جواد بدیعزاده
جواد بدیع زاده، (متولد ۱۲۸۱ تهران، درگذشت ۱۰ دی ۱۳۵۸ تهران) خواننده و نوازنده، موسیقیدان و آهنگساز ایرانی و اولین خواننده مردی بود که صدایش بر روی صفحه ضبط شد. جواد بدیعزاده خواننده ترانه بسیار مشهور و جاودانهی «خزان عشق» است. از او آثار بسیار دیگری نیز برجای مانده است. جواد بدیعزاده از جمله کسانی است که در رشد و گسترش این هنر در زمان خود بسیار مؤثر بود. [۱]
زندگینامه
سیدجواد بدیعزاده متولد پاچنار تهران، فرزند سیدرضا بدیع کاشانی معروف به (بدیع المتکلمین) روحانی مشروطهخواه بود که به سیداناری شهرت داشت وی به ردیف موسیقی ایرانی تسلط داشت در مجالس وعظ و روضه فرزندش جواد را با خود همراه میکرد. بدینسان بود که جواد از علم پدر بهره گرفت با گوشهها و ردیفهای موسیقی ایرانی آشنا شد. همچنین از دانش هنری دایی خود (میرزا یحیی سعید واعظین) درسها گرفت.او تحصیلات ابتدایی را در مدرسه تدین و دوره متوسطه را در مدرسه آلیانس فرانسویها و سپس دارالفنون به اتمام رساند و از سال ۱۳۰۴ تا ۱۳۳۱ در مجلس شورای ملی استخدام شد و به عنوان نماینده خدمت کرد. بدیعزاده علاوه بر خوانندگی در امر آهنگسازی نیز شهرت دارد. در سال ۱۳۰۴ که کمپانی انگلیسی صفحهپُرکنی هیزمَستِرزوُیس، در تهران شعبهٔ گشود، بدیعزاده بهعنوان اولین خواننده مرد، با معرفی و پیشنهاد عبدالحسینخان شهنازی، اولین صفحه او با عنوان «جلوه گل» روانه بازار شد، که شامل دو قطعه آواز و سه تصنیف از ساختههاي خودش بود. تا سال ۱۳۱۴ بدیعزاده ۲۴ تصنیف تولید و همگی روی صفحه ضبط شدهاند. در سالهاي بعد در سفرهایی به حلب و بیروت و برلین و شبهقاره هند، بر شمار ضبط آهنگهاي خود افزوده است.بدیعزاده با افتتاح رادیو به جمع هیئت ارکستر آن زمان رادیو پیوست بدیعزاده سالها عضو شعر و موسیقی رادیو تهران بود. وی سرانجام در دیماه سال ۱۳۵۸ در هفتاد و هشت سالگی، براثر دومین سکته مغزی، در تهران چشم از جهان فروبست و در بهشت زهرا «قطعه: ۸ ردیف: ۲ شماره: ۲۶» به خاک سپرده شد.[۱][۲]
مشهورترین آثار
«ایران، کشور داریوش» و ترانههاي جلوه گل، داد دل، دلافسرده، هدیهٔ خاک، گل پرپر و خزان عشق یاد کرد. «خزان عشق» و درکنار هنرمندانی چون حسین تهرانی، مرتضی نیداوود، حبیب سماعی و استاد ابوالحسن صبا آثار مشهوری در حوزهٔ موسیقی ایرانی پدید آورد. [۱]
سبککار
بدیع زاده نیز همانند سایر هنرمندان با افتتاح رادیو به جمع هیئت ارکستر آن زمان پیوست و با حسین تهرانی ، مرتضی نیداوود، حبیب سماعی، و استاد صبا آثار مشهوری در حوزه موسیقی ایرانی پدید آورد. روی آوردن بدیع زاده به سبک طنز و فکاهی با وجود متداول بودن ترانههای فاخر و غزلهای سنتی، کاری عجیب و در عین حال سختی بود. وی عضو یک خانواده روحانی، همچنین عضوی از مجلس شورای ملی بود و انجام این کار در آغاز برایش سخت بود، اما جسارت به خرج داد و قدم در این راه گذاشت. البته لازم به ذکر است که آقای اسماعیل مهرتاش وی را متقاعد کرد که انتقاد از راه هزل و کنایه تاثیر بیشتری دارد. با توجه به موارد ذکر شده ، بدیع زاده را میتوان بزرگترین خواننده هزلیه خوان در تاریخ موسیقی ایران به شمار آورد. این هزلیه خوانیها بعدها به پیش پرده خوانی کشیده شد و به جرات میتوان " رپ خوانی " های امروز را هم از آن دانست. از جمله تصانیف فکاهی که ساخته، میتوان به " ماشین مش ممدلی، ارزون و بی معطلی " و " از قند و شکر ساخته ام جوجه خروس " اشاره کرد که با آنها از وضع اجتماعی و اقتصادی آن زمان انتقاد میکرد. این تصنیفها مورد توجه عوام قرار گرفت و هم اکنون نیز توسط مردم کوچه و بازار تکرار میشود.[۳]
درگذشت
از میان آثار معروف بدیعزاده میتوان به سرود “ایران، منشور داریوش” و ترانههای جلوه گل، داد دل، دل افسرده، گل پرپر و خزان عشق اشاره کرد. جواد بدیعزاده در دهم دیماه ۱۳۵۸ و در سن هفتاد و هشت سالگی بر اثر سکته مغزی درگذشت و در بهشت زهرا در تهران (قطعه:۸ ردیف ۲، شماره ۲۶) به خاک سپرده شد.[۴]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ مگ یاد - بیوگرافی استاد جواد بدیع زاده
- ↑ دانشنامه تی تیل- بیوگرافی جواد بدیعزاده
- ↑ آموزشگاه موسیقی انوشه - بیوگرافی جواد بدیع زاده ، خواننده و آهنگساز ایرانی.
- ↑ توانا - سالگرد درگذشت جواد بدیعزاده، خواننده و موسیقیدان