۴۸۰
ویرایش
کاربر:Poori/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
= '''میثاق بین‌المللی حقوق مدنی''' = | = '''میثاق بین‌المللی حقوق مدنی''' = | ||
'''میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی (International Covenant on Civil and Political Rights یا ICCPR)''' هم‌چنین به عنوان «'''میثاق مدنی سازمان ملل'''» ('''UN Civil Covenant''''')'' شناخته می‌شود؛ نام یکی از اسناد بنیادین حقوق بشر سازمان ملل متحد | '''میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی (International Covenant on Civil and Political Rights یا ICCPR)''' هم‌چنین به عنوان «'''میثاق مدنی سازمان ملل'''» ('''UN Civil Covenant''''')'' شناخته می‌شود؛ نام یکی از اسناد بنیادین حقوق بشر سازمان ملل متحد است،<ref>میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی-سایت سازمان ملل متحد-صفحه‌ی فارسی [https://iran.un.org/fa/106018-%D9%85%DB%8C%D8%AB%D8%A7%D9%82-%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C?afd_azwaf_tok=eyJhbGciOiJSUzI1NiJ9.eyJhdWQiOiJpcmFuLnVuLm9yZyIsImV4cCI6MTc0NDE4Mjc2NCwiaWF0IjoxNzQ0MTgyNzU0LCJpc3MiOiJ0aWVyMS02NzQ5ODQ4YmM5LTdqZ3c5Iiwic3ViIjoiMTQ5Ljg4LjEwMi4zNiIsImRhdGEiOnsidHlwZSI6Imlzc3VlZCIsInJlZiI6IjIwMjUwNDA5VDA3MTIzNFotMTY3NDk4NDhiYzk3amd3OWhDMUZSQTlmdGcwMDAwMDAwazcwMDAwMDAwMDAwbXJ3IiwiYiI6Ijl5aFctUU82UkVwZ0ZWMnZGajNIWFJ1S3RvYnh0aFdzNUhkeXVhdkdmcFEiLCJoIjoiR1pSYUZESDZTWGJuak1sZHZPYWNURm9YdTBzaS0tVnpLalNtZkZZRC1hZyJ9fQ.AvBwlaYePbPUCgEny9L_MXSkjBvcMceLjS39bl04RdRUKwPEhwwQuyJ7oTlJCkprF9fQeOAC38Uh1bV0d4uWJyOI9ZjZRYR0evL4-k0bsNMqse3LGYuoFjD9NvJntjc6vIt4OdyCfQxwnwKwSNmK98JLrmhWxJEEwGRJgHFFGE__KAt3uVWFP4shUZxEqRM1NON8KCiEreZrp1dTBD1nUB_EFt_JyEGNFGgdQNlTTNUQ0BokyT9NTOqy5KC_LhKCY6yusj1IqmRwUP6R8SLhI_2aBAVRg_QcwKo2Ed6_j_OHv4G9P3cqBuNXLJfTc-SVqPTBUX3hb4mkppNEp18sLw.WF3obl2IDtqgvMFRqVdYkD5s ایران]</ref> که در سال ۱۹۶۶ (برابر ۲۵ آذر ۱۳۴۵) تصویب شد و از سال ۱۹۷۶ برابر ۳ فروردین ۱۳۵۵ لازم‌الاجرا گردید. این میثاق که با هدف تضمین حقوق مدنی مانند حق حیات و آزادی بیان، و حقوق سیاسی مانند حق مشارکت در انتخابات و امور عمومی، تدوین شده، برای بیش از ۱۷۰ کشور عضو الزام‌آور است. | ||
ایران در تاریخ ۱۵ فروردین ۱۳۴۷ این میثاق را امضا کرد و در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۵۴ به تصویب | ایران در تاریخ ۱۵ فروردین ۱۳۴۷ این میثاق را امضا کرد و در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۵۴ به تصویب رساند؛<ref name=":0">قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی- مصوب در مجلس سنا به ریاست جعفر شریف [https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97259 امامی]</ref> با این کار به آن اعتبار قانونی بخشیده و خود را به آن متعهد ساخته‌است؛ اما در عمل، در هر دو رژیم سیاسی گذشته (پادشاهی)<ref>نامه رئیس مجمع جهانی حقوق بشر به شاه که در ۲۴ ژوئن ۱۹۷۷ (۳ تیر ۱۳۵۶) علنی شد.[https://nehzateazadi.org/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3-%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D9%83%D9%87/]</ref> و فعلی (جمهوری اسلامی) مفاد پایه‌ای آن را بارها (به‌خصوص در دوران حکومت جمهوری اسلامی)<ref>[https://iranhrs.org/%d8%b1%d9%88%d8%b2-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%d8%a8%d8%b4%d8%b1-%d8%a7%d8%b2-%d8%a7%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%aa%d8%a7/ روز جهانی حقوق بشر – از اعلامیه جهانی تا واقعیت تلخ نقض حقوق بشر در ایران]</ref> نقض کرده‌است. | ||
