۱٬۰۰۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
== اعزام به فلسطین == | == اعزام به فلسطین == | ||
رضا درتابستان ۴۹ همراه یک گروه ۴ نفری از همرزمانش راهی پایگاههای انقلاب فلسطین شد. دوران اقامت او درپایگاههای مقاومت فلسطینی، تجارب ارزنده ای برای او و سایر کادرها داشت. پس از بازگشت از فلسطین و | رضا درتابستان ۴۹ همراه یک گروه ۴ نفری از همرزمانش راهی پایگاههای انقلاب فلسطین شد. دوران اقامت او درپایگاههای مقاومت فلسطینی، تجارب ارزنده ای برای او و سایر کادرها به همراه داشت. پس از بازگشت از فلسطین و در مرحلهای که سازمان مجاهدین درپی کسب آمادگیهای لازم برای شروع عملیاتهای چریکی بود، رضا که علاوه برتسلط کافی بردیدگاههای نظری و ایدئولوژیک سازمان، بلحاظ عملی و کارآیی تکنیکی و نظامی نیز از توانمندیهای بسیاری برخوردار بود، نقش مهمی ایفا کرد.<ref name=":2">نشریه مجاهد شماره ۲۰۷–۲۴ خرداد ۱۳۶۳</ref> | ||
== دستگیری و زندان == | == دستگیری و زندان == | ||
درجریان یورش ساواک به سازمان دراول شهریور ۵۰، رضا | درجریان یورش ساواک به سازمان دراول شهریور ۵۰، رضا رضایی دستگیرشد. او درزندان ضمن تماس باسایر اعضای مرکزیت و مسئولان سازمان،توانست اطلاعات و تجارب آنان را در زمینههای بازجویی و تاکتیکهای پلیس و ساواک و نیزاخبار و اطلاعات مربوط به سازمان را جمعآوری کند. پس از فرار از زندان، او این اطلاعات و تجارب را در اختیار همرزمانش قرار داد. در همان چند ماهی هم که درزندان بود چندین بار با خارج از زندان ارتباط گرفت و درهمان زمان نیزاطلاعات با ارزشی را به بیرون منتقل ساخت.<ref name=":2" /> | ||
== فرار از زندان و فعالیتهای بعد از آن == | == فرار از زندان و فعالیتهای بعد از آن == | ||
فرار رضا رضایی از زندان ساواک یکی از مهمترین وقایع در تاریخچه سازمانهای انقلابی و مبارزه علیه شاه بود. این فرار یک ضربه به دستگاه امنیتی ساواک هم بود. ساواک بعد از دستگیری رضا در شهریور ۱۳۵۰ وی را تحت فشار گذاشته بود تا بتواند به برادرش احمد دسترسی پیدا کرده و وی را دستگیر کند. رضا برای اینکه بتواند طرح فرارش را پیاده کند، به بهانه پیدا کردن محل قرارهای احمد، چند روز نیروهای امنیتی ساواک را در خیابانها میگرداند. یکروز در حین جستجوی ظاهری برای پیدا کردن احمد وارد حمامی میشود که از قبل آنرا شناسایی کرده بود. وی به مأمورین ساواک میگوید که جلوی درب منتظر بمانند تا او وارسی کند آیا احمد که معمولاً به آنجا تردد دارد، داخل حمام هست یا نه. به این ترتیب وی داخل شده و از درب دیگر حمام خارج شده و به یاران مجاهدش میپیوندد. ساواک پس از فرار رضا سکوت کرد و هرگز جرأت نکرد خبر آن را اعلام کند.<ref>خاطرات صمد سیاهکلاه</ref> | |||
رضارضایی از آذرماه سال۵۰ که از زندان شاه گریخت، تا خرداد سال۵۲، در رأس تشکیلات مجاهدین قرار | رضارضایی از آذرماه سال۵۰ که از زندان شاه گریخت، تا خرداد سال۵۲، در رأس تشکیلات مجاهدین قرار داشت، در آن زمان اغلب اعضا و همه کادر مرکزی سازمان در زندان بودند. رضا علاوه بر کار فرماندهی نظامی و هدایت امور تشکیلاتی سازمان، چندین کتاب و جزوه آموزشی هم منتشر و آنها را درمیان جوانان و دانشجویان توزیع کرد.<ref name=":0">سایت سازمان مجاهدین خلق [https://event.mojahedin.org/events/5327 ایران]-سالگرد شهادت رضا رضائی</ref> | ||
