کاربر:Hossein/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء یک مجموعه نظامی از زیر مجموعه‌های سپاه پاسداران است که یک سال پس از پایان جنگ، یعنی در سال ١٣٦٨ پس از مرگ [[روح‌الله خمینی|خمینی]] و با دستور [[علی خامنه‌ای]] تشکیل شد. قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء به‌مثابه بازوی اقتصادی سپاه، اصلی‌ترین یا یکی از بزرگترین نهادهای اقتصادی جمهوری اسلامی به شمار می‌رود که در بسیاری مواقع تحت عنوان «بخش خصوصی» و با استفاده از نام‌های پوششی، در اقتصاد ایران گسترش یافته است. قرارگاه خاتم الانبیاء در فعالیت‌های اقتصادی خود به هیچ‌نهاد دولتی پاسخگو نیست و مستقلا عمل می‌کند. فرمانده خاتم‌الانبیا از سوی فرمانده کل سپاه تعیین می‌شود.<ref>14 نکته مهم در مورد قرارگاه خاتم [https://www.farsnews.com/news/13960514001082/۱۴-نکته-مهم-در-خصوص-فعالیت%E2%80%8Cهای-اقتصادی-قرارگاه-خاتم-الانبیاء-ص- الانبیاء]</ref> در بخش «درباره ما» سایت قرارگاه خاتم، به تشکیل این قرارگاه در سال ٦٨ اشاره شده و نوشته شده است: «سپاه رسالت و تکلیف دیگری بر دوش خود احساس کرد و بر مبنای اصل ١٤٧ قانون اساسی و در راستای اوامر رهبر معظم انقلاب مبنی بر مشارکت در امر بازسازی کشور، بخشی از منابع و توان سازندگی خود را وارد عرصه سازندگی میهن اسلامی با عنوان قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا (ص) کرد». | |||
قرارگاه سازندگی | |||
این قرارگاه از بین مشمولان بسیجی فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی و بالاتر برای خدمت سربازی در پروژه‌ها و کارگاه‌ها در هر دوره اعزام، طبق ضوابط سپاه، جذب می‌کند<ref name=":0" /> | این قرارگاه از بین مشمولان بسیجی فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی و بالاتر برای خدمت سربازی در پروژه‌ها و کارگاه‌ها در هر دوره اعزام، طبق ضوابط سپاه، جذب می‌کند.<ref name=":0" /> قرارگاه سازندگی قائم، قرارگاه سازندگی نوح، قرارگاه سازندگی کربلا و قرارگاه سازندگی کوثر به عنوان زیرمجموعه های قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء به حساب می آیند. قرارگاه خاتم با دستکم پنج‌هزار شرکت و پیمانکار کار می‌کند. در وبگاه سایت قرارگاه خاتم‌الانبیا همچنین نسبت به «گسترش و توسعه و حمایت از کشورهای مسلمان، همسایه و دوست در قالب صدور خدمات فنی و مهندسی» اعلام آمادگی شده است<ref name=":0">همه چیز در باره قرارگاه خاتم [https://www.isna.ir/news/95101106333/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%A1-%D8%B3%D9%BE%D8%A7%D9%87 الانبیاء] سپاه</ref> که از جمله ابزار جمهوری اسلامی برای دخالت و تسلط در امور دیگر کشورها است. | ||
قرارگاه سازندگی قائم، قرارگاه سازندگی نوح، قرارگاه سازندگی | |||
== حوزه فعالیت قرارگاه خاتم‌الانبیا == | == حوزه فعالیت قرارگاه خاتم‌الانبیا == | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۲: | ||
۳.محرومیت زدایی | ۳.محرومیت زدایی | ||
