۱۷۴
ویرایش
تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
تظاهرات سی خرداد سال ۱۳۶۰ که توسط سازمان مجاهدین خلق ایران در این روز برگزار شد، یکی از رویداد‌های برجسته‌ی سیاسی‌است که تاریخ معاصر ایران را به دو مقطع قبل و بعد از این گردهمایی بی‌سابقه تقسیم کرد. | تظاهرات سی خرداد سال ۱۳۶۰ که توسط سازمان مجاهدین خلق ایران در این روز برگزار شد، یکی از رویداد‌های برجسته‌ی سیاسی‌است که تاریخ معاصر ایران را به دو مقطع قبل و بعد از این گردهمایی بی‌سابقه تقسیم کرد. اتوانی حاکمان مذهبی وقت در قبال پاسخگویی به مطالبات آزادیخواهانه و حقوق اولیه‌ی شهروندی که مردم ایران پس از تحمل سالیان متمادی استبداد سلطنتی، خود را شایسته آن می‌دانستند، سردمداران حکومت را بتدریج به سمت اعمال سرکوب و نقض حقوق سیاسی و اجتماعی اقشار مختلف مردم کشاند و دورهی کوتاه آزادی که اصطلاحاً به «بهار آزادی» معروف شد، رفته‌رفته رو به پایان نهاد. دوره‌‌‌ای که با سقوط سلطنت در اواخر سال ۵۷ آغاز شد و تا ماه‌های ابتدای سال ۵۸ دوام یافت.<ref>[https://www.mojahedin.org/sp/30-%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%A7-%D8%B3%D8%A7%D9%84-1360--%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE-%D8%A8%D9%87-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE مقاله سی خرداد پاسخ به ضرورت تاریخی از سایت مجاهد]</ref> | ||
روحانیون به عنوان حاکمان اصلی جمهوری جدید حتی کوچکترین اختلاف نظر با نخستین رئیس جمهوری خود ابوالحسن بنی صدر را هم برنتافتند و او را نیز از مقام خود عزل کرده و در صدد محاکمه و اعدام او بر آمدند به‌طوری که وی از ترس جانش مدتها قبل از سی خرداد ۱۳۶۰ محبور به اختفاء شده‌بود. | روحانیون به عنوان حاکمان اصلی جمهوری جدید حتی کوچکترین اختلاف نظر با نخستین رئیس جمهوری خود ابوالحسن بنی صدر را هم برنتافتند و او را نیز از مقام خود عزل کرده و در صدد محاکمه و اعدام او بر آمدند به‌طوری که وی از ترس جانش مدتها قبل از سی خرداد ۱۳۶۰ محبور به اختفاء شده‌بود. | ||
مجاهدین به عنوان اصلی‌ترین اپوزيسیون نظام حاکم به‌منظور مقابله با چنین فشارها و | مجاهدین به عنوان اصلی‌ترین اپوزيسیون نظام حاکم به‌منظور مقابله با چنین فشارها دست به مقابله زده و این تظاهرات را سازماندهی کردند. | ||
در جریان این تظاهرات مسالمت‌آمیز ده‌ها تن از مردم تهران و سایر شهرستان‌های ایران که در اعتراض به سرکوب آزادی‌ها به خیابان‌ها آمده بودند، توسط شلیک مستقیم مأموران حکومتی کشته شدند و ده‌ها هرار نفر دیگر دستگیر و روانه‌ي زندان‌ها شدند. | در جریان این تظاهرات مسالمت‌آمیز ده‌ها تن از مردم تهران و سایر شهرستان‌های ایران که در اعتراض به سرکوب آزادی‌ها به خیابان‌ها آمده بودند، توسط شلیک مستقیم مأموران حکومتی کشته شدند و ده‌ها هرار نفر دیگر دستگیر و روانه‌ي زندان‌ها شدند. | ||
شمار بسیار زیادی از بانوان که نسبت به اعمال فشار و محدودیت‌های ارتجاعی حاکمیت جدید در مورد زنان به ستوه آمده بودند نیز در این تظاهرات شرکت داشته و نقش مهمی در ان ایفا کردند به طوری‌که بخش زیادی از کشته شدگان و دستگیر شدگان را تشکیل می‌دادند. | |||
== ۳۰ خرداد نقطه عطف تاریخ معاصر == | == ۳۰ خرداد نقطه عطف تاریخ معاصر == | ||
تظاهرات | تظاهرات سی خرداد ۱۳۶۰ حائز اهمیت زیادی است؛ زیرا تنها دو و نیم سال پس از انقلاب و سقوط دیکتاتوری سلطنتی بود که میلیون‌ها تن از مردم با آمدن به خیابان‌ها نارضایتی خود را از استقرار دیکتاتوری مذهبی نشان داده و به پامال کردن دست‌آوردهای انقلاب ۲۲ بهمن توسط حاکمان مذهبی زبان به اعتراض گشوده‌بودند. تظاهر کنندگان سرکوب آزادی‌ها را که هدف اصلی مردم از سرنگونی نظام استبدادی سلطنتی بود، محکوم کرده و تعرض به آزادی بیان، اجتماعات و مطبوعات را که به‌طور سیستماتیک توسط گروههای دولتی و نیمه دولتی حامی حکومت انجام می‌گرفت، مغایر با اهداف انقلاب ۲۲ بهمن خواندند و با اعمال گروههای شبه نظامی حکومتی ابراز مخالفت کردند. | ||
