شاهنشاهی هخامنشی: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۵۷: خط ۵۷:
که پیکر مرا پوشانده‌است))<ref name=":0" />
که پیکر مرا پوشانده‌است))<ref name=":0" />


== شاهان هخامنشی ==
== شاهان هخامنشی بعد از کورش بزرگ ==
=== کورش کبیر ===
=== کمبوجیه (۵۳۰ تا ۵۲۲ پیش از میلاد) ===
=== کمبوجیه (۵۳۰ تا ۵۲۲ پیش از میلاد) ===
کمبوجیه پسر کورش بود و کار نیمه تمام پدر یعنی حمله به مصر را انجام داد و بدین ترتیب مصر و شمال آفریقا در سال ۵۲۵ پیش از میلاد توسط هخامنشیان فتح شد.
کمبوجیه پسر کورش بود و کار نیمه تمام پدر یعنی حمله به مصر را انجام داد و بدین ترتیب مصر و شمال آفریقا در سال ۵۲۵ پیش از میلاد توسط هخامنشیان فتح شد.


کمبوجیه در سال ۵۲۱ پیش از میلاد در گذشت. او با دو خواهر خود آتوسا و روشنک عروسی کرد. کمبوجیه پیش از حمله به مصر برادر خود بردیا را کشت و هنگامی که او برای جنگ به مصر رفته بود، شخصی به نام گئومات خود را بردیا نامید و ادعای شاهی کرد. کمبوجیه مجبور به بازگشت به ایران شد ولی در بین راه ظاهراً بر اثر یک حادثه اسب سواری جان سپرد.
کمبوجیه در سال ۵۲۱ پیش از میلاد در گذشت. او با دو خواهر خود آتوسا و روشنک ازدواج کرد. کمبوجیه پیش از حمله به مصر برادر خود بردیا را کشت و هنگامی که او برای جنگ به مصر رفته بود، شخصی به نام گئومات خود را بردیا نامید و ادعای شاهی کرد. کمبوجیه مجبور به بازگشت به ایران شد ولی در بین راه ظاهراً بر اثر یک حادثه اسب‌سواری جان سپرد.


پیش از هخامنشیان در سلسه طولانی مدت ایلامیان، به ندرت به کشتار فامیلی در خانواده‌های شاهی برمی‌خوریم. کمبوجیه با برادرکشی خود، راه را برای دیگر شاهان هموار کرد. پس از او در همه دوره‌های تاریخی ایران، شکنجه و کشتار خانواده شاهی توسط شاه مرسوم بود.<ref>ایران اطلس - [https://iranatlas.info/parseh/kambujie.htm کمبوجیه]</ref>
پیش از هخامنشیان در سلسه طولانی مدت ایلامیان، به ندرت به کشتار فامیلی در خانواده‌های شاهی برمی‌خوریم. کمبوجیه با برادرکشی خود، راه را برای دیگر شاهان هموار کرد. پس از او در همه دوره‌های تاریخی ایران، شکنجه و کشتار خانواده شاهی توسط شاه مرسوم شد.<ref>ایران اطلس - [https://iranatlas.info/parseh/kambujie.htm کمبوجیه]</ref>


=== گئومات یا بردیای دروغین (۵۲۲ پیش از میلاد) ===
=== گئومات یا بردیای دروغین (۵۲۲ پیش از میلاد) ===
خط ۷۱: خط ۷۰:
سلطنت داریوش از ۵۲۱ پیش از میلاد تا ۴۸۶ پیش از میلاد ادامه یافت. او فرزند گشتاسپ فرزند آرشام فرزند آریا رمنه بود. آریا رمنه نیز با فاصله پنج نسل به هخامنش می‌رسد.
سلطنت داریوش از ۵۲۱ پیش از میلاد تا ۴۸۶ پیش از میلاد ادامه یافت. او فرزند گشتاسپ فرزند آرشام فرزند آریا رمنه بود. آریا رمنه نیز با فاصله پنج نسل به هخامنش می‌رسد.


داریوش یکی از سرداران کمبوجیه بود. پس از اینکه بردیای دروغین به شاهی رسید، داریوش به همراه شش نفر از بزرگان پارسی تصمیم به بر کناری بردیای دروغین گرفتند. پس از هفت ماه پادشاهی بردیای دروغین، داریوش و همراهانش بر او غلبه کردند و او را کشتند و این جمعیت ۷ نفره داریوش را به شاهی برگزید.[[پرونده:کتیبه بیستون که در آن داریوش بزرگ اقداماتش را شرح داده است.jpg|بندانگشتی|کتیبه بیستون که در آن داریوش بزرگ اقداماتش را شرح داده‌است]]در این زمان او به مدت یک سال به جنگهای داخلی درون سرزمینی که کورش فتح کرده بود پرداخت و حکومتی را که کورش پدیدآورده بود، استحکام بخشید. او بر همه شورشهای محلی درون سرزمین نوپای هخامنشی غلبه کرد.
داریوش یکی از سرداران کمبوجیه بود. پس از اینکه بردیای دروغین به شاهی رسید، داریوش به همراه شش نفر از بزرگان پارسی تصمیم به برکناری بردیای دروغین گرفتند. پس از هفت ماه پادشاهی بردیای دروغین، داریوش و همراهانش بر او غلبه کردند و او را کشتند و این جمعیت ۷ نفره داریوش را به شاهی برگزید.[[پرونده:کتیبه بیستون که در آن داریوش بزرگ اقداماتش را شرح داده است.jpg|بندانگشتی|کتیبه بیستون که در آن داریوش بزرگ اقداماتش را شرح داده‌است]]در این زمان او به مدت یک سال به جنگهای داخلی درون سرزمینی که کورش فتح کرده بود پرداخت و حکومتی را که کورش پدیدآورده بود، استحکام بخشید. او بر همه شورشهای محلی درون سرزمین نوپای هخامنشی غلبه کرد.


