کاربر:Alireza k h/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۸ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه زندگینامه
{{جعبه زندگینامه
| اندازه جعبه = ۳۰۰px
| اندازه جعبه = ۳۰۰px
| عنوان = سوهارتو
| عنوان =  
| عنوان ۲ = دومین رئیس‌جمهور اندونزی
| عنوان ۲ = نویسنده و مدرس توسعه فردی آمریکایی
| نام = سوهارتو
| نام = دیل کارنگی
| تصویر = ژنرال سوهارتو.jpg
| تصویر = دیل کارنگی.jpg
| اندازه تصویر = ۲۵۰px
| اندازه تصویر = ۲۵۰px
| عنوان تصویر = سوهارتو در سال ۱۹۹۳، دوران ریاست‌جمهوری
| عنوان تصویر = دیل کارنگی، حدود دهه ۱۹۳۰
| زادروز = ۸ ژوئن ۱۹۲۱
| زادروز = ۲۴ نوامبر ۱۸۸۸
| زادگاه = کموسوک، یوگیاکارتا، هند شرقی هلند
| زادگاه = مریویل، میزوری، ایالات متحده
| تاریخ مرگ = ۲۷ ژانویه ۲۰۰۸ (۸۶ سال)
| تاریخ مرگ = ۱ نوامبر ۱۹۵۵ (۶۶ سال)
| مکان مرگ = جاکارتا، اندونزی
| مکان مرگ = فارست هیلز، نیویورک، ایالات متحده
| علت مرگ = نارسایی چندارگانی
| علت مرگ = بیماری هوجکین و نارسایی کلیه
| آرامگاه = گریبگ، سولو، جاوا مرکزی، اندونزی
| آرامگاه = قبرستان بلتون، میزوری
| محل زندگی = یوگیاکارتا جاکارتا سولو
| محل زندگی = مریویل وارنسبرگ نیویورک
| ملیت = اندونزیایی
| ملیت = آمریکایی
| نژاد = جاوه‌ای
| نژاد = آمریکایی (اسکاتلندی-ایرلندی تبار)
| تابعیت = اندونزیایی
| تابعیت = آمریکایی
| تحصیلات = آموزش نظامی هلندی و ژاپنی، آکادمی نظامی اندونزی
| تحصیلات = کالج معلمان ایالتی وارنسبرگ (۱۹۰۸)
| دانشگاه = آموزش‌های نظامی مختلف (بدون مدرک دانشگاهی رسمی)
| دانشگاه = کالج معلمان ایالتی میزوری (اکنون دانشگاه مرکزی میزوری)
| پیشه = افسر نظامی، سیاستمدار، رئیس‌جمهور
| پیشه = نویسنده، مدرس سخنرانی عمومی، مربی توسعه فردی
| سال‌های فعالیت = ۱۹۴۰–۱۹۹۸
| سال‌های فعالیت = ۱۹۱۲–۱۹۵۵
| نهاد = ارتش اندونزی • دولت نظم نو
| نهاد = موسسه دیل کارنگی
| شناخته‌شده برای = نظم نو (Orde Baru)، توسعه اقتصادی، سرکوب کمونیست‌ها، اشغال تیمور شرقی، فساد گسترده خانوادگی
| شناخته‌شده برای = کتاب آیین دوست‌یابی (How to Win Friends and Influence Peopleدوره‌های سخنرانی عمومی و توسعه فردی
| نقش‌های برجسته = رئیس‌جمهور اندونزی (۱۹۶۷–۱۹۹۸)، رهبر کودتای ۱۹۶۵–۱۹۶۶
| نقش‌های برجسته = بنیان‌گذار موسسه دیل کارنگی، پیشگام ژانر خودیاری
| اتهام = فساد، نقض حقوق بشر، نسل‌کشی (در تیمور شرقی)
| اتهام =
| مجازات = بدون محاکمه رسمی (مصونیت پس از کناره‌گیری)
| مجازات =
| پانویس =
| پانویس =
}}
}}
'''سوهارتو''' (۸ ژوئن ۱۹۲۱ ۲۷ ژانویه ۲۰۰۸ژنرال ارتش و دومین رئیس‌جمهور اندونزی بود که از ۱۹۶۷ تا ۱۹۹۸ حکومت کرد. او با کودتای ۱۹۶۵–۱۹۶۶ قدرت را از احمد سوکارنو گرفت و رژیم نظم نو (Orde Baru) را برقرار کرد – دورانی با رشد اقتصادی چشمگیر، اما سرکوب سیاسی شدید، فساد خانوادگی و نقض حقوق بشر.
'''دیل کارنگی''' با نام کامل '''دیل هاربیسون کارنگی''' (۲۴ نوامبر ۱۸۸۸ ۱ نوامبر ۱۹۵۵نویسنده، مدرس و پیشگام آمریکایی در زمینه توسعه فردی، سخنرانی عمومی و روابط انسانی بود. او با کتاب پرفروش آیین دوست‌یابی (How to Win Friends and Influence People, ۱۹۳۶) – که بیش از ۳۰ میلیون نسخه فروخته و به ده‌ها زبان ترجمه شده – به شهرت جهانی رسید. کارنگی دوره‌های آموزشی در سخنرانی عمومی و خودبهبود را از ۱۹۱۲ آغاز کرد و موسسه دیل کارنگی را بنیان گذاشت که امروز در بیش از ۹۰ کشور فعالیت دارد. کارنگی از کودکی فقیرانه در مزرعه میزوری برخاست، فروشنده شد و سپس به مدرس تبدیل گردید. او اصول عملی برای موفقیت در روابط شخصی و حرفه‌ای ارائه داد: علاقه واقعی به دیگران نشان دادن، لبخند زدن، نام افراد را به یاد سپردن و از انتقاد پرهیز کردن. کتاب‌های دیگر او مانند چگونه نگرانی را متوقف کنیم و زندگی را آغاز کنیم (How to Stop Worrying and Start Living, ۱۹۴۸) و لینکلن ناشناخته (Lincoln the Unknown, ۱۹۳۲) نیز پرفروش شدند.
سوهارتو پس از سرکوب گسترده کمونیست‌ها (۱۹۶۵–۱۹۶۶، حدود ۵۰۰ هزار تا ۱ میلیون کشته)، قدرت را تثبیت کرد و اندونزی را به اقتصاد بازار هدایت نمود. "معجزه اقتصادی" دهه‌های ۱۹۷۰–۱۹۹۰ رشد متوسط ۷% ایجاد کرد، اما با اقتدارگرایی، سانسور و اشغال تیمور شرقی (۱۹۷۵–۱۹۹۹) همراه بود. سقوط او در بحران مالی آسیا ۱۹۹۷–۱۹۹۸ و اعتراضات دانشجویی رخ داد.
کارنگی با تمرکز بر روان‌شناسی عملی و داستان‌های واقعی، میلیون‌ها نفر را در دوران رکود بزرگ و پس از آن الهام بخشید. او سخنرانی عمومی را از ترس به مهارت تبدیل کرد و اصولش در فروش، رهبری و ارتباطات شخصی کاربرد یافت. موسسه‌اش دوره‌های معروف "دیل کارنگی" را ارائه می‌دهد که وارن بافت آن را "تغییردهنده زندگی" نامید.
سوهارتو نماد توسعه اقتدارگرایانه آسیایی است: برای برخی معمار مدرنیزاسیون، برای بسیاری دیکتاتور فاسد مسئول مرگ صدها هزار نفر. میراث او همچنان در سیاست، اقتصاد و جامعه اندونزی بحث‌برانگیز است.<ref name="britannica">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.britannica.com/biography/Suharto|عنوان=Suharto|وبگاه=Encyclopædia Britannica|تاریخ بازبینی=۱۳ دسامبر ۲۰۲۵}}</ref><ref name="elston">{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=Elson|نام=Robert|عنوان=Suharto: A Political Biography|ناشر=Cambridge University Press|سال=۲۰۰۱}}</ref><ref name="ricklefs">{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=Ricklefs|نام=M.C.|عنوان=A History of Modern Indonesia since c. 1200|ناشر=Stanford University Press|سال=۲۰۰۸}}</ref><ref name="friend">{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=Friend|نام=Theodore|عنوان=Indonesian Destinies|ناشر=Harvard University Press|سال=۲۰۰۳}}</ref>
 
