گشت ارشاد: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۹۴ بایت حذف‌شده ،  ‏۹ مهٔ ۲۰۲۴
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۶۷: خط ۶۷:
|بالگرد آموزشی=
|بالگرد آموزشی=
|بالگرد کاربردی=
|بالگرد کاربردی=
}}'''گشت ارشاد در ایران'''، توسط نیروی انتظامی برای رویارویی با منکرات و یا به اصطلاح برخود با بدحجابان طراحی شده است. طرح گشت ارشاد در واقع امتداد همان کمیته‌های انقلاب در دهه‌ی ۱۳۶۰، است که مخالفان یا منتقدان نظام جمهوری اسلامی و هم‌چنین «بدحجابان» را سرکوب می‌کردند. گشت ارشاد در ایران که بخش اعظم وظیفه‌ی آن سرکوب زنان به بهانه‌ی بدحجابی است، پیشینه‌ای به اندازه عمر رژیم ایران دارد. گشت‌های ارشاد با عناوین و اسم‌های مختلف مانند گشت جندالله، گشت ثارالله و گشت انصارالله از همان ابتدای به قدرت رسیدن نظام جمهوری اسلامی وجود داشت و تا کنون نیز مشغول سرکوب مردم و به‌ویژه زنان بر سر موضوع حجاب بوده‌اند.  از روز ۱۴ تیرماه ۱۳۵۹، حجاب اجباری به طور رسمی در همه‌ی ادارات و سازمان‌ها و مدارس اجرا شد و حضور زنان بی‌حجاب به این مراکز ممنوع اعلام گردید. زنان بدحجاب توسط گشت‌های ارشاد بازداشت و به ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شدند. سرکوب زنان توسط گشت‌های ارشاد و نیروی انتظامی در سال ۱۳۹۰، اوج تازه‌ای گرفت. در سال ۱۳۹۱، فعالیت گشت‌های ارشاد محدود به خیابان نشد و در مراکز خرید و محل کنسرت‌ها جهت سرکوب زنان بدحجاب حضور یافتند. علاوه بر گشت‌‌های علنی ارشاد، هفت هزار نیروی نامحسوس نیز روانه‌ی خیابان‌ها شدند. پس از جان باختن '''[[مهسا امینی]]''' در روز ۲۵ شهریور ۱۴۰۱، قیام مردم ایران و اعتراضات فراگیر بی‌سابقه‌ای به وقوع پیوست که چندین ماه به طول انجامید. در '''[[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران|قیام سراسری ۱۴۰۱]]'''، و اعتراضات گسترده‌ی مردمی، صدها نفر کشته، بسیاری مجروح و هزاران شهروند دیگر بازداشت شدند. در روز ۱۲ آذرماه ۱۴۰۱، دادستان کل رژیم ایران خبر از تعطیلی گشت ارشاد داد. اما '''[[ابراهیم رئیسی]]''' رئیس جمهور ایران در اوایل ۱۴۰۲، سیاست سرکوبگرانه‌ی جدیدی علیه زنان در پیش گرفت و در ۲۵ تیرماه همین سال، گشت‌های پیاده و سواره‌ ارشاد دوباره به خیابان‌ها و اماکن عمومی بازگشتند. بیش از چهل سال است که رژیم ایران با تشکیل کمیته و گشت‌های جندالله، ثارالله، انصار و ارشاد و هم‌چنین سازمان‌های تبلیغات اسلامی تلاش زیادی کرده است که مردم را سرکوب و حجاب آزاد را ممنوع کند و حق زنان که حجاب اختیاری است، نادیده بگیرد و آن‌ها را محدود و محروم و سرکوب کند. نظام جمهوری اسلام در طی این سالیان بودجه‌های کلان صدها میلیارد تومانی هزینه نموده و زنان را زندانی و سرکوب و شکنجه کرده است؛ اما هرگز نتوانسته مانع اعتراضات زنان شود.