با شدت گرفتن حمله و هجوم به احزاب سیاسی و شخصیت‌های مخالف حکومت و نقض شدید حقوق ابتدایی شهروندی توسط حاکمان وقت، از جمله آزادی بیان و اجتماعات و مطبوعات وسط نیروهای نظامی و شبه نظامی حکومتی، به تدریج دورهی مبارزه‌ي مسالمت آمیز سیاسی به پایان رسید و به ويژه پس از سرکوب شدید این تظاهرات دیگر هر گونه فعالیت سیاسی مدنی کارایی خود را از دست داده و فضای سیاسی کاملا مسدود شد. به این سبب مجاهدین نیز به عنوان بزرگترین و اصلی‌ترین اپوزیسیون استبداد مذهبی حاکم به ناگزیر شیوه‌ی مبارزه‌ی خود را تغییر داده و به مقاومت مسلحانه روی آوردند. به این سبب از این دوره به عنوان نقطه عطف تاریخ معاصر ایران یاد می‌شود. | |||
تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ توسط سازمان مجاهدین خلق ایران تاریخچه سازمان مجاهدین خلق ایران<ref>[https://www.mojahedin.org/special/timeline-pmoi.aspx?k=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 تاریخچه سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref> طراحی و به مرحله‌ی اجرا در آمد. این سازمان از بزرگترین و دیرپاترین تشکل‌های سیاسی معاصر ایران بوده و به‌عنوان اصلی‌ترین اپوزيسیون و مخالف حاکمیت مذهبی ایران به‌شمار می‌رود. در پی ممنوعیت از هر گونه فعالیت سیاسی مدنی و مسالمت آمیز مانند برگزاری میتینگ‌های سیاسی، انتشار آزادانه نشریات و داشتن مراکز و دفاتر علنی که عمدتاً توسط گروههای فشار وابسته به دولت موسوم به حزب‌‌الله و با حمله و هجوم و اعمال خشونت و کشتار همراه بود،مسعود رجوی رهبر مجاهدین تصمیم گرفت که با گردآوری هواداران خود و برگزاری یک راهپیمایی بزرگ به سوی مجلس در تهران و یا سایر مراکز دولتی در شهرستان‌ها از مسئولین دولت تظلم‌خواهی کند. مسعود رجوی بر این باور بود که «می‌بایست به هر ترتیب و با هر قیمت یک تظاهرات بزرگ توده ای را بار دیگر آزمایش نمود. آخرین تجربه مسالمت آمیز را نیز حتی به منظور اتمام حجت سیاسی و تاریخی باید از سر گذراند…<ref>ALEBORZMA'S BLOG - [https://aleborzma.wordpress.com/2017/06/28/خرداد-۱۳۶۰-به-روایت-مجاهدین-خلق مهدی ابریشم چی]</ref> | تظاهرات ۳۰ خرداد ۱۳۶۰ توسط سازمان مجاهدین خلق ایران تاریخچه سازمان مجاهدین خلق ایران<ref>[https://www.mojahedin.org/special/timeline-pmoi.aspx?k=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AC%D8%A7%D9%87%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D9%84%D9%82-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 تاریخچه سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref> طراحی و به مرحله‌ی اجرا در آمد. این سازمان از بزرگترین و دیرپاترین تشکل‌های سیاسی معاصر ایران بوده و به‌عنوان اصلی‌ترین اپوزيسیون و مخالف حاکمیت مذهبی ایران به‌شمار می‌رود. در پی ممنوعیت از هر گونه فعالیت سیاسی مدنی و مسالمت آمیز مانند برگزاری میتینگ‌های سیاسی، انتشار آزادانه نشریات و داشتن مراکز و دفاتر علنی که عمدتاً توسط گروههای فشار وابسته به دولت موسوم به حزب‌‌الله و با حمله و هجوم و اعمال خشونت و کشتار همراه بود،مسعود رجوی رهبر مجاهدین تصمیم گرفت که با گردآوری هواداران خود و برگزاری یک راهپیمایی بزرگ به سوی مجلس در تهران و یا سایر مراکز دولتی در شهرستان‌ها از مسئولین دولت تظلم‌خواهی کند. مسعود رجوی بر این باور بود که «می‌بایست به هر ترتیب و با هر قیمت یک تظاهرات بزرگ توده ای را بار دیگر آزمایش نمود. آخرین تجربه مسالمت آمیز را نیز حتی به منظور اتمام حجت سیاسی و تاریخی باید از سر گذراند…<ref>ALEBORZMA'S BLOG - [https://aleborzma.wordpress.com/2017/06/28/خرداد-۱۳۶۰-به-روایت-مجاهدین-خلق مهدی ابریشم چی]</ref> | ||