اولیویه ونده کاستیل
| اولیویه ونده کاستیل | |
|---|---|
 اولیویه ونده کاستیل | |
| ملیت | بلژیکی |
| شناخته‌شده برای | مردم ایران- بلژیک |
اولیویه ونده کاستیل، امدادگر بلژیکی است که در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ برابر ۵ اسفند ۱۴۰۰در ایران بازداشت شد و در یک معامله با دولت بلژیک با اسدالله اسدی مبادله گشت. اولیویه ونده کاستیل در ژانویه ۲۰۲۳، به اتهام «جاسوسی برای سرویس اطلاعاتی بیگانه، همکاری با دولت آمریکا، قاچاق ارز و پول‌شویی» به ۴۰ سال حبس، ۷۵ ضربه شلاق، مصادره اموال و جریمه نقدی محکوم شد.[۱] رژیم ایران تلاش کرد اولیویه ونده کاستیل را برای بازگرداندن اسدالله اسدی، دیپلمات تروریست رژیم ایران وجه‌المعامله قرار دهد. مبادله‌ی وی با اسدالله اسدی سرانجام به رغم محکومیت اسدالله اسدی در روز ۵ خرداد ۱۴۰۲ مصادف با ۲۶ مه ۲۰۲۳ انجام شد.
پیشینه
در ۳۰ژوئن ۲۰۱۸ برابر با شنبه ۹تیرماه ۱۳۹۷ یک مأمور وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی با پوشش دیپلماتیک به نام اسدالله اسدی به همراه ۳ فرد نفوذی به نام‌های امیر سعدونی و نسیمه نعامی و مهرداد عارفانی قصد بمب‌گذاری در پانزدهمین گردهمایی سالانه مجاهدین و شورای ملی مقاومت در پاریس را داشتند که عملیات آنها توسط اقدام مشترک نیروهای امنیتی کشورهای مختلف اروپایی خنثی و همه متهمین دستگیر، محاکمه و به حبس‌های طویل‌المدت محکوم شدند. بدنبال این ماجرا جمهوری اسلامی در تلاشی چند بعدی سعی در خلاصی مأموران خودش از زندان داشت. طبق اسناد اخیرا افشا شده توسط یک گروه هکری بنام قیام تا سرنگونی، وزارت خارجه‌ی جمهوری اسلامی به مذاکرات با دولت بلژیک برای مبادله‌ی زندانیان پرداخت. شروع این مذاکرات چند ماه پیش از دستگیری ونده کاستیل بلژیکی بوده است.
روزنامه‌ی د. اَش. بلژیک در این رابطه نوشت: آیا اولیویه وانده کاستیل قربانی توافقی است که ممکن است با شکست مواجه شده باشد؟
افشاگری‌های جدید در پرونده‌ی بلژیکی بازداشت شده در ایران، اولیویه ونده کاستیل حاکی از این است که وی قربانی یک توافق‌نامه‌ی تبادل زندانی بین حکومت جمهوری اسلامی و دولت بلژیک شده است.«اسناد نشان می‌دهد این معامله در رابطه با اسدی صورت گرفته است»[۲]
میزان، خبرگزاری قوه قضاییه جمهوری اسلامی روز سه‌شنبه ۲۰ دی ۱۴۰۱ از حکم دادگاه بدوی برای یک شهروند تبعه بلژیک خبر داد. دادگاه انقلاب تهران اولیویه ونده‌کاستیل، تبعه بلژیک را به تحمل ۴۰ سال زندان، جزای نقدی و شلاق محکوم کرد. اولیویه وندِه کاستیل به جاسوسی، همکاری با دولت آمریکا، قاچاق ارز و پول‌شویی متهم شده بود. او کارمند شورای پناهندگان نروژ و سایر سازمان‌های امدادرسانی است که شش سال در ایران کارکرده بود.[۳]
