اریک داوید
| اریک داوید | |
|---|---|
 | |
| زادروز | ۱۹۴۳ بلژیک |
| درگذشت | ۳۱ اوت ۲۰۲۳ بروکسل |
| علت مرگ | بدنبال یک بیماری طولانی |
| ملیت | بلژیکی |
پروفسور اریک داوید، متولد سال۱۹۴۳ بلژیک، از حامیان سازمان مجاهدین خلق ایران و شورای ملی مقاومت بود. پرفسور اریک داوید در رشتهٔ حقوق، حقوق بین‌الملل، علوم سیاسی و دیپلماتیک در دانشگاه آزاد بروکسل تحصیل کرد و در سال۱۹۶۶ دکترای حقوق، در سال۱۹۶۸ مدرک ویژه در حقوق بین‌الملل و در سال۱۹۷۶ مدرک تحصیلات عالی خود را در حقوق بین‌الملل دریافت کرد.[۱] وی از برجسته‌ترین حقوقدانان بین‌الملل و سرشناس‌ترین کارشناسان حقوق‌بشر انساندوستانه است، پروفسور اریک داوید رئیس کمیسیون مشورتی حقوق انسان‌دوستانهٴ بین‌المللی در صلیب‌سرخ بلژیک از ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۲ و عضو کمیسیون بین‌المللی حقیقت‌یاب بشردوستانه وابسته به سازمان ملل از ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ بود و در شماری از مأموریت‌های مهم بین‌المللی از جمله عضویت در کمیسیون بین‌المللی حقیقت‌یاب در مورد حمایت از قربانیان جنگ شرکت داشت.
پروفسور اریک داوید، رئیس مرکز قوانین بین‌المللی در دانشگاه آزاد بروکسل و یکی از مهمترین کارشناسان عالیرتبه حقوق کیفری در جهان است او با دانش و تعهد خود به حقوق بین‌الملل الهام‌بخش بسیاری از دانشجویان و همکارانش بوده است.
پرفسور اریک داوید، روز ۹شهریور برابر با ۳۱ اوت ۲۰۲۳ پس از یک دوره بیماری طولانی در سن ۸۰ سالگی در بروکسل درگذشت. او روز چهارشنبه ۱۵شهریورماه طی مراسمی با حضور خانواده و دوستان و یارانش در نزدیکی بروکسل تشییع و به خاک سپرده شد. در این مراسم هیأتی از سوی مقاومت ایران نیز شرکت کرد و با سخنرانی و نثار گل یاد پروفسور اریک داوید را گرامی‌داشت. پروفسور اریک داوید در سال۱۳۸۷ با ریسک‌پذیری بسیار به‌دیدار مجاهدین در عراق رفت و آن را تجربه گرانبهای زندگی خود می‌نامید. اریک داوید از مدافعان حقوق بشر در ایران و پیگیر دادخواهی برای قتل عام ۱۳۶۷ در زندان‌های ایران بدست ماموران جمهوری اسلامی بود. (اریک داوید این قتل عام را مصداق بارز جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی می‌دانست).
او این نظرات را طی دو دهه گذشته در مجامع بین‌المللی و در کنفرانس‌های بسیار در نقاط مختلف جهان مطرح کرد و در دفاع از حقوق‌بشر در ایران از هیچ کوششی دریغ نداشت؛ به‌گونه‌ای که هیچ‌کس در هیچ کجا در علم حقوق، یارای انکار و مقابله با نظریات حقوقی پروفسور داوید را نداشت. پروفسور اریک داوید نویسنده صدها مقاله و کتاب و جزوات حقوقی و تحقیقی بود که اکنون در دانشگاههای اروپایی به‌عنوان کتب درسی تدریس می‌شود. از جمله دو کتاب معروف او به‌نام «مزدوران و داوطلبان در حقوق عمومی بین‌المللی» و «اصول قانون درگیریهای مسلحانه».
او برای کتاب «مزدوران و داوطلبان در حقوق عمومی بین‌المللی» در سال۱۹۷۷ جایزه هانری رولن Rolin را دریافت کرد و برای کتاب «اصول قانون درگیریهای مسلحانه» جایزه صلح سال۱۹۹۳ بنیاد آسشویتس و مرکز صلح آنتورپ و جایزه پل رویتر در سال۱۹۹۴ که توسط کمیتهٔ بین‌المللی صلیب‌سرخ اهدا می‌شود را دریافت کرد. پروفسور اریک داوید در ژانویه سال۲۰۲۳ یک کتاب ۶۵۸صفحه‌یی را دربارهٔ محاکمهٔ سران نازی‌ها در دادگاه نورنبرگ منتشر کرد.
