قرارگاه رمضان: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
تیپ (لشکر) ۹بدر، قرارگاه‌های فرعی فتح، ظفر، نصر و فجر |
تیپ (لشکر) ۹بدر، قرارگاه‌های فرعی فتح، ظفر، نصر و فجر |
پشتیبان=فرمانده سپاه / فرمانده کل قوا |
پشتیبان=فرمانده سپاه / فرمانده کل قوا |
نبردها= |فرماندهان برجسته=مرتضی رضایی، محمدباقر ذوالقدر، محمد جعفری صحرارودی |بنیان گذاری=اردیبهشت ۱۳۶۲ (تاسیس اداری) / خرداد ۱۳۶۳ (تشکیل رسمی)}}'''قرارگاه رمضان'''، قرارگاه رسمی برون‌مرزی [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]] در دوران [[جنگ ایران و عراق]] بود که زیر نظر [[سید علی خامنه ای|علی خامنه‌ای]] (رئیس وقت شورای عالی دفاع) با طراحی [[محسن رضایی]] (فرمانده وقت سپاه پاسداران) در اردیبهشت ۱۳۶۲ تشکیل شد.  فرمانده‌ی سابق این قرارگاه، محمدباقر ذوالقدر، مدعی شده که قرارگاه رمضان در خرداد سال ۱۳۶۳ آغاز به کار کرد. علت تاسیس این قرارگاه شکست‌های پیاپی عملیات نظامی نیروهای تحت فرمان [[روح‌الله خمینی]] در جبهه‌های جنگ بود. هدف از تشکیل این قرارگاه این بود که با انجام عملیات‌های نامنظم و تروریستی؛ هم‌چنین تشکیل و تجهیز گروه‌های ترور و مخالفان دولت وقت عراق، دستگاه نظامی عراق را درگیر و تضعیف کند. برای این هدف، حساب ویژه‌ای روی گروه‌های کردی منطقه‌ای و هم‌چنین تشکل‌های شیعی قدیمی و تشکیل گروه‌های شبه نظامی جدیدی مانند ۹ بدر باز کرده بود که سرانجام هم هسته‌ی اولیه [[نیروی قدس سپاه پاسداران|نیروی قدس سپاه]] را تشکیل داد. از جمله مشهورترین ترورهای خارج کشوری این قرارگاه، پرونده‌ی ترور مشهور رستوران میکونوس و قتل عبدالرحمن قاسملو است که فرمانده‌ی وقت قرارگاه رمضان، محمد جعفری صحرارودی مستقیما در آن نقش داشت و زخمی هم شد. <ref>دفتر سازمان مجاهدین خلق ایران در آلمان. «توضیحات پیرامون قتل قاسملو» تاریخ 16 جولای 1 (25 تیر 1368)</ref> این قرارگاه از ابتدای فرماندهی آن توسط مرتضی رضایی، ماموریت‌های متعددی در راستای ایده‌ی  «صدور انقلاب اسلامی» به کشورهای دیگر آغاز کرد و اولین هدف هم کشور عراق بود. قرارگاه رمضان با وجود این‌که در فضای جنگ تاسیس شده بود؛ اما به اذعان فرماندهان آن هم‌چنان ماموریت اجرا می‌کند. <ref name=":0">[https://www.isna.ir/news/1403042013828/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86-%DA%86%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF فلسفه وجودی قرارگاه رمضان-ایسنا]</ref>
نبردها= |فرماندهان برجسته=مرتضی رضایی، محمدباقر ذوالقدر، محمد جعفری صحرارودی |بنیان گذاری=اردیبهشت ۱۳۶۲ (تاسیس اداری) / خرداد ۱۳۶۳ (تشکیل رسمی)}}'''قرارگاه رمضان'''، قرارگاه رسمی برون‌مرزی [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی]] در دوران [[جنگ ایران و عراق]] بود که زیر نظر [[سید علی خامنه ای|علی خامنه‌ای]] (رئیس وقت شورای عالی دفاع) با طراحی [[محسن رضایی]] (فرمانده وقت سپاه پاسداران) در اردیبهشت ۱۳۶۲ تشکیل شد.  فرمانده‌ی سابق این قرارگاه، [[محمدباقر ذوالقدر]]، مدعی شده که قرارگاه رمضان در خرداد سال ۱۳۶۳ آغاز به کار کرد.  
 
