۳٬۰۷۳
ویرایش
←گشت ارشاد در دوران احمدی‌نژاد
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
|بالگرد آموزشی= | |بالگرد آموزشی= | ||
|بالگرد کاربردی= | |بالگرد کاربردی= | ||
}}'''گشت ارشاد در ایران'''، توسط نیروی انتظامی برای رویارویی با منکرات و یا به اصطلاح برخود با بدحجابان طراحی شده است. طرح گشت ارشاد در واقع امتداد همان کمیته‌های انقلاب در دهه‌ی ۱۳۶۰، است که مخالفان یا منتقدان نظام جمهوری اسلامی و هم‌چنین «بدحجابان» را سرکوب می‌کردند. گشت ارشاد در ایران که بخش اعظم وظیفه‌ی آن سرکوب زنان به بهانه‌ی بدحجابی است، پیشینه‌ای به اندازه عمر رژیم ایران دارد. گشتهای ارشاد با عناوین و اسم‌های مختلف مانند گشت جندالله، گشت ثارالله و گشت انصارالله از همان ابتدای به قدرت رسیدن نظام جمهوری اسلامی وجود داشت و تا کنون نیز مشغول سرکوب مردم و به‌ویژه زنان بر سر موضوع حجاب بوده‌اند. از روز ۱۴ تیرماه ۱۳۵۹، حجاب اجباری به طور رسمی در همه‌ی ادارات و سازمان‌ها و مدارس اجرا شد و حضور زنان بی‌حجاب به این مراکز ممنوع اعلام گردید. زنان بدحجاب توسط گشتهای ارشاد بازداشت و به ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شدند. سرکوب زنان توسط گشتهای ارشاد و نیروی انتظامی در سال ۱۳۹۰، اوج تازه‌ای گرفت. در سال ۱۳۹۱، فعالیت گشتهای ارشاد محدود به خیابان نشد و در مراکز خرید و محل کنسرت‌ها جهت سرکوب زنان بدحجاب حضور یافتند. علاوه بر گشتهای علنی ارشاد، هفت هزار نیروی نامحسوس نیز روانه‌ی خیابان‌ها شدند. پس از جان باختن '''[[مهسا امینی]]''' در روز ۲۵ شهریور ۱۴۰۱، قیام مردم ایران و اعتراضات فراگیر بی‌سابقه‌ای به وقوع پیوست که چندین ماه به طول انجامید. در '''[[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران|قیام سراسری ۱۴۰۱]]'''، و اعتراضات گسترده‌ی مردمی، صدها نفر کشته، بسیاری مجروح و هزاران شهروند دیگر بازداشت شدند. در روز ۱۲ آذرماه ۱۴۰۱، دادستان کل رژیم ایران خبر از تعطیلی گشت ارشاد داد. اما '''[[ابراهیم رئیسی]]''' رئیس جمهور ایران در اوایل ۱۴۰۲، سیاست سرکوبگرانه‌ی جدیدی علیه زنان در پیش گرفت و در ۲۵ تیرماه همین سال، گشتهای پیاده و سواره ارشاد دوباره به خیابان‌ها و اماکن عمومی بازگشتند | }}'''گشت ارشاد در ایران'''، توسط نیروی انتظامی برای رویارویی با منکرات و یا به اصطلاح برخود با بدحجابان طراحی شده است. طرح گشت ارشاد در واقع امتداد همان کمیته‌های انقلاب در دهه‌ی ۱۳۶۰، است که مخالفان یا منتقدان نظام جمهوری اسلامی و هم‌چنین «بدحجابان» را سرکوب می‌کردند. گشت ارشاد در ایران که بخش اعظم وظیفه‌ی آن سرکوب زنان به بهانه‌ی بدحجابی است، پیشینه‌ای به اندازه عمر رژیم ایران دارد. گشتهای ارشاد با عناوین و اسم‌های مختلف مانند گشت جندالله، گشت ثارالله و گشت انصارالله از همان ابتدای به قدرت رسیدن نظام جمهوری اسلامی وجود داشت و تا کنون نیز مشغول سرکوب مردم و به‌ویژه زنان بر سر موضوع حجاب بوده‌اند. از روز ۱۴ تیرماه ۱۳۵۹، حجاب اجباری به طور رسمی در همه‌ی ادارات و سازمان‌ها و مدارس اجرا شد و حضور زنان بی‌حجاب به این مراکز ممنوع اعلام گردید. زنان بدحجاب توسط گشتهای ارشاد بازداشت و به ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شدند. سرکوب زنان توسط گشتهای ارشاد و نیروی انتظامی در سال ۱۳۹۰، اوج تازه‌ای