بلژیک از جمهوری اسلامی درخواست کرد تا اولیویه ونده کاستیل، «امدادگر» این کشور را که از فوریه ۲۰۲۲ در ایران زندانی است، آزاد کند. حاجا لحبیب، وزیر خارجه بلژیک در ۱۸ آوریل در صفحه توییتر خود نوشت: «دیروز (۱۷ آوریل) به امیرعبداللهیان اعلام کردم که بلژیک امروز برای انتقال الیویه ونده کاستیل درخواست می‌دهد.» موضوع امضای توافقنامه تبادل زندانیان میان تهران و بروکسل با واکنش‌های فراوانی روبرو شد و تعداد زیادی از مخالفان جمهوری اسلامی با این اقدام دولت بلژیک مخالفت کردند و این موافقت‌نامه را به دادگاه کشاندند. دادگاه قانون اساسی بلژیک ابتدا تبادل اسدی تا صدور رای نهایی را ممنوع اعلام کرد اما نهایتاً در ۱۳ اسفندماه گذشته با صدور یک رأی جدید، معاهده مبادله زندانیان میان تهران و بروکسل را قانونی اعلام و با این رای راه را برای بازگرداندن احتمالی اسدالله اسدی به ایران باز کرد.[۴]
نخست وزیر بلژیک، به پارلمان کشورش اعلام کرد: «در حال بررسی درخواست تهران برای تبادل «اسدالله اسدی»، دیپلمات ایرانی با «اولیویه واندکاستیل»، امدادگر بلژیکی است.» طبق گزارش ارم نیوز، دادگاه قانون اساسی بلژیک، در ماه مارس/ اسفند گذشته معاهده مبادله زندانیان را با ایران تصویب کرد تا راه برای مبادله اسدی با واندکاستیل هموار شود. «الکساندر دوکرو»، نخست وزیر بلژیک با ادعای اینکه واندکاستیل در ایران به عنوان گرو در بازداشت است، بار دیگر خواستار آزادی فوری وی شد. در حکم دادگاه قانون اساسی بلژیک آمده است: «زمانی که دولت تصمیمی برای انتقال می‌گیرد، باید به قربانیان محکوم مربوطه به‌گونه‌ای اطلاع دهد که آنها بتوانند به طور مؤثر در صدد بررسی قانونی‌بودن (انتقال) باشند.» بر اساس حکم دادگاه قانون اساسی بلژیک، شاکیان پرونده اسدالله اسدی می‌توانند در دادگاهی دیگر به مبادله او اعتراض کنند و آن دادگاه دراین‌خصوص تصمیم‌گیری خواهد کرد. سازمان حقوق بشری "عفو بین‌الملل" در خبری اعلام کرد که مقامات جمهوری اسلامی امدادگر بلژیکی، اولیویه ونده کاستیل را در معرض "ناپدید شدن اجباری، شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها" قرار داده است. این گزارش می‌افزاید که ونده کاستیل در سلول انفرادی در زیرزمینی بدون پنجره نگهداری می‌شود و از دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی کافی و هوای تازه محروم است. این امدادگر بلژیکی از سوی دادگاه انقلاب به ۴۰ سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق محکوم شده است. عفو بین‌الملل می‌افزاید، این در حالی است که نشانه‌هایی از گروگانگیری این شهروند بلژیکی توسط مقامات ایرانی با هدف وادار کردن مقامات بلژیک برای مبادله او با یک مقام امنیتی زندانی جمهوری اسلامی در بلژیک دیده می‌شود.
در تاریخ ۱۵ مه ۲۰۲۳، گروه مخالفان ایرانی "شورای ملی مقاومت ایران" اسنادی را که از مذاکرات بین مقامات بلژیکی و ایران درباره تبادل زندانیان قبل از بازداشت اولیویه ونده کاستیل، امدادگر بلژیکی در ایران در سال ۲۰۲۲ گرفته شده بود، منتشر کردند. این هک توسط گروهی به نام "قیام تا سرنگونی" انجام شده است که به گفته‌ی گزارش‌دهنده، با سازمان مجاهدین خلق ایران (MEK) مرتبط است..[۵]
در این اسناد، نشان داده شده بود که مقامات بلژیکی خطراتی را که ونده کاستیل در ایران می‌توانست با آن مواجه شود، پیش از سفر او به ایران می‌دانستند اما اقدامی برای جلوگیری از سفر او به ایران نکردند. همچنین، در این اسناد آمده است که فرزند خوانده‌ی ونده کاستیل، که هم‌اکنون در ایران به سر می‌برد، به اعتراض به بازداشت پدرخوانده‌اش، خود را در یک سلول کوچک حبس کرده است.
