مهدی زارع اشکذری
| مهدی زارع اشکذری | |
|---|---|
 مهدی زارع اشکذری | |
| زادروز | ۱۵ اسفند ۱۳۷۰ اشکذر از توابع استان یزد |
| درگذشت | ۹ دی ۱۴۰۱ تهران |
| علت مرگ | جراحات ناشی از شکنجهی مأموران امنیتی |
| آرامگاه | آرامستان اشکذر |
| ملیت | ایرانی |
مهدی زارع اشکذری، (متولد ۱۵ اسفند ۱۳۷۰، شهرستان اشکذر از توابع استان یزد – درگذشته ۹ دی ۱۴۰۱، تهران) یکی از معترضان ایرانی بود که در جریان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱، توسط مأموران امنیتی بازداشت و تحت شکنجه قرار گرفت. مهدی زارع اشکذری اهل اشکذر یزد بود و در تهران سکونت داشت. او در سال ۱۳۹۴، وارد دانشگاه بلونیا در ایتالیا در رشتهی داروشناسی شد. مهدی زارع همزمان با تحصیل در یک پیتزافروشی در بولونیا کار میکرد تا بتواند مخارج تحصیلش را تأمین کند. او در سال ۱۳۹۹، به خاطر بیماری مادرش به ایران بازگشت، اما مادرش پس از مدتی درگذشت و چون خانوادهاش به مهدی نیاز داشتند، او بهطور موقت در ایران ماند. از مکان و زمان بازداشت مهدی زارع اشکذری و همچنین مکان شکنجهشدن او اطلاعاتی در دست نیست و معلوم هم نیست از چه زمانی حالش وخیم میشود. مهدی زارع اشکذری پس از آزادی موقت از زندان یک ویدیو از بدن شکنجهشدهاش منتشر کرده و خطاب به سفیر ایتالیا میگوید که ببین چهکار کردند. مهدی زارع اشکذری پس از آزادی موقت حالش خراب شده و خانوادهاش سریع او را به بیمارستان مسیح دانشوری منتقل کردند. مهدی به مدت ۲۰ روز در وضعیت کما بود و سرانجام به دلیل جراحات ناشی از شکنجه، در روز ۱۰ دیماه ۱۴۰۱، در بیمارستان جان باخت. پس از جان باختن مهدی زارع اشکذری، نهادهای امنیتی خانوادهی او را تحت فشار شدید قرار دادند که علت مرگ فرزندشان را خودکشی اعلام کنند. خانوادهی او نیز برای تحویل گرفتن پیکر مهدی مجبور شدند که شرط نهادهای امنیتی را پذیرفته و پس از دو روز موفق شدند پیکر او را تحویل بگیرند. خانواده مهدی زارع هنگامی که پیکر او را تحویل گرفتند، نهادهای حکومتی اجازه ندادند که جسدش را برای بررسی به پزشک قانونی منتقل کنند. خبر جان باختن مهدی زارع اشکذری بازتاب گستردهای بهویژه در رسانههای ایتالیا بهدنبال داشت. سازمان عفو بینالملل اعلام کرد که مهدی زارع اشکذری در اعتراضات بازداشت شد و تحت شکنجه قرار گرفت و پس از آزادی موقت از زندان، به کما رفته و جان باخته است. اکثر رسانههای ایتالیا مانند «لارپوبلیکا»، «له استمپا» و «دومانی» خبر جان باختن مهدی زارع اشکذری را منعکس کردند و از سرنوشت این جوان دانشجو نوشتند. همچنین در روز یکشنبه ۱۱ دیماه ۱۴۰۱، در شهر بولونیای ایتالیا تجمعی از حمایت اعتراضات سراسری مردم ایران برگزار شد که در آن یاد مهدی زارع اشکذری را گرامی داشتند. همچنین ایرانیان مقیم بولونیا دوشنبهشب ۱۲ دیماه ۱۴۰۱، در مقابل دانشگاه بولونیا حضور یافتند و برای مهدی مراسم یادبود برگزار کردند. پیکر مهدی زارع اشکذری از تهران به یزد انتقال یافت و در روز شنبه ۱۰ دیماه، در کنار مزار مادرش در آرامستان اشکذر یزد به خاک سپرده شد. مراسم هفتم مهدی زارع اشکذری نیز در روز ۱۵ دیماه ۱۴۰۱، در آرامستان اشکذر با حضور گستردهی مردم برگزار شد. شرکتکنندگان شعار میدادند: «مهدی ما رو بردن، جنازهاش رو آوردن»، «امسال سال خونه، سید علی سرنگونه»، «مرگ بر دیکتاتور»، «این گل پرپرشده، هدیه به میهن شده» و با این شعارها انزجار خود را نسبت به حکومت ابراز کردند.
