کاربر:Khosro/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
Khosro (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Khosro (بحث | مشارکت‌ها)
 
(۹۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|وسط|بندانگشتی|1148x1148px]]
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|بندانگشتی|1148x1148پیکسل]]
{{جعبه اطلاعات سیاست‌مدار
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده
| نام             = میرزا محمدحسین نائینی
| نام = ژانت آفاری (Janet Afary)
| تصویر           = میرزای نائینی؛1.jpg
| تصویر = ژانت آفاری2.jpg
| شرح تصویر       = میرزا محمدحسین نائینی، عالم شیعه و حامی مشروطه
| توضیح تصویر = ژانت آفاری؛ تاریخ‌نگار، استاد دانشگاه و پژوهشگر مطالعات زنان و ایران‌شناسی
| نام کامل        = میرزا محمدحسین غروی نائینی
| نام اصلی = ژانت آفاری (Janet Afary)
| زادروز          = ۱۲۳۹ خورشیدی
| زمینه فعالیت = تاریخ ایران مدرن، مطالعات جنسیتی، فمینیسم، سیاست و فرهنگ خاورمیانه
| شهر تولد         = نائین
| ملیت = آمریکایی-ایرانی
| کشور تولد       =  
| تاریخ تولد = ۱۳۳۵ شمسی (۱۹۵۶ میلادی)
| تاریخ مرگ       = ۲۴ مرداد ۱۳۱۵ خورشیدی
| محل تولد = نیویورک، ایالات متحده
| شهر مرگ         = نجف
| والدین = پدر: نعیم آفاری؛ مادر: انور پیرنظر
| کشور مرگ         = عراق
| تاریخ مرگ =
| تحصیلات          = فقه، اصول، و کلام، حوزه‌های علمیه اصفهان و نجف
| محل مرگ =
| دین              = اسلام (شیعه)
| علت مرگ =
| حزب سیاسی        = حامی مشروطه‌خواهان، وابسته به علمای عتبات
| محل دفن =
| سمت              = نماینده نائین در مجلس شورای ملی
| مذهب =
| فعالیت‌ها        = حمایت از مشروطیت، نگارش «تنبیه الامه و تنزیه المله»، تدریس فقه و اصول در نجف، تبیین ولایت فقیه مشروط
| در زمان حکومت =
|image_size=250پیکسل}}
| اتفاقات مهم =
'''میرزا محمدحسین نائینی'''، مشهور به میرزای نائینی (متولد سال ۱۲۳۹، نائین – درگذشته ۲۴ مرداد ۱۳۱۵، نجف) از علمای برجسته شیعه و یکی از حامیان کلیدی [[جنبش مشروطه ایران|انقلاب مشروطه ایران]]، با کتاب «تنبیه الامه و تنزیه المله» نقش مهمی در توجیه مشروطه از منظر فقه شیعه ایفا کرد. او در نائین متولد شد و تحصیلاتش را در اصفهان نزد شیخ محمدباقر نجفی اصفهانی و در نجف نزد [[آخوند ملا محمدکاظم خراسانی|آخوند خراسانی]] و شیخ عبدالله مازندرانی گذراند. نائینی در سال ۱۲۸۵، به ایران بازگشت و در جریان مشروطیت، با صدور فتواهای حمایتی و نگارش تنبیه الامه، مشروطه را به‌عنوان ابزاری برای جلوگیری از [[استبداد]] و تحقق عدالت اسلامی توجیه کرد. او مشروطه را با اصول شیعه سازگار دانست و آن را به‌عنوان «مشروطه مشروع» در برابر «مشروطه مشروع» (استبداد) قرار داد. در دوره [[استبداد صغیر]]، میرزای نائینی در نجف در میان علمای عتبات، با فتوای جهاد علیه [[محمد علی شاه|محمدعلی شاه]]، به بسیج مشروطه‌خواهان کمک کرد. پس از فتح تهران (۱۲۸۸ ش)، او به ایران بازگشت و در مجلس شورای ملی (دوره دوم) نماینده نائین شد و به تدوین قوانین فقهی پرداخت. نائینی در آثارش، مانند «تبیین الحقاوق»، به حقوق ملت و عدالت اجتماعی تأکید داشت و دیدگاهش به [[رژیم ولایت فقیه|ولایت فقیه]]، بر خلاف تحریف‌های بعدی، مشروط به مشروطه و محدود به نظارت بر اجرای قوانین بود، نه قدرت مطلقه. او مخالف ولایت مطلقه فقیه بود و آن را با اصول مشروطه ناسازگار می‌دانست. نائینی در دوره [[رضاشاه پهلوی|رضاشاه]] به دلیل مخالفت با سیاست‌های سکولار، از سیاست کنار رفت و به تدریس و تألیف پرداخت. او آثار متعددی در فقه، اصول، و سیاست نوشت، از جمله «درس‌های فقه»، «درس‌های اصول»، و «نصرت الشیعه». مرگ او در سال ۱۳۱۵، پایان زندگی یکی از معماران فقهی مشروطه بود. نقدهای مثبت او را به‌عنوان مجتهدی نوآور و حامی عدالت ستایش می‌کنند، اما برخی منابع به محافظه‌کاری‌اش در برابر رضاشاه اشاره دارند. میراث نائینی در فقه سیاسی شیعه، به‌ویژه توجیه مشروطه و دیدگاه محدود به ولایت فقیه، ماندگار است و از تحریف‌های بعدی نظام جمهوری اسلامی متمایز است.<ref name=":0">[https://www.jahannews.com/analysis/438722/%D8%A2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86%DB%8C-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA آیت‌الله نایینی کیست؟ - جهان‌نیوز]</ref><ref name=":1">[https://www.balagh.ir/content/8296 زندگی‌نامه میرزای نائینی - بلاغ]</ref><ref name=":2">[https://www.iichs.ir/fa/news/889/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%86%DB%8C محمدحسین نائینی - پژوهشکده تاریخ معاصر]</ref><ref name=":3">[https://sedayenaein.ir/%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%86%DB%8C/ اندیشه سیاسی میرزای نائینی - صدای نائین]</ref><ref name=":4">[https://kadivar.com/15522/ یادنامه میرزای نائینی - کدیور]</ref><ref name=":5">[https://www.cgie.org.ir/popup/fa/system/contentprint/140826 نگاهی به حیات سیاسی اجتماعی آیت الله میرزا حسین نائینی - مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]</ref><ref name=":6">[https://farhikhtegandaily.com/news/73756/%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%86%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%86%DB%8C/ مشروطه به روایت نائینی - فرهیختگان]</ref><ref name=":7">[https://psri.ir/?id=ev2v9qlm مواضع آیت‌اللّه نائینی در جریان مشروطیت و حوادث پس از آن - مؤسسه مطالعات و پژهشهای سیاسی]</ref><ref>[https://farhangesadid.com/fa/news/9829/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87 میرزای نایینی و ولایت فقیه - فرهنگ سدید]</ref><ref name=":8">[https://mirzanaeini.com/tpost/%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%8A%D8%B4%D9%87-%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D8%B3%D9%8A-%D9%86%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%86%D9%8A-%D9%86%D8%A7%D9%8A%D9%8A%D9%86%D9%8A-%D9%88-%D8%A8%D8%AD%D8%AB-%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%AA/ اندیشه سیاسی نائینی: نائینی و بحث ولایت فقیه - میرزا نائینی]</ref><ref name=":9">[https://psq.bou.ac.ir/article_67724_11f7b98cc95297c9408ec222a02bc75e.pdf کتاب «مشروطه، حقوق ملت و نقش آیت‌الله نایینی در توسعه‌ی مفهوم «حق»»، تألیف فردین مرادخانی، مرضیه صادقیان]</ref><ref name=":10">کتاب «تاریخ مشروطه ایران»، تألیف احمد کسروی</ref>
| نام دیگر =
| لقب =
| بنیانگذار =
| پیشه = استاد دانشگاه، نویسنده، مترجم، پژوهشگر
| سال‌های نویسندگی =
| سبک نوشتاری = آکادمیک، تحلیلی تاریخی با تمرکز بر جنسیت و سیاست
| کتاب‌ها = سیاست جنسیتی در ایران مدرن، انقلاب مشروطه ایران، فوکو و انقلاب ایران، چرند و پرند، ملانصرالدین
| نمایشنامه‌ها =
| دیوان اشعار =
| تخلص =
| همسر = کوین بی. اندرسون
| فرزندان = یک دختر (لینا)
| تحصیلات = کارشناسی ارشد زبان‌شناسی از دانشگاه تهران، دکترای تاریخ و مطالعات خاور نزدیک از دانشگاه میشیگان
| علت شهرت = پژوهش‌های پیشگامانه در تاریخ جنسیت و فمینیسم در ایران، تحلیل انقلاب مشروطه و سیاست‌های جنسیتی مدرن
|اندازه تصویر=290پیکسل}}
'''ژانت آفاری،''' به انگلیسی '''Janet Afary''' (متولد ۱۹۵۶ میلادی، ۱۳۳۵ شمسی، نیویورک)، تاریخ‌نگار، استاد دانشگاه و پژوهشگر برجسته مطالعات ایران، جنسیت و فمینیسم است. او از والدینی ایرانی-یهودی زاده شد و در ایران بزرگ شد. کارشناسی ارشد زبان‌شناسی را از دانشگاه تهران و دکترای تاریخ و مطالعات خاور نزدیک را از دانشگاه میشیگان با تمایز دریافت کرد. پایان‌نامه‌اش جایزه راکهام را برد. ژانت آفاری از ۱۳۷۱ شمسی در دانشگاه «پوردو» تدریس کرد و در سال ۱۳۸۷، به دانشگاه کالیفرنیا سانتا باربارا پیوست، جایی که استاد برجسته مطالعات دینی و تاریخ است و کرسی ملچامپ در مطالعات جهانی دین و مدرنیته را تا ۱۴۰۳ داشت.  


