۸٬۷۶۲
ویرایش
کاربر:Khosro/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
اصلاح املا، اصلاح سجاوندی، اصلاح ارقام
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: برگردانده‌شده ویرایشگر دیداری |
(اصلاح املا، اصلاح سجاوندی، اصلاح ارقام) برچسب: برگردانده‌شده |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|وسط|بندانگشتی|887x887پیکسل]] | [[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|وسط|بندانگشتی|887x887پیکسل]] | ||
{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | |||
| نام = میرزا ملکم‌خان | |||
| تصویر = میرزا ملکم‌خان؛3.jpg | |||
| توضیح تصویر = | |||
| نام اصلی = میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله | |||
| زمینه فعالیت = سیاست، روشنفکری، روزنامه‌نگاری | |||
| ملیت = ایرانی | |||
| تاریخ تولد = ۱۲۴۹ ه.ق (۱۲۱۲ ه.ش / ۱۸۳۳ م) | |||
| محل تولد = جلفای اصفهان، ایران | |||
| والدین = میرزا یعقوب‌خان | |||
| تاریخ مرگ = ۱۳۲۶ ه.ق (۱۲۸۷ ه.ش / ۱۹۰۸ م) | |||
| محل مرگ = زوریخ، سوئیس | |||
| علت مرگ = | |||
| محل زندگی = جلفای اصفهان، ایران{{سخ}}تهران، ایران{{سخ}}پاریس، فرانسه{{سخ}}استانبول، عثمانی{{سخ}}لندن، انگلستان | |||
| مختصات محل زندگی = | |||
| مدفن = | |||
| در زمان حکومت = قاجار | |||
| اتفاقات مهم = تأسیس فراموشخانه{{سخ}}انتشار روزنامه قانون{{سخ}}نقش در قرارداد رویتر | |||
| نام دیگر = ناظم‌الدوله | |||
| لقب = سیاستمدار هزارچهره | |||
| بنیانگذار = فراموشخانه (اولین لژ فراماسونری در ایران) | |||
| پیشه = دیپلمات، روشنفکر، روزنامه‌نگار | |||
| سال‌های نویسندگی = | |||
| سبک نوشتاری = سیاسی، اصلاح‌طلبانه | |||
| کتاب‌ها = کتابچه غیبی (دفتر تنظیمات){{سخ}}رساله اصلاح خط فارسی | |||
| مقاله‌ها = مقالات روزنامه قانون | |||
| نمایشنامه‌ها = | |||
| فیلم‌نامه‌ها = | |||
| دیوان اشعار = | |||
| تخلص = | |||
| فیلم (های) ساخته بر اساس اثر(ها) = | |||
| همسر = | |||
| شریک زندگی = | |||
| فرزندان = | |||
| تحصیلات = دارالفنون تهران{{سخ}}تحصیلات علوم سیاسی و فلسفه در پاریس | |||
| دانشگاه = | |||
| حوزه = روشنفکری، اصلاحات سیاسی، قانون‌گرایی | |||
| شاگرد = | |||
| استاد = | |||
| علت شهرت = پیشگامی در تجددگرایی و مشروطه‌خواهی{{سخ}}تأسیس روزنامه قانون | |||
| تأثیرگذاشته بر = روشنفکران مشروطه‌خواه{{سخ}}فعالان سیاسی دوره قاجار | |||
| تأثیرپذیرفته از = ولتر، روسو | |||
| وبگاه = | |||
| imdb_id = | |||
| جوایز = | |||
| گفتاورد = زنان را فرشتگان بشریت می‌دانست | |||
| امضا = | |||
}} | |||
ملکم‌خان به‌عنوان مترجم، مدرس، و دیپلمات در خدمت دولت قاجار بود و در تأسیس اولین لژ [[فراماسونری در ایران]]، موسوم به فراموشخانه، نقش داشت که منجر به تبعید او به عراق شد. او همچنین با انتشار روزنامه «قانون» در لندن، به انتقاد از نظام قاجار و ترویج ایده‌های آزادی‌خواهی و حکومت قانون پرداخت. تألیفات او، از جمله رساله‌های سیاسی و اصلاح خط فارسی، از آثار مهم تاریخ اندیشه سیاسی ایران | '''میرزا ملکم‌خان'''، (متولد ۱۲۴۹ ه. ق/۱۲۱۲ ه.ش / ۱۸۳۳ م، جلفا، اصفهان - درگذشته ۱۳۲۶ ه. ق/۱۲۸۷ ه.ش / ۱۹۰۸ م، زوریخ، سوئیس)، مقلب به ناظم‌الدوله، یکی از برجسته‌ترین روشنفکران، دیپلمات‌ها، و سیاست‌مداران دوره قاجار بود که به دلیل فعالیت‌هایش در تجددگرایی و اصلاحات سیاسی، نقش مهمی در تاریخ ایران ایفا کرد. او در جلفای اصفهان در خانواده‌ای ارمنی‌تبار که به اسلام گرویده بود، زاده شد و تحصیلاتش را در پاریس و دارالفنون تهران ادامه داد. | ||