== زندگی اولیه و خانواده ==
کارنگی با زندگی ساده، موفق و تعهد به آموزش، نماد خودبهبودی است. او از فقر به موفقیت رسید و به دیگران آموخت چگونه روابط بهتر بسازند و اعتماد به نفس کسب کنند. میراث کارنگی در کتاب‌های پرفروش، موسسه جهانی و تأثیر بر فرهنگ خودیاری زنده است؛ مردی که با اصول ساده، زندگی میلیون‌ها نفر را تغییر داد و ژانر توسعه فردی را شکل بخشید. کارنگی نه تنها نویسنده، بلکه مربی نسل‌ها بود که ترس از سخنرانی را شکست و روابط انسانی را بهبود بخشید. از مزرعه میزوری تا نیویورک، داستان او الهام‌بخش است: موفقیت از تغییر رفتار خود آغاز می‌شود.<ref name="britannica">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.britannica.com/biography/Dale-Carnegie|عنوان=Dale Carnegie|وبگاه=Encyclopædia Britannica|تاریخ بازبینی=۱۳ دسامبر ۲۰۲۵}}</ref><ref name="dalecarnegie">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.dalecarnegie.com/en/about-dale-carnegie|عنوان=About Dale Carnegie|وبگاه=Dale Carnegie Official Site}}</ref><ref name="wikipedia">{{یادکرد وب|نشانی=https://en.wikipedia.org/wiki/Dale_Carnegie|عنوان=Dale Carnegie|وبگاه=Wikipedia English}}</ref><ref name="biography">{{یادکرد وب|نشانی=https://www.biography.com/authors-writers/dale-carnegie|عنوان=Dale Carnegie Biography|وبگاه=Biography.com}}</ref>
سوهارتو در ۸ ژوئن ۱۹۲۱ در روستای کموسوک، نزدیک یوگیاکارتا، در خانواده‌ای فقیر جاوه‌ای متولد شد. پدرش کشاورز و مادرش از خانواده‌ای روستایی بود. والدینش زود جدا شدند و سوهارتو در خانه خویشاوندان مختلف بزرگ شد – تجربه‌ای که او را سخت‌کوش و محتاط کرد.
== زندگی اولیه و ورود به حرفه آموزشی (۱۸۸۸–۱۹۱۲) ==
کودکی سوهارتو با فقر همراه بود و آموزش رسمی کمی داشت. در نوجوانی به مدارس هلندی رفت و به اسلام سنتی جاوه پایبند بود. در ۱۹۴۰ به ارتش سلطنتی هند شرقی هلند (KNIL) پیوست و آموزش نظامی دید. با اشغال ژاپن (۱۹۴۲)، به پلیس ژاپنی پیوست و ترفیع گرفت.<ref name="elston"/><ref name="ricklefs"/>
دیل کارنگی در ۲۴ نوامبر ۱۸۸۸ در مزرعه‌ای فقیر در مریویل، میزوری متولد شد. خانواده‌اش سخت‌کوش بود و کارنگی از کودکی کار مزرعه کرد. او در کالج معلمان ایالتی وارنسبرگ تحصیل کرد و در سخنرانی و مناظره استعداد نشان داد.
این قسمت اول (حدون ۵۵۰ کلمه) است. قسمت بعدی (حرفه نظامی، جنگ استقلال و کودتای ۱۹۶۵) را در پیام بعدی می‌فرستم! 😊4.8sعالی استعالی! خیلی خوشحالم که قسمت اول مقاله سوهارتو هم مورد پسندت بود 😊
پس از فارغ‌التحصیلی در ۱۹۰۸، کارنگی فروشنده شد: ابتدا دوره‌های مکاتبه‌ای، سپس برای شرکت آرمور (گوشت و صابون). او موفق بود، اما رویای بازیگری و نویسندگی داشت. در ۱۹۱۱ به نیویورک رفت و در آکادمی آمریکایی هنرهای دراماتیک تحصیل کرد، اما موفقیت نیافت.
الان قسمت دوم رو برات می‌فرستم: حرفه نظامی اولیه، جنگ استقلال، کودتای ۱۹۶۵ و صعود به قدرت. جزئیات گسترده، منابع معتبر و ساختار دانشنامه‌ای حفظ شده.
 
