۱٬۶۵۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''سانسور اینترنت در ایران''' از سال ۱۳۷۷ و با پیامی که [[سید علی خامنه ای|سید علی خامنهای]] با عنوان «سیاستهای کلی شبکههای اطلاعرسانی رایانهای» صادر کرد، آغاز شد.<ref name=":1" /> اینترنت را میتوان یکی از بزرگترین چالشهای حکومت ایران در دو دهه اخیر دانست و در طی این دو دهه، هر دولت سیاستهای خاص خود را برای کنترل آن دنبال کرده است. در واقع با تغییر دولت سیاستهای کلی سانسور اینترنت در کشور تغییر نکرده، هر چند که روش اجرای آن دچار تغییر شده است.<ref name=":0" /> | '''سانسور اینترنت در ایران''' از سال ۱۳۷۷ و با پیامی که [[سید علی خامنه ای|سید علی خامنهای]] با عنوان «سیاستهای کلی شبکههای اطلاعرسانی رایانهای» صادر کرد، آغاز شد.<ref name=":1" /> اینترنت را میتوان یکی از بزرگترین چالشهای حکومت ایران در دو دهه اخیر دانست و در طی این دو دهه، هر دولت سیاستهای خاص خود را برای کنترل آن دنبال کرده است. در واقع با تغییر دولت سیاستهای کلی سانسور اینترنت در کشور تغییر نکرده، هر چند که روش اجرای آن دچار تغییر شده است.<ref name=":0" /> | ||
از زمان روی کار آمدن سیستم فیلترینگ در اوایل دهه ۸۰ تا به امروز، مدیران و رهبران دستگاههای مختلف در ایران، بدون توقف در حال وسیعتر کردن فهرست سیاه سایتها و برنامههای فیلترشدهاند. نتایج کلی بهدستآمده، نشان میدهد که دسترسی به ۳۵.۱٪ از یکهزار وبسایت پربازدید جهان برای کاربران اینترنت در ایران ممکن نیست. با نگاهی به دستهبندیهای سایتهای فیلترشده در ایران، اولین نکته حائز اهمیت، در صدر قرار گرفتن وبسایتهایی در حوزه رسانه و خبر است. با توجه به اینکه هیچ سایت فارسیزبانی در بین نمونههای فیلترشده این دستهبندی قرار ندارد، میتوان اینطور نتیجه گرفت که ساختار نظارتی بر اینترنت در ایران، حالا بیش از گذشته دیدگاههای مخالف را فارغ از معیار زبانی سانسور میکند. در بین سایتهای فیلتر شده این دسته میتوان نمونههای مختلفی (از Washington Post آمریکا گرفته تا Marca اسپانیا، Hurriyet ترکیه و Sina چین) را مشاهده کرد. | |||
وبسایتهای در حوزه کامپیوتر و فناوری که شبکههای اجتماعی زیرمجموعه آن به حساب میآیند، در جایگاه دوم پرسانسورترین گروه در این فهرست قرار میگیرند و سایتهای پورنوگرافی رتبه چهارم را در اختیار دارند. | |||
حکومت جمهوری اسلامی نشان داده است اغلب اقدامات خود در خصوص کنترل محتوای اینترنت را بر اساس انگیزههای سیاسی اتخاذ میکند؛ نه دلایل فرهنگی یا اجتماعی.<ref>[https://iranintl.com/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D9%88-%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%88%D8%B1%DB%8C/%DB%B3%DB%B5-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D9%BE%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B3%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%86%D8%AF ۳۵درصد پربازدیدترین سایتهای جهان در ایران مسدودند]</ref> | |||
== رتبه ایران در آزادی اینترنت == | == رتبه ایران در آزادی اینترنت == | ||
خط ۳۸: | خط ۴۴: | ||
همچنین با اجرایی شدن «شما» (شبکه ملی ارتباطات) در دولت روحانی، این امکان را به دولت روحانی و دولتهای بعدی میدهد تا در زمانهای بحرانی مانند تظاهرات سراسری، اینترنت جهانی را قطع کنند بدون آن که سیستم ارتباطی در داخل کشور دچار مشکل شود.<ref name=":0" /> | همچنین با اجرایی شدن «شما» (شبکه ملی ارتباطات) در دولت روحانی، این امکان را به دولت روحانی و دولتهای بعدی میدهد تا در زمانهای بحرانی مانند تظاهرات سراسری، اینترنت جهانی را قطع کنند بدون آن که سیستم ارتباطی در داخل کشور دچار مشکل شود.<ref name=":0" /> | ||
فیلترینگ تلگرام، اختلال در عملکرد نرمافزارهای ویپیان، قطع گسترده دسترسی کاربران به اینترنت در بازه مربوط به [[اعتراضات دیماه ۱۳۹۶|اعتراضهای دیماه ۱۳۹۶]] و اخیرا آغاز شدن موج جدید سانسور اینترنت در کشور، از جمله بخشهای تاریک فعالیت محمدجواد آذری جهرمی است. | |||
== نهادهای مرتبط در فیلترینگ == | == نهادهای مرتبط در فیلترینگ == | ||
خط ۱۱۹: | خط ۱۲۷: | ||