به | به بیان دیگر قرارگاه خاتم در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی ،عمران ،صنعت و معدن پروزه‌های سدسازی انتقال آب و نیرو و راه‌سازی فعالیت دارد. این فعالیتها در مجموعه «نفت، گاز و پتروشیمی»، فعالیت‌هایی از جمله توسعه میادین، صنایع پالایشگاهی، مخازن ذخیره نفت و گاز و خطوط انتقال نفت و گاز و در شاخه عمران و صنعت» در زمینه‌هایی مانند ابنیه و سازه‌های ویژه، بنادر و سازه‌های دریایی، تونل و سازه‌های زیرزمینی، راه و راه‌آهن، سد و بند انحراف، خطوط انتقال آب، صنعت، معدن و صنایع معدنی و کانال و شبکه‌های آبیاری و زهکشی را شامل می‌شود. طبق گزارش خبرگزاری ایسنا قرارگاه خاتم‌الانبیا فعالیتش را محدود به یک زمینه نمی‌کند و تنها پروژه‌های بزرگ را در دست می‌گیرد؛ از پروژه اتوبان «صدر» در تهران گرفته تا فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی؛ از سد «گتوند» تا اتوبان «حرم تا حرم». سال ٩٠ به دستور فرمانده کل سپاه قرار بر این شد تا قرارگاه ''خاتم'' خودش را درگیر پروژه‌های کمتر از صد میلیارد تومان نکند.<ref name=":0" /> | ||
قلمرو فعالیت‌های قرارگاه خاتم‌الانبیا محدود به ایران نیست؛ آن‌طور که «محمدرضا یزدی» معاون حقوقی و امور مجلس سپاه، سال ١٣٩٠ به خبرآنلاین گفته بود: «قرارگاه براساس توانمندی‌های خود در کشورهایی که معرفی می‌شدند، اقدام به انعقاد قراردادهایی می‌کرد» | قلمرو فعالیت‌های قرارگاه خاتم‌الانبیا محدود به ایران نیست؛ آن‌طور که «محمدرضا یزدی» معاون حقوقی و امور مجلس سپاه، سال ١٣٩٠ به خبرآنلاین گفته بود: «قرارگاه براساس توانمندی‌های خود در کشورهایی که معرفی می‌شدند، اقدام به انعقاد قراردادهایی می‌کرد». به گفته «یزدی»، بسیاری از این کشورها هنوز نتوانسته‌اند به تعهدات خود عمل کنند و به دولت و قرارگاه ''خاتم'' بدهکارند؛ ولی این قرارگاه بخش عمده‌ای از تعهدات خود را در کشورهای طرف قرارداد به نتیجه رسانده و آنها نیز راضی هستند. از جمله این کشورها لبنان و سوریه هستند. | ||
== | == گسترش قرارگاه خاتم‌الانبیا == | ||
سال ١٣٩٣ پاسدار «عبادالله عبداللهی»، فرمانده خاتم الانبیا از همکاری ۵ هزار شرکت پیمانکار بخش خصوصی با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا خبر داد و افزود: «قرارگاه سازندگی ۱۳۵ هزار نفر نیرو دارد که از این بین تنها ۲هزار و ۵۶۰ نفر نیروی رسمی هستند و بقیه را نیروهای مردمی تشکیل می‌دهند. گزارش فارس می‌افزاید که این ۱۳۵ هزار نفر کسانی هستند که به صورت مستقیم مشغول به کار هستند ولی بیش از ۵۰۰ هزار نفر در حوزه‌هایی مثل پشتیبانی، تدارکات و غیره به صورت غیر مستقیم درگیر کار با قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء می‌باشند»<ref name=":1">خبرگزاری فارس چه تعداد پاسدار در قرارگاه سازندگی خاتم مشغول به کار [https://www.farsnews.com/news/13930714000720/%DA%86%D9%87-%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85-%D9%8 هستند]</ref> «٣٥ هزار نفر از ١٣٥ هزار نیرو، در سطح مهندس، فوق‌لیسانس و دکترا هستند و بقیه نیروها نیز به لحاظ فنی ماهر و باتجربه محسوب می‌شوند». اما «علی لاریجانی»، رئیس مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۵ در جریان بازدید از نمایشگاه قرارگاه خاتم، تعداد افرادی را که به‌طور مستقیم در پروژه‌های قرارگاه مشغول کار هستند، حدود ١٦٠هزار نفر اعلام کرد. این آمار در سال ۹۶ در گزارش دیگری از فارس دستخوش تغییر می‌شود و رقم ۱۳۵ هزار شاغل مستقیم به ۲۰۰ هزار نفر افزایش می‌یابد. در همین گزارش عنوان می‌شود که حقوق بگیران قرارگاه ۵۰ هزار نفر هستند که می‌تواند به این معنی باشد که ۱۵۰ هزار نفر باقی مانده از شرکتهای تابعه یعنی همان «بخش خصوصی» حقوق خود را دریافت می‌کنند. طرفه آنکه در انتهای این گزارش فارس نوشته شده است که «قرارگاه خاتم الانبیاء ۱۷۰ هزار نیروی انسانی دارد<ref>خبرگزاری فارس - ۱۴ نکته همه در خصوص فعالیت‌های اقتصادی قرارگاه خاتم [https://www.farsnews.com/news/13960514001082/%DB%B1%DB%B4-%D9%86%DA%A9%D8%AA%D9%87-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%82%D الانبیاء]</ref><ref>بعضی ناظران عنوان می‌کنند این اختلاف آماری حاکی از آن است که به هر دلیل قرارگاه خاتم الانبیاء از ارائه آمار دقیق پرهیز می‌کند</ref> | سال ١٣٩٣ پاسدار «عبادالله عبداللهی»، فرمانده خاتم الانبیا از همکاری ۵ هزار شرکت پیمانکار بخش خصوصی با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا خبر داد و افزود: «قرارگاه سازندگی ۱۳۵ هزار نفر نیرو دارد که از این بین تنها ۲هزار و ۵۶۰ نفر نیروی رسمی هستند و بقیه را نیروهای مردمی تشکیل می‌دهند. گزارش فارس می‌افزاید که این ۱۳۵ هزار نفر کسانی هستند که به صورت مستقیم مشغول به کار هستند ولی بیش از ۵۰۰ هزار نفر در حوزه‌هایی مثل پشتیبانی، تدارکات و غیره به صورت غیر مستقیم درگیر کار با قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء می‌باشند»<ref name=":1">خبرگزاری فارس چه تعداد پاسدار در قرارگاه سازندگی خاتم مشغول به کار [https://www.farsnews.com/news/13930714000720/%DA%86%D9%87-%D8%AA%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D8%AA%D9%85-%D9%8 هستند]</ref> «٣٥ هزار نفر از ١٣٥ هزار نیرو، در سطح مهندس، فوق‌لیسانس و دکترا هستند و بقیه نیروها نیز به لحاظ فنی ماهر و باتجربه محسوب می‌شوند». اما «علی لاریجانی»، رئیس مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۵ در جریان بازدید از نمایشگاه قرارگاه خاتم، تعداد افرادی را که به‌طور مستقیم در پروژه‌های قرارگاه مشغول کار هستند، حدود ١٦٠هزار نفر اعلام کرد. این آمار در سال ۹۶ در گزارش دیگری از فارس دستخوش تغییر می‌شود و رقم ۱۳۵ هزار شاغل مستقیم به ۲۰۰ هزار نفر افزایش می‌یابد. در همین گزارش عنوان می‌شود که حقوق بگیران قرارگاه ۵۰ هزار نفر هستند که می‌تواند به این معنی باشد که ۱۵۰ هزار نفر باقی مانده از شرکتهای تابعه یعنی همان «بخش خصوصی» حقوق خود را دریافت می‌کنند. طرفه آنکه در انتهای این گزارش فارس نوشته شده است که «قرارگاه خاتم الانبیاء ۱۷۰ هزار نیروی انسانی دارد<ref>خبرگزاری فارس - ۱۴ نکته همه در خصوص فعالیت‌های اقتصادی قرارگاه خاتم [https://www.farsnews.com/news/13960514001082/%DB%B1%DB%B4-%D9%86%DA%A9%D8%AA%D9%87-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D8%B5%D9%88%D8%B5-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%82%D الانبیاء]</ref><ref>بعضی ناظران عنوان می‌کنند این اختلاف آماری حاکی از آن است که به هر دلیل قرارگاه خاتم الانبیاء از ارائه آمار دقیق پرهیز می‌کند</ref> | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۲: | ||
=== شرکتهای همکار قرارگاه خاتم الانبیاء === | === شرکتهای همکار قرارگاه خاتم الانبیاء === | ||