اعتراضات سراسری ۱۴۰۱
قیام سراسری سراسری ۱۴۰۱، در روز ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ پس از قتل مهسا امینی دختر کرد اهل سقز توسط گشت ارشاد آغاز شد و در روزهای بعد در صدها شهر گسترش یافت. در این اعتراضات سراسری، خواسته تظاهرکنندگان بهسرعت به سرنگونی جمهوری اسلامی بالغ شد. خامنهای در سخنرانی خود در روز یازدهم مهر با اذعان به اینکه مسئله با حجاب و بیحجاب نیست، اعتراف کرد که تظاهرکنندگان اصل نظام اسلامی را هدف قرار دادهاند و مسئله تنها حجاب نیست. شمار جانباختگان در استمرار قیام سراسری ۱۴۰۱ به بیش از ۷۵۰ نفر رسید و شمار زیادی از معترضان نیز دستگیر شدند. (اعتراضات سراسری ۱۴۰۱)
زندگی و تحصیلات
مهدی زارع اشکذری متولد ۱۵ اسفندماه ۱۳۷۰، در اشکذر استان یزد بود و در تهران سکونت داشت.[۱]
مهدی زارع اشکذری در سال ۱۳۹۴، وارد دانشگاه بلونیا در ایتالیا در رشتهی داروشناسی شد. او در سال ۱۳۹۹، به خاطر بیماری مادرش به ایران بازگشت، اما مادرش پس از مدتی درگذشت و چون خانوادهاش به مهدی نیاز داشتند، او بهطور موقت در ایران ماند.[۲]
مهدی زارع همزمان با تحصیل در یک پیتزافروشی در بولونیا کار میکرد تا بتواند مخارج تحصیلش را تأمین کند.[۳]
دستگیری و شکنجه
از مکان و زمان بازداشت مهدی زارع اشکذری و همچنین مکان شکنجهشدن او اطلاعاتی در دست نیست و معلوم هم نیست از چه زمانی حالش وخیم میشود، اما آنچه که مشخص است، پس از آزادی موقت از زندان، حال مهدی خراب شده و خانوادهاش او را به بیمارستان مسیح دانشوری منتقل کردهاند.[۱]
مهدی زارع اشکذری پس از آزادی از زندان یک ویدیو از بدن شکنجهشدهاش منتشر کرده و خطاب به سفیر ایتالیا میگوید که ببین چهکار کردند.[۳]
بر اساس روایت دیگر، گفته میشود که فیلم بدن شکنجهشدهی مهدی زارع که خودش منتشر کرده بود، مربوط به بازداشت اولش است و او پس مدت کوتاهی دوباره بازداشت و شکنجه شده و به کما رفته است.[۴]
یکی از دوستان نزدیک مهدی زارع اشکذری به نام روزبه، در مورد بیماری مادرش و بازگشت او به ایران و همچنین بازداشت و شکنجهشدنش گفته است:
«مهدی به خاطر همدردی با مادرش که به دلیل شیمی درمانی موهایش را تراشیده بود، او هم موهای سرش را تراشید. قبل از اینکه به ایران برگردد درخواست اقامت دائم ایتالیا را داده بود و قرار بود بیاید کارت اقامتش را بگیرد، اما اتفاقاتی پیشآمد که باعث شد نتواند به موقع به ایتالیا برگردد و در ایران ماند. مهدی فقط ۱۰ ساعت در بازداشت بود، ولی به شدت در این ۱۰ ساعت به قول مهدی تا جایی که خسته میشوند کتکاش میزنند. بعد وقتی حالش بد میشود… دماغ و دندانهایش را شکسته بودند.»[۱]
جان باختن در بیمارستان
مهدی زارع اشکذری پس از آزادی موقت حالش خراب شده و خانوادهاش سریع او را به بیمارستان مسیح دانشوری منتقل کردند. مهدی به مدت ۲۰ روز در وضعیت کما بود و سرانجام به دلیل جراحات ناشی از شکنجه، در روز ۱۰ دیماه ۱۴۰۱، در بیمارستان جان باخت.[۴]
فشار و تهدیدکردن خانواده
پس از جان باختن مهدی زارع اشکذری، نهادهای امنیتی خانوادهی او را تحت فشار شدید قرار دادند که علت مرگ فرزندشان را خودکشی اعلام کنند. خانوادهی او نیز برای تحویل گرفتن پیکر مهدی مجبور شدند که شرط نهادهای امنیتی را پذیرفته و پس از دو روز موفق شدند پیکر او را تحویل بگیرند.