== زندگی اولیه و تحصیلات ==
ژانت آفاری ریاست انجمن مطالعات ایران، انجمن مطالعات زنان خاورمیانه و شورای هماهنگی زنان در تاریخ را بر عهده داشته است. آثار کلیدی او شامل [[جنبش مشروطه ایران|انقلاب مشروطه ایران]]: دموکراسی مردمی، سوسیال دموکراسی و خاستگاه‌های فمینیسم؛ فوکو و انقلاب ایران: جنسیت و اغواهای اسلام‌گرایی، سیاست جنسیتی در ایران مدرن، چرند و پرند: طنز انقلابی در ایران و ملانصرالدین: ساخت یک شیاد مدرن است. این کتاب‌ها جوایزی مانند جایزه انجمن مطالعات خاورمیانه بریتانیا، جایزه لطیفه یارشاطر و جایزه انجمن دوستی بریتانیا-کویت را کسب کرده‌اند.  
میرزا محمدحسین نائینی در ۱۲۳۹، در نائین، از توابع اصفهان، در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. پدرش، میرزا حسین نائینی، از علمای محلی بود و نائینی از کودکی به علوم دینی علاقه‌مند شد. او از خاندان نائینی‌های مشهور بود و محیط خانوادگی‌اش او را به سمت تحصیلات حوزوی سوق داد.<ref name=":5" /><ref name=":1" /><ref name=":0" />


=== تحصیلات در اصفهان و نجف ===
ژانت آفاری بیش از ۱۰۰ مقاله در مجلاتی چون نیشن، گاردین و هافینگتون پست منتشر کرده و بر موضوعاتی مانند سیاست جنسیتی، خانواده، صمیمیت و جنسیت در جوامع مسلمان‌نشین تمرکز دارد. او آزادی مشروط در قانون اساسی مشروطه ایران را بررسی کرده و انقلاب جنسی ناتمام ایران را تحلیل می‌کند. آفاری با کوین بی. اندرسون ازدواج کرده و یک دختر و یک نوه دارد.  
نائینی تحصیلات اولیه را در نائین و سپس در اصفهان نزد شیخ محمدباقر نجفی اصفهانی و میرزا حسن مدرس اصفهانی گذراند. در سال ۱۲۸۰، به نجف رفت و نزد آخوند خراسانی، شیخ عبدالله مازندرانی، و میرزای شیرازی درس خواند. او در نجف به فقه، اصول، و کلام پرداخت و به‌عنوان شاگرد برجسته آخوند خراسانی شناخته شد.<ref name=":2" /><ref name=":5" /><ref name=":3" />


== نقش در انقلاب مشروطیت ==
== زندگی اولیه و خانواده ==
میرزا محمدحسین نائینی در جریان انقلاب مشروطیت (۱۲۸۵–۱۲۸۸ ش) از حامیان برجسته مشروطه بود. او در سال ۱۲۸۵، پس از بازگشت از نجف به ایران، با صدور فتواهای حمایتی، مشروطه را به‌عنوان ابزاری برای جلوگیری از استبداد و تحقق عدالت اسلامی توجیه کرد. نائینی با همکاری آخوند خراسانی و شیخ عبدالله مازندرانی، در نگارش اعلامیه‌ها و فتواهای مشترک، از تأسیس مجلس شورای ملی حمایت کرد. او مشروطه را «مشروعه» (سازگار با شرع) می‌دانست و در برابر مشروطه‌ستیزان، مانند [[شیخ فضل‌الله نوری]]، از آن دفاع کرد.<ref name=":7" /><ref name=":5" /><ref name=":2" />
[[پرونده:ژانت آفاری و همسرش.jpg|جایگزین=ژانت آفاری و همسرش کوین اندرسون|بندانگشتی|287x287پیکسل|ژانت آفاری و همسرش کوین اندرسون]]


=== فعالیت در استبداد صغیر ===
=== تولد و زمینه خانوادگی ===
در دوره استبداد صغیر (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش)، نائینی به نجف بازگشت و در میان علمای عتبات، نقش کلیدی در بسیج مشروطه‌خواهان ایفا کرد. او با صدور فتوای جهاد علیه محمدعلی شاه، به مقاومت مسلحانه در تبریز و فتح تهران (۱۲۸۸ ش) کمک کرد. نائینی در این دوره، از طریق مکاتبات با روشنفکران مشروطه‌خواه، مانند [[سیّدحسن تقی‌زاده|سید حسن تقی‌زاده]]، به هماهنگی فعالیت‌های سیاسی و مذهبی پرداخت<ref name=":2" /><ref name=":6" /><ref name=":10" />
ژانت آفاری در سال ۱۳۳۵ شمسی (۱۹۵۶ میلادی) در نیویورک سیتی زاده شد. والدین او نعیم آفاری (پدر) و انور پیرنظر (مادر) بودند که هر دو ایرانی-یهودی بودند و در ایالات متحده اقامت داشتند، در حالی که در تجارت با ایران فعالیت می‌کردند. آفاری در ایران بزرگ شد و این زمینه دوفرهنگی تأثیر عمیقی بر پژوهش‌های او در مورد فرهنگ و سیاست ایران گذاشت. این ریشه‌های خانوادگی او را با جوامع ایرانی-یهودی آشنا کرد و پایه‌ای برای فعالیت‌های اولیه‌اش فراهم آورد.


