اپوزیسیون: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «جایگزین=اپوزیسیون چیست؟|بندانگشتی|اپوزیسیون چیست؟ '''ا...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
'''اپوزیسیون'''، (فرانسه: Opposition) به سازمان‌ها یا گروه‌هایی گفته می‌شود که مخالفت تمامیت نظام حاکم یا سیاست‌های آن هستند و برای اصلاح یا تغییر حاکمیت مبارزه می‌کنند. | '''اپوزیسیون'''، (فرانسه: Opposition) به سازمان‌ها یا گروه‌هایی گفته می‌شود که مخالفت تمامیت نظام حاکم یا سیاست‌های آن هستند و برای اصلاح یا تغییر حاکمیت مبارزه می‌کنند. | ||
اپوزیسیون در کشورهای دموکراتیک به حزب یا گروهی گفته می‌شود که در مقابل جریان حاکم قرار دارد و با آن مخالف است. در این کشورها اپوزیسیون، فعالیت‌های خود را به‌طور قانونی دنبال می‌کند تا بتواند در انتخابات به اکثریت آرا دست پیدا کند. به این ترتیب همه‌ی | اپوزیسیون در کشورهای دموکراتیک به حزب یا گروهی گفته می‌شود که در مقابل جریان حاکم قرار دارد و با آن مخالف است. در این کشورها اپوزیسیون، فعالیت‌های خود را به‌طور قانونی دنبال می‌کند تا بتواند در انتخابات به اکثریت آرا دست پیدا کند. به این ترتیب همه‌ی جریانات اپوزیسیون، مخالف اساس حکومت و خواهان سرنگونی نیستند، هر چند در ادبیات عمومی این واژه اغلب به جریانات برانداز یا سرنگون کننده اطلاق می‌شود. | ||
در حکومت‌های دیکتاتوری و غیر دمکراتیک، اپوزیسیون، گروه یا سازمانی است که در صدد براندازی و سرنگونی نظام حاکم است. اپوزیسیون در دانش سیاسی دارای ویژگی‌ّهایی است. در صورتی که جریانی فاقد این ویژگی‌ّها باشد نمی‌توان آن‌را اپوزیسیون نامید. اپوزیسیون به جریانی گفته می‌شود که دارای رهبری مشخص، برنامه‌های سیاسی و توان بسیج نیرویی است. یک نیروی اپوزیسیون در جریان رشد خود می‌تواند به جایگاه آلترناتیو دست یابد. تنها در این صورت است که یک جریان سیاسی قادر خواهد بود حرکت‌های اجتماعی را به سمت اهداف معین شده هدایت کند. | در حکومت‌های دیکتاتوری و غیر دمکراتیک، اپوزیسیون، گروه یا سازمانی است که در صدد براندازی و سرنگونی نظام حاکم است. اپوزیسیون در دانش سیاسی دارای ویژگی‌ّهایی است. در صورتی که جریانی فاقد این ویژگی‌ّها باشد نمی‌توان آن‌را اپوزیسیون نامید. اپوزیسیون به جریانی گفته می‌شود که دارای رهبری مشخص، برنامه‌های سیاسی و توان بسیج نیرویی است. یک نیروی اپوزیسیون در جریان رشد خود می‌تواند به جایگاه آلترناتیو دست یابد. تنها در این صورت است که یک جریان سیاسی قادر خواهد بود حرکت‌های اجتماعی را به سمت اهداف معین شده هدایت کند. | ||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
یک اپوزیسیون به ویژه زمانی که به سطح یک آلترناتیو بالغ شود باید ویژگی‌های مشخصی داشته باشد. برخی از این ویژگی‌ها چنین تعریف می‌شوند: | یک اپوزیسیون به ویژه زمانی که به سطح یک آلترناتیو بالغ شود باید ویژگی‌های مشخصی داشته باشد. برخی از این ویژگی‌ها چنین تعریف می‌شوند: | ||
