۲٬۱۹۰
ویرایش
Alireza k h (بحث | مشارکتها) (ویراستاری نهایی مقاله قبل از انتشار) |
Alireza k h (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:فساد سیستماتیک در ایران.JPG|جایگزین=فساد سیستماتیک در جمهوری اسلامی|بندانگشتی|'''فساد سیستماتیک در جمهوری اسلامی''']] | [[پرونده:فساد سیستماتیک در ایران.JPG|جایگزین=فساد سیستماتیک در جمهوری اسلامی|بندانگشتی|'''فساد سیستماتیک در جمهوری اسلامی''']] | ||
فساد سیستماتیک در جمهوری اسلامی | '''فساد سیستماتیک در جمهوری اسلامی ایران'''، بهعنوان یکی از ویژگیهای بنیادین ساختار سیاسی و اقتصادی این نظام، نهتنها یک پدیده حاشیهای یا موردی، بلکه یک مکانیسم ضروری برای بقای حکومت توصیف میشود. این مقاله با بررسی ریشهها، فرآیندها و پیامدهای فساد نهادینهشده، نشان میدهد که چگونه ساختارهای قدرت، نهادهای مذهبی، نظامی و اقتصادی در ایران بهگونهای طراحی و عمل کردهاند که فساد به بخشی جداییناپذیر از کارکرد نظام تبدیل شده است. رتبه ۱۴۹ ایران در شاخص ادراک فساد سازمان شفافیت بینالملل در سال ۲۰۲۴، گواهی بر عمق و گستردگی این معضل است که از سطح مقامات ارشد تا پایینترین لایههای بوروکراتیک نفوذ کرده است. این پژوهش با استناد به منابع معتبر و تحلیل دادههای موجود، استدلال میکند که فساد در جمهوری اسلامی نهتنها نتیجه سوءمدیریت یا انحرافات فردی، بلکه محصول طراحی عمدی ساختارهایی است که رانتخواری، چپاول منابع ملی، و تمرکز ثروت در دست نهادهای خاص را تسهیل میکنند. | ||
[[انقلاب ضد سلطنتی|'''انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷''']] ایران با شعار عدالت و برابری، وعده ریشهکنی فساد [[سلطنت پهلوی|'''رژیم پهلوی''']] را داد، اما با غصب دستاوردهای این انقلاب از جانب خمینی، بهتدریج، نظام جدید خود به شبکهای از فساد سازمانیافته تبدیل شد. نهادهایی نظیر [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|'''سپاه پاسداران''']]، بنیادهای مذهبی (مانند [[آستان قدس رضوی|'''آستان قدس رضوی''']])، و [[بیت خامنهای|'''بیت رهبری''']]، بهعنوان مراکز اصلی توزیع رانت و انباشت ثروت، نقش کلیدی در این فرآیند ایفا کردهاند. این مقاله نشان میدهد که فساد سیستماتیک از طریق مکانیسمهایی چون خصوصیسازی غیرشفاف، تخصیص ارز ترجیحی، و کنترل نهادهای قضایی و نظارتی توسط نخبگان حکومتی تقویت شده است. بهعنوان مثال، پروندههایی نظیر فساد ۳.۷ میلیارد دلاری [[چای دبش|'''چای دبش''']] یا اختلاسهای کلان در بخشهای دفاعی و امنیتی، تنها نوک کوه یخ فساد در این نظام هستند. | [[انقلاب ضد سلطنتی|'''انقلاب ضدسلطنتی ۱۳۵۷''']] ایران با شعار عدالت و برابری، وعده ریشهکنی فساد [[سلطنت پهلوی|'''رژیم پهلوی''']] را داد، اما با غصب دستاوردهای این انقلاب از جانب خمینی، بهتدریج، نظام جدید خود به شبکهای از فساد سازمانیافته تبدیل شد. نهادهایی نظیر [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|'''سپاه پاسداران''']]، بنیادهای مذهبی (مانند [[آستان قدس رضوی|'''آستان قدس رضوی''']])، و [[بیت خامنهای|'''بیت رهبری''']]، بهعنوان مراکز اصلی توزیع رانت و انباشت ثروت، نقش کلیدی در این فرآیند ایفا کردهاند. این مقاله نشان میدهد که فساد سیستماتیک از طریق مکانیسمهایی چون خصوصیسازی غیرشفاف، تخصیص ارز ترجیحی، و کنترل نهادهای قضایی و نظارتی توسط نخبگان حکومتی تقویت شده است. بهعنوان مثال، پروندههایی نظیر فساد ۳.۷ میلیارد دلاری [[چای دبش|'''چای دبش''']] یا اختلاسهای کلان در بخشهای دفاعی و امنیتی، تنها نوک کوه یخ فساد در این نظام هستند. |