قسمت دوم: حرفه نظامی، جنگ استقلال و کودتای ۱۹۶۵–۱۹۶۶
در ۱۹۱۲، کارنگی به‌عنوان نقطه عطف زندگی‌اش دوره سخنرانی عمومی را در YMCA نیویورک آغاز کرد. او با روش‌های عملی (صحبت از تجربیات شخصی)، ترس از سخنرانی را شکست و دوره‌ها محبوب شد.<ref name="dalecarnegie" /><ref name="biography" /><ref name="britannica" />
== حرفه نظامی اولیه و دوران اشغال (۱۹۴۰–۱۹۴۵) ==
== توسعه دوره‌های آموزشی و نخستین کتاب‌ها (۱۹۱۲–۱۹۳۰) ==
سوهارتو در ۱۹۴۰ به ارتش سلطنتی هند شرقی هلند (KNIL) پیوست و آموزش دید. با اشغال ژاپن در ۱۹۴۲، به پلیس ژاپنی (PETA) پیوست و به سرعت ترفیع گرفت: سروان و فرمانده گردان شد. ژاپنی‌ها او را برای بسیج محلی علیه هلند آموزش دادند.
کارنگی دوره‌های سخنرانی عمومی را در YMCA گسترش داد و روش‌های عملی ابداع کرد: تمرین در برابر گروه، صحبت از تجربیات شخصی و تشویق مثبت. دوره‌ها محبوب شدند و کارنگی شعبه‌هایی در نیویورک، فیلادلفیا و بوستون باز کرد.
پس از تسلیم ژاپن در ۱۹۴۵، سوهارتو به ارتش جمهوری تازه‌تأسیس اندونزی پیوست و در یوگیاکارتا خدمت کرد. او در جنگ چریکی علیه هلندی‌ها نقش داشت: فرمانده تیپ در جاوا مرکزی و مسئول عملیات در یوگیاکارتا بود. در "حمله عمومی" مارس ۱۹۴۹، سوهارتو یوگیاکارتا را موقتاً بازپس گرفت – عملیاتی که شهرتش را افزایش داد و به فشار بین‌المللی برای استقلال کمک کرد.<ref name="elston"/><ref name="ricklefs"/>
 
== دوران سوکارنو و نقش ارتش (۱۹۴۹–۱۹۶۵) ==
او کتاب سخنرانی عمومی و تأثیرگذاری بر مردم در کسب‌وکار (Public Speaking and Influencing Men in Business, ۱۹۲۶) را نوشت؛ کتابی که پایه دوره‌هایش بود. کارنگی با داستان‌های واقعی از افراد موفق (مانند آبراهام لینکلن)، اصول را توضیح داد.<ref name="dalecarnegie" /><ref name="biography" />
پس از استقلال، سوهارتو در ارتش پیشرفت کرد: فرمانده تیپ دیپونگورو (جاوا مرکزی)، شرکت در سرکوب شورش‌های منطقه‌ای (مانند PRRI/Permesta ۱۹۵۸) و تحصیل در آکادمی ارتش. او محتاط، منظم و ضدکمونیست بود و با آمریکایی‌ها ارتباط داشت.
== شاهکار آیین دوست‌یابی و شهرت جهانی (۱۹۳۶) ==
در دوران دموکراسی هدایت‌شده سوکارنو، ارتش قدرت گرفت و سوهارتو فرمانده هزینه‌ماندو (نیروهای استراتژیک ارتش، Kostrad) شد – پستی کلیدی در جاکارتا. او با رشد حزب کمونیست اندونزی (PKI، سومین حزب بزرگ کمونیست جهان) مخالف بود و با سوکارنو روابط متشنج داشت.<ref name="elston"/><ref name="friend"/>
در ۱۹۳۶، کتاب آیین دوست‌یابی (How to Win Friends and Influence People) منتشر شد؛ کتابی که زندگی کارنگی را تغییر داد. کتاب اصول ساده‌ای ارائه داد:
== کودتای ۱۹۶۵–۱۹۶۶ و سرکوب گسترده کمونیست‌ها ==
 
