دانند و روش‌شناسی آن را ستایش می‌کنند.<ref name=":0" /><ref name=":2" /><ref name=":8" />
در تیرماه ۱۳۶۷، قاسم سیفان در آخرین نامه‌اش به همسر و دخترش نوشت:  


=== نقدهای منفی ===
بنام هستی‌بخش آفتاب‌آفرین
منتقدان روش آجودانی را ایدئولوژیک، نخبه‌گرا و تحریف‌کننده می‌دانند؛ او را متهم به تحمیل تز از پیش تعیین‌شده، استفاده گزینشی از نقل‌قول‌ها، جداسازی شخصیت‌ها از زمینه تاریخی، و دیدن مشروطه به عنوان اقتباس غربی به جای تحول درونی می‌کنند. اتهاماتی چون نخبه‌گرایی (نسبت دادن تاریخ به علما و روشنفکران نه توده‌ها)، توجیه دیکتاتوری [[محمد علی شاه|محمدعلی شاه]] و رضاشاه، و دیدن دین به عنوان ثابت و غیرتاریخی وارد شده است.<ref name=":7" /><ref name=":4" />


=== تأثیرات فرهنگی ===
برای دلبرم، دل
ماشاءالله آجودانی با تأسیس کتابخانه مطالعات ایرانی، به ترویج فرهنگ ایرانی در خارج کمک کرده و آثارش بحث‌های تازه‌ای در تاریخ‌نگاری مشروطه و نقد تجدد برانگیخته است.<ref name=":1" /><ref name=":8" />  
 
فدای جانان، جان
 
بهر موران، تن
 
سارای نازنینم
 
مینا و یاسمینم
 
دارم برایت سلام
 
بوسه به رویت مدام
 
در پی ماه خرداد
 
رسیده تیر و مرداد
 
از پس آن همه کار
 
دانه نشسته به بار
 
در باغ و در کشتزار
 
مدرسه کشتزار تو
 
دانش و علم بار تو
 
حاصل پیکار تو
 
می‌گویمت شادباش
 
از غم‌ها آزاد باش
 
این نامه به‌طور نمادین به [[عملیات آفتاب]] و [[عملیات چلچراغ|چلچراغ]] مجاهدین اشاره دارد.
 
== شهادت ==
در ۱۵ مرداد ۱۳۶۷، قاسم سیفان در جریان قتل‌عام زندانیان سیاسی در زندان گوهردشت اعدام شد. یکی از اشعار او که توسط هم‌بندی مخفیانه از زندان خارج شد، درباره بنیان‌گذاران مجاهدین بود:
 
شب که بد خفته همای سعادت
 
به روزگاری که نمانده شادت
 
حنیف و محسن و اصغر شمائید
 
طلایه‌داران جهاد و شهادت
 
رسیده ماه خرداد، مه قیام و فریاد
 
خروشت ای مجاهد، نوید مرگ بیداد<ref>[https://golesorkhiran.blogspot.com/2018/08/blog-post_5.html مجاهد شهید قاسم سیفان بابایی - ۳۰ هزار گل سرخ ایران]</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۱:۳۹

برای صفحه تمرین.jpg
قاسم سیفان بابایی
قاسم سیفان بابایی.jpg
قاسم سیفان بابایی
زادروزسال ۱۳۳۲
تهران
درگذشت۱۵ مرداد ۱۳۶۷
زندان گوهردشت کرج
علت مرگاعدام
محل زندگیتهران
تحصیلاتلیسانس اقتصاد
از دانشگاهدانشگاه تهران
پیشهکارگردان و بازیگر تئاتر
تأثیرگذارانسازمان مجاهدین خلق
جنبشسازمان مجاهدین خلق ایران
مخالفانحکومت جمهوری اسلامی
دیناسلام
اتهام‌هاهواداری از سازمان مجاهدین خلق ایران
همسرزهرا افشار
فرزندانسارا

