ایران در شرف دگرگونی
ایران در شرف دگرگونی: نقش اجتماعی زنان و تجربیات شخصی من، کتابی است نوشته پروفسور ریتا زوسموت، رئیس پیشین پارلمان فدرال آلمان (بوندستاگ) که در اوت ۲۰۲۵ منتشر شد. این کتاب، گزارشی است از ۱۸ سال همراهی نویسنده با مقاومت ایران و نقش زنان در این جنبش. زوسموت در ۱۲۸ صفحه و ۹ فصل، مسیر سیاسی خود، نخستین مواجهه با مقاومت ایران، تجربههای مستقیم از اشرف و اشرف ۳ و دیدارها و همکاری با شورای ملی مقاومت و مریم رجوی را روایت میکند.
او مقاومت ایران را نه فقط یک جنبش سیاسی بلکه مبارزهای برای آزادی و بقا معرفی میکند و زنان را موتور محرک این حرکت میداند.
این کتاب، که با پیشگفتاری از کشیش اعظم برلین و تقریظ وزیر پیشین دادگستری آلمان همراه است، هم تجربهای شخصی و انسانی و هم سندی تاریخی درباره جایگاه زنان در مبارزه برای آزادی ایران بهشمار میرود. زوسموت در پایان، آیندهای روشنتر برای ایران و منطقه را ممکن میداند و امید را «آخرین چیزی که میمیرد» معرفی میکند.
معرفی کتاب
کتاب ایران در شرف دگرگونی: نقش اجتماعی زنان و تجربیات شخصی من به قلم پروفسور ریتا زوسموت، سیاستمدار برجسته آلمانی و رئیس پیشین بوندستاگ (۱۹۸۸–۱۹۹۸)، در اوت ۲۰۲۵ منتشر شد. این اثر ۱۲۸ صفحهای شامل یک مقدمه و ۹ فصل است و حاصل نزدیک به دو دهه همراهی نویسنده با مقاومت سازمانیافته ایران و سازمان مجاهدین خلق است. کتاب از تجربههای شخصی، مشاهدات و دیدگاههای نویسنده درباره نقش زنان در این مبارزه سخن میگوید و همزمان سندی تاریخی درباره مقاومت ایران است.
درباره نویسنده
ریتا زوسموت (متولد ۱۹۳۷) یکی از چهرههای تأثیرگذار سیاسی آلمان است که علاوه بر ریاست پارلمان فدرال، سابقه وزارت جوانان، خانواده و بهداشت را در کارنامه دارد. او در رشتههای فلسفه، جامعهشناسی و تاریخ تحصیل کرده و پیش از ورود به سیاست، کرسی استادی دانشگاهی داشته است. زوسموت به دلیل مواضع قاطع خود در زمینه دموکراسی، حقوقبشر و حمایت از زنان شناخته میشود.
محتوای کتاب
مقدمه
زوسموت در مقدمه کتاب تصریح میکند که میخواهد صدای زنانی باشد که در برابر «یکی از زنستیزترین دیکتاتوریهای جهان» ایستادهاند. او به رابطه عاطفی و سیاسی خود با مقاومت ایران اشاره میکند و از مریم رجوی بهعنوان شخصیتی الهامبخش یاد میکند که فراتر از یک رهبر سیاسی، نماد امید و آزادی است.
فصل اول: راه من به دنیای سیاست
در این فصل، نویسنده به مسیر طولانی خود در سیاست آلمان و چالشهای شخصیاش اشاره کرده و حمایت از مقاومت ایران را یکی از مهمترین تجربههای زندگی خود میداند.
فصل دوم: مسیر من به سوی جنبش مقاومت ایران
او نخستین آشنایی خود با مقاومت را در سال ۲۰۰۸ و از طریق دیدار با یک فعال زن ایرانی روایت میکند. این مواجهه به نقطه عطفی در زندگی سیاسی او بدل شد و سبب شد ارتباطی پایدار با شورای ملی مقاومت و سازمان مجاهدین خلق برقرار کند.
فصل سوم: آزادی به بهای جان
این فصل به بررسی قتلعام زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ اختصاص دارد و زوسموت آن را بهعنوان یکی از سیاهترین جنایتهای جمهوری اسلامی تحلیل میکند.
فصل چهارم: کار من با شورای ملی مقاومت
او تلاشهای خود برای حذف نام سازمان مجاهدین خلق از فهرست گروههای تروریستی و فشارهای سیاسی و رسانهای مرتبط با آن را شرح میدهد. به باور او، این مبارزه نمادین نشانگر مشروعیت مقاومت ایران بود.
فصل پنجم: تجربههای من با اشرف
این بخش شرح مفصل دیدارهای نویسنده از اشرف و اشرف ۳ است. زوسموت ضمن اشاره به فشارها و حملات علیه اعضای مقاومت در عراق، انتقال آنان به آلبانی را «نمادی از امید» میداند. در این فصل، او به روایت زندگی پنج زن مجاهد از اشرف ۳ پرداخته و آنان را نمادهای شجاعت و ایستادگی معرفی میکند.
فصل ششم: آشنایی با مریم رجوی
در این فصل، زوسموت شخصیت مریم رجوی را با رهبرانی چون نلسون ماندلا مقایسه میکند و برنامه ۱۰ مادهای او برای آینده ایران را «نقشه راهی دموکراتیک» میخواند.
فصلهای پایانی
فصل هشتم به همبستگی جهانی با ایرانیان اختصاص دارد و فصل نهم، با عنوان «آیا دوران جمهوری اسلامی به پایان خود نزدیک میشود»، به چشمانداز آینده ایران میپردازد. نویسنده در پایان از امید به آزادی و ضرورت ایستادگی جهانی در کنار مردم ایران سخن میگوید.
پیشگفتار و تقریظ
کتاب با پیشگفتار کریستینا-ماریا بامل، کشیش اعظم کلیسای پروتستان برلین-براندنبورگ، آغاز میشود و تقریظ آن به قلم هرتا دویبلر-گملین، وزیر پیشین دادگستری آلمان، نوشته شده است. هر دو مقدمه بر اهمیت نقش زنان و ضرورت حمایت جهانی از مقاومت ایران تأکید دارند.[۱] [۲]
بازتاب رسانهای
خبرگزاری رویترز در ۱۳ اوت ۲۰۲۵ انتشار این کتاب را بازتاب داد و آن را اثری دانست که نقش زنان در مقاومت ایران و دیدارهای زوسموت با مریم رجوی را برجسته میکند.
کتاب ایران در شرف دگرگونی نه تنها خاطرات شخصی یک سیاستمدار برجسته اروپایی است، بلکه سندی تاریخی درباره پیوند میان سیاست جهانی و مقاومت ایران محسوب میشود. زوسموت با قلمی صریح، نقش زنان در این مبارزه را برجسته کرده و تصویری روشن از آیندهای دموکراتیک برای ایران ارائه میدهد.