علت تاسیس این قرارگاه شکست‌های پیاپی عملیات نظامی نیروهای تحت فرمان [[روح‌الله خمینی]] در جبهه‌های جنگ بود. هدف از تشکیل این قرارگاه این بود که با انجام عملیات‌های نامنظم و تروریستی؛ هم‌چنین تشکیل و تجهیز گروه‌های ترور و مخالفان دولت وقت عراق، دستگاه نظامی عراق را درگیر و تضعیف کند.  
 
برای این هدف، حساب ویژه‌ای روی گروه‌های کردی منطقه‌ای و هم‌چنین تشکل‌های شیعی قدیمی و تشکیل گروه‌های شبه نظامی جدیدی مانند ۹ بدر باز کرده بود که سرانجام هم هسته‌ی اولیه [[نیروی قدس سپاه پاسداران|نیروی قدس سپاه]] را تشکیل داد. از جمله مشهورترین ترورهای خارج کشوری این قرارگاه، پرونده‌ی ترور مشهور رستوران [[ترور میکونوس|میکونوس]] و قتل [[عبدالرحمن قاسملو]] است که فرمانده‌ی وقت قرارگاه رمضان، محمد جعفری صحرارودی مستقیما در آن نقش داشت و زخمی هم شد. <ref>دفتر سازمان مجاهدین خلق ایران در آلمان. «توضیحات پیرامون قتل قاسملو» تاریخ 16 جولای 1 (25 تیر 1368)</ref>  
 
این قرارگاه از ابتدای فرماندهی آن توسط مرتضی رضایی، ماموریت‌های متعددی در راستای ایده‌ی  «صدور انقلاب اسلامی» به کشورهای دیگر آغاز کرد و اولین هدف هم کشور عراق بود. قرارگاه رمضان با وجود این‌که در فضای جنگ تاسیس شده بود؛ اما به اذعان فرماندهان آن هم‌چنان ماموریت اجرا می‌کند. <ref name=":0">[https://www.isna.ir/news/1403042013828/%D9%81%D9%84%D8%B3%D9%81%D9%87-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86-%DA%86%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF فلسفه وجودی قرارگاه رمضان-ایسنا]</ref>
=چگونگی و چرایی تاسیس قرارگاه رمضان سپاه پاسداران=
=چگونگی و چرایی تاسیس قرارگاه رمضان سپاه پاسداران=
قرارگاه رمضان به‌عنوان تنها قرارگاه برون‌مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دوران جنگ ایران و عراق، در اردیبهشت سال ۱۳۶۲ (ماه رمضان) با تایید شورای عالی دفاع و توسط [[محسن رضایی]] طراحی و تشکیل شد.
قرارگاه رمضان به‌عنوان تنها قرارگاه برون‌مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دوران جنگ ایران و عراق، در اردیبهشت سال ۱۳۶۲ (ماه رمضان) با تایید شورای عالی دفاع و توسط [[محسن رضایی]] طراحی و تشکیل شد.
خط ۱۶: خط ۲۲:
اگرچه تشکیل این نیرو در فضای جنگ، به عنوان یک ضرورت جنگی معرفی شد، اما در واقع اقدامی در راستای هدف «گسترش و صدور انقلاب اسلامی» به خارج از ایران بود.
اگرچه تشکیل این نیرو در فضای جنگ، به عنوان یک ضرورت جنگی معرفی شد، اما در واقع اقدامی در راستای هدف «گسترش و صدور انقلاب اسلامی» به خارج از ایران بود.


