هانری لکلرک
هانری لکلرک، (زادهی ۱۹۳۴ – درگذشت ۳۱ آگوست ۲۰۲۴)وکیل برجسته و مدافع حقوق بشر در فرانسه، در سن ۹۰ سالگی در ۱۰ شهریور درگذشت. او در سال ۱۹۳۴ در حومه پاریس و در خانوادهای با باورهای متضاد به دنیا آمد. از دوران جوانی به دلیل نگرشهایش علیه بیعدالتیها و مجازات اعدام، به وکالت روی آورد و در بیش از شش دهه فعالیت حرفهای، به دفاع از حقوق بشر و اهداف اجتماعی پرداخت. هانری لکلرک به عنوان رئیس اتحادیه حقوق بشر، به ویژه در دوران ریاستجمهوری افتخاریاش، به مبارزه علیه بیعدالتیها و دفاع از افرادی مانند مبارزین FLN و شخصیتهای سیاسی معاصر پرداخت.
هانری لکلرک وکیل معروف فرانسوی، در مورد پرونده ۱۷ ژوئن، که به دنبال تعقیب مجاهدین خلق ایران بود، به سیمای آزادی گفت که این پرونده کاملاً بیپایه و اساس بود. پس از ۱۱ سال، دفاعیات او به اثبات رسید و حکم منع تعقیب صادر شد. هانری لکلرک تأکید کرد که این پرونده بیشتر بر اساس دلایل تجاری و اقتصادی ایجاد شده بود تا دلایل سیاسی و از ابتدا نیز مشخص بود که مستندات کافی برای تعقیب وجود ندارد.
هانری لکلرک به واکنشهای رژیم ایران نسبت به حکم منع تعقیب انتقاد کرد و آنها را مضحک دانست. او تأکید کرد که هیچگونه همدستی میان مجاهدین و قضات فرانسوی وجود ندارد و پرونده بهطور کامل از شواهد خالی بودهاست.
در پایان، هانری لکلرک به مردم ایران و ساکنان لیبرتی پیام داد و بر اهمیت حق مقاومت در برابر سرکوب تأکید کرد. او امیدوار است که روزی بتواند به ایران سفر کند و از نزدیک با وضعیت آنجا آشنا شود.
زندگی نامه
هانری لکلرک، وکیل برجسته و مدافع خستگیناپذیر حقوق بشر، در سن ۹۰ سالگی در تاریخ شنبه ۱۰ شهریور در بیمارستان پل-بروس در ویلژیف به دنبال عوارض سکته مغزی درگذشت. هانری لکلرک، که یکی از ارکان وکالت در فرانسه بود، ردپای ماندگاری در تاریخ حقوقی فرانسه به جا گذاشت و بیش از شش دهه به عشق و انسانیت خدمت کرد.
هانری لکلرک در سال ۱۹۳۴ در حومه پاریس و در خانوادهای با باورهای متفاوت به دنیا آمد؛ پدرش کهنهسرباز جنگ جهانی اول و آگنوستیک(ندانمگرا) بود و مادرش زنی بسیار مذهبی. از دوران نوجوانی، لکلرک نسبت به بیعدالتیها، مجازات اعدام و دولتهای ستمگر احساس نفرت پیدا کرد. این باورهای عمیق، مسیر زندگی حرفهای او را شکل دادند.[۱]
هانری لکلرک طی ۶۵ سال وکالت یکی از پایههای اصلی عدالت و حکومت قانون بود. جامعه وکلای فرانسه به یکپارچه از او تجلیل کرد و رسانههای خبری از او به عنوان "شیر پیر" یاد کردند.[۲]
فعالیتهای حرفهای
هانری لکلرک در طول فعالیتهای حرفهای خود،به ویژه در دفاع از مبارزین FLN در طول جنگ الجزایر و شخصیتهای نمادینی مانند دانیل کوهن-بندیت شناخته شد. او به عنوان رئیس اتحادیه حقوق بشر از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰، به مبارزه برای آزادیهای عمومی و علیه بیعدالتیها ادامه داد. تعهد قاطع او به چپ و دفاع از اهداف اجتماعی و افراد به حاشیه راندهشده، شهرتی جهانی برای او به ارمغان آورد.[۱]
وی در چهار دهه گذشته همواره وکیل مقاومت ایران و مدافع سرسخت مجاهدین خلق در سختترین شرایط بود. هانری لکلرک وکیل مسعود رجوی در دادگاه هسته مقاومت در سال ۱۳۶۳ بود که صدای حقطلبی مردم و مقاومت ایران علیه فاشیسم دینی حاکم بر ایران را در فرانسه طنینانداز کرد. همچنین، وی رئیس تیم وکلای مقاومت در پرونده ۱۷ ژوئن بود که به مختومه شدن پرونده به نفع مقاومت انجامید و بهرغم پروندهسازیهای رژیم آخوندها و کمک مماشاتگران، قاضی تحقیق ضد تروریسم در حکم خود مجاهدین خلق را مقاومت مشروع توصیف کرد.[۲]
ویژگیهای شخصی
هانری لکلرک به خاطر درخواستهایش که با حساسیت و قاطعیت مشخص شده بود، شناخته میشد. او در دفاع از افراد، از جمله دومینیک دو ویلپن و دومینیک استراوس کان، با انسانیت و فصاحت صمیمانهای عمل کرد. او تا آخرین درخواست خود در دسامبر ۲۰۲۰ به اصول خود وفادار ماند و از ایدهای دفاع کرد که حقیقت باید با دقت و وجدان ثابت شود. هانری لکلرک میراثی استثنایی از خود به جا گذاشت که برای همیشه در تاریخ فرانسه حک شدهاست.[۱]
هانری لکلرک تجلی ارزشهای بنیادین فرانسه، شامل آزادی، برابری و برادری، بود. وی در سختترین شرایط و در بحبوحه بیعدالتیها همواره با دفاع آتشینش به کمک ما میشتافت. نام او برای همیشه در خاطره تاریخی مردم ایران زنده خواهد ماند.[۲]
گفتگو با هانری لکلرک
پس از پیروزی بزرگ مقاومت و مجاهدین در فرانسه و حکم دستگاه قضایی فرانسه مبنی بر لغو دستور قضایی که مجاهدین و مقاومت ایران را مورد تعقیب قرار میداد، با هانری لکلرک، وکیل سرشناس فرانسوی، گفتگویی انجام شد. لکلرک که از سال ۲۰۰۳ وکالت این پرونده را به عهده گرفته بود، تأکید داشت که پرونده بیپایه و اساس است. پس از ۱۱ سال، دفاعیات او به اثبات رسید و حکم منع تعقیب صادر شد.