گرفت. در سال ۱۳۹۱، فعالیت گشتهای ارشاد محدود به خیابان نشد و در مراکز خرید و محل کنسرت‌ها جهت سرکوب زنان بدحجاب حضور یافتند. علاوه بر گشتهای علنی ارشاد، هفت هزار نیروی نامحسوس نیز روانه‌ی خیابان‌ها شدند. پس از جان باختن '''[[مهسا امینی]]''' در روز ۲۵ شهریور ۱۴۰۱، قیام مردم ایران و اعتراضات فراگیر بی‌سابقه‌ای به وقوع پیوست که چندین ماه به طول انجامید. در '''[[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران|قیام سراسری ۱۴۰۱]]'''، و اعتراضات گسترده‌ی مردمی، صدها نفر کشته، بسیاری مجروح و هزاران شهروند دیگر بازداشت شدند. در روز ۱۲ آذرماه ۱۴۰۱، دادستان کل رژیم ایران خبر از تعطیلی گشت ارشاد داد. اما '''[[ابراهیم رئیسی]]''' رئیس جمهور ایران در اوایل ۱۴۰۲، سیاست سرکوبگرانه‌ی جدیدی علیه زنان در پیش گرفت و در ۲۵ تیرماه همین سال، گشتهای پیاده و سواره ارشاد دوباره به خیابان‌ها و اماکن عمومی بازگشتند. نظام جمهوری اسلام در طی این سالیان بودجه‌های کلان صدها میلیارد تومانی هزینه نموده و زنان را زندانی و سرکوب و شکنجه کرده است؛ اما هرگز نتوانسته مانع اعتراضات زنان شود. | ||
== تاریخچه‌ی گشت ارشاد == | == تاریخچه‌ی گشت ارشاد == | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
در سال ۱۳۸۶، گشتهای ارشاد تحت عنوان طرح ارتقاء امنیت اجتماعی، فعالیت‌های جدیدی را آغاز کردند. ادارات و سازمان‌ها حکومتی بودجه‌های کلان ده میلیاردی برای ترویج حجاب و عفاف تخصیص دادند که به دنبال آن گشتهای ارشاد با حمایت دولت سرکوب شدیدی علیه زنان اعمال می‌کردند. | در سال ۱۳۸۶، گشتهای ارشاد تحت عنوان طرح ارتقاء امنیت اجتماعی، فعالیت‌های جدیدی را آغاز کردند. ادارات و سازمان‌ها حکومتی بودجه‌های کلان ده میلیاردی برای ترویج حجاب و عفاف تخصیص دادند که به دنبال آن گشتهای ارشاد با حمایت دولت سرکوب شدیدی علیه زنان اعمال می‌کردند. | ||
در فضای | در فضای انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۸، گشتهای ارشاد که تحت عنوان ارتقاء امنیت اجتماعی زنان بدحجاب را سرکوب می‌کرند، به خاطر شرایط انتخاباتی فعالیت‌های خود را کنار گذاشتند؛ اما در سال ۱۳۸۹، مجدداً گشتهای ارشاد تحت عنوان متذکرین به خیابان‌ها آمدند. | ||
سرکوب زنان توسط گشتهای ارشاد و نیروی انتظامی در سال ۱۳۹۰، اوج تازه‌ای گرفت. در سال ۱۳۹۱، فعالیت گشتهای ارشاد محدود به خیابان نشد؛ و در مراکز خرید و محل کنسرت‌ها جهت سرکوب زنان بدحجاب حضور یافتند. | سرکوب زنان توسط گشتهای ارشاد و نیروی انتظامی در سال ۱۳۹۰، اوج تازه‌ای گرفت. در سال ۱۳۹۱، فعالیت گشتهای ارشاد محدود به خیابان نشد؛ و در مراکز خرید و محل کنسرت‌ها جهت سرکوب زنان بدحجاب حضور یافتند. | ||
| خط ۲۰۵: | خط ۲۰۵: | ||
== تمکین نکردن زنان در برابر اجبار == | == تمکین نکردن زنان در برابر اجبار == | ||
