۲۳۴
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی « '''فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد'''، شورای امنیت را قادر میسازد تا برای حفظ صلح و امنیت جهانی در برابر تهدیدات، نقض صلح، یا تجاوزات واکنش نشان دهد. این فصل شامل مواد ۳۹ تا ۵۱ است که اقدامات غیرنظامی (مانند تحریمها) و اقدامات نظامی (مانند مداخ...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد'''، شورای امنیت را قادر میسازد تا برای حفظ صلح و امنیت جهانی در برابر تهدیدات، نقض صلح، یا تجاوزات واکنش نشان دهد. این فصل شامل مواد ۳۹ تا ۵۱ است که اقدامات غیرنظامی (مانند تحریمها) و اقدامات نظامی (مانند مداخله) را در بر میگیرد و ماده ۵۱ حق دفاع مشروع را تضمین میکند. نمونههای کاربرد آن شامل درمورد رژیم فرانکو در اسپانیا(۱۹۴۶)، درجنگ کویت (۱۹۹۰)، در لیبی (۲۰۱۱)، و در تحریمهای هستهای رژیم ایران (۲۰۰۶-۲۰۱۵) میباشد، که به توافق برجام منجر شد. با وجود قدرت این فصل، حق وتوی اعضای دائم شورای امنیت و اختلافات ژئوپلیتیکی و | '''فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد'''، شورای امنیت را قادر میسازد تا برای حفظ صلح و امنیت جهانی در برابر تهدیدات، نقض صلح، یا تجاوزات واکنش نشان دهد. این فصل شامل مواد ۳۹ تا ۵۱ است که اقدامات غیرنظامی (مانند تحریمها) و اقدامات نظامی (مانند مداخله) را در بر میگیرد و ماده ۵۱ حق دفاع مشروع را تضمین میکند. نمونههای کاربرد آن شامل درمورد رژیم فرانکو در اسپانیا(۱۹۴۶)، درجنگ کویت (۱۹۹۰)، در لیبی (۲۰۱۱)، و در تحریمهای هستهای رژیم ایران (۲۰۰۶-۲۰۱۵) میباشد، که به توافق برجام منجر شد. با وجود قدرت این فصل، حق وتوی اعضای دائم شورای امنیت و اختلافات ژئوپلیتیکی و سیاست مماشات، گاهی مانع اقدام مؤثر میشود. انتقادات به تأثیرات انسانی تحریمها و سوءاستفاده قدرتهای بزرگ از آن نیز مطرح است. این ابزار همچنان برای صلح جهانی، حیاتی اما بحثبرانگیز است. | ||
=== ابزار حفظ صلح و امنیت بینالمللی === | === ابزار حفظ صلح و امنیت بینالمللی === | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
مورد دیگر، تهاجم عراق به کویت در ۱۹۹۰، بود. قطعنامه ۶۷۸ شورای امنیت، به ائتلافی به رهبری ایالات متحده اجازه داد تا با استفاده ازنیروی نظامی، عراق را از کویت بیرون کند. در سال ۲۰۱۱، نیز قطعنامه ۱۹۷۳، برای ایجاد منطقه پرواز ممنوع در لیبی و حفاظت از غیرنظامیان در برابر نیروهای قذافی، تصویب شد، که به مداخله نظامی ناتو منجر گردید. | مورد دیگر، تهاجم عراق به کویت در ۱۹۹۰، بود. قطعنامه ۶۷۸ شورای امنیت، به ائتلافی به رهبری ایالات متحده اجازه داد تا با استفاده ازنیروی نظامی، عراق را از کویت بیرون کند. در سال ۲۰۱۱، نیز قطعنامه ۱۹۷۳، برای ایجاد منطقه پرواز ممنوع در لیبی و حفاظت از غیرنظامیان در برابر نیروهای قذافی، تصویب شد، که به مداخله نظامی ناتو منجر گردید. | ||
تحریمها نیز بخش مهمی از اقدامات فصل هفتم بودهاند. برای مثال، بین سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۵، شورای امنیت چندین قطعنامه تحت فصل هفتم، به دلیل برنامه | تحریمها نیز بخش مهمی از اقدامات فصل هفتم بودهاند. برای مثال، بین سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۵، شورای امنیت چندین قطعنامه تحت فصل هفتم، به دلیل [[برنامه هستهای ایران|برنامه هستهای]]، علیه رژیم ایران تصویب کرد که شامل تحریمهای اقتصادی و مالی بود.<ref>[https://www.un.org/securitycouncil/content/resolutions United Nations Security Council Resolutions Archive. United Nations Official Website]</ref> <ref>Malone, D. M. (Ed.). (2004). The UN Security Council: From the Cold War to the 21st Century. Lynne Rienner Publishers.</ref> | ||