اولین هدف‌گذاری راهبردی (استراتژیک) خمینی در این رابطه، کشور عراق  با جمعیت بیش از ۶۰ درصدی شیعه بود که ‌آن‌را بستری مناسب برای گسترش ایده‌ی خلافت اسلامی خود می‌دانست. پاسدار محمدباقر ذوالقدر در این رابطه می‌گوید:<blockquote>«یکی دیگر از ماموریتهای این قرارگاه کمک به مردم عراق برای گسترش انقلاب اسلامی و براندازی رژیم بعث عراق و راه‌اندازی حکومت مردمی در عراق بود که یک ماموریت راهبردی برای این قرارگاه به‌حساب می‌آمد.» <ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1403/04/20/3119876/%D8%B0%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%82%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%DB%8C%DA%A9-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA ذوالقدر: قرارگاه رمضان در قد و قواره‌ی یک دولت فعالیت کرده است.-تسنیم]</ref></blockquote>[[پرونده:اعضای سپاه با لباس مبدل کردی .png|بندانگشتی|اعضای سپاه با لباس مبدل کردی]]پس از عقب‌نشینی نیروهای عراقی از خرمشهر و خروج از مرزهای بین‌المللی با ایران، همه‌چیز برای رسیدن به یک صلح آماده بود؛ اما خمینی ایده‌ی «صدور انقلاب» و تشکیل خلافت اسلامی را در سر داشت. پیش‌برد این هدف با عملیات نظامی ارتش منظم و جنگ جبهه‌ای قابل انجام نبود؛ از این رو قرارگاه رمضان برای انجام عملیات نامنظم و تروریستی در داخل خاک عراق، با استفاده از مخالفین دولت وقت عراق تشکیل شد.<ref name=":0" />
اولین هدف‌گذاری راهبردی (استراتژیک) خمینی در این رابطه، کشور عراق  با جمعیت بیش از ۶۰ درصدی شیعه بود که ‌آن‌را بستری مناسب برای گسترش ایده‌ی خلافت اسلامی خود می‌دانست. پاسدار محمدباقر ذوالقدر در این رابطه می‌گوید:<blockquote>«یکی دیگر از ماموریت‌های این قرارگاه کمک به مردم عراق برای گسترش انقلاب اسلامی و براندازی رژیم بعث عراق و راه‌اندازی حکومت مردمی در عراق بود که یک ماموریت راهبردی برای این قرارگاه به‌حساب می‌آمد.» <ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1403/04/20/3119876/%D8%B0%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%82%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%DB%8C%DA%A9-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%AA-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA ذوالقدر: قرارگاه رمضان در قد و قواره‌ی یک دولت فعالیت کرده است.-تسنیم]</ref></blockquote>[[پرونده:اعضای سپاه با لباس مبدل کردی .png|بندانگشتی|اعضای سپاه با لباس مبدل کردی]]پس از عقب‌نشینی نیروهای عراقی از خرمشهر و خروج از مرزهای بین‌المللی با ایران، همه‌چیز برای رسیدن به یک صلح آماده بود؛ اما خمینی ایده‌ی «صدور انقلاب» و تشکیل خلافت اسلامی را در سر داشت. پیش‌برد این هدف با عملیات نظامی ارتش منظم و جنگ جبهه‌ای قابل انجام نبود؛ از این رو قرارگاه رمضان برای انجام عملیات نامنظم و تروریستی در داخل خاک عراق، با استفاده از مخالفین دولت وقت عراق تشکیل شد.<ref name=":0" />