رضا | رضا در چند ماهی که در زندان اوین بود توانست با تمام اعضای سازمان تماس بگیرد و اخبار و اطلاعات مربوط به بازجوییها را تحت نظر بنیانگذار سعید محسن تدوین کند و از زندان خارج کند. او تجارب بازجوییها و درسهای شیوه درست برخورد با دشمن و تجارب سازماندهی و تاکتیکهای مبارزه با ساواک را که محصول کار سازمان مجاهدین و سایر گروههای مبارز در زندان بود، بهصورت یکی از ارزندهترین دستاوردهای جنبش مسلحانه تدوین کرد و به تمام نیروهای مبارز منتقل کرد.<ref name=":1" /> | ||
== طراحی آرم سازمان مجاهدین خلق ایران == | == طراحی آرم سازمان مجاهدین خلق ایران == | ||
هنگامی که ضربه سال۵۰ تمام مرکزیت سازمان را دربرگرفت و همه بهزندان افتادند، مجاهدین هنوز نام و نشان و آرم رسمی اعلامشدهای نداشتند. رضا مأموریت ترسیم و اعلام آن را برعهده گرفت. رضا در این طرح | [[پرونده:آرم سازمان مجاهدین .jpg|بندانگشتی]] | ||
هنگامی که ضربه سال۵۰ تمام مرکزیت سازمان را دربرگرفت و همه بهزندان افتادند، مجاهدین هنوز نام و نشان و آرم رسمی اعلامشدهای نداشتند. رضا مأموریت ترسیم و اعلام آن را برعهده گرفت. رضا در این طرح توانست ارزشها و محتوای ایدئولوژیک و نقطه نظرهای اقتصادیـ اجتماعی و سیاسی مجاهدین را با نهایت اختصار و گویاییبا زبان سمبلهایی که در آرم سازمان به کار بردهاست، مجسم سازد.<ref name=":1">نشریه مجاهد شماره ۴۰۵–۱۷ شهریور ۱۳۷۷</ref> | |||
== خاطرات رضارضایی با بنیانگذاران سازمان مجاهدین == | == خاطرات رضارضایی با بنیانگذاران سازمان مجاهدین == | ||
رضارضایی یکی از خاطراتی را که با بنیانگذاران سازمان داشت را چنین بیان میکند. | رضارضایی یکی از خاطراتی را که با بنیانگذاران سازمان داشت را چنین بیان میکند. | ||
آن روز را به یاد میآورم که تابستان سال۴۴ بود. با سعید (محسن) و محمد (حنیفنژاد) و احمد (رضائی) به کوه رفته بودیم. هنوز سازمانی درکار نبود. محمد و سعید و احمد روی «مسئولیتِ» (انسانهای آگاه) تکیه میکردند؛ و من در آن روز محصل بودم و زیاد از کار سر درنمیآوردم. برایشان آتش روشن کردم؛ هیزم جمع کردم؛ چای درست کردم و ظهر که شد برایشان غذا درست کردم. محمد برایمان قرآن میخواند و من تمام تنم میلرزید. برای اولین بار بود که در آن روز احساس کردم که مسلمانان صدر اسلام چه احساسی در مقابل قرآن داشتند. من افتخار میکنم که از اولین روزهای تشکیل سازمان به آن پیوستم و از اولین اعضای آن بودم. برای من زندگی جدیدی بود و من بیهیچ | آن روز را به یاد میآورم که تابستان سال۴۴ بود. با سعید (محسن) و محمد (حنیفنژاد) و احمد (رضائی) به کوه رفته بودیم. هنوز سازمانی درکار نبود. محمد و سعید و احمد روی «مسئولیتِ» (انسانهای آگاه) تکیه میکردند؛ و من در آن روز محصل بودم و زیاد از کار سر درنمیآوردم. برایشان آتش روشن کردم؛ هیزم جمع کردم؛ چای درست کردم و ظهر که شد برایشان غذا درست کردم. محمد برایمان قرآن میخواند و من تمام تنم میلرزید. برای اولین بار بود که در آن روز احساس کردم که مسلمانان صدر اسلام چه احساسی در مقابل قرآن داشتند. من افتخار میکنم که از اولین روزهای تشکیل سازمان به آن پیوستم و از اولین اعضای آن بودم. برای من زندگی جدیدی بود و من بیهیچ تردیدو هیچ ماجراجویی آن را پذیرفتم. با کمال اشتیاق…» | ||
== نامههای رضارضایی == | == نامههای رضارضایی == | ||