پاسدار عبادالله عبداللهی در مهر ۹۳ از «همکاری ۵ هزار شرکت پیمانکار بخش خصوصی با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء» خبر داد<ref name=":1" /> اما دو ماه بعد فرمانده کل سپاه گفت شمار «شرکتهای بخش خصوصی که هم‌اکنون» «در قرارگاه سازندگی با سپاه کار می‌کنند» «به بیش از چهار هزار شرکت می‌رسد<ref>روزنامه مشرق - سازندگی با فعالیت اقتصادی متفاوت [https://www.mashreghnews.ir/news/371809/%d8%b3%d8%a7%d8%b2%d9%86%d8%af%da%af%db%8c-%d8%a8%d8%a7-%d9%81%d8%b9%d8%a7%d9%84%db%8c%d8%aa-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af%db%8c-%d9%85%d8%aa%d9%81%d8%a7%d9%88%d8%aa-%d8%a7%d8%b3%d8%aa-%d8%b3%d9%be%d8%a7%d9%8 است]</ref> | پاسدار عبادالله عبداللهی در مهر ۹۳ از «همکاری ۵ هزار شرکت پیمانکار بخش خصوصی با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء» خبر داد<ref name=":1" /> اما دو ماه بعد فرمانده کل سپاه گفت شمار «شرکتهای بخش خصوصی که هم‌اکنون» «در قرارگاه سازندگی با سپاه کار می‌کنند» «به بیش از چهار هزار شرکت می‌رسد.<ref>روزنامه مشرق - سازندگی با فعالیت اقتصادی متفاوت [https://www.mashreghnews.ir/news/371809/%d8%b3%d8%a7%d8%b2%d9%86%d8%af%da%af%db%8c-%d8%a8%d8%a7-%d9%81%d8%b9%d8%a7%d9%84%db%8c%d8%aa-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af%db%8c-%d9%85%d8%aa%d9%81%d8%a7%d9%88%d8%aa-%d8%a7%d8%b3%d8%aa-%d8%b3%d9%be%d8%a7%d9%8 است]</ref> پاسدار عبادالله عبدالهی فرمانده وقت قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء در زمستان ۹۶ نیز در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری تلویزیون اعلام کرد: «۴- ۵ هزار پیمانکار با قرارگاه خاتم‌الانبیاء همکاری دارند.<ref>ایران آزادی - واقعیت واگذاری بنگاه‌های اقتصادی نیروهای مسلح [https://fa.iranfreedom.org/%D9%88%D8%A7%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B3/]</ref> | ||
== فرماندهان قرارگاه خاتم‌الانبیا == | == فرماندهان قرارگاه خاتم‌الانبیا == | ||
به لحاظ چارت تشکیلاتی فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا جانشین فرمانده کل سپاه است و از این نظر فرمانده کل این قرارگاه همان فرمانده کل سپاه پاسداران است. این فرماندهان به ترتیب زیر بوده‌اند. | به لحاظ چارت تشکیلاتی فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا جانشین فرمانده کل سپاه است و از این نظر فرمانده کل این قرارگاه همان فرمانده کل سپاه پاسداران است. این فرماندهان به ترتیب زیر بوده‌اند. | ||
* محمد ستاری وفایی: ستاری بعنوان اولین فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا از ۶۸ تا سال ۱۳۷۳ فرمانده قرارگاه بود. وی دوباره از سال ۷۶ تا ۸۵ فرمانده قرارگاه شد.[۳] او بعدها سال ١٣٨٦ در دولت احمدی‌نژاد مشاور او شد و سال ١٣٨٩ در ماجرای عزل ١٤ مشاور از طرف احمدی‌نژاد، او هم برکنار شد.<ref name=":0" /> | |||
محمد ستاری وفایی: ستاری بعنوان اولین فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا از ۶۸ تا سال ۱۳۷۳ فرمانده قرارگاه بود. وی دوباره از سال ۷۶ تا ۸۵ فرمانده قرارگاه شد.[۳] او بعدها سال ١٣٨٦ در دولت احمدی‌نژاد مشاور او شد و سال ١٣٨٩ در ماجرای عزل ١٤ مشاور از طرف احمدی‌نژاد، او هم برکنار شد.<ref name=":0" /> | |||