خانواده مهدی زارع هنگامی که پیکر او را تحویل گرفتند، نهادهای حکومتی اجازه ندادند که جسدش را برای بررسی به پزشک قانونی منتقل کنند.[۱]
خاکسپاری و مراسم هفتم
پیکر مهدی زارع اشکذری از تهران به یزد انتقال یافت و در روز شنبه ۱۰ دیماه، در کنار مزار مادرش در آرامستان اشکذر یزد به خاک سپرده شد.
مراسم هفتم مهدی زارع اشکذری در روز ۱۵ دیماه ۱۴۰۱، در آرامستان اشکذر با حضور گستردهی مردم برگزار شد.
شرکتکنندگان شعار میدادند: «مهدی ما رو بردن، جنازهاش رو آوردن»، «امسال سال خونه، سید علی سرنگونه»، «مرگ بر دیکتاتور»، «این گل پرپرشده، هدیه به میهن شده» و با این شعارها انزجار خود را نسبت به حکومت ابراز کردند.[۳]
بازتاب شهادت مهدی زارع اشکذری
خبر جان باختن مهدی زارع اشکذری بازتاب گستردهای بهویژه در رسانههای ایتالیا بهدنبال داشت.
سازمان عفو بینالملل اعلام کرد که مهدی زارع اشکذری در اعتراضات بازداشت شد و تحت شکنجه قرار گرفت و پس از آزادی موقت از زندان، به کما رفته و جان باخته است.[۳]
بازتاب در رسانههای ایتالیا
اکثر رسانههای ایتالیا مانند «لارپوبلیکا»، «له استمپا» و «دومانی» خبر جان باختن مهدی زارع اشکذری را منعکس کردند و از سرنوشت این جوان دانشجو نوشتند. همچنین در روز یکشنبه ۱۱ دیماه ۱۴۰۱، در شهر بولونیای ایتالیا تجمعی از حمایت اعتراضات سراسری مردم ایران برگزار شد که در آن یاد مهدی زارع اشکذری را گرامی داشتند.[۳]
همچنین ایرانیان مقیم بولونیا دوشنبهشب ۱۲ دیماه ۱۴۰۱، در مقابل دانشگاه بولونیا حضور یافتند و برای مهدی مراسم یادبود برگزار کردند.[۱]
کانالهای تلویزیونی ایتالیا نیز طی گزارشاتی جانباختن مهدی زارع را پخش کردند. همچنین کارتونیست مشهور ایتالیایی «جیانلوکا کستانتینی» تصویری از مهدی زارع کشید که در رسانههای ایتالیایی منتشر گردید.[۳]
پرفسور جیووانی مولاری، رئیس دانشگاه بولونیا در ۱ ژانویه ۲۰۲۳، زمانی که سازمان عفو بینالملل خبر مرگ دانشجوی سابق دانشگاه بولونیا را در پی زندان و شکنجه وی در ایران منتشر کرد، اعلام کرد:
«خبر درگذشت مهدی زارع اشکذری را با ناراحتی، درد و ناراحتی دریافت کردیم و با خانوادههای آن مرحوم تسلیت عرض میکنیم و با همه زنان و مردان ایرانی که حتی در دانشگاهها برای ارزشها مبارزه و رنج میبرند ابراز همدردی میکنیم که برای ما عزیزتر هستند.»