== آثار و تألیفات ==
در دهه ۱۳۶۰ شمسی (۱۹۸۰ میلادی)، ژانت آفاری به عنوان هماهنگ‌کننده انجمن یهودیان ایرانی کالیفرنیا فعالیت کرد، که نشان‌دهنده ارتباط او با جامعه ایرانی-یهودی در خارج از کشور بود. این تجربیات اولیه او را به سوی مطالعات فرهنگی و تاریخی ایران سوق داد و نقش مهمی در شکل‌گیری دیدگاه‌های او در مورد مهاجرت و هویت فرهنگی ایفا کرد.
[[پرونده:تنبیه الامه و تنزیه المله.jpg|جایگزین=تنبیه الامه و تنزیه المله|بندانگشتی|310x310پیکسل|تنبیه الامه و تنزیه المله]]
=== زندگی شخصی و خانوادگی ===
مهم‌ترین اثر میرزا محمدحسین نائینی، کتاب «تنبیه الامه و تنزیه المله» (۱۲۸۸ ش)، از نخستین آثار فقهی در توجیه مشروطه است. نائینی در این کتاب، مشروطه را با اصول شیعه، مانند عدالت و شورا، سازگار دانست و استبداد را حرام شمرد. او با استدلال فقهی، بر محدود کردن قدرت حاکم و نظارت علما بر قوانین تأکید کرد. این کتاب به‌عنوان مانیفست فقهی مشروطه شناخته شد.<ref name=":9" /><ref name=":5" /><ref name=":3" />
ژانت آفاری در سال ۱۳۷۰، (۱۹۹۱ میلادی) با کوین بی. اندرسون، استاد جامعه‌شناسی در دانشگاه کالیفرنیا سانتا باربارا، ازدواج کرد. آنها یک دختر به نام لینا دارند که فارغ‌التحصیل حقوق از دانشگاه کالیفرنیا برکلی است و به عنوان قاضی اداری در کمیسیون خدمات عمومی فعالیت می‌کند. آفاری همچنین یک نوه به نام لیلا دارد. این خانواده در کالیفرنیا زندگی می‌کند و همکاری‌های حرفه‌ای آفاری با همسرش در چندین کتاب مشترک مشهود است، که نشان‌دهنده تأثیر متقابل زندگی شخصی و حرفه‌ای او است. <ref name=":0">[https://www.7dorim.com/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D8%AF-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C/%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%AA-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ ژانت آفاری - مرکز یهودیان ایران]</ref><ref name=":1">[https://www.religion.ucsb.edu/people/janet-afary ژانت آفاری - گروه مطالعات دینی]</ref><ref name=":2">[https://janetafary.com/ ژانت آفاری - سایت شخصی]</ref>
== آموزش و تحصیلات آکادمیک ==
[[پرونده:ژانت آفاری1.jpg|جایگزین=ژانت آفاری|بندانگشتی|220x220px|ژانت آفاری]]ژانت آفاری کارشناسی ارشد زبان‌شناسی را در سال ۱۳۴۹ شمسی (۱۹۷۰ میلادی) از دانشگاه تهران دریافت کرد. این دوره تحصیلی او را با اصول زبان‌شناسی و مطالعات فرهنگی آشنا کرد و پایه‌ای برای پژوهش‌های بعدی‌اش در تاریخ و جنسیت فراهم آورد.
=== دکترا و جوایز تحصیلی ===
آفاری دکترای تاریخ و مطالعات خاور نزدیک را با تمایز در سال ۱۳۷۰ شمسی (۱۹۹۱ میلادی) از دانشگاه میشیگان، آن آربر، به دست آورد. پایان‌نامه او جایزه راکهام برای پایان‌نامه برجسته را دریافت کرد. این آموزش‌ها پایه‌ای برای تمرکز او بر تاریخ مدرن ایران و مطالعات جنسیتی فراهم کرد و او را به عنوان یک پژوهشگر برجسته معرفی کرد. <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" />
== حرفه آکادمیک و دانشگاهی ==
=== موقعیت‌های تدریس و تحقیقاتی ===
ژانت آفاری از سال ۱۳۷۱ (۱۹۹۲ میلادی) تدریس در دپارتمان تاریخ و برنامه مطالعات زنان دانشگاه پوردو را آغاز کرد و تا ۱۳۸۷ (۲۰۰۸ میلادی) ادامه داد. در سال ۱۳۸۵ (۲۰۰۶ میلادی)، به عنوان پژوهشگر دانشگاهی پوردو منصوب شد. سپس، به دانشگاه کالیفرنیا سانتا باربارا پیوست و به عنوان استاد برجسته مطالعات دینی و تاریخ فعالیت کرد. او کرسی اهدایی ملچامپ در مطالعات جهانی دین و مدرنیته را از ۱۳۸۸ (۲۰۰۹ میلادی) تا ۱۴۰۳ (۲۰۲۴ میلادی) بر عهده داشت. آفاری همچنین به عنوان استاد برجسته در پوردو در سال ۱۴۰۳ شناخته شد. این موقعیت‌ها او را در پیشبرد مطالعات ایران‌شناسی و جنسیت یاری کرد.
=== نقش‌های رهبری و انجمن‌های علمی ===
ژانت آفاری ریاست چندین انجمن علمی را بر عهده داشته است، از جمله انجمن مطالعات ایران (۲۰۰۴-۲۰۰۶ میلادی)، انجمن مطالعات زنان خاورمیانه (۲۰۰۴-۲۰۰۵ میلادی) و شورای هماهنگی زنان در تاریخ (۲۰۰۱-۲۰۰۳ میلادی). این نقش‌ها نشان‌دهنده تأثیر او در پیشبرد مطالعات ایران‌شناسی و فمینیسم است و به او اجازه داد تا کنفرانس‌ها و انتشارات مرتبط را سازماندهی کند. <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" />
== آثار و انتشارات ==
[[پرونده:انقلاب مشروطه، ژانت آفاری.jpg|جایگزین=انقلاب مشروطه، اثر ژانت آفاری|بندانگشتی|240x240px|انقلاب مشروطه، اثر ژانت آفاری]]