عملیات متعدد طراحی و اجرا شده توسط ماشین جنگی خمینی، از جمله عملیات‌های رمضان، والفجر، بدر، کربلای ۵ و کربلای ۸ به شکست‌های پی‌درپی انجامیده و ناتوانی نیروهای مسلح رژیم ایران را آشکار کرده بود. خبرگزاری موسوم به «دفاع مقدس» ایده‌ی تشکیل قرارگاه رمضان را «یکی از راه‌های پیشنهادی برای رهایی از بن‌بست جنگ» دانسته و نوشت:<blockquote>«به دنبال انسداد جبهه جنوب و غیرمحتمل بودن غلبه بر ارتش عراق پس از عملیاتهای کربلای ۵ و ۷، در سال ۶۶ ایران راهبرد عملیاتی خود را تغییر داد...»<ref name=":1">[https://web.archive.org/web/20210126021433/https://defapress.ir/fa/news/86415/%D8%A7%D8%B2-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%86%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C-%D8%AA%D8%A7-%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C-%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86 پرونده «قرارگاه رمضان»- خبرگزاری دفاع مقدس]</ref></blockquote>این قرارگاه، ستاد رسمی جنگ‌های نامنظم سپاه بود که بعدها هسته مرکزی تشکیل نیروی قدس را به وجود آورد.
عملیات متعدد طراحی و اجرا شده توسط ماشین جنگی خمینی، از جمله عملیات‌های رمضان، والفجر، بدر، کربلای ۵ و کربلای ۸ به شکست‌های پی‌درپی انجامیده و ناتوانی نیروهای مسلح رژیم ایران را آشکار کرده بود. خبرگزاری موسوم به «دفاع مقدس» ایده‌ی تشکیل قرارگاه رمضان را «یکی از راه‌های پیشنهادی برای رهایی از بن‌بست جنگ» دانسته و نوشت:<blockquote>«به دنبال انسداد جبهه جنوب و غیرمحتمل بودن غلبه بر ارتش عراق پس از عملیاتهای کربلای ۵ و ۷، در سال ۶۶ ایران راهبرد عملیاتی خود را تغییر داد...»<ref name=":1">[https://web.archive.org/web/20210126021433/https://defapress.ir/fa/news/86415/%D8%A7%D8%B2-%D8%B9%D9%85%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%DA%86%D8%B1%DB%8C%DA%A9%DB%8C-%D8%AA%D8%A7-%D9%87%D9%85%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D8%B6%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%B1%D8%B2%DB%8C-%D8%B1%D9%85%D8%B6%D8%A7%D9%86 پرونده «قرارگاه رمضان»- خبرگزاری دفاع مقدس]</ref></blockquote>این قرارگاه، ستاد رسمی جنگ‌های نامنظم سپاه بود که بعدها هسته مرکزی تشکیل نیروی قدس را به وجود آورد.
خط ۲۸: خط ۳۴:
مرتضی رضایی (رئیس سازمان حفاظت اطلاعات سپاه به مدت۱۳ سال/ از معتمدین نزدیک خانواده خامنه‌ای و فعال امنیتی و اقتصادی) <ref>https://iranwire.com/fa/features/34112/</ref>
مرتضی رضایی (رئیس سازمان حفاظت اطلاعات سپاه به مدت۱۳ سال/ از معتمدین نزدیک خانواده خامنه‌ای و فعال امنیتی و اقتصادی) <ref>https://iranwire.com/fa/features/34112/</ref>


صادق محصولی (وزارت کشور دولت احمدی نژاد)
صادق محصولی (وزارت کشور دولت [[محمود احمدی‌نژاد]])


ایرج مسجدی (دیپلمات و سفیر) <ref>https://www.radiozamaneh.com/328605/</ref>
ایرج مسجدی (دیپلمات و سفیر) <ref>https://www.radiozamaneh.com/328605/</ref>
=وظایف و مأموریت‌های داخلی و خارجی قرارگاه رمضان=
=وظایف و مأموریت‌های داخلی و خارجی قرارگاه رمضان=
ماموریت اصلی قرارگاه رمضان انجام عملیات‌های غیررسمی و نامنظم درون خاک عراق بود که به‌منظور تضعیف دستگاه نظامی رژیم وقت عراق انجام می‌شد؛ اما ماهیت راهبردی ماموریت‌های قرارگاه رمضان همان ایده‌ی «صدور انقلاب» به کشورهای مسلمان‌نشین بود. در این راستا، تشکیل گروه‌های دست‌ساز و نیابتی، حمایت مالی و لجستیکی از گروه‌های مخالف یا فرقه‌های مذهبی؛  آموزش، تجهیز، پشتیبانی و هماهنگی و خط دهی به این گروه‌های شبه نظامی، از جمله ماموریت‌ها و وظایف قرارگاه رمضان به شمار می‌رفت؛ استراتژی که سال‌ها پس از آن با تشکیل [[نیروی قدس|نیروی قدس سپاه]]، به شکلی فراگیرتر و سیستماتیک‌تر در حکومت ولایت فقیه در پی گرفته شد و از مرزهای ایران و عراق هم فراتر رفته و به تمامی کشورهای مسلمان نشین گسترش یافت. <ref>https://iranwire.com/en/features/65750/</ref>
ماموریت اصلی قرارگاه رمضان انجام عملیات‌های غیررسمی و نامنظم درون خاک عراق بود که به‌منظور تضعیف دستگاه نظامی رژیم وقت عراق انجام می‌شد؛ اما ماهیت راهبردی ماموریت‌های قرارگاه رمضان همان ایده‌ی «صدور انقلاب» به کشورهای مسلمان‌نشین بود.  
 
