۲٬۱۸۱
ویرایش
کاربر:Alireza k h/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
افزودن عکس و لینک به مقاله
Alireza k h (بحث | مشارکتها) (ایجاد صفحه تمرین کتاب جنایات رضاشاه به روایت تاریخ) برچسبها: برگرداندهشده ویرایشگر دیداری |
Alireza k h (بحث | مشارکتها) (افزودن عکس و لینک به مقاله) برچسبها: برگرداندهشده ویرایشگر دیداری |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''جنایات رضاشاه به روایت تاریخ'''، عنوان کتابی است منتشرشده از سوی انتشارات سازمان مجاهدین خلق ایران که به بررسی سیاست‌ها، رفتارها و اقدامات سرکوبگرانهٔ رضاشاه پهلوی (۱۳۰۴–۱۳۲۰ خورشیدی) می‌پردازد. نویسنده یا نویسندگان کتاب با نگاهی انتقادی و مبتنی بر روایات تاریخی، چهرهٔ رضاشاه را نه به‌عنوان «پدر ایران نوین»، بلکه به‌عنوان «بنیان‌گذار اختناق نوین» معرفی می‌کنند. در کتاب، مجموعه‌ای از جنایات سیاسی و نظامی دوران او، از جمله کشتار عشایر و آزادی‌خواهان، سرکوب جنبش‌های مردمی، قتل روشنفکران و مخالفان سیاسی، تأسیس زندان قصر و رواج شکنجه، به تفصیل روایت شده است. همچنین به ریشه‌های وابستگی رضاشاه به قدرت‌های استعماری و عملکرد او در قبال نیروهای ملی و مذهبی اشاره شده است. هدف کتاب، بازخوانی تاریخی یک دوره سیاه از دیکتاتوری در ایران و نشان دادن پیوستگی تاریخی میان دستگاه سرکوب رضاشاهی و نظام‌های استبدادی بعدی در ایران است. | [[پرونده:جنایات رضا شاه به روایت تاریخ.jpg|جایگزین=کتاب جنایات رضاشاه به روایت تاریخ|بندانگشتی|کتاب جنایات رضاشاه به روایت تاریخ]] | ||
'''جنایات رضاشاه به روایت تاریخ'''، عنوان کتابی است منتشرشده از سوی انتشارات [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] که به بررسی سیاست‌ها، رفتارها و اقدامات سرکوبگرانهٔ رضاشاه پهلوی (۱۳۰۴–۱۳۲۰ خورشیدی) می‌پردازد. نویسنده یا نویسندگان کتاب با نگاهی انتقادی و مبتنی بر روایات تاریخی، چهرهٔ [[رضاشاه پهلوی|رضاشاه]] را نه به‌عنوان «پدر ایران نوین»، بلکه به‌عنوان «بنیان‌گذار اختناق نوین» معرفی می‌کنند. در کتاب، مجموعه‌ای از جنایات سیاسی و نظامی دوران او، از جمله کشتار عشایر و آزادی‌خواهان، سرکوب جنبش‌های مردمی، قتل روشنفکران و مخالفان سیاسی، تأسیس [[زندان قصر]] و رواج شکنجه، به تفصیل روایت شده است. همچنین به ریشه‌های وابستگی رضاشاه به قدرت‌های استعماری و عملکرد او در قبال نیروهای ملی و مذهبی اشاره شده است. هدف کتاب، بازخوانی تاریخی یک دوره سیاه از دیکتاتوری در ایران و نشان دادن پیوستگی تاریخی میان دستگاه سرکوب رضاشاهی و نظام‌های استبدادی بعدی در ایران است.<ref>[https://image.mojahedin.org/VideoAttach/97a51ec0-6f24-4b0c-a9f6-07bde451d82e.pdf لینک دانلود مستقیم کتاب جنایات رضاشاه به روایت تاریخ] </ref> | |||
== معرفی اثر == | == معرفی اثر == | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۹: | ||
=== ۲. نهادینه‌سازی سرکوب === | === ۲. نهادینه‌سازی سرکوب === | ||
از دید کتاب، یکی از پایه‌های اصلی دیکتاتوری رضاشاه تأسیس | از دید کتاب، یکی از پایه‌های اصلی دیکتاتوری رضاشاه تأسیس زندان قصر و گسترش شکنجه و سرکوب سازمان‌یافته بود. در این دوران، آزادی بیان و فعالیت سیاسی ممنوع شد و قدرت فوق‌العاده‌ای به چهره‌هایی چون سرپاس مختاری – رئیس شهربانی – واگذار گردید. نویسندگان کتاب میان ساختار سرکوب آن دوره و نظام‌های امنیتی بعدی مانند ساواک و وزارت اطلاعات پیوندی مستقیم برقرار می‌کنند. | ||