مانون برابانت، دخترخوانده الیویه واندکاستیل، امدادگر بلژیکی در ایران که در زندان جمهوری اسلامی به جرم "جاسوسی" بازداشت شده است، اعتراض خود را به وسیله حبس خود در یک سلول کوچک نمادین، ابراز کرد. او از این اقدام خود به عنوان راهی برای جلب توجه مردم و مقامات بلژیک به شرایط وحشتناکی که پدرخوانده‌اش در زندان ایران دارد، استفاده کرد. البته این حبس نمادین به مدت ۲۴ ساعت بوده است. اولیویه واندکاستیل در اسفند ماه ۱۴۰۰ به اتهام جاسوسی در ایران بازداشت شده است و در حال حاضر به ۴۰ سال زندان محکوم شده است. بلژیک از جمهوری اسلامی خواسته تا این امدادگر بلژیکی را آزاد کند و مبادله او با دیپلمات ایرانی اسدالله اسدی را پیشنهاد داده است.
امدادگر بلژیکی به نام اولیویه ونده کاستیل از ماه فوریه ۲۰۲۲ در سلولی انفرادی در ایران نگهداری می‌شود و به ۲۸ سال زندان محکوم شده است. خانواده او با اعلام نگرانی، از شکنجه روانی و وضعیت ناامن وی در ایران خبر داده‌اند. این مقاله همچنین به تعلیق شدن توافقنامه تبادل زندانی‌ها بین بلژیک و ایران اشاره دارد، که می‌توانست اجازه بازگشت به اولیویه واندکاستیل را بدهد. این تعلیق به دلیل اعتراض‌های مخالفان ایرانی در بلژیک صورت گرفته است.[۶]
مبادله‌ی ونده کاستیل
در یک اقدام تعجب‌برانگیز روز ۵ خرداد ۱۴۰۲ رسانه‌های عمومی خبر مبادله‌ی ونده کاستیل و اسدالله اسدی دیپلمات تروریست جمهوری اسلامی را منتشر کردند. واسطه‌ی این معامله کشور پادشاهی عمان بود.
اسدالله اسدی و اولیویه ونده کاستیل با وساطت عمان، بین ایران و بلژیک مبادله شدند.
اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی که در بلژیک زندانی بود، آزاد شده و و با استقبال مقام‌های رسمی وارد تهران شده است.
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران در توییتر از پادشاهی عمان بابت میانجیگری در تبادل زندانیان بین تهران و بروکسل تشکر کرده است.
پیشتر هم، الکساندر دی کرو، نخست وزیر بلژیک اعلام کرد که اولیویه وندکاستیل، شهروند بلژیکی زندانی در ایران آزاد شده است.
آقای دی کرو گفته است که این زندانی سابق و در راه بازگشت به بروکسل است.[۷]
منابع
- ↑ سایت لوموند انگلیسی
- ↑ روزنامه‌ی د. آش بلژیک ۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۲
- ↑ سایت epochtimes فارسی
- ↑ سایت epochtimes فارسی تغییر متن
- ↑ لوموند انگلیسی: امدادگر بلژیکی الیویه واندکاستیل یک ابزار چانه‌زنی بین ایران و بلژیک است- سایت سازمان مجاهدین
- ↑ سایت سازمان مجاهدین خلق ایران برگرفته از لوموند انگلیسی
- ↑ سایت بی بی سی فارسی ۵ خرداد ۱۴۰۲ - ۲۶ مه ۲۰۲۳، ۱۱:۲۳ GMT