=== سایر آثار ===
=== کتاب انقلاب مشروطه ایران ===
میرزا محمدحسین نائینی آثار متعددی در فقه، اصول، و سیاست نوشت، از جمله:
کتاب انقلاب مشروطه ایران: دموکراسی مردمی، سوسیال دموکراسی و خاستگاه‌های فمینیسم (۱۹۹۶ میلادی، انتشارات دانشگاه کلمبیا) به بررسی ریشه‌های اجتماعی انقلاب ۱۹۰۶-۱۹۱۱ میلادی می‌پردازد و نقش کشاورزان، صنعتگران، زنان و گروه‌های قومی-مذهبی را برجسته می‌کند. این کتاب جایزه مشترک دهخدا برای پژوهش برجسته در مطالعات ایران را دریافت کرد و به عنوان یک منبع کلیدی در تاریخ مشروطه شناخته می‌شود. آفاری در این کتاب بر نقش انجمن‌های نیمه‌سرّی زنان در نهضت مشروطه تأکید دارد، که شامل فعالیت‌هایی مانند تشکیل مدارس دخترانه، انتشار روزنامه‌ها و حمایت از حقوق زنان بود. <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":3">[https://baangnews.net/21445 تولد یک کتاب مرجع - بانگ نیوز]</ref><ref name=":7">[https://www.iran-archive.com/sites/default/files/2021-08/anjomanhaye-nime-serrie-zanan-mashroote.pdf انجمن نیمه سرّی زنان در نهضت مشروطه - ایران آرشیو]</ref>
=== کتاب فوکو و انقلاب ایران ===
فوکو و انقلاب ایران: جنسیت و اغواهای اسلام‌گرایی (۲۰۰۵ میلادی، با کوین بی. اندرسون، انتشارات دانشگاه شیکاگو) برنده جایزه لطیفه یارشاطر برای بهترین کتاب در مطالعات زنان ایران شد. این کتاب دیدگاه‌های میشل فوکو در مورد انقلاب ۱۹۷۹ ایران را تحلیل می‌کند و بر جنبه‌های جنسیتی و ایدئولوژیکی تمرکز دارد. <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" />
=== کتاب سیاست جنسیتی در ایران مدرن ===
سیاست جنسیتی در ایران مدرن (۲۰۰۹ میلادی، انتشارات دانشگاه کمبریج) برنده جایزه سالانه انجمن مطالعات خاورمیانه بریتانیا شد. این کتاب تحولات جنسیتی از قرن نوزدهم تا معاصر را بررسی می‌کند و انقلاب جنسی ناتمام ایران را توصیف می‌کند. نسخه فارسی آن با افزوده‌ای در مورد [[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران|اعتراضات سراسری ۱۴۰۱]]، توسط نشر فردوسی منتشر شد. آفاری تغییرات در روابط جنسیتی، خانواده و صمیمیت را از دوران قاجار تا جمهوری اسلامی تحلیل می‌کند و بر تأثیر مدرنیته و اسلام‌گرایی تأکید دارد. این کتاب برنده جایزه سالانه انجمن مطالعات خاورمیانه بریتانیا شد. <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":3" /><ref name=":4">[https://rahekargar.wordpress.com/2013/04/15/109075/ سیاست جنسیتی در ایران مدرن - راه کارگر]</ref><ref name=":5">[https://pecritique.com/2024/03/06/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AC%D9%86%D8%B3%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86-%DA%98%D8%A7%D9%86%D8%AA-%D8%A2%D9%81%D8%A7%D8%B1%DB%8C/ سیاست جنسیتی در ایران مدرن - نقد اقتصاد سیاسی]</ref>
=== کتاب چرند و پرند ===
چرند و پرند: طنز انقلابی در ایران (۲۰۱۶ میلادی، با جان آر. پری، انتشارات دانشگاه ییل) تقدیرنامه جایزه ترجمه فارسی لوئیس روث را کسب کرد. این کتاب طنز انقلابی در دوران مشروطه را بررسی می‌کند. <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" />
=== کتاب ملانصرالدین ===
ملانصرالدین: ساخت یک شیاد مدرن (۲۰۲۲ میلادی، با کامران آفاری، انتشارات دانشگاه ادینبورگ) برنده جایزه انجمن دوستی بریتانیا-کویت برای بهترین کتاب مطالعات خاورمیانه در بریتانیا، جایزه یوجینیا ام. پالمه‌جیانو از انجمن تاریخی آمریکا و تقدیرنامه جایزه حمید نفیسی از انجمن مطالعات ایران شد. این کتاب نقش ملانصرالدین در طنز مدرن را تحلیل می‌کند. <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":3" />
=== مقالات و سایر انتشارات ===
ژانت آفاری بیش از ۱۰۰ مقاله، مقدمه کتاب و مقاله اجتماعی در مجلاتی چون نیشن، گاردین، هافینگتون پست، دیسنت و مجلات علمی منتشر کرده است. مقاله آزادی مشروط به بررسی قانون اساسی مشروطه ایران و محدودیت‌های آن می‌پردازد، که آزادی‌ها را مشروط به سازگاری با اسلام می‌داند و نابرابری‌های جنسیتی و دینی را حفظ می‌کند. او همچنین بر مدخل تاریخ ایران در دانشنامه بریتانیکا نظارت کرده و آن را به‌روزرسانی کرده است. آفاری در مقاله انجمن نیمه‌سرّی زنان در نهضت مشروطه، نقش زنان در انقلاب مشروطه را توصیف می‌کند، از جمله تشکیل انجمن‌های مخفی، انتشار روزنامه‌ها و مبارزه برای حقوق زنان مانند آموزش و رأی‌گیری. <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":6">[https://ensani.ir/fa/article/50331/%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%90-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7 آزادیِ مشروط - پرتال جامع علوم انسانی]</ref><ref name=":7" />


«تبیین الحقائق»، که به حقوق ملت و عدالت اجتماعی می‌پردازد.
==== فهرست آثار ====
ژانت آفاری بیش از ۱۲ کتاب، مونوگراف و ویرایش علمی منتشر کرده است. فهرست اصلی برخی از آثار او به شرح زیر است:


«نصرت الشیعه»، که بر نقش علما در هدایت جامعه تأکید دارد.
* انقلاب مشروطه ایران: دموکراسی مردمی، سوسیال دموکراسی و خاستگاه‌های فمینیسم (۱۹۹۶ میلادی، انتشارات دانشگاه کلمبیا).  <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":3" /><ref name=":7" />
* فوکو و انقلاب ایران: جنسیت و اغواهای اسلام‌گرایی (۲۰۰۵ میلادی، با کوین بی. اندرسون، انتشارات دانشگاه شیکاگو). . <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" />
* سیاست جنسیتی در ایران مدرن (۲۰۰۹ میلادی، انتشارات دانشگاه کمبریج). <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":4" /><ref name=":5" />
* چرند و پرند: طنز انقلابی در ایران (۲۰۱۶ میلادی، با جان آر. پری، انتشارات دانشگاه ییل)<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" />
* ملانصرالدین: ساخت یک شیاد مدرن (۲۰۲۲ میلادی، با کامران آفاری، انتشارات دانشگاه ادینبورگ) <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":3" />


«درس‌های فقه»
== زمینه‌های پژوهشی و تمرکزهای تحقیقاتی ==
ژانت آفاری بر سیاست و فرهنگ مدرن ایران، مسائل جنسیت، خانواده، صمیمیت و جنسیت در جوامع مسلمان‌نشین تمرکز دارد. پژوهش‌های او شامل سیاست جنسیتی، دموکراسی و قانون اساسی در ایران، افسانه‌ها، طنز و سیاست در ایران و آسیای مرکزی است. او از نظریه‌های فرانکفورت، فوکو و فمینیسم برای تحلیل استفاده می‌کند. آفاری انقلاب جنسی ناتمام ایران را بررسی می‌کند، جایی که تغییرات اجتماعی در روابط جنسیتی و خانواده تحت تأثیر مدرنیته و اسلام‌گرایی قرار گرفته است. <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":4" /><ref name=":5" />


«درس‌های اصول»
او در پژوهش‌هایش بر نقش زنان در جنبش‌های تاریخی مانند مشروطه تأکید دارد، جایی که زنان انجمن‌های نیمه‌سرّی تشکیل دادند و برای حقوق خود مبارزه کردند، اما محدودیت‌های قانونی مانند مشروط بودن آزادی‌ها به اسلام، پیشرفت‌ها را محدود کرد. <ref name=":6" /><ref name=":7" />


که این دو کتاب نیز  در حوزه‌های نجف و قم تدریس می‌شد. این آثار نشان‌دهنده نوآوری نائینی در پیوند فقه با مسائل سیاسی و اجتماعی بود.<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":4" />
== جوایز و افتخارات ==
ژانت آفاری جوایز متعددی دریافت کرده است، از جمله:  