در این راستا، تشکیل گروه‌های دست‌ساز و نیابتی، حمایت مالی و لجستیکی از گروه‌های مخالف یا فرقه‌های مذهبی؛  آموزش، تجهیز، پشتیبانی و هماهنگی و خط دهی به این گروه‌های شبه نظامی، از جمله ماموریت‌ها و وظایف قرارگاه رمضان به شمار می‌رفت؛ استراتژی که سال‌ها پس از آن با تشکیل [[نیروی قدس|نیروی قدس سپاه]]، به شکلی فراگیرتر و سیستماتیک‌تر در حکومت ولایت فقیه در پی گرفته شد و از مرزهای ایران و عراق هم فراتر رفته و به تمامی کشورهای مسلمان نشین گسترش یافت. <ref>https://iranwire.com/en/features/65750/</ref>
=ساختار و نیروهای تابعه=
=ساختار و نیروهای تابعه=
[[پرونده:چند تن از اعضای عراقی تیپ ۹بدر.png|بندانگشتی|شبه نظامیان عراقی ۹بدر در همکاری با سپاه پاسداران]]قرارگاه رمضان متشکل از یگان‌های زیر بود:
[[پرونده:چند تن از اعضای عراقی تیپ ۹بدر.png|بندانگشتی|شبه نظامیان عراقی ۹بدر در همکاری با سپاه پاسداران]]قرارگاه رمضان متشکل از یگان‌های زیر بود:
خط ۴۳: خط ۵۱:
قرارگاه‌های تابعه‌ی رمضان عبارت بودند از چهار قرارگاه فرعی نصر، فتح، فجر و ظفر.
قرارگاه‌های تابعه‌ی رمضان عبارت بودند از چهار قرارگاه فرعی نصر، فتح، فجر و ظفر.
=نقش و فعالیت پس از جنگ ایران و عراق=
=نقش و فعالیت پس از جنگ ایران و عراق=
پس از پایان جنگ، خمینی که به هدف خود برای گسترش خلافت‌اش نرسیده بود، هم‌چنان به ایفای نقش قرارگاه رمضان نیاز داشت. در جریان جنگ دوم خلیج فارس و سپس سقوط صدام حسین، فعالیت‌ها و مأموریت‌های تروریستی عناصر نیابتی این نیرو در عراق ادامه داشت. هم‌چنین در سایر کشورهای عربی و اسلامی، از لبنان و فلسطین و یمن و بحرین تا سوریه و عربستان در خاورمیانه تا کشورهای مسلمان جنوب شرق آسیا و شمال افریقا و هم‌چنین مسلمان‌نشین‌های بالکان، اقدامات و ماموریت‌های مختلفی به عهده‌ی این سیستم گذاشته شد که سرانجام به شکل‌گیری سپاه قدس بالغ شد.
پس از پایان جنگ، خمینی که به هدف خود برای گسترش خلافت‌اش نرسیده بود، هم‌چنان به ایفای نقش قرارگاه رمضان نیاز داشت. در جریان جنگ دوم خلیج فارس و سپس سقوط صدام حسین، فعالیت‌ها و مأموریت‌های تروریستی عناصر نیابتی این نیرو در عراق ادامه داشت.  
 
هم‌چنین در سایر کشورهای عربی و اسلامی، از لبنان و فلسطین و یمن و بحرین تا سوریه و عربستان در خاورمیانه تا کشورهای مسلمان جنوب شرق آسیا و شمال افریقا و هم‌چنین مسلمان‌نشین‌های بالکان، اقدامات و ماموریت‌های مختلفی به عهده‌ی این سیستم گذاشته شد که سرانجام به شکل‌گیری سپاه قدس بالغ شد.


پاسدار ذوالقدر، فرمانده وقت این قرارگاه، حجم اقدامات و ماموریت‌های این نهاد را در طول دوران فعالیت خود به‌عنوان یکی از ساختارهایی که در قد و قواره یک دولت عملیات انجام می‌داد ارزیابی کرد.
پاسدار ذوالقدر، فرمانده وقت این قرارگاه، حجم اقدامات و ماموریت‌های این نهاد را در طول دوران فعالیت خود به‌عنوان یکی از ساختارهایی که در قد و قواره یک دولت عملیات انجام می‌داد ارزیابی کرد.
۱۳٬۱۲۰

ویرایش

منوی ناوبری