پروفسور اریک داوید، دو دهه کار و پیکار حقوقی فوق‌العاده دقیق و پرخطر خود در کنار مردم و مقاومت ایران را تماماً داوطلبانه و رایگان انجام داد.
پروفسور داوید در زندگی شخصی‌اش نیز با حقوق‌دانشگاهی، به‌یک زندگی ساده قناعت می‌کرد. او ترددات معمول خود در شهر را تا ۸۰سالگی با دوچرخه و موتور سیکلت انجام می‌داد. پروفسور اریک داوید در دادگاه حمید نوری به‌عنوان نظریه‌پرداز حقوقی حضور یافت و با استدلال محکم حقوقی، قتل‌عام۶۷ را مصداق جنایت علیه بشریت دانست و نظام ولایت فقیه را به‌عنوان جنایتکاران علیه بشریت معرفی کرد. پروفسور داوید در سال۱۴۰۱ مجدداً به‌دیدار مجاهدین به‌اشرف۳ رفت و از موزهٔ مقاومت ایران بازدید کرد.
سخنان پرفسور اریک داوید
پرفسور اریک داوید پس از دیدار از اشرف یک گفت:
«من همواره بسیار تحت تأثیر قدرت سازماندهی شورای ملی مقاومت ایران و سازمان مجاهدین خلق ایران قرار می‌گیرم و این نشان می‌دهد آن روزی که این جنبش در ایران به‌قدرت خواهد رسید، که امیدوارم زود باشد، همهٔ توانمندی‌ها برای مدیریت کشوری به بزرگی ایران را دارد.بنابراین به‌عنوان نتیجه‌گیری، ساکنان اشرف به‌طور غیرقابل انکاری مشمول استاتوی پناهندگی هستند که در محتوا آن را در سال۱۹۸۶ در برابر رژیم ایران به‌دست آوردند، ولی امروز، بایستی یک استاتوی ثانوی هم در برابر عراق به‌دست بیاورند، و از سوی دیگر الزام قضایی وجود دارد. وقتیکه می‌گویم قضایی، کلماتم را می‌سنجم که سازمان ملل‌متحد الزام قضایی دارد که حفاظت این اشخاص را در کادر یونامی تضمین کند».[۲]
پروفسور اریک داوید بارها در سخنرانی‌های خود به‌دلایل دلبستگی عمیق خود به مقاومت ایران اشاره کرده و از جمله بعد از هفتمین حکم در هفتمین دادگاه در بهمن۱۳۸۷ که به بطلان نامگذاری تروریستی در اتحادیه اروپا منجر شد، گفت:
«این انقلاب حقوقی که خلقهای جهان در آینده از آن بسیار بهره می‌برند، مدیون مریم رجوی است که با کارزارش حربهٔ حقوق را که در تاریک‌خانه تروریسم زنگ‌زده بود، صیقل داد، احیا کرد و به میدان آورد».
