اسماعیل شریفزاده
| اسماعیل شریفزاده | |
|---|---|
 | |
| زادروز | زادهی ۱۳۲۱ مهاباد |
| درگذشت | ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۷ بانه تهران |
| محل زندگی | کردستان ایران |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات | رشته مکانیک دانشکده فنی دانشگاه تهران |
| سالهای فعالیت | ۱۳۴۵ تا ۱۲۴۷ |
| شناختهشده برای | برای مردم کردستان و ایران |
| نقشهای برجسته | بنیانگذار گروه کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان ایران |
| تأثیرپذیرفتگان | مردم ایران و کردستان |
اسماعیل شریفزاده، (زادهی ۱۳۲۱ در مهاباد درگذشته ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۷ بانه) معروف به سمکو از روشنفکران انقلابی کردستان و از پیشتازان این جنبش که در دههی چهل به همراه یارانی چند از جوانان کردستان کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان را بنا گذاشت و با هدف مبارزات چریکی به جذب نیرو پرداخت. اسماعیل شریفزاده نهایتا توسط یک عنصر نفوذی ساواک در بانه روز ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۷ به شهادت رسید.
گاهشمار زندگی اسماعیل شریفزاده
اسماعیل شریفﺯﺍﺩﻩ ﺩﺭ خانوﺍﺩﻩﺍﯼ مرفه ﺩﺭ شهر مهاباﺩ دیده به جهاﻥ گشود. بعد ﺍﺯ ﺍتماﻡ تحصیلات ﺍبتدایی ﻭ متوسطه، ﺩﺭ ﺭشتهٔ مکانیک دانشکده فنی تهرﺍﻥ پذیرفته شد. ﺩﻭﺭﺍﻥ تحصیل ﺍسماعیل همزماﻥ بوﺩ با ﺁغاﺯ جنگهای چریکی ﺩﺭ استان کردستاﻥ ﻭ گسترﺵ حرﮐاﺕ ﺍعترﺍﺿﯽ ﺩﺍنشجویان ﺩﺭ جهاﻥ بود. اسماعیل شریفزاده با همفکرﯼ ﻭ همکاﺭﯼ دیگر ﺩﺍنشجویان کرﺩ ﺩﺭ تهرﺍﻥ ﻭ تبریز، کوشش نموﺩ تشکلی ﺭﺍ تحت عنوﺍﻥ ﺍتحاﺩیه ﺩﺍنشجویان کرد ساﺯماندﻫﯽ کند.
اسماعیل شریفزاده در سال ۱۳۴۵ بههمراه تنی چند از جوانان انقلابی کرد از جمله سلیمان معینی، عبدالله معینی، محمدامین سراجی و ملاآواره، ”کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان” را بهقصد شروع مبارزه چریکی دهقانی در ایران بنیان گذاشت.[۱]
فعالیتها
در اردیبهشت سال ۱۳۴۵ صدیق انجیریآذر تئوریسین حزب دموکرات کردستان ایران در راه دربند و خوشکان توسط عوامل احمد توفیق به قتل میرسد. اعضای حزب از جمله سلیمان معینی، احمد توفیق را عامل قتل انجیریآذر دانسته و علت آن را خودخواهی و جاهطلبی توفیق و نگرانی او از وجود یک رقیب میدانستند. احمد توفیق، به محض آنکه به همکاری فردی با ساواک ظنین میشد، بیدرنگ او را به قتل میرساند. چنانکه اسعد خدایاری که به تشویق خود او با ساواک ارتباط گرفته بود، به همین دلیل توسط توفیق کشته شد. دست باز احمدتوفیق در قتل و غارت موجب شکایت کُردهای ساکن منطقه الواتان سردشت نزد ملامصطفی بارزانی شد؛ درنتیجه ملامصطفی او را به منطقه بادینان تبعید کرد.
