بحران آب در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

تهران در ششمین سال متوالی خشکسالی قرار دارد و به مرز «روز صفر آبی» رسیده است، جایی که حتی بارش‌های یک ماهه نمی‌تواند سدهای خالی را احیا کند. ذخیره سدهای اصلی تأمین‌کننده آب پایتخت، از جمله امیرکبیر (۸ درصد)، لار (کمتر از ۱۵ درصد)، طالقان، لتیان و ماملو، به کمتر از ۲۰۰ میلیون مترمکعب رسیده که تنها یک‌سوم میانگین معمول است. شرکت آب و فاضلاب استان تهران وضعیت را «قرمز و شکننده» توصیف کرده و کاهش ۴۲ درصدی حجم ذخایر سدها نسبت به سال گذشته را گزارش داده است. از آغاز سال آبی جدید، بارش‌ها ۸۰ درصد کمتر از میانگین بلندمدت بوده و در ۴۵ روز گذشته حتی یک میلی‌متر بارندگی ثبت نشده است. این شرایط، افت فشار و قطعی‌های شبانه آب را در محله‌هایی مانند نیاوران، ازگل، قیطریه، گیشا و یوسف‌آباد به همراه داشته، جایی که ساکنان از ساعت ۱۰ شب تا صبح بدون آب هستند.<ref name=":6">[https://www.radiozamaneh.com/868974/ بحران بی‌آبی «بی‌سابقه» پایتخت: به کابوس تخلیه تهران نزدیک می‌شویم - رادیو زمانه]</ref><ref name=":7">[https://tejaratnews.com/%D8%AE%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%A7%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%9B-%D8%A7%D8%B2-%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D9%87%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D8%AA%D8%A7-%D8%AA%D8%AE%D9%84 خشکسالی در تهران؛ از جیره‌بندی تا تخلیه شهر - تجارت نیوز]</ref><ref name=":8">[https://www.tgju.org/news/3591051/%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AA%D8%AE%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%B5%D9%81%D8%B1-%D8%A2%D8%A8%DB%8C-%DA%86%D9%82%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%B2%D8%AF%DB%8C%DA%A9-%D8%A7%D8%B3%D8%AA بحران آب در پایتخت؛ روز صفر آبی چقدر به تهران نزدیک است؟ - شبکه اطلاع‌رسانی طلا، سکه و ارز]</ref>  

بحران آب در تهران و استان‌های همجوار ریشه در ترکیب خشکسالی اقلیمی و سوءمدیریت ساختاری دارد. کاهش ۷۵ درصدی بارش نسبت به میانگین بلندمدت، برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی (با افت سالانه بیش از یک متر در جنوب و غرب تهران)، و فرونشست زمین تا ۴۰ سانتی‌متر در دشت‌های تهران، ورامین و اصفهان، از نشانه‌های فروپاشی هستند. بیش از ۹۰ درصد آب کشور در کشاورزی سنتی مصرف می‌شود، در حالی که تنها یک‌چهارم اراضی از روش‌های نوین آبیاری بهره می‌برند. سیاست‌های پس از انقلاب ۵۷، مانند سدسازی بی‌رویه، انتقال آب بین‌حوضه‌ای (مانند طرح طالقان به تهران) و توسعه ناپایدار شهری، منابع را نابود کرده‌اند. محمد درویش، پژوهشگر محیط‌زیست، این سیاست‌ها را «انتقال بحران» توصیف کرده و هشدار داده که آب ارزان و نبود قیمت‌گذاری واقعی، مصرف بی‌رویه را تشدید کرده است. در مقایسه، کشورهایی مانند عربستان و امارات با فناوری‌های شیرین‌سازی و بازچرخانی فاضلاب (بیش از ۸۰ درصد) موفق‌تر عمل کرده‌اند.<ref name=":9" /><ref name=":7" /><ref name=":8" />