محمدباقر قالیباف: وی در سال ۱۳۷۳ توسط محسن رضایی فرمانده وقت سپاه به‌عنوان فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا منصوب شد. | محمدباقر قالیباف: وی در سال ۱۳۷۳ توسط محسن رضایی فرمانده وقت سپاه به‌عنوان فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا منصوب شد. | ||
* حسن دانایی‌فر: مدت فرماندهی وی یک سال، در سال ۱۳۷۶ بوده است. | |||
* عبدالرضا عابد: وی که در خارج از کشور بسر می‌برد و همزمان با پیروزی انقلاب ضد سلطنتی به ایران بازگشت مدتی در قرارگاه کربلا حضور داشت و بعد به قرارگاه خاتم‌الانبیا منتقل و در سال ۸۵ به این سمت منصوب شد و نزدیک به دو سال فرمانده قرارگاه بود. او بعدها قائم‌مقام سازمان اوقاف و امور خیریه شده است. | |||
* رستم قاسمی: او پیش از این فرمانده قرارگاه سازندگی نوح از مجموعه قرارگاههای تحت پوشش قرارگاه خاتم‌الانبیا بود وسپس تا سال ۱۳۹۰ و انتصاب به وزرات نفت این سمت را عهده‌دار بود. | |||
* ابوالقاسم مظفری شمس: او چند ماه از مرداد ۱۳۹۰ تا اسفند ماه ۱۳۹۱ فرمانده این قرارگاه شد. | |||
* عبادالله عبداللهی: او که از مدیران مؤثر سپاه در راه‌اندازی قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا شمرده می‌شود در اسفند ۱۳۹۳ این سمت را برعهده گرفت. او پیش از این فرماندهی قرب کربلا را بر عهده داشته است. | |||
سعید محمد اسلامی: او که مدیرعامل شرکت «سپاسد» بود در مهرماه ۱۳۹۷ فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا شد. | * سعید محمد اسلامی: او که مدیرعامل شرکت «سپاسد» بود در مهرماه ۱۳۹۷ فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا شد. | ||
== چگونگی شکل‌گیری | == چگونگی شکل‌گیری قرارگاه خاتم‌الانبیاء == | ||
پاسدار جعفری فرمانده کل سپاه در مورد امکاناتی که در پایان جنگ در دست سپاه مانده بود گفت: | |||
«بیش از ۱۰ گروه مهندسی با هزاران دستگاه و ماشین‌آلات که در طول جنگ تهیه شده بود در اختیار سپاه قرار داشت. سپاه با چنین امکاناتی وارد عرصه اقتصادی کشور شد.»<ref>روزنامه مشرق ۲۵ آذر ۹۳</ref> | |||
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، جمهوری اسلامی همراه با موج جدید اقتصاد دولتی به سمت خصوصی سازی حرکت کرد و در این رابطه این اجازه را به سپاه داد تا نقش «بخش خصوصی» بلامنازع را برعهده بگیرد. به این ترتیب سپاه در نقش«بخش خصوصی» کنترل اموال خارج شده از دست بخش دولتی را به دست گرفت. اما این بخش خصوصی نمی‌توانست کارایی لازم را داشته باشد مگر آنکه یک کانون و بنگاه محوری اقتصادی در میان باشد؛ قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء همین نقش را برعهده گرفت. | پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، جمهوری اسلامی همراه با موج جدید اقتصاد دولتی به سمت خصوصی سازی حرکت کرد و در این رابطه این اجازه را به سپاه داد تا نقش «بخش خصوصی» بلامنازع را برعهده بگیرد. به این ترتیب سپاه در نقش«بخش خصوصی» کنترل اموال خارج شده از دست بخش دولتی را به دست گرفت. اما این بخش خصوصی نمی‌توانست کارایی لازم را داشته باشد مگر آنکه یک کانون و بنگاه محوری اقتصادی در میان باشد؛ قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء همین نقش را برعهده گرفت. | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۹۵: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
<references /> | <references /> | ||