== انتقادات و چالشها == | == انتقادات و چالشها == | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
این تحریمها بخشی از رویکرد دوجانبهای بود که توسط پنج عضو دائم شورای امنیت به علاوه آلمان (P5+1) دنبال شد. فشار از طریق تحریمها و همزمان مذاکره برای دستیابی به راهحل دیپلماتیک. | این تحریمها بخشی از رویکرد دوجانبهای بود که توسط پنج عضو دائم شورای امنیت به علاوه آلمان (P5+1) دنبال شد. فشار از طریق تحریمها و همزمان مذاکره برای دستیابی به راهحل دیپلماتیک. | ||
این تلاشها در نهایت به توافق برنامه جامع اقدام مشترک (JCPOA) یا بطور خلاصه برجام، در سال ۲۰۱۵، منجر شد، که با تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، تحریمهای قبلی را مشروط به پایبندی رژیم ایران به تعهدات هستهایاش لغو کرد. | این تلاشها در نهایت به توافق [[برنامه جامع اقدام مشترک]] ([[برنامه جامع اقدام مشترک|JCPOA]]) یا بطور خلاصه برجام، در سال ۲۰۱۵، منجر شد، که با تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، تحریمهای قبلی را مشروط به پایبندی رژیم ایران به تعهدات هستهایاش لغو کرد. | ||
بااینحال، خروج ایالات متحده از این توافق در سال ۲۰۱۸، و تلاش برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل، تنشهای جدیدی ایجاد کرد که به دلیل مخالفت سایر اعضای شورا به نتیجه نرسید. | بااینحال، خروج ایالات متحده از این توافق در سال ۲۰۱۸، و تلاش برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل، تنشهای جدیدی ایجاد کرد که به دلیل مخالفت سایر اعضای شورا به نتیجه نرسید. | ||
فراتر از موضوع هستهای، برخی کشورهای غربی و گروههای مخالف رژیم ایران، این کشور را به دلیل حمایت از | فراتر از موضوع هستهای، برخی کشورهای غربی و گروههای مخالف رژیم ایران، این کشور را به دلیل حمایت از [[نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی|نیروهای نیابتی]] در منطقه و نقض جدی حقوق بشر، متهم به تهدید صلح جهانی کردهاند و خواستار اقدامات جدید تحت فصل هفتم شدهاند. بااینحال، اختلافات میان اعضای دائم شورای امنیت، بهویژه وتوی احتمالی چین و روسیه، مانع از اجماع برای چنین اقداماتی شده است. از سوی دیگر، رژیم ایران همواره این اتهامات را رد کرده و تحریمها را غیرقانونی و ابزار فشار سیاسی قدرتهای غربی دانسته است. | ||
کاربرد فصل هفتم در مورد رژیم ایران نمونهای از پیچیدگیهای این ابزار است: از یک سو، تحریمها، فشار اقتصادی قابلتوجهی وارد کردند و رژیم ایران را به پای میز مذاکره آوردند؛ از سوی دیگر، این اقدامات به اقتصاد و مردم عادی ایران آسیب رساند و بحثهایی را درباره اثربخشی و عدالت تحریمها، برانگیخت.<ref>unocha.org</ref> <ref>United Nations Security Council Resolutions Archive. United Nations Official Website. </ref> <ref>Arms Control Association. (2023). UN Security Council Resolutions on Iran.</ref> <ref>Katzman, K. (2021). Iran Sanctions. Congressional Research Service Report.</ref> | کاربرد فصل هفتم در مورد رژیم ایران نمونهای از پیچیدگیهای این ابزار است: از یک سو، تحریمها، فشار اقتصادی قابلتوجهی وارد کردند و رژیم ایران را به پای میز مذاکره آوردند؛ از سوی دیگر، این اقدامات به اقتصاد و مردم عادی ایران آسیب رساند و بحثهایی را درباره اثربخشی و عدالت تحریمها، برانگیخت.<ref>unocha.org</ref> <ref>United Nations Security Council Resolutions Archive. United Nations Official Website. </ref> <ref>Arms Control Association. (2023). UN Security Council Resolutions on Iran.</ref> <ref>Katzman, K. (2021). Iran Sanctions. Congressional Research Service Report.</ref> |
ویرایش