کاربر:Alireza k h/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
(افزودن عکس)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:
}}
}}


'''قانون اساسی مشروطیت ایران'''، که در سال ۱۹۰۶ میلادی (۱۳۲۴ قمری) تصویب شد، نخستین سند حقوقی مدرن در تاریخ ایران بود که به دنبال [[جنبش مشروطه ایران|انقلاب مشروطه]]، نظام سلطنتی مطلقه قاجار را به یک نظام مشروطه تبدیل کرد. این قانون، نتیجه جنبشی مردمی بود که از سال ۱۹۰۵ آغاز شد و تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مانند بدهی‌های خارجی، نفوذ روسیه و انگلیس، و اعتراضات علما، بازرگانان و روشنفکران شکل گرفت. مظفرالدین شاه قاجار، تحت فشار اعتراضات گسترده از جمله بست‌نشینی در سفارت انگلیس، فرمان مشروطیت را در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ صادر کرد و قانون اساسی را در ۹ دی ۱۲۸۵ امضا نمود. این سند شامل ۵۱ ماده بود که مجلس شورای ملی را به عنوان نهاد قانونگذار معرفی می‌کرد، حقوق نمایندگان را تضمین می‌نمود و اصول اولیه حکومت پارلمانی را پایه‌ریزی کرد. متمم قانون اساسی در سال ۱۹۰۷ (۱۳۲۵ قمری) با ۱۰۷ ماده تصویب شد که حقوق ملت، آزادی بیان، مطبوعات، آموزش و دین رسمی اسلام شیعه اثنی‌عشری را تصریح کرد و قوای سه‌گانه را تفکیک نمود. این قانون از قانون اساسی بلژیک الهام گرفته بود اما با عناصر اسلامی تطبیق یافت. اهمیت آن در محدود کردن قدرت شاه، ایجاد مجلس، و پایه‌گذاری دموکراسی نوپا در ایران بود، هرچند [[محمدعلی شاه]] در ۱۹۰۸ با کودتا مجلس را بمباران کرد و مشروطیت را موقتاً معلق نمود. با این حال، مبارزان مشروطه‌خواه مانند ستارخان و باقرخان در تبریز و گیلان مقاومت کردند و در ۱۹۰۹ مجلس دوم را احیا کردند. این قانون تا انقلاب ضدسلطنتی مبنای حقوقی ایران باقی ماند، اگرچه چندین بار اصلاح شد. میراث آن در ترویج مفاهیم ملی‌گرایی، حقوق بشر و حکومت قانون در خاورمیانه برجسته است و نشان‌دهنده گذار از استبداد به نظام مشروطه است. این سند نه تنها تحولات داخلی ایران را شکل داد، بلکه الهام‌بخش جنبش‌های مشابه در منطقه شد و نقش کلیدی در بیداری ایرانیان ایفا کرد.  
'''قانون اساسی مشروطیت'''، که در سال ۱۹۰۶ میلادی (۱۳۲۴ قمری) تصویب شد، نخستین سند حقوقی مدرن در تاریخ ایران بود که به دنبال [[جنبش مشروطه ایران|انقلاب مشروطه]]، نظام سلطنتی مطلقه قاجار را به یک نظام مشروطه تبدیل کرد. این قانون، نتیجه جنبشی مردمی بود که از سال ۱۹۰۵ آغاز شد و تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی مانند بدهی‌های خارجی، نفوذ روسیه و انگلیس، و اعتراضات علما، بازرگانان و روشنفکران شکل گرفت. مظفرالدین شاه قاجار، تحت فشار اعتراضات گسترده از جمله بست‌نشینی در سفارت انگلیس، فرمان مشروطیت را در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ صادر کرد و قانون اساسی را در ۹ دی ۱۲۸۵ امضا نمود. این سند شامل ۵۱ ماده بود که مجلس شورای ملی را به عنوان نهاد قانونگذار معرفی می‌کرد، حقوق نمایندگان را تضمین می‌نمود و اصول اولیه حکومت پارلمانی را پایه‌ریزی کرد. متمم قانون اساسی در سال ۱۹۰۷ (۱۳۲۵ قمری) با ۱۰۷ ماده تصویب شد که حقوق ملت، آزادی بیان، مطبوعات، آموزش و دین رسمی اسلام شیعه اثنی‌عشری را تصریح کرد و قوای سه‌گانه را تفکیک نمود. این قانون از قانون اساسی بلژیک الهام گرفته بود اما با عناصر اسلامی تطبیق یافت. اهمیت آن در محدود کردن قدرت شاه، ایجاد مجلس، و پایه‌گذاری دموکراسی نوپا در ایران بود، هرچند [[محمدعلی شاه]] در ۱۹۰۸ با کودتا مجلس را بمباران کرد و مشروطیت را موقتاً معلق نمود. با این حال، مبارزان مشروطه‌خواه مانند ستارخان و باقرخان در تبریز و گیلان مقاومت کردند و در ۱۹۰۹ مجلس دوم را احیا کردند. این قانون تا انقلاب ضدسلطنتی مبنای حقوقی ایران باقی ماند، اگرچه چندین بار اصلاح شد. میراث آن در ترویج مفاهیم ملی‌گرایی، حقوق بشر و حکومت قانون در خاورمیانه برجسته است و نشان‌دهنده گذار از استبداد به نظام مشروطه است. این سند نه تنها تحولات داخلی ایران را شکل داد، بلکه الهام‌بخش جنبش‌های مشابه در منطقه شد و نقش کلیدی در بیداری ایرانیان ایفا کرد.  


= زمینه تاریخی انقلاب مشروطه =
= زمینه تاریخی انقلاب مشروطه =