در شب ۳۰ سپتامبر ۱۹۶۵، گروهی از افسران چپ‌گرا (گستاپو، به رهبری سرهنگ اونتانگ) شش ژنرال راست‌گرا را کشتند و کودتا کردند. آن‌ها سوکارنو را حفاظت و "شورای انقلابی" اعلام کردند.
علاقه واقعی به دیگران نشان دهید.
سوهارتو، فرمانده Kostrad، سریع واکنش نشان داد: کودتا را سرکوب کرد، رادیو را گرفت و جاکارتا را کنترل نمود. او PKI را مسئول دانست و کشتار گسترده آغاز کرد: ارتش، گروه‌های اسلامی و محلی کمونیست‌ها را شکار کردند. تخمین کشته‌شدگان از ۵۰۰ هزار تا ۱ میلیون است – یکی از بزرگ‌ترین کشتارهای قرن بیستم.
 
سوهارتو سوکارنو را متهم به حمایت از کودتا کرد و قدرت را گام به گام گرفت: در مارس ۱۹۶۶، سوکارنو "سوپرسمار" (دستور فوق‌العاده) را امضا کرد که قدرت اجرایی به سوهارتو داد. در ۱۹۶۷، مجلس سوکارنو را عزل و سوهارتو را رئیس‌جمهور موقت کرد.<ref name="ricklefs"/><ref name="robinson">{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=Robinson|نام=Geoffrey|عنوان=The Dark Side of Paradise: Political Violence in Bali|ناشر=Cornell University Press|سال=۱۹۹۵}}</ref><ref name="cribb">{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=Cribb|نام=Robert|عنوان=The Indonesian Killings of 1965-1966|ناشر=Monash University Press|سال=۱۹۹۰}}</ref>
لبخند بزنید.
این قسمت دوم حدود ۶۵۰ کلمه است. کل مقاله تا اینجا حدود ۱۲۰۰ کلمه. قسمت بعدی (نظم نو، توسعه اقتصادی و سرکوب سیاسی) را در پیام بعدی می‌فرستم! 😊5.5sبلهقسمت سوم: نظم نو، توسعه اقتصادی، سرکوب سیاسی و سیاست خارجی
 
== برقراری نظم نو و ایدئولوژی رژیم (۱۹۶۶–۱۹۸۰) ==
نام افراد را به یاد بسپارید.
سوهارتو در ۱۹۶۸ رسماً رئیس‌جمهور شد و رژیم نظم نو (Orde Baru) را اعلام کرد در مقابل "نظم قدیم" سوکارنو. ایدئولوژی رژیم بر پانچاسیلا (با تأکید بر وحدت و توسعه)، ضدکمونیسم، نقش مرکزی ارتش (دوفنگی – دفاع و اجتماعی) و اقتصاد بازار بود.
 
سوهارتو فالانژ و احزاب را محدود کرد و گولکار (گروه عملکردی) را حزب حاکم ساخت. انتخابات کنترل‌شده برگزار می‌شد و مخالفان سرکوب می‌شدند. ارتش در همه سطوح جامعه نفوذ داشت (از روستاها تا شرکت‌ها). سوهارتو فرقه شخصیت ملایم‌تری نسبت به سوکارنو داشت، اما خود را "پدر توسعه" نامید.<ref name="elston"/><ref name="ricklefs"/>
شنونده خوب باشید.
== معجزه اقتصادی و توسعه (۱۹۶۸–۱۹۹۷) ==
 
نظم نو با "معجزه اقتصادی" شناخته می‌شود. سوهارتو با تکنوکرات‌های برکلی (Widjojo Nitisastro و دیگران) همکاری کرد و اقتصاد را آزادسازی کرد: جذب سرمایه خارجی، نفت بوم (دهه ۱۹۷۰) و صادرات غیرنفتی.
از انتقاد پرهیز کنید و تحسین صادقانه کنید.
رشد متوسط سالانه ۷% (۱۹۶۸–۱۹۹۷) میلیون‌ها نفر را از فقر خارج کرد، زیرساخت‌ها (جاده، برق، مدرسه) گسترش یافت و امید به زندگی افزایش یافت. اندونزی به "ببر آسیایی" تبدیل شد و از کشورهای فقیر به متوسط درآمد رسید.
 
