دنیا فرهادی
دنیا فرهادی، (متولد ۱۸ اسفند ۱۳۷۹، ایذه – درگذشته ۱۶ آذر ۱۴۰۱، اهواز) دانشجوی ترم سوم رشتهی معماری در دانشگاه اهواز بود که با سه گلولهی نیروهای بسیجی به قتل رسید. در تاریخ ۱۶ آذرماه بهدنبال تداوم اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، موج اعتراضات و تحولات اجتماعی به شکل مسالمتآمیز از دانشگاههای ایران آغاز شد. دنیا فرهادی در تاریخ ۱۶ آذرماه ۱۴۰۱ مفقود شد و پس از هشت روز جستجو، صبح پنجشنبه ۲۴ آذرماه، جسد بیجان وی در حاشیه رودخانه کارون در حوالی روستای مظفریه توسط افرادی محلی پیدا گردید. خانواده او در تمام این مدت به دنبال یافتن ردی از دختر خود در رودخانه بودند، اما مسئولان محلی و امدادی حتی برای لحظهای در محل حضور نیافتند. در ابتدا، رسانههای وابسته به حکومت ایران مرگ دنیا فرهادی را خودکشی اعلام کردند و هیچ مدرک یا فیلمی برای اثبات این ادعا ارائه ندادند. پس از انتشار گزارش شوراهای صنفی دانشجویان ایران، این موضوع به چالش کشیده شد و جزئیات جدیدی از واقعه برملا گردید. بر اساس گزارش شوراهای صنفی دانشجویان ایران، دنیا فرهادی پس از درگیری کلامی با بسیجیهای دانشگاه، در نقطهای از شهر اهواز بر اثر اصابت گلوله کشته شده است. خانوادهی دنیا نیز پس از تحویلگیری پیکر وی متوجه شدند که سه گلوله به سینه او اصابت کرده است. پیکر دنیا فرهادی با حضور گستردهی مردم در آرامستان روضةالزهرای شهر ایذه به خاک سپرده شد. مراسم چهلم جان باختن دنیا فرهادی نیز در ۱۹ دیماه با حضور گسترده مردم برگزار شد. مردم دلیر ایذه این مراسم را به اعتراضی ضدحکومتی تبدیل کردند. آنها با شعارهایی چون "مرگ بر خامنهای، لعنت بر خمینی"، "این گل پرپر شده هدیه به میهن شده" و "دنیای ما رو بردن، جنازهشو آوردن" به ستایش از دنیا و اعتراض به حکومت پرداختند. مقامات رژیم ایران از آغاز اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ تا کنون، کشته شدن و جان باختن بسیاری از مردم و جوانان معترض را سقوط از بلندی، مصرف الکل، ایست قلبی، خودکشی، تصادف و موارد مشابه اعلام کردهاند، ولی بسیاری از خانوادههای این معترضان جانباخته، سرانجام افشا کردند که فرزندانشان توسط نیروهای سرکوبگر حکومتی به قتل رسیدهاند.
اعتراضات ۱۶ آذر
در تاریخ ۱۶ آذرماه بهدنبال تداوم اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، موج اعتراضات و تحولات اجتماعی به شکل مسالمتآمیز از دانشگاههای ایران آغاز شد. این حوادث شامل تحصن، تحریم کلاسها و همچنین درگیری بین نیروهای لباس شخصی و بسیج با تجمعات دانشجویان بود که منجر به بازداشت یا ربوده شدن تعدادی از دانشجویان گردید.[۱]
قتل دانشجوی معماری در اهواز
حادثه مرگ دنیا فرهادی، دانشجوی ۲۲ ساله ترم سوم رشتهی معماری دانشگاه آزاد اهواز، به دلیل ادعاهای متناقض پیرامون چگونگی مرگ وی، نیاز به بررسی دقیق و همهجانبه دارد. در این مقاله، با استفاده از گزارش شوراهای صنفی دانشجویان ایران و سایر منابع موثق، به تشریح ابعاد مختلف این واقعه پرداخته شده است.
ناپدیدشدن و کشف جسد
دنیا فرهادی در تاریخ ۱۶ آذرماه ۱۴۰۱ مفقود شد و پس از هشت روز جستجو، صبح پنجشنبه ۲۴ آذرماه، جسد بیجان وی در حاشیه رودخانه کارون در حوالی روستای مظفریه توسط افرادی محلی پیدا گردید. خانواده او در تمام این مدت به دنبال یافتن ردی از دختر خود در رودخانه بودند، اما مسئولان محلی و امدادی حتی برای لحظهای در محل حضور نیافتند.
تیم آتشنشانی و همچنین پدر و مادر دنیا فرهادی به همراه ۲۰۰ نفر از اعضای خانواده و اقوام و طایفهی آنان، کیلومترها از مسیر رود کارون را بهمدت ۸ روز جستوجو کردند تا اثری از پیکر او پیدا کنند، ولی نتیجهای نداشت.