قاسم سیفان بابایی، (متولد سال ۱۳۳۲، تهران - درگذشته ۱۵ مرداد ۱۳۶۷، زندان گوهردشت کرج) دانشجوی اقتصاد دانشگاه تهران و زندانی سیاسی دوره پهلوی بود که در زمینه بازیگری، کارگردانی تئاتر، شعر، و خطاطی فعالیت داشت. او در تئاترهای خیابانی پس از انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷، با اجراهای طنز، سیاست‌های سرکوبگرانه را افشا کرد. در بهار ۱۳۵۹، در نمایشی کمدی-سیاسی نقش گزارشگر را ایفا کرد و در تئاتر «اتحاد شوراها» مسائل کارگران را مطرح نمود. قاسم سیفان در پاییز ۱۳۶۱ به اتهام ارتباط با سازمان مجاهدین خلق ایران، به‌همراه همسر و فرزندش بازداشت و به ده سال زندان محکوم شد. در زندان‌های اوین، قزلحصار، و گوهردشت، به دلیل مقاومت و مواضع قاطعش به «آقا سیف» معروف بود. مینا انتظاری نقل می‌کند: «قاسم در زندان گروه هنری تشکیل داد و با اجراهای تئاتری، روحیه هم‌بندی‌ها را تقویت می‌کرد». او اشعار حافظ و قرآن را حفظ بود و نامه‌های شاعرانه‌ای برای دخترش سارا نوشت. در تیر ۱۳۶۷، در نامه‌ای به عملیات مجاهدین اشاره کرد. قاسم سیفان در ۱۵ مرداد ۱۳۶۷ در قتل‌عام زندانیان سیاسی در گوهردشت اعدام شد. شعری از او درباره بنیان‌گذاران مجاهدین توسط هم‌بندی‌اش حفظ شد: «حنیف و محسن و اصغر شمائید / طلایه‌داران جهاد و شهادت»

معرفی و پیشینه

قاسم سیفان بابایی، متولد سال ۱۳۳۲ در تهران، دانشجوی اقتصاد دانشگاه تهران و دارای مدرک لیسانس بود. او در زمینه بازیگری، کارگردانی تئاتر، شعر، و خطاطی فعالیت داشت و به‌عنوان زندانی سیاسی در دوره پهلوی شناخته می‌شد. سیفان در سال ۱۳۶۷ در کرج به شهادت رسید. (متن ارسالی).

فعالیت‌های هنری و سیاسی

قاسم سیفان بابایی در زمینه تئاتر خیابانی فعالیت گسترده‌ای داشت و از این هنر برای بیان مسائل اجتماعی و سیاسی استفاده می‌کرد. او در دوره انتخابات مجلس شورای ملی و ریاست‌جمهوری پس از انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷، همراه با گروه هنری خود، با اجرای نمایش‌های طنز، انحصارطلبی و سیاست‌های سرکوبگرانه را افشا می‌کرد. این اجراها اغلب در بلوار اطراف دانشگاه تهران برگزار می‌شد و بارها مورد حمله گروه‌های وابسته به رژیم جمهوری اسلامی قرار گرفت.

اجراهای برجسته

در بهار ۱۳۵۹، سیفان در نمایشی کمدی-سیاسی در دانشگاه اقتصاد تهران نقش گزارشگر را ایفا کرد. این نمایش، با تشبیه به رینگ بوکس، به رقابت آمریکا و شوروی در دوران جنگ سرد می‌پرداخت و با طنز گزنده مورد استقبال قرار گرفت. همچنین، تئاتر «اتحاد شوراها» در تالار مولوی، که به مسائل کارگران و تشکیل اتحادیه‌های کارگری می‌پرداخت، با مشارکت سیفان در کارگردانی و بازیگری اجرا شد و با استقبال گسترده مواجه گردید.

بازداشت و زندان

دستگیری و محکومیت

در پاییز سال ۱۳۶۱، قاسم سیفان بابایی به اتهام ارتباط با بخش اجتماعی سازمان مجاهدین خلق، به همراه همسرش زهرا و فرزند یک‌ونیم‌ساله‌اش سارا بازداشت و به زندان اوین منتقل شد. او به ده سال زندان محکوم شد و در زندان‌های اوین، قزلحصار، و گوهردشت مقاومت کرد. همسرش نیز در بند زنان زندان‌های اوین و قزلحصار از زندانیان مقاوم بود.