=== ۳. گزارش‌های تاریخی و منابع === | === ۳. گزارش‌های تاریخی و منابع === | ||
کتاب به نقل از روزنامه '''باختر''' پس از سقوط رضاشاه اشاره می‌کند که «در دوران حکومت او هزاران زندانی در زندان قصر کشته شدند که بیشتر آنان از آزادی‌خواهان، روشنفکران و عشایر بودند». همچنین به نقل از | کتاب به نقل از روزنامه '''باختر''' پس از سقوط رضاشاه اشاره می‌کند که «در دوران حکومت او هزاران زندانی در زندان قصر کشته شدند که بیشتر آنان از آزادی‌خواهان، روشنفکران و عشایر بودند». همچنین به نقل از دکتر تقی ارانی در دادگاهش آمده است:<blockquote>«شکنجه‌گران گفتند رضاشاه فرمودند: آن‌قدر شکنجه بدهید که هرچه شما می‌خواهید اقرار کند. شکنجه به قصد کشت باشد. اگر هم مرد به درک…».</blockquote>این روایت‌ها تصویر حکومتی را نشان می‌دهد که خشونت، رکن اصلی بقای آن بود. | ||
=== ۴. زندگی روزمره دیکتاتور === | === ۴. زندگی روزمره دیکتاتور === | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۸: | ||
=== ۵. قتل و حذف روشنفکران === | === ۵. قتل و حذف روشنفکران === | ||
کتاب فهرستی از قربانیان سرشناس دوره رضاشاه را برمی‌شمارد، از جمله: | کتاب فهرستی از قربانیان سرشناس دوره رضاشاه را برمی‌شمارد، از جمله: [[محمد فرخی یزدی|فرخی یزدی]]، [[میرزاده عشقی]]، نسیم شمال، آیت‌الله مدرس و دکتر تقی ارانی. این چهره‌ها از شاعران، سیاست‌مداران و متفکران آزادی‌خواه بودند که به دست عوامل حکومتی کشته یا در زندان جان‌باختند. | ||
=== ۶. پیشینه نظامی و خشونت‌بار === | === ۶. پیشینه نظامی و خشونت‌بار === | ||
در بخش دیگری از کتاب، پیشینه نظامی رضاشاه پیش از قدرت‌گیری بررسی می‌شود. او که در لشکر قزاق خدمت می‌کرد، در جریان سرکوب مجاهدان مشروطه و مبارزان جنگل نقش داشته و به «رضا ماکسیم» (به‌دلیل استفاده از مسلسل ماکسیم) شهرت یافته بود. کتاب می‌نویسد که او «در جنگ با مجاهدان جنگل مزدور باراتف روسی بود» و سر بریدهٔ | در بخش دیگری از کتاب، پیشینه نظامی رضاشاه پیش از قدرت‌گیری بررسی می‌شود. او که در لشکر قزاق خدمت می‌کرد، در جریان سرکوب مجاهدان مشروطه و مبارزان جنگل نقش داشته و به «رضا ماکسیم» (به‌دلیل استفاده از مسلسل ماکسیم) شهرت یافته بود. کتاب می‌نویسد که او «در جنگ با مجاهدان جنگل مزدور باراتف روسی بود» و سر بریدهٔ [[میرزا کوچک خان جنگلی|میرزا کوچک‌خان جنگلی]] را از سوی خالو قربان به‌عنوان هدیه دریافت کرد. | ||
=== ۷. کشتار اقوام و عشایر === | === ۷. کشتار اقوام و عشایر === | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۸: | ||
=== ۱۰. سقوط و بی‌اعتباری نهایی === | === ۱۰. سقوط و بی‌اعتباری نهایی === | ||
در فصل پایانی، نویسندگان به سقوط رضاشاه در شهریور ۱۳۲۰ و اشغال ایران توسط متفقین می‌پردازند و می‌نویسند: «ارتش رضاشاه در جنگ جهانی دوم مانند تکه‌ای یخ آب شد و حتی یک سرباز به حمایت از او برنخاست». این عبارت نمادی از بی‌پایه بودن اقتدار نظامی رضاشاه و نارضایتی عمیق مردم از اوست. | در فصل پایانی، نویسندگان به سقوط رضاشاه در شهریور ۱۳۲۰ و اشغال ایران توسط متفقین می‌پردازند و می‌نویسند: «ارتش رضاشاه در جنگ جهانی دوم مانند تکه‌ای یخ آب شد و حتی یک سرباز به حمایت از او برنخاست». این عبارت نمادی از بی‌پایه بودن اقتدار نظامی رضاشاه و نارضایتی عمیق مردم از اوست.<ref>[https://library.mojahedin.org/i/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE معرفی کتاب: جنایات رضاشاه به روایت تاریخ]</ref> | ||
== جمع‌بندی == | == جمع‌بندی == | ||