== دیدگاه دربارهٔ ولایت فقیه ==
* جایزه انجمن مطالعات خاورمیانه بریتانیا (۲۰۰۹ میلادی) برای سیاست جنسیتی در ایران مدرن
میرزا محمدحسین نائینی در کتاب «تنبیه الامه و تنزیه المله» (۱۲۸۸ ش) به مفهوم ولایت فقیه پرداخت و آن را به‌عنوان یکی از اصول فقهی برای نظارت بر حکومت مشروطه توصیف کرد. نائینی ولایت فقیه را محدود به امور حسبیه (مانند حفظ مصالح عمومی و جلوگیری از فساد) می‌دانست و آن را به‌عنوان منصبی مشروط به اذن و نظارت علما تعریف کرد، نه قدرت مطلقه. او معتقد بود که در زمان غیبت امام معصوم، فقیهان به‌عنوان نواب عام، حق نظارت بر اجرای قوانین شرعی و عادلانه را دارند، اما این ولایت باید در چارچوب مشروطه و حقوق ملت باشد. نائینی با استناد به روایات و آیات قرآن، مانند آیه «شوری» (آل عمران ۱۵۹)، ولایت فقیه را بخشی از شورا و مشورت جمعی می‌دید و آن را با استبداد ناسازگار می‌دانست.<ref name=":9" /><ref name=":8" /><ref name=":4" />
* جایزه لطیفه یارشاطر (۲۰۰۶ میلادی) برای فوکو و انقلاب ایران
* جایزه دهخدا برای پژوهش برجسته در مطالعات ایران (۲۰۰۶ میلادی)
* پژوهشگر کدی-بالزان در دانشگاه کالیفرنیا لس آنجلس (۲۰۰۶ میلادی)
* پژوهشگر دانشگاهی پوردو (۲۰۰۶ میلادی) جایزه و کمک هزینه ۵ ساله
* بورسیه شورای جوامع علمی آمریکا (۲۰۰۴-۲۰۰۵ میلادی)
* بورسیه کمک‌های ملی برای علوم انسانی (۲۰۰۴-۲۰۰۵ میلادی)
* کتاب ملانصرالدین جوایز انجمن دوستی بریتانیا-کویت (۲۰۲۳ میلادی)
* انجمن تاریخی آمریکا (۲۰۲۳ میلادی)
* تقدیرنامه انجمن مطالعات ایران (۲۰۲۴ میلادی)


=== تمایز از ولایت مطلقه و تحریف‌های بعدی ===
این جوایز نشان‌دهنده تأثیر جهانی پژوهش‌های او است. <ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":2" /><ref name=":3" />
دیدگاه میرزا محمدحسین نائینی به ولایت فقیه با ولایت مطلقه فقیه، که بعدها در نظام جمهوری اسلامی مطرح شد، تفاوت اساسی دارد. نائینی ولایت فقیه را به‌عنوان «منصب مشروط» می‌دید، نه «حکومت مطلق»، و آن را محدود به نظارت بر قوانین مشروطه و جلوگیری از انحراف به استبداد می‌دانست. او استدلال می‌کرد که فقیهان نمی‌توانند قوانین شرعی را فراتر از مشروطه اعمال کنند و حقوق ملت، مانند حق انتخاب و شورا، مقدم بر ولایت فردی است. برخی منابع حکومتی سعی کردند دیدگاه او را به نفع ولایت مطلقه تفسیر کنند، اما تحلیل‌های مستقل نشان می‌دهند که نائینی مخالف هرگونه قدرت مطلقه بود و مشروطه را راهی برای تحقق عدالت و حقوق ملت می‌دانست، نه سلطه فقیه بر مردم. [[احمد کسروی]] نیز در کتاب «تاریخ مشروطه ایران» به این تمایز اشاره دارد و نائینی را حامی مشروطه مشروط به شرع، نه حکومت دینی مطلق، توصیف می‌کند.<ref name=":6" /><ref name=":10" /><ref name=":11">[https://hawzah.net/fa/Article/View/6435/%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%86%DB%8C میرزای نائینی - حوزه نت]</ref><ref>[https://www.dinonline.com/7848/%d9%85%d9%81%d9%87%d9%88%d9%85-%d9%85%d9%84%d8%aa-%d8%a7%d9%86%d8%af%db%8c%d8%b4%d9%87-%d8%b3%db%8c%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d9%86%d8%a7%d8%a6%db%8c%d9%86%db%8c/ بررسی مفهوم ملت در اندیشه سیاسی نائینی - دین آنلاین]</ref>
 
=== تأثیر بر فقه سیاسی شیعه ===
میرزا محمدحسین نائینی با نگارش «تنبیه الامه»، فقه سیاسی شیعه را غنی کرد و مشروطه را با اصول شیعه، مانند عدالت و شورا، سازگار ساخت. او ولایت فقیه را در خدمت مشروطه می‌دید و آن را ابزاری برای حفاظت از حقوق ملت و جلوگیری از استبداد می‌دانست. این دیدگاه، که بر اذن علما و مشورت جمعی تأکید داشت، بر علمای بعدی، مانند آیت‌الله خویی و [[سید حسن مدرس]]، تأثیر گذاشت. با این حال، تحریف‌های بعدی، مانند استفاده از دیدگاه او برای توجیه قدرت مطلقه، به پیچیدگی میراثش افزود. نائینی فقیه را نگهبان قوانین مشروطه می‌دید، نه حاکم مطلق، و این تمایز کلیدی با تفسیرهای معاصر است.<ref name=":11" /><ref name=":9" /><ref name=":4" /><ref name=":8" />
 
== فعالیت‌های سیاسی پس از مشروطه ==
 
=== نقش در مجلس شورای ملی ===
پس از فتح تهران در سال ۱۲۸۸، میرزا محمدحسین نائینی به ایران بازگشت و به‌عنوان نماینده نائین در مجلس شورای ملی (دوره دوم) انتخاب شد. او در تدوین قوانین مبتنی بر فقه شیعه، به‌ویژه در زمینه حقوق ملت و عدالت اجتماعی، نقش داشت. نائینی با تأکید بر سازگاری مشروطه با شرع، از قانون‌گذاری‌های مجلس حمایت کرد، اما با برخی سیاست‌های افراطی مشروطه‌خواهان، مانند سکولاریسم کامل، مخالفت کرد.<ref name=":2" /><ref name=":5" />
 
=== کناره‌گیری در دوره رضاشاه ===
با روی کار آمدن رضاشاه (۱۳۰۴ ش) و اجرای سیاست‌های سکولار، نائینی از سیاست فاصله گرفت. او با برخی سیاست‌های رضاشاه، مانند [[کشف حجاب]] و محدودیت فعالیت علما، مخالف بود، اما به دلیل محافظه‌کاری، به‌صورت علنی با رژیم درگیر نشد و به تدریس و تألیف در نجف بازگشت. این کناره‌گیری از سوی برخی به‌عنوان محافظه‌کاری نقد شده‌است.<ref name=":6" /><ref name=":5" />
 