قتل صدیق انجیریآذر و اختلافات درون حزبی مانع از تشکیل کنگره میشود. در تاریخ ۲۲ شهریور ۱۳۴۵ عدهای از مخالفان احمد توفیق در روستای آلان تجمع میکنند که اسامی آنها از این قرار است: ملاعبدالله عبداللهی، اسماعیل شریفزاده، ستار پاشایی، سالار حیدری، سعید پیشنمازی، ملااحمد شلماشی (ملاآواره) و محمدامین سراجیاقدم، در همین جلسه ملاآواره پیشنهاد میکند کمیتهای تشکیل شود که نام آن را «کمیته انقلابی حزب دموکرات کردستان» میگذارند.[۲]
آنها ابتدا در اطراف مهاباد و بانه و سردشت به کار تبلیغی و سیاسی در میان روستاییان پرداختند و قصد داشتند پس از زمستان سال ۴۶ عملیات مسلحانه را شروع کنند. در یکی از ترددات تبلیغی و نظامی گروه در ارتفاعات دالاوان آنها با نیروهای ژندارم منطقه درگیر میشوند که در تبادل آتش یک ژندارم کشته میشود.[۳]
درگزارشی دیگر از ستاد بزرگ ارتشتاران چنین آمده است:
سلیمان معینی با عدهای در حدود سی نفر وارد خاک ایران شده و مردم را به همکاری با حزب دعوت میکند و چون تحت تعقیب ماموران بود با آنها زدوخورد کرده و به عراق عقبنشینی میکند از دی ماه ۱۳۴۶ شایعاتی در راستای شورش در بهار ۱۳۴۷ از طرف اعضای حزب شدت گرفته و از مردم خواسته میشود که با خرید سلاح آماده شورش باشند.[۳]
در همین دوران کورش لاشایی یکی از فعالین کنفدراسیون خارج کشور که از بنیانگذاران سازمان انقلابی حزب توده بود. به دعوت اسماعیل شریفزاده برای آشنایی با نبرد مسلحانه از اروپا به کردستان عراق و از آنجا با کمک جلال طالبانی به همراه تعدادی دیگر به کردستان ایران رفت و به شریفزاده پیوست.[۴]
رژیم شاه نیز که از تحرکات این گروه باخبر شده بود، با بسیج نیروهای نظامی و بهخدمت گرفتن مزدور و جاش، منطقه وسیعی از خانه (پیرانشهر) تا بانه و تا سنندج و پاوه و نوسود را برای ضربهزدن به این گروه، زیر کنترل گرفت.
اولین اکیپ بهرهبری شریفزاده در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۷ وارد منطقه شد ولی در یکی از روستاهای بانه به محاصره دشمن درآمد. در این درگیری نابرابر، شریفزاده و یارانش بهشهادت رسیدند.
هسته بعدی، ملاآواره بود که در منطقه سردشت محاصره شد و ملاآواره در روستای دیوالان از توابع سردشت در روز ۲۰ خرداد ۱۳۴۷ محاصره و دستگیر و در ۱۰ شهریور همان سال اعدام گردید.
در خرداد همان سال سلیمان معینی توسط پیشمرگههای ملامصطفی بارزانی به قتل رسید. و در تیرماه هم عبدالله معینی در اطراف روستای قالوی بوکان که بعدا توسط اهالی به روستای قالوی معینی تغییرنام یافت، بهشهادت رسید.
پس از این وقایع شاه از طریق اویسی یکی از امرای ارتش به تصفیه و کشتار مردم کردستان پرداخت و بسیاری را دستگیر و تعداد زیادی از مردم کردستان را به شهادت رساند.
منابع
- ↑ سایت سازمان مجاهدین خلق ایران
- ↑ اسناد ساواک، پرونده انفرادی عبدالله اسحاقی، گزارش شماره ۱۶۲۲۳ / ۴ه به تاریخ ۲۵ / ۱۱ / ۱۳۴۴
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ گزارش ستاد بزرگ ارتشتاران از سایت مرکز بررسی اسناد تاریخ
- ↑ شوکت، حمید، نگاهی از درون به جنبش چپ ایران (گفتوگو با کورش لاشایی)، ص ۱۲۷