همچنین رئیسجمهور ایتالیا در گفتوگو با مطبوعات در مورد جان باختن مهدی زارع اشکذری گفت که یکی از اولین کسانی که این خبر وحشتناک را دوباره منتشر کرد پاتریک زکی (دانشجوی مصری دانشگاه بولونیا) ما بود که نه تنها برای حقوق خود، بلکه برای حقوق همه میجنگد. تعهد آلما ماتر (انجمن دانشگاهی بولونیا) به حقوق بشر و حقوق مدنی در اساسنامه ما آمده که عبارت است از:
ارزش اصلی مرجع برای کل جامعه احترام به حقوق اساسی افراد است که دانشگاه متعهد به ترویج آن است و در هر شرایطی محافظت شود. دانشگاه قبلاً ابتکاراتی را با هدف بالا نگه داشتن توجه به وضعیت ایران و بیان نزدیکی کل آلما به کسانی که برای آزادی میجنگند و رنج میکشند، راهاندازی کرده است و در ماههای آینده وارد فعالیت خواهد شد.
مجله ایتالیایی یونیبو دربارهی مهدی زارع اشکذری نوشت که: مهدی زارع اشکذری دانشجوی دانشگاه بولونیا بود که از سال ۲۰۱۵/۲۰۱۶ در دوره کارشناسی ارشد داروسازی تک دورهای ثبت نام کرد و تا پاییز ۲۰۱۷ که تحصیلاتش قطع شد. در بولونیا، او بخشی از جامعه بزرگ دانشجویی ایرانی آلما ماتر بود، که یکی از بزرگترین انجمنهای ایتالیاست و بیش از ۷۵۰ نفر در دورههای کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا ثبت نام کردند.[۵]
پیشینهی قتلهای حکومتی
حکومت جمهوری اسلامی طبق معمول معترضان و مخالفان حکومت را که در بازداشتگاه و زندان در زیرشکنجه بهقتل میرساند، با بهانههای مختلفی مانند سکته، خودکشی، سقوط از ارتفاع، داشتن بیماری زمینهای و غیره عنوان کرده و میکند؛ همچنانکه بسیاری از دستگیرشدگان اعتراضات سراسری در بازداشتگاه و زندان، تحتشکنجه و ضربوشتم جان خود را از دست دادهاند، اما رژیم ایران هر بار به نحوی این واقعیتها را رد کرده است.[۶]
مسئولان قوه قضایی رژیم ایران هیچگاه مسئولیت کشتهشدن معترضان در خیابانها را و یا در دوران بازداشت را بهعهده نگرفتهاند. بیشتر خانوادههای جانباختگان هرچند که بهعلت تهدید و فشارهای نهادهای امنیتی سکوت کردند، اما پس از مدتی دست به افشاگری زدند و دادخواه خون فرزندانشان شدند.[۴]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ مهدی زارع اشکذری تنها چند ساعت پس از آزادی بر اثر شکنجه به کما رفت و نهایتاً درگذشت - سایت رادیو زمانه
- ↑ مهدی زارع اشکذری، معترض بازداشتی، پس از آزادی موقت از زندان جان باخت - سایت رادیو فردا
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ ۳٫۵ نگاهی به سرگذشت شهید قیام مهدی زارع اشکذری - سایت ایران آزادی
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ مهدی زارع اشکذری که بود و چگونه به شهادت رسید؟ - سایت ایران آزادی
- ↑ دانشگاه بولونیا برای مهدی زارع اشکذری - مجله یونیبو
- ↑ عماد حیدری، شهروند عرب بازداشت شده در اهواز، در زندان جان باخت - سایت اینترنشنال