شرایط زندان و مقاومت

قاسم سیفان در زندان به دلیل مواضع قاطع و مرزبندی با نگهبانان و خائنان، به «آقا سیف» معروف بود و بارها به سلول انفرادی منتقل و ممنوع‌الملاقات شد. مینا انتظاری، هم‌بند همسرش، در خاطراتش می‌گوید:

«سال ۶۴ که با دوست عزیزم زهرا (همسر قاسم) در بند چهار قزلحصار همبند بودم… مطلع شدیم که قاسم در زندان نیز، البته بدور از چشم نامحرم پاسداران ظلمت و تباهی، به‌همراه تعداد دیگری از بچه‌های خوش‌ذوق بند، گروه هنری تشکیل داده‌اند و در مناسبت‌های مختلف سیاسی، تاریخی، ملی و یا مذهبی با اجرای برنامه‌های جالب هنری به سبک تئاترهای خیابانی و یا پانتومیم، روحیه‌بخش همبندان و فضای عمومی بند می‌شوند»

هم‌بندی‌های او نقل می‌کنند:

«وی طی سالیان اسارت به‌خاطر مرزبندی تیز و مواضع و برخوردهای قاطعش در برابر پاسداران و خائنین خودفروش داخل بند، در جمع بچه‌ها احترام خاصی داشت».

آثار ادبی و هنری در زندان

قاسم سیف بابایی و دخترش سارا
قاسم سیف بابایی و دخترش سارا

قاسم سیفان در زندان به مطالعه آثار ادبی، به‌ویژه اشعار حافظ، می‌پرداخت و بخش اعظم آیات قرآن و اشعار حافظ را حفظ بود. دست‌نوشته‌ها و نامه‌های او اغلب به‌صورت شعر و نثر موزون بودند. در یکی از نامه‌هایش در شهریور ۱۳۶۵ از قزلحصار به دخترش سارا نوشت:

«سارا سلام سارا سلام ای دختر زیبا سلام

دور از توأم، ای دخترم، یادت ولی در خاطرم

همچون گلی، جان دلی، از من ترا صدها سلام

تا نامه‌ات بر من رسید، از شادیش قلبم تپید

خواندم در آن با خط خوش، بنوشته بود: بابا سلام

سارا سلام سارا سلام ای دختر زیبا سلام

دیشب ترا دیدم بخواب، چون تشنه کو بیند سراب

رویت چو ماه کردم نگاه، گفتم بر این سیما سلام

سارا سلام سارا سلام ای دختر زیبا سلام

مامان خود دوستش بدار، حرفش شنو بونه نیار

از من رسان بر مادرت، اندازه‌ی دنیا سلام

سارا سلام سارا سلام ای دختر زیبا سلام

از رحمت پروردگار، پایان رسد این انتظار

فردا ز بند گردم رها، تا آید آن فردا سلام

سارا سلام سارا سلام ای دختر زیبا سلام»

نامه آخر و اشارات سیاسی

در تیرماه ۱۳۶۷، قاسم سیفان در آخرین نامه‌اش به همسر و دخترش نوشت:

بنام هستی‌بخش آفتاب‌آفرین

برای دلبرم، دل

فدای جانان، جان

بهر موران، تن

سارای نازنینم

مینا و یاسمینم

دارم برایت سلام

بوسه به رویت مدام

در پی ماه خرداد

رسیده تیر و مرداد

از پس آن همه کار

دانه نشسته به بار

در باغ و در کشتزار

مدرسه کشتزار تو

دانش و علم بار تو

حاصل پیکار تو

می‌گویمت شادباش

از غم‌ها آزاد باش

این نامه به‌طور نمادین به عملیات آفتاب و چلچراغ مجاهدین اشاره دارد.

شهادت

در ۱۵ مرداد ۱۳۶۷، قاسم سیفان در جریان قتل‌عام زندانیان سیاسی در زندان گوهردشت اعدام شد. یکی از اشعار او که توسط هم‌بندی مخفیانه از زندان خارج شد، درباره بنیان‌گذاران مجاهدین بود:

شب که بد خفته همای سعادت

به روزگاری که نمانده شادت

حنیف و محسن و اصغر شمائید

طلایه‌داران جهاد و شهادت

رسیده ماه خرداد، مه قیام و فریاد

خروشت ای مجاهد، نوید مرگ بیداد[۱]

منابع

  1. ↑ مجاهد شهید قاسم سیفان بابایی - ۳۰ هزار گل سرخ ایران
برگرفته از «https://www.iran-pedia.org/w/index.php?title=کاربر:Khosro/صفحه_تمرین_NOINDEX&oldid=81575»