== تدریس و شاگردان نائینی ==
[[پرونده:میرزای نائینی و شاگردانش.jpg|جایگزین=میرزای نائینی و جمعی از شاگردانش|بندانگشتی|301x301پیکسل|میرزای نائینی و جمعی از شاگردانش]]
میرزا محمدحسین نائینی پس از کناره‌گیری از سیاست در دوره رضاشاه (۱۳۰۴ ش)، به نجف بازگشت و به تدریس فقه، اصول، و کلام پرداخت. او در حوزه علمیه نجف، درس‌های فقه و اصول را با رویکردی نوآورانه ارائه کرد و بر پیوند فقه با مسائل اجتماعی و سیاسی تأکید داشت. کلاس‌های او به دلیل تحلیل‌های عمیق فقهی و استدلال‌های منطقی، از محبوبیت زیادی برخوردار بود و طلاب بسیاری را جذب کرد. نائینی در تدریس، از روش‌های سنتی آخوند خراسانی الهام گرفت، اما با افزودن دیدگاه‌های مدرن، مانند حقوق ملت و عدالت اجتماعی، به نوآوری در آموزش حوزوی کمک کرد.<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":5" />
 
=== شاگردان برجسته ===
میرزا محمدحسین نائینی شاگردان برجسته‌ای تربیت کرد که در فقه و سیاست شیعه تأثیرگذار شدند. از جمله شاگردان او می‌توان به آیت‌الله ابوالقاسم خویی، آیت‌الله محمدحسین کاشف‌الغطا، و آیت‌الله مرتضی حائری اشاره کرد. این شاگردان بعدها در حوزه‌های نجف و قم نقش‌های مهمی ایفا کردند و آثار نائینی، به‌ویژه «تنبیه الامه»، را در تدریس خود به کار بردند. تأثیر نائینی بر شاگردانش، به‌ویژه در تبیین نقش فقیه در نظارت بر قوانین، در فقه سیاسی شیعه ماندگار شد. با این حال، برخی از منابع جمهوری اسلامی سعی کردند تأثیر او را به نفع ولایت مطلقه فقیه تفسیر کنند، که با دیدگاه اصلی نائینی ناسازگار است.<ref name=":3" /><ref name=":4" /><ref name=":9" />
 
== مرگ و میراث ==
میرزا محمدحسین نائینی در ۲۴ مرداد ۱۳۱۵ ش (۲۶ ذی‌القعده ۱۳۵۵ ق) در نجف، عراق، در سن ۸۹ سالگی درگذشت. او به دلیل کهولت سن و بیماری‌های مرتبط با آن در منزلش در نجف از دنیا رفت. مرگ او در محافل حوزوی نجف و قم بازتاب گسترده‌ای داشت و شاگردانش، از جمله آیت‌الله خویی، مراسم یادبودی برای او برگزار کردند. مرگ نائینی پایان زندگی یکی از برجسته‌ترین علمای حامی مشروطه بود، اما به دلیل دوری از سیاست در سال‌های پایانی عمر، در محافل عمومی ایران کمتر مورد توجه قرار گرفت.<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":5" />
 
=== فقهی و سیاسی ===
میرزا محمدحسین نائینی با آثارش، به‌ویژه «تنبیه الامه و تنزیه المله»، تأثیر عمیقی بر فقه سیاسی شیعه گذاشت. او با توجیه فقهی مشروطه، مفهوم عدالت و حقوق ملت را در فقه شیعه برجسته کرد و مشروطه را به‌عنوان ابزاری برای جلوگیری از استبداد معرفی نمود. دیدگاه او دربارهٔ ولایت فقیه، که بر نظارت محدود علما تأکید داشت، به‌عنوان الگویی برای پیوند فقه و دموکراسی شناخته شد. آثار او در حوزه‌های نجف و قم تا سال‌ها تدریس شد و بر نسل‌های بعدی علما، مانند آیت‌الله خویی، تأثیر گذاشت.<ref name=":3" /><ref name=":5" /><ref name=":9" />
 
=== نقدهای مثبت و منفی ===
نقدهای مثبت، نائینی را به‌عنوان مجتهدی نوآور ستایش می‌کنند که فقه شیعه را با نیازهای زمانه (مشروطه و حقوق ملت) سازگار کرد. او با دفاع از مشروطه در برابر استبداد و مشروطه‌ستیزان، نقش کلیدی در پیروزی جنبش مشروطیت ایفا کرد. با این حال، برخی منابع به محافظه‌کاری او در دوره رضاشاه نقد دارند و معتقدند که او می‌توانست در برابر سیاست‌های سکولار رضاشاه، مانند کشف حجاب، موضع فعال‌تری بگیرد. همچنین، تحریف دیدگاه ولایت فقیه او توسط برخی جریان‌های حکومتی، به‌عنوان سوءاستفاده از میراثش نقد شده‌است.<ref name=":4" /><ref name=":6" /><ref name=":10" />


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۲۰:۲۳

ژانت آفاری (Janet Afary)

ژانت آفاری؛ تاریخ‌نگار، استاد دانشگاه و پژوهشگر مطالعات زنان و ایران‌شناسی
نام اصلی ژانت آفاری (Janet Afary)
زمینهٔ کاری تاریخ ایران مدرن، مطالعات جنسیتی، فمینیسم، سیاست و فرهنگ خاورمیانه
زادروز ۱۳۳۵ شمسی (۱۹۵۶ میلادی)
نیویورک، ایالات متحده
پدر و مادر پدر: نعیم آفاری؛ مادر: انور پیرنظر
ملیت آمریکایی-ایرانی
پیشه استاد دانشگاه، نویسنده، مترجم، پژوهشگر
سبک نوشتاری آکادمیک، تحلیلی تاریخی با تمرکز بر جنسیت و سیاست
کتاب‌ها سیاست جنسیتی در ایران مدرن، انقلاب مشروطه ایران، فوکو و انقلاب ایران، چرند و پرند، ملانصرالدین
همسر(ها) کوین بی. اندرسون
فرزندان یک دختر (لینا)
مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد زبان‌شناسی از دانشگاه تهران، دکترای تاریخ و مطالعات خاور نزدیک از دانشگاه میشیگان
دلیل سرشناسی پژوهش‌های پیشگامانه در تاریخ جنسیت و فمینیسم در ایران، تحلیل انقلاب مشروطه و سیاست‌های جنسیتی مدرن

ژانت آفاری، به انگلیسی Janet Afary (متولد ۱۹۵۶ میلادی، ۱۳۳۵ شمسی، نیویورک)، تاریخ‌نگار، استاد دانشگاه و پژوهشگر برجسته مطالعات ایران، جنسیت و فمینیسم است. او از والدینی ایرانی-یهودی زاده شد و در ایران بزرگ شد. کارشناسی ارشد زبان‌شناسی را از دانشگاه تهران و دکترای تاریخ و مطالعات خاور نزدیک را از دانشگاه میشیگان با تمایز دریافت کرد. پایان‌نامه‌اش جایزه راکهام را برد. ژانت آفاری از ۱۳۷۱ شمسی در دانشگاه «پوردو» تدریس کرد و در سال ۱۳۸۷، به دانشگاه کالیفرنیا سانتا باربارا پیوست، جایی که استاد برجسته مطالعات دینی و تاریخ است و کرسی ملچامپ در مطالعات جهانی دین و مدرنیته را تا ۱۴۰۳ داشت.

ژانت آفاری ریاست انجمن مطالعات ایران، انجمن مطالعات زنان خاورمیانه و شورای هماهنگی زنان در تاریخ را بر عهده داشته است. آثار کلیدی او شامل انقلاب مشروطه ایران: دموکراسی مردمی، سوسیال دموکراسی و خاستگاه‌های فمینیسم؛ فوکو و انقلاب ایران: جنسیت و اغواهای اسلام‌گرایی، سیاست جنسیتی در ایران مدرن، چرند و پرند: طنز انقلابی در ایران و ملانصرالدین: ساخت یک شیاد مدرن است. این کتاب‌ها جوایزی مانند جایزه انجمن مطالعات خاورمیانه بریتانیا، جایزه لطیفه یارشاطر و جایزه انجمن دوستی بریتانیا-کویت را کسب کرده‌اند.