== '''مقدمه''' == | == '''مقدمه''' == | ||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
== '''تاریخچه و تصویب''' == | == '''تاریخچه و تصویب''' == | ||
میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی در ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد با قطعنامه ۲۲۰۰A (XXI) به تصویب رسید و پس از تصویب توسط ۳۵ کشور، در ۲۳ مارس ۱۹۷۶ لازم‌الاجرا شد. | میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی در ۱۶ دسامبر ۱۹۶۶ توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد با قطعنامه ۲۲۰۰A (XXI) به تصویب رسید و پس از تصویب توسط ۳۵ کشور، در ۲۳ مارس ۱۹۷۶ لازم‌الاجرا شد. این میثاق نتیجه تلاش‌های پس از جنگ جهانی دوم برای جلوگیری از نقض گسترده حقوق بشر بود که در جریان جنگ‌ها و رژیم‌های استبدادی رخ داده بود. برخلاف اعلامیه جهانی حقوق بشر که یک سند غیرالزام‌آور است، ICCPR یک معاهده الزام‌آور برای کشورهای عضو است، به این معنا که دولت‌ها موظف‌اند قوانین داخلی خود را با آن هماهنگ کنند. ایران که در ۱۵ فروردین ۱۳۴۷ این میثاق را امضا کرد و در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۵۴ آن را به تصویب داخلی رساند؛<ref name=":0" /> هیچ‌گاه در تاریخ دو رژیم سیاسی گذشته و فعلی به مفاد آن پایبندی نداشته است. | ||
== '''ساختار و محتوای میثاق''' == | == '''ساختار و محتوای میثاق''' == | ||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
=== '''حقوق سیاسی''': === | === '''حقوق سیاسی''': === | ||
*یکی از اصول مهم میثاق، '''[[حق تعیین سرنوشت]]''' (ماده ۱) است که به ملت‌ها اجازه می‌دهد وضع سیاسی و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود را آزادانه تعیین کنند. این اصل به‌ویژه برای کشورهای تحت استعمار اهمیت داشت. | *یکی از اصول مهم میثاق، '''[[حق تعیین سرنوشت]]'''<ref>[[حق تعیین سرنوشت]]</ref> (ماده ۱) است که به ملت‌ها اجازه می‌دهد وضع سیاسی و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود را آزادانه تعیین کنند. این اصل به‌ویژه برای کشورهای تحت استعمار اهمیت داشت. | ||
*'''آزادی بیان''' (ماده ۱۹): افراد حق دارند آزادانه عقاید خود را ابراز کنند، هرچند این حق ممکن است با محدودیت‌هایی برای حفظ امنیت عمومی مواجه شود. | *'''آزادی بیان''' (ماده ۱۹): افراد حق دارند آزادانه عقاید خود را ابراز کنند، هرچند این حق ممکن است با محدودیت‌هایی برای حفظ امنیت عمومی مواجه شود. | ||
*'''آزادی تجمع و انجمن''' (ماده ۲۱ و ۲۲): افراد می‌توانند به‌صورت مسالمت‌آمیز گردهم آیند و تشکل‌هایی مانند احزاب سیاسی تشکیل دهند. | *'''آزادی تجمع و انجمن''' (ماده ۲۱ و ۲۲): افراد می‌توانند به‌صورت مسالمت‌آمیز گردهم آیند و تشکل‌هایی مانند احزاب سیاسی تشکیل دهند. | ||