امین ثابتی (کارشناس امنیت دیجیتال) بر این باور است که دولت روحانی در زمینه مدیریت ترافیک اینترنت و هزینههای مرتبط با آن به گونهای عمل کرده است که مخاطب استفاده از ترافیک داخلی را به استفاده از ترافیک بینالمللی ترجیح دهد. وی در یک مثال گفته است:<blockquote>«بر این اساس آن حجم استفاده از اینترنت برای ترافیک داخلی به ترافیک خارجی ۱ به ۲ خواهد بود، یعنی اگر کاربری سرعت ۱۶ مگابیت برثانیه را با آستانه منصفانه ۲۰۰ گیگابایت خریده باشد و صرفا از ترافیک داخلی (مثلا وبسایت آپارات) استفاده کند، تا سقف ۲۰۰ گیگابایت و اگر از ترافیک بینالمللی (مثلا تلگرام) استفاده کند، ۱۰۰ گیگابایت میتواند از اینترنت استفاده کند. با این سیاست در حقیقت دولت ایران به کمک شرکتهای ارائه دهنده خدمات اینترنتی، مدیریت ترافیک اینترنت را به بهترین شکل ممکن انجام میدهد به گونهای که در بلند مدت کاربران اینترنت در ایران بدون آنکه متوجه شوند ترجیح خواهند داد از وبسایتهای داخل ایران استفاده کنند تا هم در استفاده از پهنای باند اینترنت خود صرفهجویی کنند هم هزینه کمتری را متحمل شوند.»<ref>[https://tech.tavaana.org/fa/news/tlash-jmhwry-aslamy-bray-tghyyr-rftar-karbran-ayntrnt تلاش جمهوری اسلامی برای تغییر رفتار کابران اینترنت]، سایت توانا</ref></blockquote> | امین ثابتی (کارشناس امنیت دیجیتال) بر این باور است که دولت روحانی در زمینه مدیریت ترافیک اینترنت و هزینههای مرتبط با آن به گونهای عمل کرده است که مخاطب استفاده از ترافیک داخلی را به استفاده از ترافیک بینالمللی ترجیح دهد. وی در یک مثال گفته است:<blockquote>«بر این اساس آن حجم استفاده از اینترنت برای ترافیک داخلی به ترافیک خارجی ۱ به ۲ خواهد بود، یعنی اگر کاربری سرعت ۱۶ مگابیت برثانیه را با آستانه منصفانه ۲۰۰ گیگابایت خریده باشد و صرفا از ترافیک داخلی (مثلا وبسایت آپارات) استفاده کند، تا سقف ۲۰۰ گیگابایت و اگر از ترافیک بینالمللی (مثلا تلگرام) استفاده کند، ۱۰۰ گیگابایت میتواند از اینترنت استفاده کند. با این سیاست در حقیقت دولت ایران به کمک شرکتهای ارائه دهنده خدمات اینترنتی، مدیریت ترافیک اینترنت را به بهترین شکل ممکن انجام میدهد به گونهای که در بلند مدت کاربران اینترنت در ایران بدون آنکه متوجه شوند ترجیح خواهند داد از وبسایتهای داخل ایران استفاده کنند تا هم در استفاده از پهنای باند اینترنت خود صرفهجویی کنند هم هزینه کمتری را متحمل شوند.»<ref>[https://tech.tavaana.org/fa/news/tlash-jmhwry-aslamy-bray-tghyyr-rftar-karbran-ayntrnt تلاش جمهوری اسلامی برای تغییر رفتار کابران اینترنت]، سایت توانا</ref></blockquote> | ||
== فیلترینگ == | |||
ایران در بین کشورهای جهان یکی از گستردهترین و در عین حال، پیچیدهترین زیرساختهای سانسور اینترنت را در اختیار دارد. از زمان روی کار آمدن سیستم فیلترینگ در اوایل دهه ۸۰ تا به امروز، مدیران و رهبران دستگاههای مختلف در ایران، بدون توقف در حال وسیعتر کردن فهرست سیاه سایتها و برنامههای فیلترشدهاند. | |||
نتایج کلی بهدستآمده، نشان میدهد که دسترسی به ۳۵.۱٪ از یکهزار وبسایت پربازدید جهان برای کاربران اینترنت در ایران ممکن نیست. این میزان از سانسور به شکل نگرانکنندهای بالاست. | |||
=== نوع سایتهای فیلترشده === | |||
با نگاهی به دستهبندیهای سایتهای فیلترشده در ایران، اولین نکته حائز اهمیت، در صدر قرار گرفتن وبسایتهایی در حوزه رسانه و خبر است. با توجه به اینکه هیچ سایت فارسیزبانی در بین نمونههای فیلترشده این دستهبندی قرار ندارد، میتوان اینطور نتیجه گرفت که ساختار نظارتی بر اینترنت در ایران، حالا بیش از گذشته دیدگاههای مخالف را فارغ از معیار زبانی سانسور میکند. در بین سایتهای فیلتر شده این دسته میتوان نمونههای مختلفی (از Washington Post آمریکا گرفته تا Marca اسپانیا، Hurriyet ترکیه و Sina چین) را مشاهده کرد. | |||
وبسایتهای در حوزه کامپیوتر و فناوری که شبکههای اجتماعی زیرمجموعه آن به حساب میآیند، در جایگاه دوم پرسانسورترین گروه در این فهرست قرار میگیرند و سایتهای پورنوگرافی رتبه چهارم را در اختیار دارند. | |||
همچنین برخی موارد عجیب فیلترینگ مانند Soundcloud، Slideshare، Goodreads و Unsplash با وجود آنکه نسخه https آنها در دسترس است، اما کاربر با مراجعه به نسخه http آنها با صفحه فیلترینگ مواجه میشود. | |||
== قطع اینترنت در ایران == | == قطع اینترنت در ایران == |
ویرایش