تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰: تفاوت میان نسخه‌ها

تظاهرات سی خرداد سال ۱۳۶۰ یکی از رخداد‌هایی تاریخی و تعیین کننده‌‌ در ایران به‌شمار می‌رود. رخدادی که تاریخ معاصر این‌ کشور را  به دو بخش قبل و بعد از ۳۰ خرداد ۶۰  تقسیم کرد.   

در جریان این تظاهرات مسالمت‌آمیز ده‌ها تن از مردم تهران و سایر شهرستان‌های ایران که در اعتراض به سرکوب آزادی‌ها که خواسته و هدف اصلی انقلاب ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ و سرنگونی استبداد شاهنشاهی بود، به خیابان‌ها آمده بودند، توسط شلیک مستقیم مأموران دولتی کشته شدند و ده‌ها هرار نفر دیگر  دستگیر و زندانی شدند.   

ناتوانی حاکمیت وقت در قبال پاسخگویی به مطالبات آزادیخواهانه و حقوق اولیه‌ی انسانی که مردم ایران پس از تحمل سالیان متمادی استبداد سلطنتی، خود را شایسته آن  می‌دانستند، سردمداران حکومت جدید را بتدریج به سمت اعمال سرکوب و نقض حقوق سیاسی و اجتماعی اقشار مختلف مردم  کشاند و دوره‌ی کوتاه آزادی که اصطلاحاً به «بهار آزادی» معروف شد، رفته رفته   رو به پایان نهاد. دوره‌‌‌ای که با  سقوط سلطنت در اواخر سال ۵۷ آغاز شد و  تا ماه‌های ابتدای سال ۵۸ دوام یافت.<ref group="سی خرداد پاسخ به ضرورت تاریخ">سی خرداد پاسخ به ضرورت تاریخ  https://news.mojahedin.org/i/news/170202</ref>

تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰  از آن جهت حائز  اهمیت است که تنها دو و نیم سال از انقلاب و سقوط دیکتاتوری سلطنتی گذشته بود. در این روز میلیون‌ها تن از مردم نارضایتی خود را از استقرار دیکتاتوری مذهبی نشان داده و به پامال کردن دست‌آوردهای انقلاب ۲۲ بهمن توسط حاکمان مذهبی زبان به اعتراض گشودند.  تظاهر کنندگان  سرکوب  آزادی‌ها را که  هدف اصلی مردم از سرنگونی نظام استبدادی سلطنتی بود،  محکوم کرده و  ممانعت از آزادی بیان،‌ اجتماعات و مطبوعات را که به‌طور سیستماتیک  مورد تعرض گرو‌ه‌های دولتی و نیمه دولتی حامی حکومت انجام می‌گرفت، مغایر با اهداف انقلاب ۲۲ بهمن خواندند و  با وجود گروه‌های فشار دولتی به مخالفت برخاستند. همچنین شمار بسیار زیادی از بانوان که نسبت به اعمال فشار و محدودیت‌های ارتجاعی حاکمیت جدید در مورد زنان به ستوه آمده بودند، این تظاهرات را همراهی کردند.         

تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ توسط  سازمان مجاهدین خلق ایران<ref group="تاریخچه سازمان مجاهدين خلق ايران">[https://www.mojahedin.org/special/timeline-pmoi.aspx?k=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 تاریخچه] سازمان [[مجاهدين]] خلق ايران  </ref> طراحی و به مرحله‌ی اجرا در آمد. این سازمان از بزرگترین و دیرپاترین تشکل‌های سیاسی معاصر ایران بوده و به‌عنوان اصلی‌ترین  اپوزيسیون و مخالف حاکمیت مذهبی ایران به‌شمار می‌رود. مسعود رجوی رهبر مجاهدین در پی ممنوعیت از هر گونه فعالیت سیاسی مدنی و مسالمت آمیز مانند برگزاری میتینگ‌های سیاسی، انتشار‌ آزادانه نشریات و داشتن مراکز و دفاتر علنی که عمدتاً  توسط  گروه‌های فشار وابسته به دولت موسوم به حزب‌‌الله و با حمله و هجوم و اعمال خشونت و کشتار همراه بود، تصمیم گرفت که با گردآوری هواداران خود و برگزاری یک راهپیمایی بزرگ به سوی مجلس در تهران و یا سایر مراکز دولتی در شهرستان‌ها از مسئولین دولت تظلم‌خواهی کند. مسعود رجوی بر این باور بود که «می‌بایست به هر ترتیب و با هر قیمت یک تظاهرات بزرگ توده ای را بار دیگر آزمایش نمود. آخرین تجربه مسالمت آمیز را نیز حتی به منظور اتمام حجت سیاسی و تاریخی باید از سر گذراند…<ref>سی خرداد ۶۰ به روایت مجاهدین - [https://aleborzma.wordpress.com/2017/06/28/خرداد-۱۳۶۰-به-روایت-مجاهدین-خلق مهدی ابریشم چی]</ref>