فراخوان کمیته دوستان ایران آزاد در کشورهای نوردیک
فراخوان کمیته دوستان ایران آزاد در کشورهای نوردیک، به نامهای گفته میشود که در ۲۸تیر ۱۴۰۴، (۱۹ژوئیه ۲۰۲۵) از جانب کمیته دوستان ایران آزاد در کشورهای نوردیک خطاب به فولکر تورک، کمیسر عالی حقوقبشر سازمان ملل متحد نوشته شده و در آن نسبت به تشدید سرکوب زندانیان سیاسی در ایران و بهویژه خطر اعدام قریبالوقوع برخی از آنان هشدار داده شده است. کمیته مذکور در این نامه نگرانی عمیق خود را از اجرای احکام اعدام علیه افرادی که تنها به دلیل ارتباط با سازمان مجاهدین خلق ایران بازداشت شدهاند، ابراز داشته است. در این نامه، به موارد مشخصی مانند محکومیت دو باره سه زندانی سیاسی ـ فرشاد اعتمادفر، مسعود جامعی و علیرضا مرداسی (حمیداوی) ـ به اعدام، و همچنین تهدید به انتقال اجباری سعید ماسوری، زندانی سیاسی باسابقه، اشاره شده است. این اقدامات، بنا بر تحلیل نویسندگان نامه، نه تنها نشانهی وحشت رژیم از جامعهای ناراضی و آماده قیام است، بلکه بیانگر آن است که حاکمیت دشمن اصلی خود را سازمان مجاهدین خلق و آلترناتیو دموکراتیک آن میداند. کمیته دوستان ایران آزاد در پایان خواستار اقدام فوری جامعه جهانی، از جمله توقف احکام اعدام، تضمین امنیت زندانیان، و شرطگذاری روابط سیاسی و اقتصادی با جمهوری اسلامی بر اساس رعایت حقوق بشر شد. این نامه به سازمانهای بینالمللی مهمی نظیر عفو بینالملل، دبیرکل سازمان ملل و شورای حقوقبشر نیز ارسال شده است.
نامهی کمیته دوستان ایران آزاد در کشورهای نوردیک
در ۲۸تیر ۱۴۰۴، (۱۹ژوئیه ۲۰۲۵) کمیته دوستان ایران آزاد در کشورهای حوزه اسکاندیناوی (نوردیک) با انتشار نامهای رسمی خطاب به کمیسر عالی حقوقبشر سازمان ملل، خواستار توقف فوری موج سرکوبگری جمهوری اسلامی علیه زندانیان سیاسی شد. این فراخوان بهویژه بر خطر اعدام زندانیانی متمرکز بود که به دلیل گرایش یا وابستگی به سازمان مجاهدین خلق ایران، تحت شکنجه، محاکمه ناعادلانه، و احکام سنگین قرار گرفتهاند.
این کمیته که متشکل از نمایندگان پارلمانها و چهرههای مدنی در کشورهای نروژ، سوئد، فنلاند، دانمارک و ایسلند است، در نامه خود هشدار داد که موج جدیدی از سرکوب، همزمان با تصویب قوانینی جدید برای تسریع روند اعدامها، فضای سیاسی و اجتماعی ایران را به شدت محدود کرده و مقاومت مردمی را هدف قرار داده است.[۱]
احکام اعدام علیه زندانیان سیاسی
در این نامه آمده است که دستگاه قضایی جمهوری اسلامی در تاریخ ۱۲ ژوئیه ۲۰۲۵ (۲۲ تیر ۱۴۰۴)، سه زندانی سیاسی به نامهای فرشاد اعتمادفر، مسعود جامعی و علیرضا مرداسی (حمیداوی) را تنها به دلیل عضویت در سازمان مجاهدین خلق ایران و پس از دو سال بازداشت و شکنجه، برای دومین بار به اعدام محکوم کرده است. همچنین، دو نفر دیگر به ۲۷ سال زندان محکوم شده و دیوان عالی کشور نیز حکم اعدام بهروز احسانی و مهدی حسنی را تأیید کرده است.
این احکام نشاندهنده استفاده نظاممند رژیم از اعدام بهعنوان ابزار سرکوب سیاسی است. هدف آن نه تنها از بین بردن فیزیکی مخالفان، بلکه ارعاب جامعه ناراضی و جلوگیری از شکلگیری اعتراضات گستردهتر است.[۱]
وضعیت سعید ماسوری؛ تهدید به انتقال اجباری
از دیگر محورهای مهم نامه، هشدار نسبت به وضعیت وخیم سعید ماسوری، زندانی سیاسی باسابقه است. او که از ژانویه ۲۰۰۱ و به دلیل همکاری با سازمان مجاهدین خلق ایران در زندان بهسر میبرد، تاکنون ۲۵ سال بدون حتی یک روز مرخصی را در شرایط دشوار تحمل کرده است. سعید ماسوری که پیش از دستگیری دانشجوی پزشکی در آلمان و نروژ بوده، در معرض انتقال اجباری به زندانی دورافتاده قرار دارد. بهنقل از نامه، در تاریخ ۱۷ ژوئیه نیروهای امنیتی برای ربودن او از زندان قزلحصار اقدام کردند، اما با مقاومت زندانیان روبرو شدند. با این حال، مقامات تهدید کردهاند که وی را روز شنبه به مکانی ناشناخته منتقل خواهند کرد.[۱]
خواستههای کمیته دوستان ایران آزاد
این کمیته در پایان نامه خود، خواستههای مشخصی را مطرح کرده است که شامل موارد زیر میشود:
- توقف فوری انتقال اجباری سعید ماسوری و تضمین امنیت جان او و دیگر زندانیان سیاسی.
- محکومیت بینالمللی احکام اعدام جدید و مطالبه لغو کامل آنها.
- منوط کردن روابط سیاسی و اقتصادی کشورهای غربی با رژیم ایران به توقف اعدامها و آزادی زندانیان سیاسی.
- گنجاندن بحران حقوق بشر در ایران در دستور کار مجمع عمومی آینده سازمان ملل متحد و اتخاذ اقدامات عملی برای پاسخگو کردن رژیم تهران.[۱]
پیام سیاسی و حقوقبشری
این فراخوان، در واقع، تلاشی است برای جلب توجه افکار عمومی جهان و نهادهای بینالمللی به شدت گرفتن سرکوب سیاسی در ایران و تبدیل شدن زندانها به مکانهای حذف فیزیکی و روانی مخالفان. بهطور خاص، تأکید بر پروندههایی که به سازمان مجاهدین خلق ایران مربوط میشود، بیانگر آن است که حکومت ایران، این سازمان و پایگاه اجتماعیاش را همچنان تهدید اصلی بقای خود میداند.
در متون پیشین، نهادهای بینالمللی مانند سازمان عفو بینالملل و گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران نیز بارها نسبت به این روند هشدار دادهاند.
نامه کمیته دوستان ایران آزاد، سندی در محکومیت سیاستهای سرکوبگرایانه جمهوری اسلامی است. اهمیت آن نه فقط در هشدارهایش درباره خطر اعدام و شکنجه، بلکه در روشن کردن نقش جامعه جهانی در جلوگیری از نقض فاحش حقوق بشر در ایران نهفته است. آنچه این نامه بازتاب میدهد، ضرورت فوری اقدام بینالمللی برای نجات جان زندانیان سیاسی و تضمین حقوق بنیادین شهروندان ایرانی است.