تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:


تظاهرات سی خرداد سال ۱۳۶۰ که توسط سازمان مجاهدین خلق ایران برگزار شد، یکی از رویداد‌های قابل تأمل به‌شمار می‌رود که تاریخ معاصر ایران را  به دو مقطع قبل و بعد از این گردهمایی بی‌سابقه تقسیم کرد. با شدت گرفتن حمله و هجوم به احزاب سیاسی و شخصیت‌های مخالف حکومت و نقض شدید حقوق ابتدایی شهروندی از جمله آزادی بیان و اجتماعات و مطبوعات و در نقطه‌ي اوج آن سرکوب شدید تظاهرات مسالمت‌آمیز سی خرداد ۱۳۶۰ نوسط نیروهای نظامی و شبه نظامی حکومتی،  همه‌ی اشکال مبارزه‌ي مسالمت آمیز سیاسی و مدنی کارآیی خود را از دست داد و خاتمه یافت، مجاهدین به‌منظور مقابله با شرایط جدید، شیوه‌ی مبارزه‌ی خود را  تغییر داده و ناگزیر به مقاومت مسلحانه روی آوردند. شرایطی که حتی  ابوالحسن بنی صدر نخستین رئیس جمهوری در حاکمیت جدید تحت فشار جناح روحانیون  
تظاهرات سی خرداد سال ۱۳۶۰ که توسط سازمان مجاهدین خلق ایران در این روز برگزار شد، یکی از رویداد‌های برجسته‌ی سیاسی‌است  که تاریخ معاصر ایران را  به دو مقطع قبل و بعد از این گردهمایی بی‌سابقه تقسیم کرد. با شدت گرفتن حمله و هجوم به احزاب سیاسی و شخصیت‌های مخالف حکومت و نقض شدید حقوق ابتدایی شهروندی توسط حاکمان وقت، از جمله آزادی بیان و اجتماعات و مطبوعات وسط نیروهای نظامی و شبه نظامی حکومتی،  دوره‌‌‌ی مبارزه‌ي مسالمت آمیز سیاسی به پایان رسید. ناتوانی حاکمان مذهبی وقت در قبال پاسخگویی به مطالبات آزادیخواهانه و حقوق اولیه‌ی شهروندی که مردم ایران پس از تحمل سالیان متمادی استبداد سلطنتی، خود را شایسته آن می‌دانستند، سردمداران حکومت را بتدریج به سمت اعمال سرکوب و نقض حقوق سیاسی و اجتماعی اقشار مختلف مردم کشاند و دوره‌ی کوتاه آزادی که اصطلاحاً به «بهار آزادی» معروف شد، رفته‌رفته  رو به پایان نهاد. دوره‌‌‌ای که با سقوط سلطنت در اواخر سال ۵۷ آغاز شد و تا ماه‌های ابتدای سال ۵۸ دوام یافت.<ref>[https://www.mojahedin.org/sp/30-%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7-%D8%B3%D8%A7%D9%84-1360--%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D8%A8%D9%87-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE مقاله سی خرداد پاسخ به ضرورت تاریخی از سایت مجاهد]</ref>  


در جریان این تظاهرات مسالمت‌آمیز ده‌ها تن از مردم تهران و سایر شهرستان‌های ایران که در اعتراض به سرکوب آزادی‌ها  به خیابان‌ها آمده بودند، توسط شلیک مستقیم مأموران حکومتی کشته شدند و ده‌ها هرار نفر دیگر  دستگیر و زندانی شدند. در این روز سر فصل بود  بنی صدر عزل شد سازمان مجاهدین  وارد مبارزه مسلحانه شد    
روحانیون به عنوان حاکمان اصلی جمهوری جدید حتی کوچکترین  اختلاف نظر با نخستین رئیس جمهوری خود ابوالحسن بنی صدر را هم برنتافتند و او را نیز از مقام خود عزل کرده و در صدد محاکمه و اعدام او بر آمدند به‌طوری که وی از ترس جانش مدتها قبل از سی خرداد ۱۳۶۰ محبور به اختفاء شده‌بود.   