# ساختار سازمانیِ استوار و توانمندی‌های سازمانی پایدار، هم در داخل کشور و هم در خارج از آن، این ویژگی یک اپوزیسیون را قادر می‌سازد که به عنوان موتوری برای تغییر عمل کند. | # ساختار سازمانیِ استوار و توانمندی‌های سازمانی پایدار، هم در داخل کشور و هم در خارج از آن، این ویژگی یک اپوزیسیون را قادر می‌سازد که به عنوان موتوری برای تغییر عمل کند. | ||
# رهبری خبره و ذیصلاح که قادر به برخورد با حاکمیت (در ایران | # رهبری خبره و ذیصلاح که قادر به برخورد با حاکمیت (در ایران استبداد مذهبی)، متحد کردن مردم و متمرکز کردن آن‌ها بر تغییر رژیم است. | ||
# یک برنامه صریح که نشان دهنده آرمان‌های مردم است و با معیارهای بین المللی انطباق دارد و با دیکتاتوری‌های پیشین متفاوت است. | # یک برنامه صریح که نشان دهنده آرمان‌های مردم است و با معیارهای بین المللی انطباق دارد و با دیکتاتوری‌های پیشین متفاوت است. | ||
# تحت پوشش قرار دادن گرایش‌های گوناگون سیاسی و ترویج حقوق قومیت های مختلف و اقلیت‌های مذهبی و برخوردار از حمایت طیف‌های مختلف در داخل و خارج کشور. | # تحت پوشش قرار دادن گرایش‌های گوناگون سیاسی و ترویج حقوق قومیت های مختلف و اقلیت‌های مذهبی و برخوردار از حمایت طیف‌های مختلف در داخل و خارج کشور. | ||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
# اثربخشی در تضعیف اقدامات و موقعیت های دیکتاتور و توانایی حمایت از مبارزات ضددولتی پیچیده مانند افشای فعالیت‌های سرکوب‌گرانه، سایت‌های نظامی یا هسته‌ای، شبکه‌های تروریستی و... | # اثربخشی در تضعیف اقدامات و موقعیت های دیکتاتور و توانایی حمایت از مبارزات ضددولتی پیچیده مانند افشای فعالیت‌های سرکوب‌گرانه، سایت‌های نظامی یا هسته‌ای، شبکه‌های تروریستی و... | ||
# شبکه نیرویی کافی و آماده که نقش محوری در سازماندهی اعتراضات داشته باشد. جدی‌گرفته شدن این نیرو توسط رژیم حاکم نشان‌دهنده‌ی مؤثر بودن فعالیت‌های اوست. | # شبکه نیرویی کافی و آماده که نقش محوری در سازماندهی اعتراضات داشته باشد. جدی‌گرفته شدن این نیرو توسط رژیم حاکم نشان‌دهنده‌ی مؤثر بودن فعالیت‌های اوست. | ||
# برخورداری از مشروعیت و پشتیبانی بین المللی، و توانایی تحقق فشار بین‌المللی علیه رژیم و حمایت از مردم | # برخورداری از مشروعیت و پشتیبانی بین المللی، و توانایی تحقق فشار بین‌المللی علیه رژیم و حمایت از مردم .<ref>واشنگتن تایمز: ایران - معرفی برنامه های آلترناتیو</ref> | ||
== اپوزیسیون در ایران == | == اپوزیسیون در ایران == | ||
| خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
در ایران، اپوزیسیون نقش عمده و مهمی در سقوط [[محمدرضا شاه پهلوی]] به عهده داشت. | در ایران، اپوزیسیون نقش عمده و مهمی در سقوط [[محمدرضا شاه پهلوی]] به عهده داشت. | ||
[[پرونده:تأثیرات جنبش اپوزیسیون بر جوانان.JPG|جایگزین=تأثیرات جنبش اپوزیسیون بر جوانان در انقلاب ضدسلطنتی|بندانگشتی|تأثیرات جنبش اپوزیسیون بر جوانان در انقلاب ضدسلطنتی]] | [[پرونده:تأثیرات جنبش اپوزیسیون بر جوانان.JPG|جایگزین=تأثیرات جنبش اپوزیسیون بر جوانان در انقلاب ضدسلطنتی|بندانگشتی|تأثیرات جنبش اپوزیسیون بر جوانان در انقلاب ضدسلطنتی]] | ||
