درگاه:اصلی/نوشتارهای برگزیده
روز دانشجو، یادآور سالروز واقعهی ۱۶ آذر سال ۱۳۳۲ و اعتراض دانشجویان ایران در برابر شاه پس از کودتای ۲۸ مرداد است. در این روز، دانشجویان دانشگاه تهران، سه ماه پس از کودتای ۲۸ مرداد، و سقوط دولت دکتر محمد مصدق توسط رژیم شاه دست به اعتراض زدند.
در شرایطی که شاه سعی میکرد هر گونه اعتراضی را با توجه به قوانین حکومت نظامی و فرمانداری نظامی تحت حاکمیت تیمور بختیار سرکوب کند، دانشجویان دانشگاه تهران، با اعتراض خود، مخالفت خود ابراز کردند. با ورد نیکسون معاون رئیس جمهور آمریکا به ایران ارتش در محوطه دانشگاه مستقر شد.
با اعتراض دانشجویان نیروهای سرکوبگر به سمت دانشجویان شلیک کردند. در جریان این حرکت اعتراضی، ۳ تن از دانشجویان دانشگاه تهران، به نامهای «احمد قندچی»، «مصطفی بزرگ نیا» و «مهدی شریعت رضوی» به ضرب گلوله کشته شدند.
از آن پس، ۱۶ آذر بهعنوان روز دانشجو، به روز مقاومت، اعتراض و اعتصاب علیه دیکتاتوری تبدیل شد. پس از انقلاب ضدسلطنتی هر ساله در این روز دانشجویان تظاهرات و تجمع اعتراضی علیه رژیم ایران برگزار میکنند. رژیم جمهوری اسلامی ایران، معمولا پیشاپیش دست به اقداماتی برای جلوگیری از گسترش اینگونه تجمعات در روز دانشجو میزند.
علیرضا شوریده، (تولد ۱۳۲۰ - درگذشت ۱۸ آذر ۱۳۷۹) در شهر انزلی به دنیا آمد. وی تحصیلات ابتدایی را در انزلی به اتمام رساند. علیرضا شوریده در سال ۱۳۳۴ به تهران کوچ کرد و دبیرستان را در تهران گذراند. او به دلیل صدای خوشی که داشت در مسابقات امور تربیتی دبیرستان نفر اول شد. همین امر باعث شد تا او را به هنرستان موسیقی معرفی کنند. در سال ۱۳۴۴ نزد استاد کریمی آواز ایرانی فراگرفت و گوشهها و ردیفها را در موسیقی ایرانی آموخت و سپس شاگرد اسماعیل مهرتاش شد. علیرضا شوریده در سال ۱۳۵۴ با رادیو همکاری کرد و با ورود به ارکستر گلها که رهبر آن فرهاد فخرالدینی بود مجموعا ۱۰ برنامه ضبط کرد. علیرضا شوریده همچنین با گروه عشاق به سرپرستی عبدالله ملتپرست همکاری کرد و نوار اشک وارش حاصل کار او بود. در سال ۱۳۵۶ با ارکستر پایور همکاری کرد. یکی دیگر از ترانههای مشهور او ترانهی «بخوان ای همسفر با من» و «سرود شهادت» از سری ترانههای سازمان مجاهدین خلق ایران است. وی در سالهای پس از انقلاب حاضر به همکاری با ارگانهای حکومتی نشد و به همین دلیل از کار هنری کنار گذاشته شد و تا پایان عمر در سکوت بسر برد. سرانجام علیرضا شوریده در ۱۸ آذر ۱۳۷۹ بر اثر سکته مغزی در بیمارستان ایران تهران درگذشت و در زادگاهش، بندرانزلی به خاک سپرده شد.[۱]
اعلامیه جهانی حقوق بشر، در روز ۱۰ دسامبر سال ۱۹۴۸ برابر با ۱۹ آذر ۱۳۲۷، بدون رأی مخالف، با ۴۸ رأی موافق و ۸ رأی ممتنع توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد به تصویب رسید. اعلامیه جهانی حقوق بشر، یک پیمان بینالمللی برای تضمین حقوق و با هدف برقراری آزادیهای برابر برای تمام مردم است. این پیمان بینالمللی نتیجه مستقیم فجایع جنگ جهانی دوم بود و برای نخستین بار حقوق اساسی مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی را که تمام انسانها در هر کشوری باید از آن برخوردار باشند به صورت جهانی مشخص کرد. اعلامیه جهانی حقوق بشر دارای ۳۰ ماده است که نظرگاه سازمان ملل متحد را در مورد حقوق بشر تشریح میکند. هرساله این روز در جهان به عنوان روز بینالمللی حقوق بشر گرامی داشته میشود.