== بهار زود گذر ==
مجاهدین به عنوان اصلی‌ترین اپوزيسیون نظام حاکم به‌منظور مقابله با چنین فشارها و به ويژه پس از سرکوب شدید تظاهرات سی خرداد که دیگر هر گونه فعالیت سیاسی مدنی کارایی خود را از دست داده بود، و فضای سیاسی کاملا مسدود شده بود، به ناگزیر شیوه‌ی مبارزه‌ی خود را  تغییر داده و به مقاومت مسلحانه روی آوردند. 
ناتوانی حاکمیت وقت در قبال پاسخگویی به مطالبات آزادیخواهانه و حقوق اولیه‌ی شهروندی که مردم ایران پس از تحمل سالیان متمادی استبداد سلطنتی، خود را شایسته آن  می‌دانستند، سردمداران حکومت جدید را بتدریج به سمت اعمال سرکوب و نقض حقوق سیاسی و اجتماعی اقشار مختلف مردم کشاند و دوره‌ی کوتاه آزادی که اصطلاحاً به «بهار آزادی» معروف شد، رفته‌رفته  رو به پایان نهاد. دوره‌‌‌ای که با سقوط سلطنت در اواخر سال ۵۷ آغاز شد و تا ماه‌های ابتدای سال ۵۸ دوام یافت.<ref>[https://www.mojahedin.org/sp/30-%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7-%D8%B3%D8%A7%D9%84-1360--%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D8%A8%D9%87-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE مقاله سی خرداد پاسخ به ضرورت تاریخی از سایت مجاهد]</ref>
 
در جریان این تظاهرات مسالمت‌آمیز ده‌ها تن از مردم تهران و سایر شهرستان‌های ایران که در اعتراض به سرکوب آزادی‌ها  به خیابان‌ها آمده بودند، توسط شلیک مستقیم مأموران حکومتی کشته شدند و ده‌ها هرار نفر دیگر دستگیر و روانه‌ي زندان‌ها شدند.  


== ۳۰ خرداد نقطه عطف تاریخ معاصر ==
== ۳۰ خرداد نقطه عطف تاریخ معاصر ==
تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰  از آن جهت حائز  اهمیت است که تنها دو و نیم سال از انقلاب و سقوط دیکتاتوری سلطنتی گذشته بود. در این روز میلیون‌ها تن از مردم نارضایتی خود را از استقرار دیکتاتوری مذهبی نشان داده و به پامال کردن دست‌آوردهای انقلاب ۲۲ بهمن توسط حاکمان مذهبی زبان به اعتراض گشودند.  تظاهر کنندگان  سرکوب  آزادی‌ها را که  هدف اصلی مردم از سرنگونی نظام استبدادی سلطنتی بود،  محکوم کرده و  ممانعت از آزادی بیان،‌ اجتماعات و مطبوعات را که به‌طور سیستماتیک  مورد تعرض گرو‌ه‌های دولتی و نیمه دولتی حامی حکومت انجام می‌گرفت، مغایر با اهداف انقلاب ۲۲ بهمن خواندند و  به وجود گروه‌های شبه نظامی حکومتی به مخالفت برخاستند.  شمار بسیار زیادی از بانوان  که نسبت به اعمال فشار و محدودیت‌های ارتجاعی حاکمیت جدید در مورد زنان به ستوه آمده بودند، در این تظاهرات شرکت داشته و نقش مهمی در ان ایفا کردند.         
تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰  از آن جهت حائز  اهمیت است که تنها دو و نیم سال از انقلاب و سقوط دیکتاتوری سلطنتی گذشته بود. در این روز میلیون‌ها تن از مردم با آمدن به خیابان‌ها نارضایتی خود را از استقرار دیکتاتوری مذهبی نشان داده و به پامال کردن دست‌آوردهای انقلاب ۲۲ بهمن توسط حاکمان مذهبی زبان به اعتراض گشودند.  تظاهر کنندگان  سرکوب  آزادی‌ها را که  هدف اصلی مردم از سرنگونی نظام استبدادی سلطنتی بود،  محکوم کرده و  تعرض به آزادی بیان،‌ اجتماعات و مطبوعات را که به‌طور سیستماتیک  توسط گرو‌ه‌های دولتی و نیمه دولتی حامی حکومت انجام می‌گرفت، مغایر با اهداف انقلاب ۲۲ بهمن خواندند و  با اعمال گروه‌های شبه نظامی حکومتی ابراز مخالفت کردند.  شمار بسیار زیادی از بانوان  که نسبت به اعمال فشار و محدودیت‌های ارتجاعی حاکمیت جدید در مورد زنان به ستوه آمده بودند نیز در این تظاهرات شرکت داشته و نقش مهمی در ان ایفا کردند.         


== برگزار کننده‌ی اصلی تظاهرات سی خرداد ==
== برگزار کننده‌ی اصلی تظاهرات سی خرداد ==
۱۷۴

ویرایش

منوی ناوبری