ژانت آفاری بیش از ۱۰۰ مقاله در مجلاتی چون نیشن، گاردین و هافینگتون پست منتشر کرده و بر موضوعاتی مانند سیاست جنسیتی، خانواده، صمیمیت و جنسیت در جوامع مسلمان‌نشین تمرکز دارد. او آزادی مشروط در قانون اساسی مشروطه ایران را بررسی کرده و انقلاب جنسی ناتمام ایران را تحلیل می‌کند. آفاری با کوین بی. اندرسون ازدواج کرده و یک دختر و یک نوه دارد.

زندگی اولیه و خانواده

ژانت آفاری و همسرش کوین اندرسون
ژانت آفاری و همسرش کوین اندرسون

تولد و زمینه خانوادگی

ژانت آفاری در سال ۱۳۳۵ شمسی (۱۹۵۶ میلادی) در نیویورک سیتی زاده شد. والدین او نعیم آفاری (پدر) و انور پیرنظر (مادر) بودند که هر دو ایرانی-یهودی بودند و در ایالات متحده اقامت داشتند، در حالی که در تجارت با ایران فعالیت می‌کردند. آفاری در ایران بزرگ شد و این زمینه دوفرهنگی تأثیر عمیقی بر پژوهش‌های او در مورد فرهنگ و سیاست ایران گذاشت. این ریشه‌های خانوادگی او را با جوامع ایرانی-یهودی آشنا کرد و پایه‌ای برای فعالیت‌های اولیه‌اش فراهم آورد.

در دهه ۱۳۶۰ شمسی (۱۹۸۰ میلادی)، ژانت آفاری به عنوان هماهنگ‌کننده انجمن یهودیان ایرانی کالیفرنیا فعالیت کرد، که نشان‌دهنده ارتباط او با جامعه ایرانی-یهودی در خارج از کشور بود. این تجربیات اولیه او را به سوی مطالعات فرهنگی و تاریخی ایران سوق داد و نقش مهمی در شکل‌گیری دیدگاه‌های او در مورد مهاجرت و هویت فرهنگی ایفا کرد.

زندگی شخصی و خانوادگی

ژانت آفاری در سال ۱۳۷۰، (۱۹۹۱ میلادی) با کوین بی. اندرسون، استاد جامعه‌شناسی در دانشگاه کالیفرنیا سانتا باربارا، ازدواج کرد. آنها یک دختر به نام لینا دارند که فارغ‌التحصیل حقوق از دانشگاه کالیفرنیا برکلی است و به عنوان قاضی اداری در کمیسیون خدمات عمومی فعالیت می‌کند. آفاری همچنین یک نوه به نام لیلا دارد. این خانواده در کالیفرنیا زندگی می‌کند و همکاری‌های حرفه‌ای آفاری با همسرش در چندین کتاب مشترک مشهود است، که نشان‌دهنده تأثیر متقابل زندگی شخصی و حرفه‌ای او است. [۱][۲][۳]

آموزش و تحصیلات آکادمیک

ژانت آفاری
ژانت آفاری

ژانت آفاری کارشناسی ارشد زبان‌شناسی را در سال ۱۳۴۹ شمسی (۱۹۷۰ میلادی) از دانشگاه تهران دریافت کرد. این دوره تحصیلی او را با اصول زبان‌شناسی و مطالعات فرهنگی آشنا کرد و پایه‌ای برای پژوهش‌های بعدی‌اش در تاریخ و جنسیت فراهم آورد.

دکترا و جوایز تحصیلی

آفاری دکترای تاریخ و مطالعات خاور نزدیک را با تمایز در سال ۱۳۷۰ شمسی (۱۹۹۱ میلادی) از دانشگاه میشیگان، آن آربر، به دست آورد. پایان‌نامه او جایزه راکهام برای پایان‌نامه برجسته را دریافت کرد. این آموزش‌ها پایه‌ای برای تمرکز او بر تاریخ مدرن ایران و مطالعات جنسیتی فراهم کرد و او را به عنوان یک پژوهشگر برجسته معرفی کرد. [۱][۲][۳]

حرفه آکادمیک و دانشگاهی

موقعیت‌های تدریس و تحقیقاتی

ژانت آفاری از سال ۱۳۷۱ (۱۹۹۲ میلادی) تدریس در دپارتمان تاریخ و برنامه مطالعات زنان دانشگاه پوردو را آغاز کرد و تا ۱۳۸۷ (۲۰۰۸ میلادی) ادامه داد. در سال ۱۳۸۵ (۲۰۰۶ میلادی)، به عنوان پژوهشگر دانشگاهی پوردو منصوب شد. سپس، به دانشگاه کالیفرنیا سانتا باربارا پیوست و به عنوان استاد برجسته مطالعات دینی و تاریخ فعالیت کرد. او کرسی اهدایی ملچامپ در مطالعات جهانی دین و مدرنیته را از ۱۳۸۸ (۲۰۰۹ میلادی) تا ۱۴۰۳ (۲۰۲۴ میلادی) بر عهده داشت. آفاری همچنین به عنوان استاد برجسته در پوردو در سال ۱۴۰۳ شناخته شد. این موقعیت‌ها او را در پیشبرد مطالعات ایران‌شناسی و جنسیت یاری کرد.

نقش‌های رهبری و انجمن‌های علمی

ژانت آفاری ریاست چندین انجمن علمی را بر عهده داشته است، از جمله انجمن مطالعات ایران (۲۰۰۴-۲۰۰۶ میلادی)، انجمن مطالعات زنان خاورمیانه (۲۰۰۴-۲۰۰۵ میلادی) و شورای هماهنگی زنان در تاریخ (۲۰۰۱-۲۰۰۳ میلادی). این نقش‌ها نشان‌دهنده تأثیر او در پیشبرد مطالعات ایران‌شناسی و فمینیسم است و به او اجازه داد تا کنفرانس‌ها و انتشارات مرتبط را سازماندهی کند. [۱][۲][۳]

آثار و انتشارات

انقلاب مشروطه، اثر ژانت آفاری
انقلاب مشروطه، اثر ژانت آفاری

کتاب انقلاب مشروطه ایران

کتاب انقلاب مشروطه ایران: دموکراسی مردمی، سوسیال دموکراسی و خاستگاه‌های فمینیسم (۱۹۹۶ میلادی، انتشارات دانشگاه کلمبیا) به بررسی ریشه‌های اجتماعی انقلاب ۱۹۰۶-۱۹۱۱ میلادی می‌پردازد و نقش کشاورزان، صنعتگران، زنان و گروه‌های قومی-مذهبی را برجسته می‌کند. این کتاب جایزه مشترک دهخدا برای پژوهش برجسته در مطالعات ایران را دریافت کرد و به عنوان یک منبع کلیدی در تاریخ مشروطه شناخته می‌شود. آفاری در این کتاب بر نقش انجمن‌های نیمه‌سرّی زنان در نهضت مشروطه تأکید دارد، که شامل فعالیت‌هایی مانند تشکیل مدارس دخترانه، انتشار روزنامه‌ها و حمایت از حقوق زنان بود. [۱][۲][۳][۴][۵]