ملکم‌خان به‌عنوان مترجم، مدرس، و دیپلمات در خدمت دولت قاجار بود و در تأسیس اولین لژ [[فراماسونری در ایران]]، موسوم به فراموشخانه، نقش داشت که منجر به تبعید او به عراق شد. او همچنین با انتشار روزنامه «قانون» در لندن، به انتقاد از نظام قاجار و ترویج ایده‌های آزادی‌خواهی و حکومت قانون پرداخت. تألیفات او، از جمله رساله‌های سیاسی و اصلاح خط فارسی، از آثار مهم تاریخ اندیشه سیاسی ایران به‌شمار می‌روند. | |||
ملکم‌خان به دلیل حمایت از اقتباس از تمدن غرب و ایده‌های تجددخواهانه، از سوی برخی به‌عنوان پیشگام مشروطه و بیدارکننده ایرانیان ستایش شده است. ناظم‌الاسلام کرمانی او را با ولتر و روسو مقایسه کرده و ظل‌السطان او را فیلسوفی برتر از ارسطو دانسته است. با این حال، اتهاماتی مانند خیانت، سوءاستفاده مالی، و وابستگی به قدرت‌های خارجی، به‌ویژه بریتانیا، از سوی منتقدانی چون اعتمادالسلطنه و اسماعیل رائین مطرح شده است. رائین او را «سیاستمدار هزارچهره» و «جمع اضداد» نامیده که نشان‌دهنده شخصیت پیچیده و بحث‌برانگیز اوست. | ملکم‌خان به دلیل حمایت از اقتباس از تمدن غرب و ایده‌های تجددخواهانه، از سوی برخی به‌عنوان پیشگام مشروطه و بیدارکننده ایرانیان ستایش شده است. ناظم‌الاسلام کرمانی او را با ولتر و روسو مقایسه کرده و ظل‌السطان او را فیلسوفی برتر از ارسطو دانسته است. با این حال، اتهاماتی مانند خیانت، سوءاستفاده مالی، و وابستگی به قدرت‌های خارجی، به‌ویژه بریتانیا، از سوی منتقدانی چون اعتمادالسلطنه و اسماعیل رائین مطرح شده است. رائین او را «سیاستمدار هزارچهره» و «جمع اضداد» نامیده که نشان‌دهنده شخصیت پیچیده و بحث‌برانگیز اوست. | ||
فعالیت‌های میرزا ملکم‌خان در قرارداد رویتر و دریافت رشوه نیز به جنجال‌هایی منجر شد که جایگاه او را در تاریخ ایران مبهم کرده است. برخی او را وطن‌پرست و اصلاح‌طلب می‌دانند که برای پیشرفت ایران تلاش کرد، در حالی که دیگران او را به خاطر منافع شخصی و وابستگی به غرب سرزنش می‌کنند.<ref name=":0">[https://dlketab.ir/wp-content/uploads/2019/10/myrza_mlkm_khan-dlketab.ir_.pdf کتاب «میرزا ملکم‌خان» نوشته‌ی اسماعیل رائین] </ref><ref name=":1">[https://www.sarpoosh.com/biography/celebrities-historical/mirza-malkam-khan970201.html میرزا ملکم‌خان سیاستمدار هزار چهره - سرپوش]</ref><ref name=":2">[https://rasekhoon.net/article/show/758838 اندیشه‌های میرزا ملکم خان - راسخون]</ref><ref name=":3">[https://www.edub.ir/education/view/19845:%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7+%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%85+%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 میرزا ملکم‌خان و جریان روشنفکری در ایران - بانک مقالات ایران]</ref><ref name=":4">[https://www.karkhanedar.com/%D8%AE%D8%A7%D8%A6%D9%86-%DB%8C%D8%A7-%D8%AE%D8%A7%D8%AF%D9%85%D8%9F-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%85/ خائن یا خادم؟ بررسی ابهامات نقش میرزا ملکم خان در تاریخ ایران - کارخانه‌دار]</ref><ref name=":5">[https://mockingbirdassociation.com/oral-history/years-after-the-issuance-of-the-constitutional-decree/ افسانۀ ملکم خان - انجمن مرغ مقلد]</ref><ref name=":6">[http://tarikhirani.ir/fa/news/7947/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%85-%D8%AE%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA ملکم‌خان زنان را فرشتگان بشریت می‌دانست - تاریخ ایرانی] 1</ref><ref name=":7">[http://tarikhirani.ir/fa/news/7945/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%85-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86 