وی طی سخنرانی خود در کهکشان سال ۱۴۰۱ در اشرف ۳، به «تأثیر ویژه‌یی» که از موزه مقاومت پذیرفته بود اشاره کرد و گفت:
«اگر از من در رابطه با شیوه‌های حفظ خاطرات گذشته برای جوانان سؤال شود، حتماً به‌آنها خواهم گفت تلاش کنید بودجه‌یی فراهم کنید و بیایید از موزه اشرف بازدید کنید».[۲]
وی در سخنرانی در کنفرانس ۱۰۰۰ زندانی شیخ و شاه در اشرف۳ در سال۱۴۰۰ که به‌صورت آنلاین وصل شده بود چنین گفت:
«خیلی ممنونم از خانم رئیس‌جمهور و خانم مجری از دعوتی که از من برای سخنرانی به‌عمل آوردید. با همهٔ نکات گفته‌شده کاملاً موافقم. واضح است که جنایاتی که در سال ۱۳۶۷ رخ داده که در آن سی هزار جان خود را از دست دادند، جنایت علیه بشریت است و به همهٔ معیارهایی که در این زمینه وجود دارد پاسخ می‌دهد؛ از ماده ۶c اساسنامهٔ دادگاه نورنبرگ تا مادهٔ ۷ اساسنامهٔ کنونی دادگاه جنایی بین‌المللی که می‌توان آن‌را نمادی از حقوق بین‌الملل جاری دانست. بنابراین تردیدی در این زمینه نیست. همه قرائن بیانگر آن هستند. این جنایتها در چارچوب حملاتی سازمان‌یافته و جریا‌نوار علیه جمعیتی غیرنظامی صورت گرفته‌اند که اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران هستند. از طرف دیگر خود اعمال صورت گرفته، یعنی قتل این افراد بر این دلالت دارد. بنابراین هیچ تردیدی نیست که صحبت از جنایتی علیه بشریت است. می‌توان حتی فراتر از این، صحبت از یک نسل‌کشی کرد، چرا که قربانیان به‌دلیل تعلقشان به‌جریانی از اسلام کشته شدند که حکومت آخوندها آن‌را نفی می‌کند. پس این افراد به‌دلایل مذهبی و تعلق مذهبی‌شان قتل‌عام شدند این کاملاً منطبق است با مادهٔ ۲ کنوانسیون ۱۹۴۸ در رابطه با نسل‌کشی. بنابراین بدون هیچ تردیدی می‌توان گفت که این وقایع شامل نسل‌کشی می‌شوند. گرچه از واژهٔ نسل‌کشی بعضاً استفاده‌های غیردقیقی می‌شود، ولی در این مورد مشخص، قتل‌عام‌های سال۱۳۶۷ به‌لحاظ قضایی شامل تعریف نسل‌کشی می‌شود. در رابطه با تشکیل یک ارگان قضایی بین‌المللی برای بررسی این جنایت، باید قطعاً این ایده را تشویق کرد. البته نباید فراموش کرد که خود ماهیت جنایت، صلاحیت‌های بین‌المللی را مورد تأیید قرار می‌دهد».
سخنرانی در کنفرانس پارلمان اروپا-۲۳ اسفند ۱۳۹۳ -بعد از قتل‌عام اشرف
«همان‌طورکه می‌دانید، مجاهدین از سال ۱۹۸۰ قربانی نقض فاحش حقوق هستند. برای یادآوری، در سالی که گذشت، در قتل‌عامی که در اشرف در اول سپتامبر ۲۰۱۳ رخ داد 5۲نفر در کمال خونسردی به‌قتل رسیدند و این بدون در نظر گرفتن حملات مستمری است که علیه کمپ لیبرتی صورت می‌گیرد. این حملاتی که در سپتامبر ۲۰۱۳ صورت گرفتند، جنایت علیه بشریت بودند. این وضعیت که بدون حسابرسی باقی مانده است باید متوقف شود. به همین خاطر است که اروپا باید نقش خود را ایفا کند. بنابراین این من نیستم – که یک پروفسور دانشگاه هستم ـ بلکه اعضای پارلمان که اینجا هستند باید از اروپا بخواهند در سطح سازمان ملل اقدام کند. از دادگاه بین‌المللی جنایی بخواهد که شورای امنیت قتل‌عام های فجیع در اشرف را به دادگاه بین‌المللی جنایی ارجاع دهد. من می‌دانم عراق جزء کشورهای عضو این دادگاه نیست، ولی شورای امنیت وظیفه دارد که دادگاه را طبق ماده 1۲ اساسنامه‌اش موظف کند به این موضوع بپردازد و نقطه پایانی بر این عدم حسابرسی در عراق بگذارد. این آرزویی است که من می‌کنم.»
پروفسور اریک داوید طی سخنانی درباره دیدار از اشرف ۳ و تاثیراتی که پذیرفته‌بود گفت:
«در رابطه با اشرف۳ تبریک می‌گویم. کار فوق‌العاده‌ای کرده‌اید. در سال۱۳۸۶ بازدید از اشرف یک هم مرا به‌شدت تحت تأثیر قرار داده بود و باید بگویم کاری که در اشرف۳ شده خارق‌العاده است. البته مثل همه بازدید از موزه تأثیر ویژه‌یی روی من داشت. من اینجا به‌عنوان عضوی از شورای انتقال وقایع گذشته صحبت می‌کنم که ارگانی است که توسط جامعه فرانسوی‌زبان بلژیک تأسیس شده برای حفظ خاطرات جنایتهای جنگی، جنایتها علیه بشریت و جنایتهای نسل‌کشی. به شما اطمینان می‌دهم که اگر از من در رابطه با شیوه‌های حفظ خاطرات گذشته برای جوانان سؤال شود، حتماً به آنها خواهم گفت که تلاش کنید بودجه‌یی را فراهم کنید تا بیایید موزه اشرف را بازدید کنید.»