کتاب فوکو و انقلاب ایران

فوکو و انقلاب ایران: جنسیت و اغواهای اسلام‌گرایی (۲۰۰۵ میلادی، با کوین بی. اندرسون، انتشارات دانشگاه شیکاگو) برنده جایزه لطیفه یارشاطر برای بهترین کتاب در مطالعات زنان ایران شد. این کتاب دیدگاه‌های میشل فوکو در مورد انقلاب ۱۹۷۹ ایران را تحلیل می‌کند و بر جنبه‌های جنسیتی و ایدئولوژیکی تمرکز دارد. [۱][۲][۳]

کتاب سیاست جنسیتی در ایران مدرن

سیاست جنسیتی در ایران مدرن (۲۰۰۹ میلادی، انتشارات دانشگاه کمبریج) برنده جایزه سالانه انجمن مطالعات خاورمیانه بریتانیا شد. این کتاب تحولات جنسیتی از قرن نوزدهم تا معاصر را بررسی می‌کند و انقلاب جنسی ناتمام ایران را توصیف می‌کند. نسخه فارسی آن با افزوده‌ای در مورد اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، توسط نشر فردوسی منتشر شد. آفاری تغییرات در روابط جنسیتی، خانواده و صمیمیت را از دوران قاجار تا جمهوری اسلامی تحلیل می‌کند و بر تأثیر مدرنیته و اسلام‌گرایی تأکید دارد. این کتاب برنده جایزه سالانه انجمن مطالعات خاورمیانه بریتانیا شد. [۱][۲][۳][۴][۶][۷]

کتاب چرند و پرند

چرند و پرند: طنز انقلابی در ایران (۲۰۱۶ میلادی، با جان آر. پری، انتشارات دانشگاه ییل) تقدیرنامه جایزه ترجمه فارسی لوئیس روث را کسب کرد. این کتاب طنز انقلابی در دوران مشروطه را بررسی می‌کند. [۱][۲][۳]

کتاب ملانصرالدین

ملانصرالدین: ساخت یک شیاد مدرن (۲۰۲۲ میلادی، با کامران آفاری، انتشارات دانشگاه ادینبورگ) برنده جایزه انجمن دوستی بریتانیا-کویت برای بهترین کتاب مطالعات خاورمیانه در بریتانیا، جایزه یوجینیا ام. پالمه‌جیانو از انجمن تاریخی آمریکا و تقدیرنامه جایزه حمید نفیسی از انجمن مطالعات ایران شد. این کتاب نقش ملانصرالدین در طنز مدرن را تحلیل می‌کند. [۱][۲][۳][۴]

مقالات و سایر انتشارات

ژانت آفاری بیش از ۱۰۰ مقاله، مقدمه کتاب و مقاله اجتماعی در مجلاتی چون نیشن، گاردین، هافینگتون پست، دیسنت و مجلات علمی منتشر کرده است. مقاله آزادی مشروط به بررسی قانون اساسی مشروطه ایران و محدودیت‌های آن می‌پردازد، که آزادی‌ها را مشروط به سازگاری با اسلام می‌داند و نابرابری‌های جنسیتی و دینی را حفظ می‌کند. او همچنین بر مدخل تاریخ ایران در دانشنامه بریتانیکا نظارت کرده و آن را به‌روزرسانی کرده است. آفاری در مقاله انجمن نیمه‌سرّی زنان در نهضت مشروطه، نقش زنان در انقلاب مشروطه را توصیف می‌کند، از جمله تشکیل انجمن‌های مخفی، انتشار روزنامه‌ها و مبارزه برای حقوق زنان مانند آموزش و رأی‌گیری. [۱][۲][۳][۸][۵]

فهرست آثار

ژانت آفاری بیش از ۱۲ کتاب، مونوگراف و ویرایش علمی منتشر کرده است. فهرست اصلی برخی از آثار او به شرح زیر است:

  • انقلاب مشروطه ایران: دموکراسی مردمی، سوسیال دموکراسی و خاستگاه‌های فمینیسم (۱۹۹۶ میلادی، انتشارات دانشگاه کلمبیا). [۱][۲][۳][۴][۵]
  • فوکو و انقلاب ایران: جنسیت و اغواهای اسلام‌گرایی (۲۰۰۵ میلادی، با کوین بی. اندرسون، انتشارات دانشگاه شیکاگو). . [۱][۲][۳]
  • سیاست جنسیتی در ایران مدرن (۲۰۰۹ میلادی، انتشارات دانشگاه کمبریج). [۱][۲][۳][۶][۷]
  • چرند و پرند: طنز انقلابی در ایران (۲۰۱۶ میلادی، با جان آر. پری، انتشارات دانشگاه ییل)[۱][۲][۳]
  • ملانصرالدین: ساخت یک شیاد مدرن (۲۰۲۲ میلادی، با کامران آفاری، انتشارات دانشگاه ادینبورگ) [۱][۲][۳][۴]

زمینه‌های پژوهشی و تمرکزهای تحقیقاتی

ژانت آفاری بر سیاست و فرهنگ مدرن ایران، مسائل جنسیت، خانواده، صمیمیت و جنسیت در جوامع مسلمان‌نشین تمرکز دارد. پژوهش‌های او شامل سیاست جنسیتی، دموکراسی و قانون اساسی در ایران، افسانه‌ها، طنز و سیاست در ایران و آسیای مرکزی است. او از نظریه‌های فرانکفورت، فوکو و فمینیسم برای تحلیل استفاده می‌کند. آفاری انقلاب جنسی ناتمام ایران را بررسی می‌کند، جایی که تغییرات اجتماعی در روابط جنسیتی و خانواده تحت تأثیر مدرنیته و اسلام‌گرایی قرار گرفته است. [۱][۲][۳][۶][۷]

او در پژوهش‌هایش بر نقش زنان در جنبش‌های تاریخی مانند مشروطه تأکید دارد، جایی که زنان انجمن‌های نیمه‌سرّی تشکیل دادند و برای حقوق خود مبارزه کردند، اما محدودیت‌های قانونی مانند مشروط بودن آزادی‌ها به اسلام، پیشرفت‌ها را محدود کرد. [۸][۵]

جوایز و افتخارات

ژانت آفاری جوایز متعددی دریافت کرده است، از جمله:

  • جایزه انجمن مطالعات خاورمیانه بریتانیا (۲۰۰۹ میلادی) برای سیاست جنسیتی در ایران مدرن
  • جایزه لطیفه یارشاطر (۲۰۰۶ میلادی) برای فوکو و انقلاب ایران
  • جایزه دهخدا برای پژوهش برجسته در مطالعات ایران (۲۰۰۶ میلادی)
  • پژوهشگر کدی-بالزان در دانشگاه کالیفرنیا لس آنجلس (۲۰۰۶ میلادی)
  • پژوهشگر دانشگاهی پوردو (۲۰۰۶ میلادی) جایزه و کمک هزینه ۵ ساله
  • بورسیه شورای جوامع علمی آمریکا (۲۰۰۴-۲۰۰۵ میلادی)
  • بورسیه کمک‌های ملی برای علوم انسانی (۲۰۰۴-۲۰۰۵ میلادی)
  • کتاب ملانصرالدین جوایز انجمن دوستی بریتانیا-کویت (۲۰۲۳ میلادی)
  • انجمن تاریخی آمریکا (۲۰۲۳ میلادی)
  • تقدیرنامه انجمن مطالعات ایران (۲۰۲۴ میلادی)

این جوایز نشان‌دهنده تأثیر جهانی پژوهش‌های او است. [۱][۲][۳][۴]

منابع