ولایت فقیه

ولایت فقیه در ایران، یکی از اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است که در روز در ۲۱ شهریور ۱۳۵۸ در جریان بررسی قانون اساسی در در مجلس بررسی نهایی قانون اساسی که به مجلس خبرگان شهرت یافت تصویب شد. این قانون در سال ۱۳۶۶ اصلاح شده و کلمه «مطلقه» نیز به آن افزوده و به اصل «ولایت مطلقه فقیه» تغییر یافت.

ولایت مطلقه فقیه در تعریف سرپرست و حاکمی است که دارای اختیارات تام است. بر اساس اصل ۵۷ قانون اساسی ایران هر سه قوه‌ی کشور، یعنی قوه‌ی مجریه، قوه‌ی مقننه و قوه‌ی قضایئه زیر نظر ولایت مطلقه امر هستند.

وظایف ولایت فقیه بر اساس قانون اساسی

بنابر اصل ۱۱۰ قانون اساسی ولایت مطلقه فقیه تصریحا دارای اختیارات زیر می‌باشد:

1. تعیین سیاستها کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام.
2. نظارت بر حسن اجرای سیاستهای کلی نظام.
3. فرمان همه‏ پرسی.
4. فرماندهی کل نیروهای مسلح.
5. اعلام جنگ و صلح
6. نصب و عزل و قبول استعفای فق‏های شورای نگهبان، عالیترین مقام قوه قضاییه،رییس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، رئییس ستاد مشترک،فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فرماندهان عالی نیروهای نظامی و انتظامی.
7. حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه.
8. حل معضلات نظام که از طرق عادی قابل حل نیست، از طریق مجمع تشخیص مصلحت نظام.
9. امضاء حکم ریاست جمهوری پس از انتخاب مردم صلاحیت داوطلبان ریاست جمهوری از جهت دارا بودن شرایطی که در این قانون می‌آید، باید قبل از انتخابات به تأیید شورای نگهبان و در دوره اول به تأیید رهبری برسد.
10. عزل رییس جمهور با در نظر گرفتن مصالح کشور پس از حکم دیوان عالی کشور به تخلف وی از وظایف قانونی، یا رأی مجلس شورای اسلامی به عدم کفایت وی بر اساس اصل هشتاد و نهم.
11. عفو یا تخفیف مجازات محکومیت در حدود موازین اسلامی پس از پیشنهاد رییس قوه قضاییه.