پروفسور اریک داوید در مورد موقعیت حقوقی مجاهدین در عراق به‌عنوان افراد حفاظت‌شده و هم‌چنین نفی برچسب تروریستی علیه سازمان مجاهدین و به‌رسمیت شناختن مقاومت عادلانه مردم ایران علیه فاشیسم دینی حاکم بر ایران استدلال کرد.
«ما باید در واقع این سؤال را از خودمان بکنیم که آیا بین مجاهدین و حکومت مناقشه مسلحانه باز وجود داشته. و نبردهای گسترده نظامی بین دولت ایران و مجاهدین خلق ایران وجود داشته است. در اینجا ما شاهد یک مناقشه مسلحانه هستیم. ما میدونیم که رژیم ایران به‌عنوان یکی از بزرگترین ناقضان حقوق‌بشر ۱۲۰هزار نفر رو این رژیم اعدام کرده، دهها هزار نفر دیگر را در زندانها شکنجه کرده. چنین رژیمی که ترور ایجاد می‌کنه یک تروریست واقعیه و این رژیم به‌طور مشخص یک تجاوز دائم علیه بخشی از مردم که با او تفاوت فکری دارند تحمیل می‌کنه. سرکوب علیه بخشی از شهروندان کشور در واقع نشان‌دهنده یک مناقشه مسلحانه باز، علنی بین یک دولت با ملتش هست با اعدامها و شکنجه‌های فراقانونی. موضوع بعد آیا ما در رابطه با این رژیم می‌تونیم بگیم که آیا این سازمان بخشی از این مناقشه هستند. به این معنی که در واقع این سازمان به‌عنوان بخش شرکت‌کننده و دخیل در این مناقشه این سازمان یک بخش مخفی نیست متشکل از هسته‌های مبهم و نامشخص و موهوم بلکه حضور و نماینده رسمی دارند و علنی و آنها در جامعه مطرح هستند و پایه دارند. یک سازمان سیاسی که به‌طور گسترده نفوذ داشته و شاهد یک سازمانی هستیم که مسلح بوده اما تحت فرماندهی مسئولی قرار داشته و این دو ویژگی و معیار تشخیص وجود یک بخشی از این مناقشه به‌عنوان این سازمان وجود داره سازمانی سازمان‌یافته که مسئولیت اعمال خودش رو به‌عهده می‌گیره و حتی حاضر به پاسخگویی به هر گونه اتهامی که به اونها زده میشه هستند. اعمال مجاهدین علیه رژیم ایران یک عمل جنگی است و اگر ادعا بکنیم که اعمال مجاهدین اعمال تروریستی هست، اونچیزی که به اون دلیل اونها را توی لیست اروپا گذاشتن باید پیش از اون نام دولت ایران رو در لیست تروریستی قرار بدیم».
سخنرانی در کنفرانس ژنو -۲۲ مرداد 90
اریک داوید، استاد حقوق بین‌الملل بشردوستانه
صحبت‌های من کوتاه خواهد بود. آن چیزی که در اشرف در سال۲۰۰۹ و در ماه آوریل امسال اتفاق افتاد، خیلی پیچیده نبود، اینها جنایات جنگی و جنایات علیه بشریت است.
پروفسور اریک داوید هم‌چنین در سخنرانی در تظاهرات ایرانیان در مرکز بروکسل و در مقابل اتحادیه اروپا جنایات صورت گرفته توسط رژیم از جمله کشتار ۱۵۰۰نفر در جریان قیام آبان ۹۸ را نیز با استدلالهای حقوقی جنایت علیه بشریت نامید و گفت:
«من می‌خواهم به‌عنوان یک حقوقدان صحبت کنم. و به‌عنوان حقوقدان می‌توانم بگویم که نامگذاری واقعیاتی که در این لحظه در ایران اتفاق می‌افتد به‌عنوان جنایت علیه بشریت، به هیچ‌وجه یک نامگذاری غیرواقعی و ناروا نیست، و دقیقاً مطابق با تعریفی است که ما در اساسنامه دادگاه کیفری بین‌المللی در ماده ۷ اساسنامه می‌یابیم، یعنی این‌که معیارهای مادی را کاملاً برآورده می‌کند.»