رضا رضایی بعد از فرار از | رضا رضایی بعد از فرار از زندان در نامهای خطاب به افکار عمومی ایران و جهان، ضمن شرح چگونگی فرار خود نوشت:<blockquote>«... گوشهای خود را خوب بازکنید وفریادهای جانخراش پاکترین فرزندان این مرز وبوم را درزیرشکنجههای سبعانهٔ ساواک بشنوید فریاد اعتراض بلند کنید واین فریاد را به گوش جهانیان برسانید. چشمان خود را باز کنید و به زخمهای عمیق و بدنهای کبود شده از شلاق آنها نگاه کنید، برای آنکه معنای چهارساعت روی اجاق برقی شکنجه دیدن را درک کنید آتش سیگاری را بدستتان نزدیک کنید … »<ref name=":5">نشریه مجاهد شماره 88- 25 خرداد1359</ref></blockquote>در پایاننامه وضع مردم رنجدیدهٔ ایران را چنین توصیف میکند:<blockquote>«... شرایطی که گفتم وضع زندانها خیلی بهتر از وضعیت میلیونها هموطن غیر زندانی ماست هموطنانی که برای یک لقمه نان درمانده اند و میوهها را حتی به اسم نمیشناسند و دسته دسته از گرسنگی و فقر و مرض میمیرند، هموطنان قالیباف ما که رنگ آفتاب را نمیبینند و در زیرزمینهای نمناک و کمنور بادستمزد کم وخوراک ناچیز روزگار میگذرانند… »<ref name=":5" /></blockquote> | ||
... شرایطی که گفتم | |||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
رضارضایی درجریان یک حادثه تصادفی، در محل استقرار خود در خانهای در خیابان غیاثی (جنوبشرقی تهران) توسط ساواک مورد حمله قرار گرفت، از طبقه دوم ساختمان به پایین پرید و | رضارضایی درجریان یک حادثه تصادفی، در محل استقرار خود در خانهای در خیابان غیاثی (جنوبشرقی تهران) توسط ساواک مورد حمله قرار گرفت، از طبقه دوم ساختمان به پایین پرید و با این که پایش شکسته بود، برای شکستن حلقه محاصره، با مأموران ساواک درگیر شد. ساواک تعداد زیادی از مأموران خود را برای دستگیری وی وارد صحنه کرد. سرانجام پساز جنگ و گریزی دو ساعته بهخاک افتاد.<ref name=":0" /> | ||
== | == تأثیر شهادت رضا رضایی روی انقلابیون جهان و منطقه == | ||
خبرگذاری فلسطینی «وفا» شرح حال و اقدامات انقلابی رضا رضایی و سازمان مجاهدین رانقل کرد و درپایان چنین نوشت: | |||
«خبرگزاری فلسطین احساسات گرم وآتشین خلق فلسطین و مبارزین فلسطینی را نسبت به شهادت مجاهد ایرانی، رضا رضایی که درراه انقلاب مشترک خلق های منطقه<ref name=":4">هفتمین سالگرد شهادت رضا رضایی نشریه مجاهد شماره 88-25 خرداد 1359</ref>... به شهادت رسید اعلام میدارد. انقلابیون فلسطین درحالی که برادر و همرزم خود را وداع میگویند با تأکید اعلام میدارند که مبارزهٔ خلق ایران و پیشگامان مسلح او روز به روز اوج بیشتری خواهد گرفت و به طور قطع مبارزة کلیهٔ خلقهای تحت ستم پیروزی حتمی ونهایی را به دنبال خواهد داشت » | |||
الثوره ارگان سازمان آزادی بخش فلسطین دوبار عکس رضا را چاپ کرد و مطالبی دربارهٔ جنبش مسلحانهٔ خلق ایران نوشت.<ref name=":4" /> | |||
الهدف ارگان جبههٔ خلق برای آزادی فلسطینرضا را شهید انقلاب ایران و فلسطین خواند. | |||
انقلابیون عمان (ظفار) شهادت رضا را تسلیت گفتند و روزنامههای ملی و مترقی دربیروت بغداد و عدن و نیز جراید مختلفی دراروپا دربارهٔ شهادت او مطالبی نوشتند.<ref name=":4" /> | |||
روزنامه ژاپنی «شین سایوکو» که بین کارگران ژاپن نفوذ زیادی دارد درشمارهٔ ۲۰اوت ۱۹۷۳ همراه با عکسی از رضا شرح حال و نامهٔ او را خطاب به افکار عمومی جهان چاپ کرد.<ref name=":4" /> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} |