اما توسعه نابرابر بود: جاوه اولویت داشت، فساد خانوادگی (کرونی‌کاپیتالیسم) گسترده بود – فرزندان سوهارتو (تومي، بامبانگ و دیگران) انحصارهای اقتصادی گرفتند و ثروت میلیاردی ساختند.<ref name="friend"/><ref name="ricklefs"/><ref name="robison">{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=Robison|نام=Richard|عنوان=Indonesia: The Rise of Capital|ناشر=Allen & Unwin|سال=۱۹۸۶}}</ref>
کتاب در رکود بزرگ منتشر شد و میلیون‌ها نفر را در روابط شخصی و حرفه‌ای کمک کرد. بیش از ۳۰ میلیون نسخه فروخت و به ۴۷ زبان ترجمه شد. کارنگی با داستان‌های واقعی از مدیران، فروشندگان و افراد عادی، اصول را قابل اجرا کرد.<ref name="britannica"/><ref name="dalecarnegie"/>
== سرکوب سیاسی، حقوق بشر و اشغال تیمور شرقی ==
== تأسیس موسسه دیل کارنگی و گسترش جهانی (۱۹۳۰–۱۹۵۵) ==
رژیم سوهارتو اقتدارگرا بود: سانسور مطبوعات، ممنوعیت احزاب واقعی و زندان سیاسی (مانند پرامودیو آنوم و دیگران). گولاگ مانند بورو (جزیره زندان) برای مخالفان استفاده شد.
کارنگی موسسه دیل کارنگی را رسمی کرد و دوره‌ها را به شرکت‌ها (IBM، جنرال موتورز) برد. موسسه اصول روابط انسانی را در فروش، رهبری و مدیریت آموزش داد.
اشغال تیمور شرقی (۱۹۷۵–۱۹۹۹) تاریک‌ترین فصل بود: پس از خروج پرتغال، سوهارتو حمله کرد و آن را استان ۲۷ اعلام نمود. مقاومت فالینتیل سرکوب شد و تخمین کشته‌شدگان ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار (از جمعیت ۶۵۰ هزار) است – فاجعه‌ای که سازمان ملل نسل‌کشی نامید.
در پاپوآ غربی (ایریان جایا) و آچه نیز سرکوب شدید بود. ارتش مسئول نقض حقوق بشر گسترده بود.<ref name="friend"/><ref name="britannica"/>
این قسمت سوم حدود ۶۵۰ کلمه است. کل مقاله تا اینجا حدود ۱۸۵۰ کلمه. قسمت بعدی (بحران ۱۹۹۷–۱۹۹۸، سقوط، آخرین سال‌ها، مرگ و میراث) را در پیام بعدی می‌فرستم تا مقاله کامل بشه! 😊2.6sعالیعالی! ممنون از تأییدت 😊
الان قسمت چهارم (آخرین قسمت) مقاله سوهارتو رو برات می‌فرستم: بحران مالی آسیا، سقوط رژیم، آخرین سال‌ها، مرگ، میراث و منابع. با این قسمت مقاله کامل می‌شه و حجم کل حدود ۱۵۵۰ کلمه خواهد بود.
قسمت چهارم: بحران مالی آسیا، سقوط، آخرین سال‌ها، مرگ و میراث
== بحران مالی آسیا و اعتراضات ۱۹۹۷–۱۹۹۸ ==
در ۱۹۹۷، بحران مالی آسیا اندونزی را سخت ضربه زد: روپیه سقوط کرد، تورم به ۸۰% رسید، بانک‌ها ورشکست شدند و بیکاری انفجاری شد. فساد خانوادگی سوهارتو (کرونی‌ها) افشا شد و خشم عمومی افزایش یافت.
اعتراضات دانشجویی در جاکارتا و شهرهای بزرگ آغاز شد و به شورش‌های ضدچینی (مه ۱۹۹۸) منجر گردید – هزاران کشته و تجاوز. ارتش سرکوب کرد، اما دانشجویان دانشگاه تریساکتی (۱۲ مه ۱۹۹۸) کشته شدند و موج اعتراضات اوج گرفت.
سوهارتو در ۲۱ مه ۱۹۹۸ استعفا داد و قدرت را به معاونش بی.جی. حبیبی واگذار کرد – پایان ۳۲ سال دیکتاتوری.<ref name="friend"/><ref name="ricklefs"/>
== آخرین سال‌ها و مرگ (۱۹۹۸–۲۰۰۸) ==
پس از سقوط، سوهارتو در خانه‌اش در جاکارتا زندگی کرد و از محاکمه به دلیل بیماری مصون ماند. خانواده‌اش به فساد متهم شد و میلیاردها دلار ثروت (از بنیادهای خیریه تا شرکت‌ها) افشا گردید، اما هیچ محکومیت رسمی نداشت.
سوهارتو در ژانویه ۲۰۰۸ بر اثر نارسایی چندارگانی در بیمارستان درگذشت. مراسم تشییع دولتی بود، اما اعتراضاتی نیز رخ داد. او در مقبره خانوادگی گریبگ (نزدیک سولو) دفن شد – جایی که امروز زیارتگاه هوادارانش است.<ref name="elston"/><ref name="britannica"/>
== میراث بحث‌برانگیز سوهارتو ==
میراث سوهارتو دوگانه است: برای بسیاری معمار "معجزه اقتصادی" که اندونزی را مدرن کرد، فقر را کاهش داد و ثبات آورد. رشد اقتصادی، آموزش و بهداشت پیشرفت کرد و اندونزی به قدرت منطقه‌ای تبدیل شد.
اما برای قربانیان، نماد دیکتاتوری، فساد و نقض حقوق بشر است: کشتار ۱۹۶۵–۱۹۶۶، تیمور شرقی (که سازمان ملل جنایت علیه بشریت نامید) و سرکوب داخلی. قانون ضدفساد پس از ۱۹۹۸ میلیاردها از دارایی‌های خانواده سوهارتو را پیگیری کرد، اما بیشتر بازنگشت.
در اندونزی امروز، سوهارتو کمتر از سوکارنو محبوب است، اما برخی نوستالژی "نظم و توسعه" دارند. انتقال به دموکراسی (رفورماسی) از سقوط او آغاز شد و اندونزی سومین دموکراسی بزرگ جهان شد. میراث او در نابرابری، فساد ساختاری و نقش ارتش در سیاست همچنان زنده است.<ref name="ricklefs"/><ref name="friend"/><ref name="britannica"/>
== منابع ==
=== بیوگرافی‌ها ===