دیدگاه‌ها در باره‌ی پرفسور اریک داوید
مریم رجوی
خانم مریم رجوی طی پیامی به‌مناسبت درگذشت پروفسور اریک داوید، او را از افتخارات ملی و ماندگار بلژیک و جامعه دانشگاهی آن دانست و فقدان او را ضایعه‌یی بزرگ برای همه حقوقدانان و وکلای آزاده و شرافتمند جهان توصیف کرد.
روزنامه لوسوار بلژیک
روزنامهٔ لوسوار بلژیک طی گزارشی دربارهٔ درگذشت اریک داوید، نوشت:
«اریک داوید شخصیتی استثنایی بود و دوران حرفه‌یی عظیمی را در حقوق بین‌الملل پشت سر گذاشت. زمانی که احساس ضرورت می‌کرد، هرگز از ورود به‌آن امر دریغ نمی‌کرد. جای صدایش خالی خواهد بود».
جمهوری اسلامی
جمهوری اسلامی پروفسور داوید را د در لیست تروریستی و تحریم‌های خود قرار داد.
پس از این لیست‌گذاری، اریک داوید به‌روزنامهٔ لالیبر بلژیک (۱۴دسامبر۲۰۲۲) گفت:
«به‌شدت (به‌خاطر این لیست‌گذاری) به‌خودم می‌بالم».[۳]
سایت آنتر له لینیً
سایت آنتر له لینیً Entre les lignes بلژیک روز ۹شهریور زیر عنوان «اریک داوید، مبارز حقوق بین‌الملل» نوشت:
«اریک داوید، استاد برجسته دانشگاه آزاد بروکسل، مردی فرهیخته، ورزشکار، سرشار از زندگی و درگیر اهداف بزرگی مانند عفو بین‌الملل، آکسفام، دادگاه راسل در مورد فلسطین، حقوق صحرایی‌ها یا دفاع از مخالفان ایرانی رژیم آخوندها بود. بنابراین، او در عین رعایت سختگیری متون قانونی، مبارزی بود که این حقوق را در خدمت اهداف عادلانه قرار می‌داد. او به‌دلیل دفاع از حقوق «مجاهدین خلق»، مخالفان آخوندها و مدافعان یک حکومت مبتنی بر جدایی دین و دولت برای ایران، در لیست سیاه رژیم ایران قرار گرفت».[۴]
ار. ت. ب. اف. بلژیک
ار. ت. ب. اف. بلژیک روز ۹شهریور ۱۴۰۲ در گزارشی دربارهٔ درگذشت اریک داوید، او را یک «آموزگار بزرگ» نامید، و نوشت:
«اریک دیوید که در دانشگاه آزاد بروکسل حقوق تدریس می‌کرد، یک استاد ممتاز بود.در سال‌های اخیر، اگر چه بازنشسته بود، به‌تدریس اصول اصلی حقوق و حقوق بشردوستانه برای دانشجویان یا کنفرانس‌ها، به‌ویژه در آکادمی حقوق‌بشر عفو بین‌الملل ادامه داد».
پیر گالان
پیر گالان، (رئیس سازمان جهانی علیه شکنجه – اروپا)، گفت:
«برای من، اریک داوید مظهر حقوق بین‌الملل بود. قانونی که او به‌شکل‌گیری آن کمک کرد. او در صحنه نیز حضور بسیار فعالی داشت، مانند زمانی که ما به‌رواندا رفتیم تا گزارشی درباره تأمین مالی نسل‌کشی تهیه کنیم. او هم‌چنین در چندین هدف از جمله برای مجاهدین خلق ایران یا فلسطین نقش داشته است. او یک انسان‌گرا بود. کسی که همواره مرا با توأمندی‌اش در گفتن خوبی‌های دیگران، شوکه می‌کرد.»...
منابع
- ↑ سایت ایران تریبونال
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ سایت سازمان مجاهدین خلق ایران
- ↑ سایت اسپریکر
- ↑ سایت آنتر له لینی Entre les lignes بلژیک ۹ شهریور مقاله «اریک داوید، مبارز حقوق بین‌الملل»