ملکم و براون؛ نقش روزنامه قانون در بیداری ایرانیان - تاریخ ایرانی] 2</ref><ref name=":8">[http://tarikhirani.ir/fa/news/7944/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%85-%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C%DA%A9 ملکم‌ستیزان ایدئولوژیک - تاریخ ایرانی] 3</ref><ref name=":9">[https://arse3.ir/744-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%85-%D8%AE%D8%A7%D9%86 | فعالیت‌های میرزا ملکم‌خان در قرارداد رویتر و دریافت رشوه نیز به جنجال‌هایی منجر شد که جایگاه او را در تاریخ ایران مبهم کرده است. برخی او را وطن‌پرست و اصلاح‌طلب می‌دانند که برای پیشرفت ایران تلاش کرد، در حالی که دیگران او را به خاطر منافع شخصی و وابستگی به غرب سرزنش می‌کنند.<ref name=":0">[https://dlketab.ir/wp-content/uploads/2019/10/myrza_mlkm_khan-dlketab.ir_.pdf کتاب «میرزا ملکم‌خان» نوشته‌ی اسماعیل رائین]</ref><ref name=":1">[https://www.sarpoosh.com/biography/celebrities-historical/mirza-malkam-khan970201.html میرزا ملکم‌خان سیاستمدار هزار چهره - سرپوش]</ref><ref name=":2">[https://rasekhoon.net/article/show/758838 اندیشه‌های میرزا ملکم خان - راسخون]</ref><ref name=":3">[https://www.edub.ir/education/view/19845:%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7+%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%85+%D8%AE%D8%A7%D9%86+%D9%88+%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86+%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D9%81%DA%A9%D8%B1%DB%8C+%D8%AF%D8%B1+%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 میرزا ملکم‌خان و جریان روشنفکری در ایران - بانک مقالات ایران]</ref><ref name=":4">[https://www.karkhanedar.com/%D8%AE%D8%A7%D8%A6%D9%86-%DB%8C%D8%A7-%D8%AE%D8%A7%D8%AF%D9%85%D8%9F-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%85/ خائن یا خادم؟ بررسی ابهامات نقش میرزا ملکم خان در تاریخ ایران - کارخانه‌دار]</ref><ref name=":5">[https://mockingbirdassociation.com/oral-history/years-after-the-issuance-of-the-constitutional-decree/ افسانۀ ملکم خان - انجمن مرغ مقلد]</ref><ref name=":6">[http://tarikhirani.ir/fa/news/7947/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%85-%D8%AE%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%A7-%D9%81%D8%B1%D8%B4%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA ملکم‌خان زنان را فرشتگان بشریت می‌دانست - تاریخ ایرانی] 1</ref><ref name=":7">[http://tarikhirani.ir/fa/news/7945/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%85-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86 ملکم و براون؛ نقش روزنامه قانون در بیداری ایرانیان - تاریخ ایرانی] 2</ref><ref name=":8">[http://tarikhirani.ir/fa/news/7944/%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%85-%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D8%B2%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A6%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C%DA%A9 ملکم‌ستیزان ایدئولوژیک - تاریخ ایرانی] 3</ref><ref name=":9">[https://arse3.ir/744-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%85-%D8%AE%D8%A7%D9%86 زندگی‌نامه میرزا ملکم خان - عرصه سه]</ref><ref name=":10">[https://www.ibna.ir/news/307709/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%85%D9%84%DA%A9%D9%85-%D8%AE%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%A7%D8%B8%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%B1-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%AE%D8%AA%D9%87 چرا زندگانی میرزا ملکم خان ناظم‌الدوله سراسر با اسرار آمیخته است؟ - ایبنا]</ref><ref name=":11">[https://madomeh.com/2016/03/24/%d9%be%db%8c%d8%b4%da%af%d8%a7%d9%85%d8%a7%d9%86-%d8%aa%d8%ac%d8%af%d8%af-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d9%86%d9%88%d8%b4%d8%aa%d9%87-%d8%a7%db%8c-%d8%a7%d8%b2-%d9%84%d8%b7%d9%81-%d8%a7/ پیشگامان تجدد در ایران نوشته ای از لطف‌الله آجودانی - مدّ و مه]</ref><ref name=":12">[https://historydocuments.ir/?page=post&id=1482 جریان‌شناسی روشنفکری غرب‌گرا در ایران، میرزا ملکم خان - مرکز بررسی اسناد تاریخی]</ref><ref name=":13">[https://www.iichs.ir/fa/article/8018/%D8%B3%DA%A9%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2-%DB%8C%DA%A9-%D9%85%D8%AD%D9%81%D9%84 سکوت اسرارآمیز یک محفل - پژوهشکده تاریخ معاصر]</ref><ref name=":14">[https://omidesaba.com/%D9%84%DA%98-%D8%A8%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86/ لژ بیداری ایرانیان - امید صبا]</ref><ref name=":15">[http://pajoohe.ir/Product.aspx?ProductID=39419 میرزا ملکم خان ناظم الدوله - پژوهه]</ref> | ||
= زندگی‌نامه و کودکی = | = زندگی‌نامه و کودکی = | ||
میرزا ملکم‌خان مقلب به ناظم‌الدوله، در سال ۱۲۴۹ ه.ق (۱۲۱۲ ه.ش / ۱۸۳۳ م) در جلفای اصفهان به دنیا آمد. او در خانواده‌ای ارمنی‌تبار که به اسلام گرویده بود، متولد شد. پدرش، میرزا یعقوب‌خان، از ارامنه جلفا بود که به خدمت دولت قاجار درآمد و در دستگاه دیوانی فعالیت داشت. این پیشینه خانوادگی، زمینه‌ساز ورود ملکم‌خان به فعالیت‌های سیاسی و دیپلماتیک شد.<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":9" /> | میرزا ملکم‌خان مقلب به ناظم‌الدوله، در سال ۱۲۴۹ ه.ق (۱۲۱۲ ه.ش / ۱۸۳۳ م) در جلفای اصفهان به دنیا آمد. او در خانواده‌ای ارمنی‌تبار که به اسلام گرویده بود، متولد شد. پدرش، میرزا یعقوب‌خان، از ارامنه جلفا بود که به خدمت دولت قاجار درآمد و در دستگاه دیوانی فعالیت داشت. این پیشینه خانوادگی، زمینه‌ساز ورود ملکم‌خان به فعالیت‌های سیاسی و دیپلماتیک شد.<ref name=":0" /><ref name=":1" /><ref name=":9" /> | ||
| خط ۱۲: | خط ۶۳: | ||
=== مهاجرت به تهران === | === مهاجرت به تهران === | ||
در دوره جوانی، ملکم‌خان همراه خانواده‌اش به تهران مهاجرت کرد. این مهاجرت به او امکان داد تا در پایتخت قاجار با فضای سیاسی و فرهنگی نزدیک‌تر به دربار آشنا شود. در تهران، او تحت تأثیر فضای نوگرایی و اصلاحات اولیه‌ای قرار گرفت که در دوره [[ناصرالدین | در دوره جوانی، ملکم‌خان همراه خانواده‌اش به تهران مهاجرت کرد. این مهاجرت به او امکان داد تا در پایتخت قاجار با فضای سیاسی و فرهنگی نزدیک‌تر به دربار آشنا شود. در تهران، او تحت تأثیر فضای نوگرایی و اصلاحات اولیه‌ای قرار گرفت که در دوره [[ناصرالدین شاه]] در جریان بود.<ref name=":0" /><ref name=":15" /> | ||
= تحصیلات و جوانی = | = تحصیلات و جوانی = | ||
| خط ۲۴: | خط ۷۵: | ||
=== فعالیت‌های اولیه در جوانی === | === فعالیت‌های اولیه در جوانی === | ||