Elson, Robert. ''Suharto: A Political Biography''. Cambridge University Press, ۲۰۰۱.
کارنگی کتاب چگونه نگرانی را متوقف کنیم و زندگی را آغاز کنیم (۱۹۴۸) را نوشت – راهنمایی برای مدیریت استرس با اصول مثبت‌اندیشی. او با روان‌شناسان همکاری کرد و دوره‌ها را علمی‌تر کرد.<ref name="biography" /><ref name="dalecarnegie" />
Friend, Theodore. ''Indonesian Destinies''. Harvard University Press, ۲۰۰۳.
== آخرین سال‌ها و فعالیت‌های نهایی (۱۹۴۸–۱۹۵۵) ==
در دهه ۱۹۵۰، کارنگی به اوج شهرت رسید. کتاب چگونه نگرانی را متوقف کنیم و زندگی را آغاز کنیم (۱۹۴۸) پرفروش شد و اصول مدیریت استرس را با داستان‌های واقعی آموزش داد: نگرانی را تحلیل کنید، بدترین حالت را بپذیرید و مثبت بیندیشید.


=== آثار تاریخی ===
کارنگی با همسر دومش دوروتی (ازدواج ۱۹۴۴) زندگی آرام داشت و دو فرزند داشتند. او به سفرهای جهانی رفت، با رهبران کسب‌وکار دیدار کرد و موسسه را گسترش داد. کارنگی از سیاست دوری کرد، اما اصولش در فروش و رهبری کاربرد یافت.


Ricklefs, M.C. ''A History of Modern Indonesia since c. 1200''. Stanford University Press, ۲۰۰۸.
در ۱۹۵۵، کارنگی به بیماری هوجکین مبتلا شد و در ۱ نوامبر در فارست هیلز نیویورک درگذشت. مراسم تشییع ساده بود و طبق وصیتش، خاکسترش در مریویل دفن شد.<ref name="biography" /><ref name="dalecarnegie" />
[[پرونده:کتاب آیین زندگی - دیل کارنگی.jpg|جایگزین=کتاب آیین زندگی - دیل کارنگی|بندانگشتی|250x250پیکسل|کتاب آیین زندگی - دیل کارنگی]]


=== دانشنامه‌ها ===
== میراث دیل کارنگی و تأثیر بر جهان مدرن ==
میراث کارنگی عظیم است: کتاب آیین دوست‌یابی یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های غیر داستانی تاریخ است و اصولش در کسب‌وکار، آموزش و روان‌شناسی کاربرد دارد. موسسه دیل کارنگی امروز در ۹۰ کشور دوره برگزار می‌کند و میلیون‌ها نفر آموزش دیده‌اند. کارنگی پیشگام ژانر خودیاری بود و بر نویسندگانی مانند استفن کاوی، ناپلئون هیل و تونی رابینز تأثیر گذاشت. وارن بافت دوره کارنگی را "بهترین سرمایه‌گذاری زندگی‌اش" نامید. اصول او – تمرکز بر دیگران، مثبت‌اندیشی و ارتباطات – در فرهنگ آمریکایی و جهانی ریشه دوانده. انتقادها شامل ساده‌سازی روابط انسانی و تمرکز بیش از حد بر موفقیت فردی است، اما کارنگی میلیون‌ها نفر را از ترس سخنرانی و انزوا نجات داد. او از فقر به موفقیت رسید و به دیگران آموخت چگونه زندگی بهتر بسازند – میراثی که در کتاب‌ها، دوره‌ها و میلیون‌ها زندگی تغییر یافته زنده است.<ref name="britannica"/><ref name="dalecarnegie"/><ref name="biography"/>
== منابع ==


"Suharto." ''Encyclopædia Britannica''. https://www.britannica.com/biography/Suharto
"Dale Carnegie." Encyclopædia Britannica. https://www.britannica.com/biography/Dale-Carnegie
About Dale Carnegie. Dale Carnegie Official Site. https://www.dalecarnegie.com/en/about-dale-carnegie
Dale Carnegie Biography. Biography.com. https://www.biography.com/authors-writers/dale-carnegie


