کاربر:Alireza k h/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز
(ایجاد مقاله «حق تعیین سرنوشت» در صفحه تمرین)
خط ۵: خط ۵:
حق تعیین سرنوشت، به‌عنوان یکی از مفاهیم محوری حقوق بین‌الملل و فلسفه سیاسی، بیانگر این ایده است که هر گروه انسانی، که به‌عنوان «مردم» شناخته می‌شود، باید بتواند آزادانه مسیر سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی خود را انتخاب کند. این حق، که از آرمان‌های دوران روشنگری سرچشمه گرفته، در قرن بیستم به ابزاری برای پایان دادن به استعمار، حمایت از حقوق اقلیت‌ها، و تضمین خودمختاری ملت‌ها تبدیل شد. منشور سازمان ملل متحد آن را به‌عنوان پایه‌ای برای صلح و همکاری بین‌المللی به رسمیت شناخته و میثاق‌های بین‌المللی ۱۹۶۶ آن را به یک تعهد حقوقی الزام‌آور تبدیل کرده‌اند.
حق تعیین سرنوشت، به‌عنوان یکی از مفاهیم محوری حقوق بین‌الملل و فلسفه سیاسی، بیانگر این ایده است که هر گروه انسانی، که به‌عنوان «مردم» شناخته می‌شود، باید بتواند آزادانه مسیر سیاسی، اقتصادی، و فرهنگی خود را انتخاب کند. این حق، که از آرمان‌های دوران روشنگری سرچشمه گرفته، در قرن بیستم به ابزاری برای پایان دادن به استعمار، حمایت از حقوق اقلیت‌ها، و تضمین خودمختاری ملت‌ها تبدیل شد. منشور سازمان ملل متحد آن را به‌عنوان پایه‌ای برای صلح و همکاری بین‌المللی به رسمیت شناخته و میثاق‌های بین‌المللی ۱۹۶۶ آن را به یک تعهد حقوقی الزام‌آور تبدیل کرده‌اند.


با این حال، این اصل همیشه محل بحث و مناقشه بوده است. از یک سو، حق تعیین سرنوشت به ملت‌های تحت سلطه امکان داده تا از یوغ استعمار یا ستم داخلی رها شوند و هویت خود را بازسازی کنند؛ از سوی دیگر، اجرای آن اغلب با مقاومت دولت‌ها، درگیری‌های قومی، و سوءاستفاده‌های سیاسی همراه بوده است. این مقاله با نگاهی جامع به تاریخچه، مبانی حقوقی، انواع، ابعاد فلسفی، و چالش‌های این حق، تلاش می‌کند تا پیچیدگی‌های آن را در دنیای معاصر روشن کند و تعادلی میان آرمان‌های آن و واقعیت‌های عملی ترسیم نماید.
با این حال، این اصل همیشه محل بحث و مناقشه بوده است. از یک سو، حق تعیین سرنوشت به ملت‌های تحت سلطه امکان داده تا از یوغ استعمار یا ستم داخلی رها شوند و هویت خود را بازسازی کنند؛ از سوی دیگر، اجرای آن اغلب با مقاومت دولت‌ها، درگیری‌های قومی، و سوءاستفاده‌های سیاسی همراه بوده است. این مقاله با نگاهی جامع به تاریخچه، مبانی حقوقی، انواع، ابعاد فلسفی، و چالش‌های این حق، تلاش می‌کند تا پیچیدگی‌های آن را در دنیای معاصر روشن کند و تعادلی میان آرمان‌های آن و واقعیت‌های عملی ترسیم نماید.<ref>[https://www.ohchr.org/en/self-determination "Self-Determination in International Law." United Nations Human Rights Office, ۲۰۱۷]</ref>،<ref>[https://www.un.org/en/about-us/un-charter "Charter of the United Nations." United Nations, ۱۹۴۵]</ref>


== تاریخچه حق تعیین سرنوشت ==
== تاریخچه حق تعیین سرنوشت ==
خط ۶۴: خط ۶۴:


== منابع ==
== منابع ==
# '''"Self-Determination in International Law." ''United Nations Human Rights Office'', ۲۰۱۷.'''
#* توضیح: مروری بر مبانی حقوقی حق تعیین سرنوشت.
#* لینک: <nowiki>https://www.ohchr.org/en/self-determination</nowiki>
# '''"Charter of the United Nations." ''United Nations'', ۱۹۴۵.'''
#* توضیح: متن منشور ملل متحد با تأکید بر حق تعیین سرنوشت.
#* لینک: <nowiki>https://www.un.org/en/about-us/un-charter</nowiki>
# '''"International Covenant on Civil and Political Rights." ''UN Treaty Collection'', ۱۹۶۶.'''
#* توضیح: متن میثاق حقوق مدنی و سیاسی.
#* لینک: <nowiki>https://treaties.un.org/doc/publication/unts/volume%20999/volume-999-i-14668-english.pdf</nowiki>
# '''"The History of Self-Determination." ''Oxford Public International Law'', ۲۰۲۰.'''
#* توضیح: مقاله‌ای درباره تاریخچه این حق.
#* لینک: <nowiki>https://opil.ouplaw.com/page/self-determination</nowiki>
# '''"Self-Determination and Conflict." ''International Crisis Group'', ۲۰۱۸.'''
#* توضیح: تحلیلی از چالش‌ها و درگیری‌های مرتبط با این حق.
#* لینک: <nowiki>https://www.crisisgroup.org/global/self-determination-conflict</nowiki>
# '''"حق تعیین سرنوشت در حقوق بین‌الملل." ''پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی'', ۱۳۹۷.'''
#* توضیح: مقاله‌ای فارسی درباره مبانی و چالش‌های این حق.
#* لینک: <nowiki>https://www.ihcs.ac.ir/fa/article/حق-تعیین-سرنوشت</nowiki> (جستجو در آرشیو لازم است.)
# '''"The Kosovo Advisory Opinion." ''International Court of Justice'', ۲۰۱۰.'''
#* توضیح: نظر مشورتی دیوان درباره استقلال کوزوو.
#* لینک: <nowiki>https://www.icj-cij.org/en/case/141</nowiki>
# '''"Self-Determination After Decolonization." ''Foreign Affairs'', ۲۰۱۹.'''
#* توضیح: مقاله‌ای درباره تحول این حق پس از استعمارزدایی.
#* لینک: <nowiki>https://www.foreignaffairs.com/articles/2019-06-11/self-determination-after-decolonization</nowiki>

منوی ناوبری