هانری لکلرک: «احساسم این است که زمان خیلی زیادی را از دست دادیم؛ قضاییة فرانسه زمان زیادی را از دست داد و تلاشهای زیادی صورت گرفت تا به آن چیزی برسد که من از روز اول نسبت به آن متقاعد بودم: یعنی اینکه این پرونده خالی است. تماماً خالی.»[۳][۴]
مقایسه با پروندههای دیگر
هانری لکلرک در گفتگو با سیمای آزادی اظهار کرد که پروندههای دیگر در زمینه حقوق بشر را با این پرونده مقایسه کرد و گفت که این پرونده از نظر مستندات و شواهد، کاملاً خالی بود. او معتقد است که پرونده بیشتر به دلایل تجاری و اقتصادی ایجاد شده بود تا دلایل سیاسی.
هانری لکلرک: «این پرونده یک موضوع اصیل در خود داشت؛ یعنی ما از افرادی دفاع میکردیم که خودشان مدافع ارزشهای بسیار مهمی بودند ولی همزمان اعمالی که انجام داده بودند، حتی بهصورت جدی تقبیح نشده بود.»[۳]
واکنشهای رژیم ایران
وی همچنین واکنشهای رژیم ایران به حکم منع تعقیب را مضحک دانست و تأکید کرد که هیچگونه همدستی میان مجاهدین و قضات فرانسوی وجود ندارد.
هانری لکلرک: "اینها مضحک است! طبعاً بین مجاهدین و قضات هیچگونه همدستی وجود ندارد!"[۳]
پیغام به ایرانیان
هانری لکلرک در پایان پیامی برای مردم ایران و ساکنان لیبرتی داشت و گفت که حق مقاومت در برابر سرکوب یکی از حقوق بنیادی است که در اعلامیه حقوق بشر به رسمیت شناخته شدهاست. او امیدوار است که روزی بتواند به ایران برود و از نزدیک با وضعیت آنجا آشنا شود.
هانری لکلرک: «من شروع به دفاع از افرادی در اینجا کردم؛ بعد از آن ما بهطور مکرر با مسئله وضعیت اقامت پناهندگان در فرانسه مواجه شدیم. در هر حال نظر من این است که حکم منع تعقیب در این رابطه، عامل کاملاً مثبتی است.»[۳]
درگذشت
هانری لکلرک، وکیلی برجسته و مورد احترام که تاثیر زیادی در حرفه خود داشت، با بخشی از تاریخ فرانسه پیوند خورد. او روز شنبه، ۱۰ شهریور ۱۴۰۳، در ۹۰ سالگی چشم از جهان فرو بست.[۵]
انعکاسات:
پیام تسلیت خانم رجوی
به همسر، فرزندان و خانواده لکلرک و به عموم مردم، بهویژه وکلا، قضات و حقوقدانان فرانسه تسلیت میگویم. مقاومت ایران امروز یک دوست بزرگ و مردم فرانسه و اروپا یکی از قهرمانان خود را از دست داد.[۲]
استاد امانوئل داوود (Emmanuel Daoud) که در چندین محاکمه همکار هانری لکلرک بود گفت:
«وی وکیل مدافع بیهمتایی بود که میتوانست شاهدی را که دروغ میگوید نابود کند. ولی وی همچنین مردی عاشق قانون و روند قضایی بود. وی هم تسلط کامل بر قانون داشت، هم انساندوست بزرگی بود».
استاد داوود همچنین گفت:
«وی مایهگذاری زیادی در دفاع از حقوق انسانی میکرد. وی از مهاجرین و زندانیان و افراد فاقد برگ هویت دفاع جانانه کرد. وی بیعدالتی را تحمل نمیکرد. هر گاه اتهاماتی را متوجه وکیلی میکردند، وی در کنار او بود».
امانوئل داوود در گفتگویی که در سال ۲۰۱۸ انجام داد، از هانری لوکلرک نقل قول کرد که:
«در پس آنکه بخاطر نان دزدی میکند تا بدترین جتایتکار باید اصالت را به چهره انسانی داد که در حال قضاوت شدن است»
وزیر سابق دادگستری، اریک دوپونت-مُرتی، Éric Dupond-Moretti اظهار داشت:
«هانری عزیز تو اغلب تکرار میکردی : اگر فقط یک نفر باقی بماند، اون من هستم». با درگذشتت ما یک مدافع خستگیناپذیر آزادیها را از دست میدهیم که مایهگذاری و استعدادش کانون وکلا و تمام دستگاه قضایی ما را تحت تاثیر قرار داد».