*'''حق مشارکت سیاسی''' (ماده ۲۵): این ماده بر حق رأی و انتخاب شدن در انتخابات آزاد تأکید دارد. [متن میثاق | *'''حق مشارکت سیاسی''' (ماده ۲۵): این ماده بر حق رأی و انتخاب شدن در انتخابات آزاد تأکید دارد.<ref>[https://web.archive.org/web/20120911061922/http://www.unic-ir.org/hr/convenant-cp.htm میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی - متن فارسی میثاق در سایت سازمان ملل]</ref> | ||
== '''ساز و کارهای نظارتی''' == | == '''ساز و کارهای نظارتی''' == | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
# '''عدم پذیرش پروتکل‌های اختیاری''': بسیاری از کشورها پروتکل اختیاری اول را امضا نکرده‌اند، که مانع از رسیدگی به شکایات فردی می‌شود. | # '''عدم پذیرش پروتکل‌های اختیاری''': بسیاری از کشورها پروتکل اختیاری اول را امضا نکرده‌اند، که مانع از رسیدگی به شکایات فردی می‌شود. | ||
# '''تحریم‌ها و فشارهای سیاسی''': برخی دولت‌ها ادعا می‌کنند که تحریم‌های اقتصادی مانع اجرای حقوق مندرج در میثاق، مانند دسترسی به منابع طبیعی، می‌شود. | # '''تحریم‌ها و فشارهای سیاسی''': برخی دولت‌ها ادعا می‌کنند که تحریم‌های اقتصادی مانع اجرای حقوق مندرج در میثاق، مانند دسترسی به منابع طبیعی، می‌شود. | ||
# '''نقض در شرایط اضطراری''': ماده ۴ میثاق اجازه می‌دهد در شرایط اضطراری عمومی، برخی حقوق تعلیق شوند؛ اما این موضوع گاهی به سوءاستفاده منجر شده است. برای نمونه، در جریان اعتراضات ۲۰۲۲ ([[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران]]) در ایران، محدودیت‌های گسترده اعمال شد. | # '''نقض در شرایط اضطراری''': ماده ۴ میثاق اجازه می‌دهد در شرایط اضطراری عمومی، برخی حقوق تعلیق شوند؛ اما این موضوع گاهی به سوءاستفاده منجر شده است. برای نمونه، در جریان اعتراضات ۲۰۲۲ ([[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران]]<ref>[[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران]]</ref>) در ایران، محدودیت‌های گسترده اعمال شد. | ||
== '''اهمیت و تأثیر میثاق''' == | == '''اهمیت و تأثیر میثاق''' == | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
# [https://iran.un.org/fa/106018-%D9%85%DB%8C%D8%AB%D8%A7%D9%82-%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C?afd_azwaf_tok=eyJhbGciOiJSUzI1NiJ9.eyJhdWQiOiJpcmFuLnVuLm9yZyIsImV4cCI6MTc0NDE4Mjc2NCwiaWF0IjoxNzQ0MTgyNzU0LCJpc3MiOiJ0aWVyMS02NzQ5ODQ4YmM5LTdqZ3c5Iiwic3ViIjoiMTQ5Ljg4LjEwMi4zNiIsImRhdGEiOnsidHlwZSI6Imlzc3VlZCIsInJlZiI6IjIwMjUwNDA5VDA3MTIzNFotMTY3NDk4NDhiYzk3amd3OWhDMUZSQTlmdGcwMDAwMDAwazcwMDAwMDAwMDAwbXJ3IiwiYiI6Ijl5aFctUU82UkVwZ0ZWMnZGajNIWFJ1S3RvYnh0aFdzNUhkeXVhdkdmcFEiLCJoIjoiR1pSYUZESDZTWGJuak1sZHZPYWNURm9YdTBzaS0tVnpLalNtZkZZRC1hZyJ9fQ.AvBwlaYePbPUCgEny9L_MXSkjBvcMceLjS39bl04RdRUKwPEhwwQuyJ7oTlJCkprF9fQeOAC38Uh1bV0d4uWJyOI9ZjZRYR0evL4-k0bsNMqse3LGYuoFjD9NvJntjc6vIt4OdyCfQxwnwKwSNmK98JLrmhWxJEEwGRJgHFFGE__KAt3uVWFP4shUZxEqRM1NON8KCiEreZrp1dTBD1nUB_EFt_JyEGNFGgdQNlTTNUQ0BokyT9NTOqy5KC_LhKCY6yusj1IqmRwUP6R8SLhI_2aBAVRg_QcwKo2Ed6_j_OHv4G9P3cqBuNXLJfTc-SVqPTBUX3hb4mkppNEp18sLw.WF3obl2IDtqgvMFRqVdYkD5s میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی-سایت سازمان ملل متحد-صفحه‌ی فارسی