در دوره محمدرضا شاه تبعیض، اختلاف طبقاتی، فقر و بیکاری مردم ایران موقعیت انقلابی برای شکل‌گیری اپوزیسیون فراهم بود. پس از سال ۱۳۴۲ که در تاریخ ایران به گورستان رفرمیزم شهرت دارد، مبارزه‌ی مسالمت‌آمیز و پارلمانتاریستی غیرممکن شد و جای خود را به مبارزه‌ی قهر‌آمیز داد. | در دوره محمدرضا شاه به دلیل تبعیض، اختلاف طبقاتی، فقر و بیکاری مردم ایران موقعیت انقلابی برای شکل‌گیری اپوزیسیون فراهم بود. پس از سال ۱۳۴۲ که در تاریخ ایران به گورستان رفرمیزم شهرت دارد، مبارزه‌ی مسالمت‌آمیز و پارلمانتاریستی غیرممکن شد و جای خود را به مبارزه‌ی قهر‌آمیز داد. | ||
دو اپوزیسیون برجسته در آن زمان سازمان [[سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران|چریک‌های فدایی خلق ایران]] و [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] بودند که با مشی مسلحانه تأسیس شدند. این دو جریان، مخالف نظام سلطنتی و به دنبال براندازی نظام پادشاهی بودند. | دو اپوزیسیون برجسته در آن زمان سازمان [[سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران|چریک‌های فدایی خلق ایران]] و [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] بودند که با مشی مسلحانه تأسیس شدند. این دو جریان، مخالف نظام سلطنتی و به دنبال براندازی نظام پادشاهی بودند. | ||
این دو سازمان انقلابی با انتخاب مبارزه مسلحانه و جنگ چریکی نقش عمده‌ای درصحنه سیاسی و اجتماعی ایران داشتند. بسیاری از رهبران و اعضاء این دو سازمان در مسیر سرنگونی نظام شاهنشاهی جان باختند و یا در زندان‌ها و شکنجه‌گاه‌ها به حبس‌های طولانی محکوم شدند. جلسات دادگاه رهبران و اعضای این دو سازمان به صورت فیلم یا فایل صوتی یا متن نوشتاری قابل استناد است. | این دو سازمان انقلابی با انتخاب مبارزه مسلحانه و جنگ چریکی شهری نقش عمده‌ای درصحنه سیاسی و اجتماعی ایران داشتند. بسیاری از رهبران و اعضاء این دو سازمان در مسیر سرنگونی نظام شاهنشاهی جان باختند و یا در زندان‌ها و شکنجه‌گاه‌ها به حبس‌های طولانی محکوم شدند. جلسات دادگاه رهبران و اعضای این دو سازمان به صورت فیلم یا فایل صوتی یا متن نوشتاری قابل استناد است. | ||
این دو سازمان چریکی در دوران مبارزه انقلابی خود در زمان شاه با اقبال اجتماعی در میان دانشجویان و قشر تحصیل‌کرده روبرو بودند. نیروهای این دو سازمان با تحمل شکنجه، زندان و اعدام نقش مؤثری در تهییج توده‌های مردم در جهت مبارزه با حکومت پهلوی داشتند. آن‌ها توانستند با منتشر کردن کتاب‌ها، جزوه‌ها و دفاعیاتشان، دانشجویان و جوانان بسیاری را نسبت به مبارزه‌ی خود آگاه کنند و سرانجام سرنگونی رژیم شاهنشاهی را رقم بزنند. | این دو سازمان چریکی در دوران مبارزه انقلابی خود در زمان شاه با اقبال اجتماعی در میان دانشجویان و قشر تحصیل‌کرده روبرو بودند. نیروهای این دو سازمان با تحمل شکنجه، زندان و اعدام نقش مؤثری در تهییج توده‌های مردم در جهت مبارزه با حکومت پهلوی داشتند. آن‌ها توانستند با منتشر کردن کتاب‌ها، جزوه‌ها و دفاعیاتشان، دانشجویان و جوانان بسیاری را نسبت به مبارزه‌ی خود آگاه کنند و سرانجام سرنگونی رژیم شاهنشاهی را رقم بزنند. | ||