رژیم ایران بیش از چهار دهه، روش‌ها و شیوه‌های بسیاری را به‌کار گرفته است تا حجاب اجباری را به زنان ایران تحمیل کند؛ و پوشش مورد نظر حکومت را رعایت کنند. اقداماتی مانند اسیدپاشی به صورت زنان، قتل‌های سریالی، تشکیل شعب‌های قضایی، توقیف خودرو، ارسال پیامک تهدیدآمیز، مسمومیت زنجیره‌ای دختران دانش‌آموز، ایجاد رعب و وحشت و... همه‌ی این شیوه‌ها را به کار برده است، اما با هیچ‌یک از این روش‌ها تا کنون نتوانسته است زنان و دختران ایران را مجبور به تسلیم کند؛ و طرح مورد نظر خود را به اجرا بگذارد.<ref name=":5" /> | رژیم ایران بیش از چهار دهه، روش‌ها و شیوه‌های بسیاری را به‌کار گرفته است تا حجاب اجباری را به زنان ایران تحمیل کند؛ و پوشش مورد نظر حکومت را رعایت کنند. اقداماتی مانند اسیدپاشی به صورت زنان، قتل‌های سریالی، تشکیل شعب‌های قضایی، توقیف خودرو، ارسال پیامک تهدیدآمیز، مسمومیت زنجیره‌ای دختران دانش‌آموز، ایجاد رعب و وحشت و... همه‌ی این شیوه‌ها را به کار برده است، اما با هیچ‌یک از این روش‌ها تا کنون نتوانسته است زنان و دختران ایران را مجبور به تسلیم کند؛ و طرح مورد نظر خود را به اجرا بگذارد.<ref name=":5" /> | ||
== [[طرح نور و حجاب اجباری]] == | |||
روز شنبه ۲۵ فروردین‌ماه ۱۴۰۳، [[طرح نور و حجاب اجباری|'''طرح نور''']] جهت برخورد با کشف حجاب زنان و دختران آغاز شد. براساس اعلام عباسعلی محمدیان فرمانده انتظامی تهران بزرگ، طرح نور در همه‌ی اماکن عمومی و معابر کلید خورده است.<ref>[https://www.sharghdaily.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-100/926431-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D9%86%D9%88%D8%B1-%DA%86%D8%A7%D9%84%D8%B4-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8 طرح نور و چالش‌های دوباره حجاب - سایت حکومتی شبکه شرق]</ref> | |||
در روز چهارشنبه ۲۲ فروردین ۱۴۰۳، علی خامنه‌ای در سخنرانی نماز عید فطر، به آمران معروف که قبلاً آن‌ها را آتش به اختیار توصیف کرده بود، فرمان داد تا با هنجارشکنی دینی و بی‌حجابی برخورد کنند. ساعاتی پس از این فرمان خامنه‌ای بود که فرمانده نیروهای انتظامی اعلام کرد که طرح مقابله با حجاب اختیاری زنان از روز شنبه ۲۵ فروردین ۱۴۰۳، اجرا می‌شود.<ref>[https://ir.voanews.com/a/the-noor-plan-to-deal-with-the-opponents-of-mandatory-hijab/7582803.html روایتی دیگر از طرح نور برای مقابله با مخالفان حجاب اجباری - سایت صدای آمریکا]</ref> | |||
در واقع هدف از طرح نور، سرکوب مخالفان حجاب اجباری و آزار و اذیت شهروندانی است که اختیار و انتخاب پوشش را حقوق اولیه‌ی انسانی خود می‌دانند. این طرح خشونت‌آمیز علیه دختران و زنان و حتی در برخی از موارد کودکان اعمال شده و به دانشگاه‌های ایران نیز کشیده شده است.<ref>[https://iranwire.com/fa/features/127883-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D9%86%D9%88%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87%D9%87%D8%A7-%DB%8C%D8%A7-%DA%86%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B1-%DA%A9%D9%86%DB%8C%D8%AF-%DB%8C%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%AF/ طرح نور در دانشگاه‌ها؛ یا چادر سر کنید یا برگردید - سایت ایران وایر]</ref> | |||
=== '''مخالفان طرح نور''' === | |||
شدت سرکوب و خشونت '''[[لباس شخصی|لباس شخصی‌ها]]''' و نیروی انتظامی در برخورد با زنان مخالف حجاب اجباری به حدی بوده است که حتی عده‌ای از نیروهای هوادار رژیم ایران نیز به آن معترض شده‌اند.<ref name=":9">[https://www.radiofarda.com/a/lawyers-and-the-imposition-of-mandatory-hijab/32923109.html بیانیه وکلای دادگستری در اعتراض به طرح نور - سایت رادیو فردا]</ref> | |||