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۲۱:۲۳

دیل کارنگی
نویسنده و مدرس توسعه فردی آمریکایی
دیل کارنگی.jpg
دیل کارنگی، حدود دهه ۱۹۳۰
زادروز۲۴ نوامبر ۱۸۸۸
مریویل، میزوری، ایالات متحده
درگذشت۱ نوامبر ۱۹۵۵ (۶۶ سال)
فارست هیلز، نیویورک، ایالات متحده
علت مرگبیماری هوجکین و نارسایی کلیه
آرامگاهقبرستان بلتون، میزوری
محل زندگیمریویل • وارنسبرگ • نیویورک
ملیتآمریکایی
تبارآمریکایی (اسکاتلندی-ایرلندی تبار)
تابعیتآمریکایی
تحصیلاتکالج معلمان ایالتی وارنسبرگ (۱۹۰۸)
از دانشگاهکالج معلمان ایالتی میزوری (اکنون دانشگاه مرکزی میزوری)
پیشهنویسنده، مدرس سخنرانی عمومی، مربی توسعه فردی
سال‌های فعالیت۱۹۱۲–۱۹۵۵
نهادموسسه دیل کارنگی
شناخته‌شده برایکتاب آیین دوست‌یابی (How to Win Friends and Influence People)، دوره‌های سخنرانی عمومی و توسعه فردی
نقش‌های برجستهبنیان‌گذار موسسه دیل کارنگی، پیشگام ژانر خودیاری

دیل کارنگی با نام کامل دیل هاربیسون کارنگی (۲۴ نوامبر ۱۸۸۸ – ۱ نوامبر ۱۹۵۵)، نویسنده، مدرس و پیشگام آمریکایی در زمینه توسعه فردی، سخنرانی عمومی و روابط انسانی بود. او با کتاب پرفروش آیین دوست‌یابی (How to Win Friends and Influence People, ۱۹۳۶) – که بیش از ۳۰ میلیون نسخه فروخته و به ده‌ها زبان ترجمه شده – به شهرت جهانی رسید. کارنگی دوره‌های آموزشی در سخنرانی عمومی و خودبهبود را از ۱۹۱۲ آغاز کرد و موسسه دیل کارنگی را بنیان گذاشت که امروز در بیش از ۹۰ کشور فعالیت دارد. کارنگی از کودکی فقیرانه در مزرعه میزوری برخاست، فروشنده شد و سپس به مدرس تبدیل گردید. او اصول عملی برای موفقیت در روابط شخصی و حرفه‌ای ارائه داد: علاقه واقعی به دیگران نشان دادن، لبخند زدن، نام افراد را به یاد سپردن و از انتقاد پرهیز کردن. کتاب‌های دیگر او مانند چگونه نگرانی را متوقف کنیم و زندگی را آغاز کنیم (How to Stop Worrying and Start Living, ۱۹۴۸) و لینکلن ناشناخته (Lincoln the Unknown, ۱۹۳۲) نیز پرفروش شدند. کارنگی با تمرکز بر روان‌شناسی عملی و داستان‌های واقعی، میلیون‌ها نفر را در دوران رکود بزرگ و پس از آن الهام بخشید. او سخنرانی عمومی را از ترس به مهارت تبدیل کرد و اصولش در فروش، رهبری و ارتباطات شخصی کاربرد یافت. موسسه‌اش دوره‌های معروف "دیل کارنگی" را ارائه می‌دهد که وارن بافت آن را "تغییردهنده زندگی" نامید.

کارنگی با زندگی ساده، موفق و تعهد به آموزش، نماد خودبهبودی است. او از فقر به موفقیت رسید و به دیگران آموخت چگونه روابط بهتر بسازند و اعتماد به نفس کسب کنند. میراث کارنگی در کتاب‌های پرفروش، موسسه جهانی و تأثیر بر فرهنگ خودیاری زنده است؛ مردی که با اصول ساده، زندگی میلیون‌ها نفر را تغییر داد و ژانر توسعه فردی را شکل بخشید. کارنگی نه تنها نویسنده، بلکه مربی نسل‌ها بود که ترس از سخنرانی را شکست و روابط انسانی را بهبود بخشید. از مزرعه میزوری تا نیویورک، داستان او الهام‌بخش است: موفقیت از تغییر رفتار خود آغاز می‌شود.[۱][۲][۳][۴]

زندگی اولیه و ورود به حرفه آموزشی (۱۸۸۸–۱۹۱۲)

دیل کارنگی در ۲۴ نوامبر ۱۸۸۸ در مزرعه‌ای فقیر در مریویل، میزوری متولد شد. خانواده‌اش سخت‌کوش بود و کارنگی از کودکی کار مزرعه کرد. او در کالج معلمان ایالتی وارنسبرگ تحصیل کرد و در سخنرانی و مناظره استعداد نشان داد. پس از فارغ‌التحصیلی در ۱۹۰۸، کارنگی فروشنده شد: ابتدا دوره‌های مکاتبه‌ای، سپس برای شرکت آرمور (گوشت و صابون). او موفق بود، اما رویای بازیگری و نویسندگی داشت. در ۱۹۱۱ به نیویورک رفت و در آکادمی آمریکایی هنرهای دراماتیک تحصیل کرد، اما موفقیت نیافت.

در ۱۹۱۲، کارنگی به‌عنوان نقطه عطف زندگی‌اش دوره سخنرانی عمومی را در YMCA نیویورک آغاز کرد. او با روش‌های عملی (صحبت از تجربیات شخصی)، ترس از سخنرانی را شکست و دوره‌ها محبوب شد.[۲][۴][۱]

توسعه دوره‌های آموزشی و نخستین کتاب‌ها (۱۹۱۲–۱۹۳۰)

کارنگی دوره‌های سخنرانی عمومی را در YMCA گسترش داد و روش‌های عملی ابداع کرد: تمرین در برابر گروه، صحبت از تجربیات شخصی و تشویق مثبت. دوره‌ها محبوب شدند و کارنگی شعبه‌هایی در نیویورک، فیلادلفیا و بوستون باز کرد.

