زنان، پیشتازان آزادی
کتاب «زنان، پیشتازان آزادی، کنفرانس بین‌المللی زنان نیروی تغییر- پاریس»، بازتابی روشن از کنفرانس بین‌المللی «زنان، نیروی تغییر – ایران آزاد ۲۰۲۵» است که در آستانه روز جهانی زن، در پاریس با حضور فعالان حقوق بشر، شخصیت‌های سیاسی بین‌المللی و زنان مبارز ایرانی برگزار شد. این کتاب، به همت کمیسیون زنان شورای ملی مقاومت گردآوری شده و نقش زنان در خط مقدم مبارزه با جمهوری اسلامی ایران را برجسته می‌سازد.
در متن کتاب، محوریت با سخنرانی‌های الهام‌بخش مریم رجوی، رئیس‌جمهور برگزیده شورای ملی مقاومت است که تأکید دارد: زنان نه‌تنها قربانی استبداد هستند، بلکه پیشتازان تغییر و آزادی‌اند. او با تشریح مبارزات ۴۰ ساله زنان مجاهد، از تحول در رهبری، سازماندهی و ساختار مقاومت سخن می‌گوید. شعار «زن، مقاومت، آزادی» نه یک شعار صرف، بلکه نماد یک ایدئولوژی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است که زنان ایرانی پرچمدار آن شده‌اند.
این کتاب همچنین شامل بیانیه‌ای استثنایی از سوی بیش از ۶۵۰ زن از ۸۰ کشور جهان است که با شعار «نه به حجاب اجباری، نه به دین اجباری، نه به حکومت اجباری» همبستگی خود را با زنان ایران اعلام کرده‌اند.
«زنان، پیشتازان آزادی» نه‌فقط گزارشی از یک کنفرانس، بلکه سندی زنده از مبارزه و رهبری زنان ایرانی در راه سرنگونی دیکتاتوری، تحقق دموکراسی، و بنای جامعه‌ای نوین بر پایه آزادی و برابری است.
۱. مقدمه‌ای بر یک حرکت جهانی
کتاب زنان، پیشتازان آزادی اثری تحلیلی و مستند است از کنفرانس بین‌المللی «زنان نیروی تغییر» که در سال ۲۰۲۵ در پاریس برگزار شد. این رویداد با حضور پررنگ زنان فعال از اقصی نقاط جهان برگزار شد و نقطه عطفی در همبستگی بین‌المللی برای حمایت از زنان مبارز ایرانی بود.
کنفرانس مذکور با تمرکز بر تجربه مقاومت زنان ایرانی، به‌ویژه در قالب ساختار شورای ملی مقاومت و سازمان مجاهدین خلق ایران، سعی دارد الگوی رهبری زنانه را به‌عنوان جایگزین ساختارهای مردسالار و زن‌ستیز معرفی کند. در این نشست، نه تنها زنان، بلکه بسیاری از چهره‌های برجسته سیاسی، وزرای پیشین، نمایندگان پارلمان‌ها، مدافعان حقوق بشر و برندگان جوایز نوبل شرکت کردند.[۱]
۲. صدای زنان ایران در جهان
یکی از نقاط برجسته کتاب، انتشار بیانیه‌ای از سوی بیش از ۶۵۰ زن از ۸۰ کشور جهان در حمایت از مقاومت زنان ایرانی است. این بیانیه، سندی سیاسی برای محکومیت رژیم جمهوری اسلامی و قوانین سرکوبگرانه آن به‌ویژه قانون «عفاف و حجاب» به شمار می‌رود.
زنان امضاکننده این بیانیه بر سه محور کلیدی که شعار شورای ملی مقاومت نیز بر آن استوار است، تأکید دارند:
زن، مقاومت، آزادی
این شعار، از دل تجربه چهل‌ساله زنان مجاهد بیرون آمده و اکنون به نماد جنبش نوین زنان در ایران و جهان بدل شده است.[۱]
۳. سخنان مریم رجوی
در قلب کتاب، سخنان مریم رجوی جای دارد که در بیانیه‌اش با صراحت می‌گوید:
«زنان نیروی تغییرند. مبارزه زن ایرانی تنها برای آزادی پوشش نیست؛ فراتر از آن، حق شورش برای آزادی است که در بیانیه جهانی حقوق بشر ثبت شده است.»