}}'''گشت ارشاد در ایران'''، توسط نیروی انتظامی برای رویارویی با منکرات و یا به اصطلاح برخود با بدحجابان طراحی شده است. طرح گشت ارشاد در واقع امتداد همان کمیته‌های انقلاب در دهه‌ی ۱۳۶۰، است که مخالفان یا منتقدان نظام جمهوری اسلامی و هم‌چنین «بدحجابان» را سرکوب می‌کردند. گشت ارشاد در ایران که بخش اعظم وظیفه‌ی آن سرکوب زنان به بهانه‌ی بدحجابی است، پیشینه‌ای به اندازه عمر رژیم ایران دارد. گشت‌های ارشاد با عناوین و اسم‌های مختلف مانند گشت جندالله، گشت ثارالله و گشت انصارالله از همان ابتدای به قدرت رسیدن نظام جمهوری اسلامی وجود داشت و تا کنون نیز مشغول سرکوب مردم و به‌ویژه زنان بر سر موضوع حجاب بوده‌اند.  از روز ۱۴ تیرماه ۱۳۵۹، حجاب اجباری به طور رسمی در همه‌ی ادارات و سازمان‌ها و مدارس اجرا شد و حضور زنان بی‌حجاب به این مراکز ممنوع اعلام گردید. زنان بدحجاب توسط گشت‌های ارشاد بازداشت و به ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شدند. سرکوب زنان توسط گشت‌های ارشاد و نیروی انتظامی در سال ۱۳۹۰، اوج تازه‌ای گرفت. در سال ۱۳۹۱، فعالیت گشت‌های ارشاد محدود به خیابان نشد و در مراکز خرید و محل کنسرت‌ها جهت سرکوب زنان بدحجاب حضور یافتند. علاوه بر گشت‌‌های علنی ارشاد، هفت هزار نیروی نامحسوس نیز روانه‌ی خیابان‌ها شدند. پس از جان باختن '''[[مهسا امینی]]''' در روز ۲۵ شهریور ۱۴۰۱، قیام مردم ایران و اعتراضات فراگیر بی‌سابقه‌ای به وقوع پیوست که چندین ماه به طول انجامید. در '''[[اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران|قیام سراسری ۱۴۰۱]]'''، و اعتراضات گسترده‌ی مردمی، صدها نفر کشته، بسیاری مجروح و هزاران شهروند دیگر بازداشت شدند. در روز ۱۲ آذرماه ۱۴۰۱، دادستان کل رژیم ایران خبر از تعطیلی گشت ارشاد داد. اما '''[[ابراهیم رئیسی]]''' رئیس جمهور ایران در اوایل ۱۴۰۲، سیاست سرکوبگرانه‌ی جدیدی علیه زنان در پیش گرفت و در ۲۵ تیرماه همین سال، گشت‌های پیاده و سواره‌ ارشاد دوباره به خیابان‌ها و اماکن عمومی بازگشتند. نظام جمهوری اسلام در طی این سالیان بودجه‌های کلان صدها میلیارد تومانی هزینه نموده و زنان را زندانی و سرکوب و شکنجه کرده است؛ اما هرگز نتوانسته مانع اعتراضات زنان شود.


== تاریخچه‌ی گشت ارشاد ==
== تاریخچه‌ی گشت ارشاد ==
خط ۱۰۵: خط ۱۰۵:
در سال ۱۳۸۶، گشت‌های ارشاد تحت عنوان طرح ارتقاء امنیت اجتماعی، فعالیت‌های جدیدی را آغاز کردند. ادارات و سازمان‌ها حکومتی بودجه‌های کلان ده میلیاردی برای ترویج حجاب و عفاف تخصیص دادند که به دنبال آن گشت‌های ارشاد با حمایت دولت سرکوب شدیدی علیه زنان اعمال می‌کردند.
در سال ۱۳۸۶، گشت‌های ارشاد تحت عنوان طرح ارتقاء امنیت اجتماعی، فعالیت‌های جدیدی را آغاز کردند. ادارات و سازمان‌ها حکومتی بودجه‌های کلان ده میلیاردی برای ترویج حجاب و عفاف تخصیص دادند که به دنبال آن گشت‌های ارشاد با حمایت دولت سرکوب شدیدی علیه زنان اعمال می‌کردند.


در فضای اتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۸، گشت‌های ارشاد که تحت عنوان ارتقاء امنیت اجتماعی زنان بدحجاب را سرکوب می‌کرند، به خاطر شرایط انتخاباتی فعالیت‌های خود را کنار گذاشتند؛ اما در سال ۱۳۸۹، مجدداً گشت‌های ارشاد تحت عنوان متذکرین به خیابان‌ها آمدند.
در فضای انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۸، گشت‌های ارشاد که تحت عنوان ارتقاء امنیت اجتماعی زنان بدحجاب را سرکوب می‌کرند، به خاطر شرایط انتخاباتی فعالیت‌های خود را کنار گذاشتند؛ اما در سال ۱۳۸۹، مجدداً گشت‌های ارشاد تحت عنوان متذکرین به خیابان‌ها آمدند.