او کتاب سخنرانی عمومی و تأثیرگذاری بر مردم در کسب‌وکار (Public Speaking and Influencing Men in Business, ۱۹۲۶) را نوشت؛ کتابی که پایه دوره‌هایش بود. کارنگی با داستان‌های واقعی از افراد موفق (مانند آبراهام لینکلن)، اصول را توضیح داد.[۲][۴]

شاهکار آیین دوست‌یابی و شهرت جهانی (۱۹۳۶)

در ۱۹۳۶، کتاب آیین دوست‌یابی (How to Win Friends and Influence People) منتشر شد؛ کتابی که زندگی کارنگی را تغییر داد. کتاب اصول ساده‌ای ارائه داد:

علاقه واقعی به دیگران نشان دهید.

لبخند بزنید.

نام افراد را به یاد بسپارید.

شنونده خوب باشید.

از انتقاد پرهیز کنید و تحسین صادقانه کنید.

کتاب در رکود بزرگ منتشر شد و میلیون‌ها نفر را در روابط شخصی و حرفه‌ای کمک کرد. بیش از ۳۰ میلیون نسخه فروخت و به ۴۷ زبان ترجمه شد. کارنگی با داستان‌های واقعی از مدیران، فروشندگان و افراد عادی، اصول را قابل اجرا کرد.[۱][۲]

تأسیس موسسه دیل کارنگی و گسترش جهانی (۱۹۳۰–۱۹۵۵)

کارنگی موسسه دیل کارنگی را رسمی کرد و دوره‌ها را به شرکت‌ها (IBM، جنرال موتورز) برد. موسسه اصول روابط انسانی را در فروش، رهبری و مدیریت آموزش داد.

کارنگی کتاب چگونه نگرانی را متوقف کنیم و زندگی را آغاز کنیم (۱۹۴۸) را نوشت – راهنمایی برای مدیریت استرس با اصول مثبت‌اندیشی. او با روان‌شناسان همکاری کرد و دوره‌ها را علمی‌تر کرد.[۴][۲]

آخرین سال‌ها و فعالیت‌های نهایی (۱۹۴۸–۱۹۵۵)

در دهه ۱۹۵۰، کارنگی به اوج شهرت رسید. کتاب چگونه نگرانی را متوقف کنیم و زندگی را آغاز کنیم (۱۹۴۸) پرفروش شد و اصول مدیریت استرس را با داستان‌های واقعی آموزش داد: نگرانی را تحلیل کنید، بدترین حالت را بپذیرید و مثبت بیندیشید.

کارنگی با همسر دومش دوروتی (ازدواج ۱۹۴۴) زندگی آرام داشت و دو فرزند داشتند. او به سفرهای جهانی رفت، با رهبران کسب‌وکار دیدار کرد و موسسه را گسترش داد. کارنگی از سیاست دوری کرد، اما اصولش در فروش و رهبری کاربرد یافت.

در ۱۹۵۵، کارنگی به بیماری هوجکین مبتلا شد و در ۱ نوامبر در فارست هیلز نیویورک درگذشت. مراسم تشییع ساده بود و طبق وصیتش، خاکسترش در مریویل دفن شد.[۴][۲]

کتاب آیین زندگی - دیل کارنگی
کتاب آیین زندگی - دیل کارنگی

میراث دیل کارنگی و تأثیر بر جهان مدرن

میراث کارنگی عظیم است: کتاب آیین دوست‌یابی یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های غیر داستانی تاریخ است و اصولش در کسب‌وکار، آموزش و روان‌شناسی کاربرد دارد. موسسه دیل کارنگی امروز در ۹۰ کشور دوره برگزار می‌کند و میلیون‌ها نفر آموزش دیده‌اند. کارنگی پیشگام ژانر خودیاری بود و بر نویسندگانی مانند استفن کاوی، ناپلئون هیل و تونی رابینز تأثیر گذاشت. وارن بافت دوره کارنگی را "بهترین سرمایه‌گذاری زندگی‌اش" نامید. اصول او – تمرکز بر دیگران، مثبت‌اندیشی و ارتباطات – در فرهنگ آمریکایی و جهانی ریشه دوانده. انتقادها شامل ساده‌سازی روابط انسانی و تمرکز بیش از حد بر موفقیت فردی است، اما کارنگی میلیون‌ها نفر را از ترس سخنرانی و انزوا نجات داد. او از فقر به موفقیت رسید و به دیگران آموخت چگونه زندگی بهتر بسازند – میراثی که در کتاب‌ها، دوره‌ها و میلیون‌ها زندگی تغییر یافته زنده است.[۱][۲][۴]

منابع

"Dale Carnegie." Encyclopædia Britannica. https://www.britannica.com/biography/Dale-Carnegie About Dale Carnegie. Dale Carnegie Official Site. https://www.dalecarnegie.com/en/about-dale-carnegie Dale Carnegie Biography. Biography.com. https://www.biography.com/authors-writers/dale-carnegie

پانویس