پدر دنیا (شهرام فرهادی) در یک مصاحبهی ویدیویی گفته بود که دخترش فقط دو دقیقه پیش از ناپدید شدنش با او در تماس تلفنی بوده است. آقای شهرام فرهادی همچنین گفت که مقامات حکومت حتی حاضر نشدند که فیلم دوربینهای محدودهی ناپدید شدن دخترش را بازبینی کنند و یا در اختیار خانوادهاش قرار دهند و مدعی شدهاند که پل کابلی اهواز دوربینی ندارد؛ ضمن اینکه سخنان رسانههای حکومتی درباره سقوط فرزندش به رود کارون، ضدونقیض و بیاعتبار است.[۲]
همچنین، محسن فرهادی، پسرعموی دنیا، خبر کشف جسد دنیا را در رودخانه کارون در روستای مظفریه، بخش جنگیه، از سوی اهالی محل اعلام کرد. این حادثه نه تنها تأثیری بر جامعه محلی بلکه بر روند اجتماعی و حقوقی کلان نیز داشته است.[۱]
سابقه سرکوب دانشجویان
با توجه به تاریخچه ربایش، قتل و شکنجه دانشجویان معترض توسط نیروهای امنیتی رژیم ایران، بسیاری قتل دنیا فرهادی را توسط نیروهای بسیجی و صحنهسازی از سوی مقامات حکومتی دانستهاند. این نگرانی بهویژه با توجه به کشتار مردم معترض در شهر ایذه در آبان ۱۴۰۱ تشدید شده است.[۳]
ادعاهای رسانههای حکومتی
در ابتدا، رسانههای وابسته به حکومت ایران مرگ دنیا فرهادی را خودکشی اعلام کردند و هیچ مدرک یا فیلمی برای اثبات این ادعا ارائه ندادند. اما پس از انتشار گزارش شوراهای صنفی دانشجویان ایران، این موضوع به چالش کشیده شد و جزئیات جدیدی از واقعه برملا گردید.[۴]
کشف پیکر دنیا فرهادی با سه گلوله در سینه
هشت روز پس از اینکه رسانههای حکومتی قتل دنیا فرهادی را «پریدن خودخواسته از پل کارون» عنوان کرده بودند، ماهیگیران کوت عبدالله، جسد بیجان او را پیدا کردند. خانوادهی دنیا نیز پس از تحویلگیری پیکر وی متوجه شدند که سه گلوله به سینه او اصابت کرده است.[۵]
گزارش شوراهای صنفی دانشجویان
بر اساس گزارش شوراهای صنفی دانشجویان ایران، دنیا فرهادی پس از درگیری کلامی با بسیجیهای دانشگاه، در نقطهای از شهر اهواز بر اثر اصابت گلوله کشته شده است. این گزارش همچنین اشاره میکند که خانواده فرهادی پس از ردیابی گوشی وی، متوجه میشوند آخرین محل حضور دنیا کنار پل کارون بوده است و با خون ریخته شده در آن محل مواجه میشوند. شوراهای دانشجویان همچنین اعلام کردهاند که آزمایشها نشان داده است که خون ریخته شده در این محدوده متعلق به دنیا فرهادی بوده است.
واکنشهای مختلف به قتل دنیا فرهادی
گزارش شوراهای صنفی دانشجویان ایران، موجب واکنشهای متفاوتی از سوی مقامات دولتی، فعالان حقوق بشر و افکار عمومی شد. برخی مقامات حکومتی تلاش کردند تا این گزارش را رد کنند، اما فعالان حقوق بشر خواستار تحقیقات مستقل و شفاف درباره این موضوع شدهاند.[۴]
مراسم تشییع و خاکسپاری
در مراسم تشییع و خاکسپاری دنیا فرهادی هزاران نفر از مردم ایذه از جمله جمعیت بسیاری از زنان در آرامستان روضةالزهرای شهر ایذه حضور یافتند و در مراسم خاکسپاری او شرکت کردند.[۲]
همزمان با برگزاری مراسم خاکسپاری دنیا فرهادی، دستگاههای حکومتی با طرح سناریوهای متناقض، علت کشته شدن آیدا رستمی، پزشک معترضان زخمی، را ابتدا «تصادف» و سپس «سقوط از پل هوایی» اعلام کردند.[۳]
مراسم چهلم
مراسم چهلم جان باختن دنیا فرهادی در ۱۹ دیماه با حضور گسترده مردم برگزار شد. مردم دلیر ایذه این مراسم را به اعتراضی ضدحکومتی تبدیل کردند. آنها با شعارهایی چون «مرگ بر خامنهای، لعنت بر خمینی»، «این گل پرپر شده هدیه به میهن شده» و «دنیای ما رو بردن، جنازهشو آوردن» به ستایش از دنیا و اعتراض به حکومت پرداختند.[۵]
پیشینه قتلهای حکومتی
مقامات رژیم ایران از آغاز اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ تا کنون، کشته شدن و جان باختن بسیاری از مردم و جوانان معترض را سقوط از بلندی، مصرف الکل، ایست قلبی، خودکشی، تصادف و موارد مشابه اعلام کردهاند، اما بسیاری از خانوادههای این معترضان جانباخته، سرانجام افشا کردند که فرزندانشان توسط نیروهای سرکوبگر حکومتی به قتل رسیدهاند.[۲]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ کشف پیکر دنیا فرهادی، دانشجوی مفقود شده اهوازی در رودخانه کارون - سایت ایران وایر
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ مراسم چندهزار نفری خاکسپاری دنیا فرهادی در ایذه - سایت ایندیپندنت
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ افشای جزئیات کشتهشدن یک دانشجو: دنیا فرهادی تیر خورده بود - سایت ایندیپندنت ۲
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ افشای جزئیات جدید از قتل حکومتی دنیا فرهادی، دانشجوی خوزستانی - سایت ایران وایر ۲
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ گرامیداشت یاد دنیا فرهادی ۴۰ روز پس از قتل او به دست نیروهای حکومتی - سایت زنان نیروی تغییر