او با اشاره به شعار «نه به حجاب اجباری، نه به دین اجباری، نه به حکومت اجباری» تأکید دارد که زنان ایرانی نه‌فقط علیه نمادهای استبداد، بلکه علیه کل نظام سلطه برخاسته‌اند. وی همچنین با اشاره به تجارب عمیق جنبش، از نقش هزار زن در شورای مرکزی مجاهدین و مسئولیت‌پذیری زنان در رأس رهبری سازمان‌ها سخن می‌گوید. یکی از جملات به‌یادماندنی مریم رجوی در این سخنرانی چنین است:
«آیا برای پایداری در برابر استبداد دینی و پیشروی در این مبارزه، دست شستن از جان و مال و تحمل شکنجه و زندان کافی است؟ نه. علاوه بر آن، به استمرار یک مبارزه عمیق فرهنگی نیازمندیم.»[۱]
۴. تحول در قدرت: از فردیت به همبستگی
در بخش‌های تحلیلی کتاب، مفاهیمی مانند فردیت فروبرنده، کار جمعی، و همبستگی انقلابی با رویکردی جامعه‌شناختی و ایدئولوژیک بررسی می‌شود. زنان در این جنبش، نه تنها خود را از زیر بار سلطه رها کرده‌اند، بلکه مردان رهاشده‌ای نیز پرورش داده‌اند که خودخواهی و نگرش کالایی نسبت به زن را کنار نهاده‌اند.
این دگرگونی، فقط تغییر در رهبری سیاسی نیست، بلکه تغییر در بنیان‌های اجتماعی و اخلاقی یک جامعه است که بر پایه خواهرانگی، همیاری، و انسان‌گرایی بنا می‌شود.
۵. الگوهایی از مقاومت زنانه
کتاب با یادآوری چهره‌های جاودانی مانند زهره قائمی، طاهره طلوع و زهرا خسروی نمونه‌هایی از زنانی را معرفی می‌کند که با پرداخت بالاترین بها، رهبری مقاومت را معنا کرده‌اند. آنان زنانی بودند که در تنگه‌های نبرد، در زیر شکنجه، و یا بر طناب دار ایستادند، اما آرمان آزادی را ترک نگفتند.
در جایی از کتاب، خاطره صحنه‌ای نقل می‌شود که یکی از مجاهدین قبل از اعدام با مورس پیام داده بود:
«من زهرا خسروی هستم. ۲۰ دقیقه وقت داده‌اند تا وصیت‌نامه بنویسم. می‌خواهند اعدام‌مان کنند. سلام مرا برسانید...»[۱]
۶. جایگاه مردان در یک مقاومت زن‌محور
در یکی از جملات کلیدی کتاب آمده است:
«رهایی زنان، شرط اجتناب‌ناپذیر رهایی مردان است.»
در این جنبش، مردان نه رقیب زنان، بلکه یاران آنان در مسیر آزادی‌اند. نگاه جنسیتی، از ساختار جنبش زدوده شده و قدرت، نه ابزاری برای سلطه، بلکه مسئولیتی برای خدمت و فداکاری تلقی می‌شود.[۱]
۷. بازتاب جهانی: صداهایی از سراسر جهان
در کتاب، دیدگاه‌های زنان برجسته‌ای چون میشل آلیو ماری (وزیر خارجه پیشین فرانسه)، روزالیا آرتئاگا (رئیس‌جمهور پیشین اکوادور)، اینگرید بتانکور (کاندیدای ریاست‌جمهوری کلمبیا)، کندیس برگن (وزیر پیشین کانادا) و ده‌ها شخصیت سیاسی و حقوقی دیگر درج شده‌اند که مبارزه زنان ایرانی را الگویی برای جهان می‌دانند.
آنان با تأکید بر اینکه زنان ایران رهبران تغییر هستند، خواستار حمایت عملی از جنبش مقاومت شدند.
۸. جمع‌بندی: زن، مقاومت، آزادی
کتاب «زنان، پیشتازان آزادی» تصویری روشن از یک انقلاب فرهنگی و سیاسی است که از دل مبارزه با فاشیسم دینی برخاسته و زنان را در جایگاه رهبری نشانده است. شعار «زن، مقاومت، آزادی» نه تنها عصاره جنبش زنان ایران، بلکه رهنمودی برای حرکت جهانی به سوی عدالت و رهایی است.
در واقع، این اثر نه فقط یک گزارش از یک رویداد سیاسی، بلکه یک مانیفست مبارزاتی برای تمام کسانی است که به ساختن جهانی عاری از ستم، نابرابری و استبداد باور دارند.[۱] [۲]