پس از بازگشت به ایران در اواخر دهه ۱۲۶۰ ه.ق، میرزا ملکم‌خان به‌عنوان مترجم و مدرس در دارالفنون مشغول به کار شد. او همچنین در دربار ناصرالدین‌شاه به‌عنوان مشاور و مترجم در امور دیپلماتیک فعالیت کرد. این دوره از جوانی او با تلاش برای معرفی ایده‌های نوگرایانه و اصلاحات در ساختار حکومتی قاجار همراه بود. ملکم‌خان در این زمان با نخبگان سیاسی و روشنفکران ایرانی در ارتباط بود و به تدریج به یکی از چهره‌های برجسته در میان اصلاح‌طلبان تبدیل شد.<ref name=":0" /><ref name=":7" /><ref name=":15" /> | پس از بازگشت به ایران در اواخر دهه ۱۲۶۰ ه. ق، میرزا ملکم‌خان به‌عنوان مترجم و مدرس در دارالفنون مشغول به کار شد. او همچنین در دربار ناصرالدین‌شاه به‌عنوان مشاور و مترجم در امور دیپلماتیک فعالیت کرد. این دوره از جوانی او با تلاش برای معرفی ایده‌های نوگرایانه و اصلاحات در ساختار حکومتی قاجار همراه بود. ملکم‌خان در این زمان با نخبگان سیاسی و روشنفکران ایرانی در ارتباط بود و به تدریج به یکی از چهره‌های برجسته در میان اصلاح‌طلبان تبدیل شد.<ref name=":0" /><ref name=":7" /><ref name=":15" /> | ||
= فعالیت‌های سیاسی و دیپلماتیک = | = فعالیت‌های سیاسی و دیپلماتیک = | ||
| خط ۵۴: | خط ۱۰۵: | ||
=== تأثیر بر جنبش مشروطه === | === تأثیر بر جنبش مشروطه === | ||
روزنامه قانون به‌عنوان یکی از عوامل کلیدی در شکل‌گیری اندیشه‌های مشروطه‌خواهانه شناخته می‌شود. ملکم‌خان از طریق این روزنامه، ایده‌های خود درباره لزوم اصلاحات ساختاری، تأسیس مجلس، و اجرای قانون را ترویج کرد که بعدها در انقلاب مشروطه (۱۳۲۴ ه.ق / ۱۲۸۵ ه.ش) نمود یافت. برخی از روشنفکران مانند ناظم‌الاسلام کرمانی، نقش قانون را در بیداری ایرانیان با آثار متفکران اروپایی مانند ولتر و روسو مقایسه کرده‌اند.<ref name=":0" /><ref name=":7" /><ref name=":11" /> | روزنامه قانون به‌عنوان یکی از عوامل کلیدی در شکل‌گیری اندیشه‌های مشروطه‌خواهانه شناخته می‌شود. ملکم‌خان از طریق این روزنامه، ایده‌های خود درباره لزوم اصلاحات ساختاری، تأسیس مجلس، و اجرای قانون را ترویج کرد که بعدها در انقلاب مشروطه (۱۳۲۴ ه.ق / ۱۲۸۵ ه. ش) نمود یافت. برخی از روشنفکران مانند ناظم‌الاسلام کرمانی، نقش قانون را در بیداری ایرانیان با آثار متفکران اروپایی مانند ولتر و روسو مقایسه کرده‌اند.<ref name=":0" /><ref name=":7" /><ref name=":11" /> | ||
=== سایر فعالیت‌های روشنفکری === | === سایر فعالیت‌های روشنفکری === | ||
| خط ۹۶: | خط ۱۴۷: | ||
میرزا ملکم‌خان با معرفی مفاهیم پارلمانی و قانون اساسی، به‌عنوان یکی از پیشگامان تجددگرایی در ایران شناخته می‌شود. دیدگاه او درباره نقش زنان در جامعه و ضرورت آموزش مدرن، از ایده‌های پیشرو در دوره قاجار بود. با این حال، اتهامات مربوط به وابستگی به قدرت‌های خارجی و سوءاستفاده مالی، جایگاه او را در تاریخ ایران پیچیده کرده است. برخی منابع، مانند کتاب «چهره میرزا ملکم‌خان در نشریات ارمنی و روسی»، به تأثیر او در نشریات خارجی اشاره کرده‌اند که نشان‌دهنده نفوذ بین‌المللی اوست. این تناقضات، ملکم را به شخصیتی بحث‌برانگیز تبدیل کرده که همچنان موضوع مطالعه و بررسی است.<ref name=":0" /><ref name=":6" /><ref name=":16" /><ref name=":12" /> | میرزا ملکم‌خان با معرفی مفاهیم پارلمانی و قانون اساسی، به‌عنوان یکی از پیشگامان تجددگرایی در ایران شناخته می‌شود. دیدگاه او درباره نقش زنان در جامعه و ضرورت آموزش مدرن، از ایده‌های پیشرو در دوره قاجار بود. با این حال، اتهامات مربوط به وابستگی به قدرت‌های خارجی و سوءاستفاده مالی، جایگاه او را در تاریخ ایران پیچیده کرده است. برخی منابع، مانند کتاب «چهره میرزا ملکم‌خان در نشریات ارمنی و روسی»، به تأثیر او در نشریات خارجی اشاره کرده‌اند که نشان‌دهنده نفوذ بین‌المللی اوست. این تناقضات، ملکم را به شخصیتی بحث‌برانگیز تبدیل کرده که همچنان موضوع مطالعه و بررسی است.<ref name=":0" /><ref name=":6" /><ref name=":16" /><ref name=":12" /> | ||
== منابع | == منابع == | ||