سرکوب زنان توسط گشت‌های ارشاد و نیروی انتظامی در سال ۱۳۹۰، اوج تازه‌ای گرفت. در سال ۱۳۹۱، فعالیت گشت‌های ارشاد محدود به خیابان نشد؛ و در مراکز خرید و محل کنسرت‌ها جهت سرکوب زنان بدحجاب حضور یافتند.
سرکوب زنان توسط گشت‌های ارشاد و نیروی انتظامی در سال ۱۳۹۰، اوج تازه‌ای گرفت. در سال ۱۳۹۱، فعالیت گشت‌های ارشاد محدود به خیابان نشد؛ و در مراکز خرید و محل کنسرت‌ها جهت سرکوب زنان بدحجاب حضور یافتند.
خط ۲۲۳: خط ۲۲۳:
== محتسب و گشت ارشاد ==
== محتسب و گشت ارشاد ==
[[پرونده:عکس محتسبان قدیم.JPG|جایگزین=محتسبان قدیم|بندانگشتی|320x320پیکسل|محتسبان قدیم]]
[[پرونده:عکس محتسبان قدیم.JPG|جایگزین=محتسبان قدیم|بندانگشتی|320x320پیکسل|محتسبان قدیم]]
گشت ارشاد کنونی د از زمان عمر خلیفه‌ی دوم که فاتح اپراطوری‌های روم ایران بود، آغاز شد و سپس با تشکیلات جدی‌تری تحت عنوان حسبه و احتساب، زیر نظر مأمورانی به نام محتسب نهادینه شد و رسمیت پیدا کرد. این محتسبان در قالب گشت ارشاد، در هر شهر و هر کوچه و بازاری حضوری چشمگیر داشتند؛ و مردم را زیر نظر می‌گرفتند و آن‌ها را تفتیش و تجسس می‌کردند. محتسبان در مقام ضابط تا حدودی حق اعمال قدرت نیز داشتند.
گشت ارشاد کنونی به آنچه از زمان عمر خلیفه‌ی دوم در کوچه‌ها و خیابان‌ها به منظور سرکوب مردم ایجاد شد، شباهتهایی دارد. این شیوه در ادامه‌ی خود با تشکیلات جدی‌تری تحت عنوان حسبه و احتساب، زیر نظر مأمورانی به نام محتسب نهادینه شد و رسمیت پیدا کرد. این محتسبان در قالب گشت ارشاد، در هر شهر و هر کوچه و بازاری حضوری چشمگیر داشتند؛ و مردم را زیر نظر می‌گرفتند و آن‌ها را تفتیش و تجسس می‌کردند. محتسبان در مقام ضابط تا حدودی حق اعمال قدرت نیز داشتند.


گشت ارشاد یا همان محتسبان قدیم، در بین توده‌های مردم، هنرمندان، آزاداندیشان، روشنفکران و شاعران و ادیبان نه‌تنها محبوبیتی نداشتند بلکه منفور نیز بودند. در متون نثر و نظم فارسی، اهل قلم و شاعران، محتسبان را مورد طعن و تمسخر قرار می‌دادند؛ و فساد آن‌ها را افشا می‌کردند. داستان مست و محتسب یکی از اشعار معروف [[پروین اعتصامی|'''پروین اعتصامی''']] است که عموم ایرانیان با آن آشنا هستند. پروین اعتصامی در این شعر محتسبان را که مصداق گشت ارشاد امروزی است، افشا کرده است؛ و پرده از فساد محتسب و داروغه و قاضی و والی برمی‌دارد.
گشت ارشاد یا همان محتسبان قدیم، در بین توده‌های مردم، هنرمندان، آزاداندیشان، روشنفکران و شاعران و ادیبان نه‌تنها محبوبیتی نداشتند بلکه منفور نیز بودند. در متون نثر و نظم فارسی، اهل قلم و شاعران، محتسبان را مورد طعن و تمسخر قرار می‌دادند؛ و فساد آن‌ها را افشا می‌کردند. داستان مست و محتسب یکی از اشعار معروف [[پروین اعتصامی|'''پروین اعتصامی''']] است که عموم ایرانیان با آن آشنا هستند. پروین اعتصامی در این شعر محتسبان را که مصداق گشت ارشاد امروزی است، افشا کرده است؛ و پرده از فساد محتسب و داروغه و قاضی و والی برمی‌دارد.