ایران] | # [https://iran.un.org/fa/106018-%D9%85%DB%8C%D8%AB%D8%A7%D9%82-%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C?afd_azwaf_tok=eyJhbGciOiJSUzI1NiJ9.eyJhdWQiOiJpcmFuLnVuLm9yZyIsImV4cCI6MTc0NDE4Mjc2NCwiaWF0IjoxNzQ0MTgyNzU0LCJpc3MiOiJ0aWVyMS02NzQ5ODQ4YmM5LTdqZ3c5Iiwic3ViIjoiMTQ5Ljg4LjEwMi4zNiIsImRhdGEiOnsidHlwZSI6Imlzc3VlZCIsInJlZiI6IjIwMjUwNDA5VDA3MTIzNFotMTY3NDk4NDhiYzk3amd3OWhDMUZSQTlmdGcwMDAwMDAwazcwMDAwMDAwMDAwbXJ3IiwiYiI6Ijl5aFctUU82UkVwZ0ZWMnZGajNIWFJ1S3RvYnh0aFdzNUhkeXVhdkdmcFEiLCJoIjoiR1pSYUZESDZTWGJuak1sZHZPYWNURm9YdTBzaS0tVnpLalNtZkZZRC1hZyJ9fQ.AvBwlaYePbPUCgEny9L_MXSkjBvcMceLjS39bl04RdRUKwPEhwwQuyJ7oTlJCkprF9fQeOAC38Uh1bV0d4uWJyOI9ZjZRYR0evL4-k0bsNMqse3LGYuoFjD9NvJntjc6vIt4OdyCfQxwnwKwSNmK98JLrmhWxJEEwGRJgHFFGE__KAt3uVWFP4shUZxEqRM1NON8KCiEreZrp1dTBD1nUB_EFt_JyEGNFGgdQNlTTNUQ0BokyT9NTOqy5KC_LhKCY6yusj1IqmRwUP6R8SLhI_2aBAVRg_QcwKo2Ed6_j_OHv4G9P3cqBuNXLJfTc-SVqPTBUX3hb4mkppNEp18sLw.WF3obl2IDtqgvMFRqVdYkD5s میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی-سایت سازمان ملل متحد-صفحه‌ی فارسی ایران] | ||
#[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97259 قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به میثاق | #[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97259 قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی]- مصوب در مجلس سنا به ریاست جعفر شریف امامی | ||
# [https://nehzateazadi.org/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3-%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D9%83%D9%87/ نامه رئیس مجمع جهانی حقوق بشر به شاه که در ۲۴ ژوئن ۱۹۷۷ (۳ تیر ۱۳۵۶) علنی شد.] | # [https://nehzateazadi.org/%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3-%D9%85%D8%AC%D9%85%D8%B9-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D9%83%D9%87/ نامه رئیس مجمع جهانی حقوق بشر به شاه که در ۲۴ ژوئن ۱۹۷۷ (۳ تیر ۱۳۵۶) علنی شد.] | ||
# [https://iranhrs.org/%d8%b1%d9%88%d8%b2-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%d8%a8%d8%b4%d8%b1-%d8%a7%d8%b2-%d8%a7%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%aa%d8%a7/ روز جهانی حقوق بشر – از اعلامیه جهانی تا واقعیت تلخ نقض حقوق بشر در ایران] | # [https://iranhrs.org/%d8%b1%d9%88%d8%b2-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%ad%d9%82%d9%88%d9%82-%d8%a8%d8%b4%d8%b1-%d8%a7%d8%b2-%d8%a7%d8%b9%d9%84%d8%a7%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ac%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%aa%d8%a7/ روز جهانی حقوق بشر – از اعلامیه جهانی تا واقعیت تلخ نقض حقوق بشر در ایران] | ||
# [https://web.archive.org/web/20120911061922/http://www.unic-ir.org/hr/convenant-cp.htm میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی - متن فارسی میثاق در سایت سازمان ملل] | # [https://web.archive.org/web/20120911061922/http://www.unic-ir.org/hr/convenant-cp.htm میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی - متن فارسی میثاق در سایت سازمان ملل] | ||
# | #[[حق تعیین سرنوشت]] | ||
#[[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران]] | |||