هم‌چنین طرح نور تا جایی مورد اعتراض قرار گرفته است که حتی بیش از ۱۰۰ تن از نمایندگان مجلس رژیم ایران نیز از این طرح حمایت نکرده‌اند.<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/news/1234702/%D8%B9%D8%AF%D9%85%E2%80%8C%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%DB%B1%DB%B0%DB%B0-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D9%86%D9%88%D8%B1 عدم‌همراهی بیش از ۱۰۰ نماینده در حمایت از طرح نور - سایت حکومتی تابناک]</ref> | |||
==== '''اعتراض وکلای دادگستری''' ==== | |||
جمعی از وکلای دادگستری با انتشار بیانیه‌ای، تشدید سرکوب و فشار رژیم ایران بر زنان مخالف حجاب اجباری را غیرقانونی اعلام خواندند و آن را محکوم کردند. در بخشی از این بیانیه آمده است:<blockquote>«تصویب و اجرای چنین طرح‌هایی از حیطهٔ صلاحیت پلیس خارج است و در قانون اساسی کشور نیز جان، مال، ناموس و شغل افراد مصون از هر گونه تعرض است. مقامات جمهوری اسلامی باید به اقدامات خشونت‌آفرین پلیسِ موسوم به گشت ارشاد و سیاست‌های تخریبی نسبت به زنان را پایان دهند. ما این طرح‌ها را خلاف قانون و آزادی‌های عمومی و در تعارض با قانون اساسی و اسناد بین‌المللی حقوق بشر می‌دانیم.»<ref name=":9" /> </blockquote> | |||
== محتسب و گشت ارشاد == | == محتسب و گشت ارشاد == | ||
[[پرونده:عکس محتسبان قدیم.JPG|جایگزین=محتسبان قدیم|بندانگشتی|320x320پیکسل|محتسبان قدیم]] | [[پرونده:عکس محتسبان قدیم.JPG|جایگزین=محتسبان قدیم|بندانگشتی|320x320پیکسل|محتسبان قدیم]] | ||
گشت ارشاد کنونی | گشت ارشاد کنونی به آنچه از زمان عمر خلیفه‌ی دوم در کوچه‌ها و خیابان‌ها به منظور سرکوب مردم ایجاد شد، شباهتهایی دارد. این شیوه در ادامه‌ی خود با تشکیلات جدی‌تری تحت عنوان حسبه و احتساب، زیر نظر مأمورانی به نام محتسب نهادینه شد و رسمیت پیدا کرد. این محتسبان در قالب گشت ارشاد، در هر شهر و هر کوچه و بازاری حضوری چشمگیر داشتند؛ و مردم را زیر نظر می‌گرفتند و آن‌ها را تفتیش و تجسس می‌کردند. محتسبان در مقام ضابط تا حدودی حق اعمال قدرت نیز داشتند. | ||
گشت ارشاد یا همان محتسبان قدیم، در بین توده‌های مردم، هنرمندان، آزاداندیشان، روشنفکران و شاعران و ادیبان نه‌تنها محبوبیتی نداشتند بلکه منفور نیز بودند. در متون نثر و نظم فارسی، اهل قلم و شاعران، محتسبان را مورد طعن و تمسخر قرار می‌دادند؛ و فساد آن‌ها را افشا می‌کردند. داستان مست و محتسب یکی از اشعار معروف [[پروین اعتصامی|'''پروین اعتصامی''']] است که عموم ایرانیان با آن آشنا هستند. پروین اعتصامی در این شعر محتسبان را که مصداق گشت ارشاد امروزی است، افشا کرده است؛ و پرده از فساد محتسب و داروغه و قاضی و والی برمی‌دارد. | گشت ارشاد یا همان محتسبان قدیم، در بین توده‌های مردم، هنرمندان، آزاداندیشان، روشنفکران و شاعران و ادیبان نه‌تنها محبوبیتی نداشتند بلکه منفور نیز بودند. در متون نثر و نظم فارسی، اهل قلم و شاعران، محتسبان را مورد طعن و تمسخر قرار می‌دادند؛ و فساد آن‌ها را افشا می‌کردند. داستان مست و محتسب یکی از اشعار معروف [[پروین اعتصامی|'''پروین اعتصامی''']] است که عموم ایرانیان با آن آشنا هستند. پروین اعتصامی در این شعر محتسبان را که مصداق گشت ارشاد امروزی است، افشا کرده است؛ و پرده از فساد محتسب و داروغه و قاضی و والی برمی‌دارد. | ||