پس از آن به جنگهای خارج سرزمین خود پرداخت. ابتدا با سکاها جنگید. آنها مرتب از سپاه داریوش فرار می‌کردند و سپاه هخامنشی را به دنبال خود می‌کشاندند. تا اینکه داریوش از ترس قحطی و به خاطر بی نتیجگی جنگ به ایران بازگشت. هر چند داریوش بر آنها پیروز نشد ولی برای همیشه آنها را از حمله به مرزهای ایران منصرف کرد. داریوش هند را فتح کرد، از سند گذشت و به ثروت هندوها دست یافت. او جنگهای ناموفقی هم با جزایر یونانی داشت.
پس از آن به جنگهای خارج سرزمین خود پرداخت. ابتدا با سکاها جنگید. آنها مرتب از سپاه داریوش فرار می‌کردند و سپاه هخامنشی را به دنبال خود می‌کشاندند. تا اینکه داریوش از ترس قحطی و به خاطر بی نتیجگی جنگ به ایران بازگشت. هر چند داریوش بر آنها پیروز نشد ولی برای همیشه آنها را از حمله به مرزهای ایران منصرف کرد. داریوش هند را فتح کرد، از سند گذشت و به ثروت هندوها دست یافت. او جنگهای ناموفقی هم با جزایر یونانی داشت.
خط ۷۸: خط ۷۷:


=== خشیارشا (۴۸۶ تا ۴۶۵ پیش از میلاد) ===
=== خشیارشا (۴۸۶ تا ۴۶۵ پیش از میلاد) ===
او پسر داریوش بود. در ابتدای دوران حکومت خود شورش مصر و بابل را فرونشاند. او در سال ۴۸۰پ م به یونان حمله کرد و آتن را تصرف کرد ولی در اواخر جنگ مجبور به بازگشت به ایران شد و سپاه خود را به یکی از سردارانش سپرد. سرانجام جنگ به نفع یونانیان به پایان رسید، یعنی سپاه ایران نتوانست آنها را زیر سلطه درآورد. خشیارشا بیست سال حکومت کرد و در سال چهار صد و شصت وپنج کشته شد. او در تخت جمشید به تقلید از پدر کاخهایی بنا کرد و کارهای ساختمانی داریوش را ادامه داد. این شاه هخامنشی در آثار مکتوب تاریخی غربی چهره خوبی ندارد و او را شیطان صفت تصویر کرده‌اند. البته با توجه به سابقه دروغ پردازی تاریخ نویسان یونانی می‌توان این تصویر سازی را ناشی از حمله خشیارشا به یونان و فتح آتن دانست.<ref>ایران اطلس - [https://iranatlas.info/parseh/khashiarsha1.htm خشایارشا]</ref>
او پسر داریوش بود. در ابتدای دوران حکومت خود شورش مصر و بابل را فرونشاند. او در سال ۴۸۰ پیش از میلاد به یونان حمله کرد و آتن را تصرف کرد ولی در اواخر جنگ مجبور به بازگشت به ایران شد و سپاه خود را به یکی از سردارانش سپرد. سرانجام جنگ به نفع یونانیان به پایان رسید، یعنی سپاه ایران نتوانست آنها را زیر سلطه درآورد. خشیارشا بیست سال حکومت کرد و در سال چهار صد و شصت وپنج کشته شد. او در تخت جمشید به تقلید از پدر کاخهایی بنا کرد و کارهای ساختمانی داریوش را ادامه داد. این شاه هخامنشی در آثار مکتوب تاریخی غربی چهره خوبی ندارد و او را شیطان صفت تصویر کرده‌اند. البته با توجه به سابقه دروغ پردازی تاریخ نویسان یونانی می‌توان این تصویر سازی را ناشی از حمله خشیارشا به یونان و فتح آتن دانست.<ref>ایران اطلس - [https://iranatlas.info/parseh/khashiarsha1.htm خشایارشا]</ref>


=== اردشیر یکم (۴۶۵ تا ۴۲۳ پیش از میلاد) ===
=== اردشیر یکم (۴۶۵ تا ۴۲۳ پیش از میلاد) ===
۱٬۰۴۴

ویرایش