۱۳٬۴۹۷
ویرایش
کاربر:Safa/4صفحه تمرین: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲۱: | خط ۲۱: | ||
}} | }} | ||
حوزهی | '''حوزهی علمیه قم،''' به مکانی گفته میشود که جمعی از طلاب و آخوندها بصورت پانسیون شبانهروزی مشغول تحصیل علوم دینی هستند. و ردهی آنها بر مبنای تعداد دروسی که میخوانند تعیین میگردد و از طلبه ساده شروع میگردد تا به آیتالله العظمی، ختم میشود. در فرهنگ سیاسی ایران به این قشر با دیده شک و به صورت موجوداتی طفیلی نگریسته میشد و اصلیترین نیروی حامی این قشر همیشه استثمارگرترین و از طرف دیگر عقبماندهترین اقشار جامعه بودند. در جریان پیروزی انقلاب ضد سلطنتی این مراکز تامین کننده اصلی نیروی پیشران حکومت دینی در ایران گردیدند، در بسیاری از شهرهای بزرگ ایران، مانند: تهران، تبریز، مشهد، اصفهان، یزد و... نیز به تناسب حوزههای علمیه وجود دارد اما معروفترین این حوزهها حوزهی علمیه قم و نجف است. در حوزهی علمیهی قم مدارس مختلفی وجود دارد که هر کدام به یک آیتالله و مقلدین و محصلین آنها مربوط میشود، بدنامترین این مدارس مدرسهی حقانی قم است که تامین کننده اصلی نیروی مرگ در حکومت جمهوری اسلامی بصورت قضات دادگاهها و دادستانهای شهرهای مختلف و حاکمان شرع میباشد. | ||
== تاریخچه حوزههای علمیه == | == تاریخچه حوزههای علمیه == | ||
| خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
پس از اشغال ایران توسط روس و انگلیس، در یک طراحی استعماری انگلیسیها مرکزیت مدارس دینی را از اصفهان به قم منتقل کردند. | پس از اشغال ایران توسط روس و انگلیس، در یک طراحی استعماری انگلیسیها مرکزیت مدارس دینی را از اصفهان به قم منتقل کردند. | ||
=== نگرانی موسس حوزه قم از سلطه انگلیس در ایران === | |||
محسن صدرالاشراف که سابقه نخست وزیری در دوران [[محمدرضا شاه پهلوی|محمدرضا شاه]] را نیز داشت، در بخشی از خاطرات خود، به دیداری که با شیخ عبدالکریم حائری یزدی موسس حوزه علمیه قم داشته اشاره کرده و مینویسد: <blockquote>«در سال ۱۳۰۷ عموی من حاج سید احمد امام جمعه در محلات فوت شد و من در اوائل سال ۱۳۰۷ برای دلجویی اعقاب او در ایام تعطیل عید نوروز به محلات رفته برگشتم و در مراجعت از محلات در قم به دیدن حاج شیخ عبدالکریم یزدی موسس هیئت علمیه قم که مرد بزرگواری بود رفتم. مرا در اطاق اندرونی خود پذیرفت و به خاطر دارم از اوضاع وقت به طوری گریه کرد که مثل باران اشک میبارید و گفت انگلیسیها حلقوم اسلام را گرفتهاند و تا آن را خفه نکنند دست بردار نیستند.»<ref>خاطرات سید محسن صدرالاشراف ص ۲۹۳</ref></blockquote> | |||
== حوزهی علمیه نجف == | == حوزهی علمیه نجف == | ||
| خط ۳۵۹: | خط ۳۶۲: | ||
== درجات حوزوی == | == درجات حوزوی == | ||
=== طلبه === | === طلبه === | ||
به افراد مبتدی در حوزه علمیه گفته میشود | به افراد مبتدی در حوزه علمیه گفته میشود | ||
=== ثقهالاسلام === | === ثقهالاسلام === | ||
در گذشته بار علمی بالایی برای حامل آن | به معنی«مورد وثوق و اطمینان برای اسلام» است. | ||
این عنوان در گذشته بار علمی بالایی برای حامل آن داشت اما امروزه چنین کاربردی ندارد | |||
این عنوان برای نخستین بار در سده ۴ قمری برای محمد بن یعقوب کلینی به کار رفت. محمد بن یعقوب کلینی را شیعه و سنی قبول داشتند و به همین دلیل به ثقه الاسلام شهرت یافت اما امروزه این عنوان به کسانی داده میشود نو طلبه هستند و حتی لباس روحانی هم به تن ندارند. | |||
=== حجتالاسلام === | === حجتالاسلام === | ||
به طلابی که لباس آخوندی میپوشند گفته میشود. خمینی از این عنوان برای تخفیف و تحقیر رقبا استفاده میکرد مثلا به آیهالله سید محمود طالقانی که کتاب تفسیر در قران دارد و خمینی فاقد چنین استعدادی بود خطاب حجتالاسلام بکار میبرد. | به معنی «دلیل و برهان اسلام»؛ | ||
از لقب "حجت الاسلام و المسلمین" مقداری پایینتر است. به طلابی که لباس آخوندی میپوشند گفته میشود. خمینی از این عنوان برای تخفیف و تحقیر رقبا استفاده میکرد مثلا به آیهالله سید محمود طالقانی که کتاب تفسیر در قران دارد و خمینی فاقد چنین استعدادی بود خطاب حجتالاسلام بکار میبرد. عنوان «حجه الاسلام» برای نخستین بار برای امام محمد غزالی به کار رفته بود. | |||
=== آیتالله === | === آیتالله === | ||
به کسانی که به درجهی اجتهاد رسیدهاند و میتوانند رساله و مقلد داشته باشند. | به کسانی که به درجهی اجتهاد رسیدهاند و میتوانند رساله و مقلد داشته باشند. | ||
در سده هشت هجری قمری عنوان علامه و "آیت الله" برای حسن بن یوسف حلی به کار رفت که معروف به علامه حلی است. تا قرن چهاردهم هجری، فقط علامه حلی را آیتالله مینامیدند. در اوایل قرن چهاردهم هجری نخستین بار سید محمدمهدی بحرالعلوم آیتالله خوانده شد. چند دهه پس از آن شیخ مرتضی انصاری و سید محمدحسن شیرازی آیتالله خوانده شدند. مورخان مشروطه، «آیتالله» را بر آخوند ملا کاظم خراسانی و دیگران اطلاق کردند. پیش از این همه مراجع را حجهالاسلام مینامیدند. امروزه به روحانیونی گفته میشود که سطوح عالی حوزوی را به اتمام رسانده و در یک یا چند باب فقهی صاحبنظر شدهاند و به اصطلاح به درجه اجتهاد رسیدهاند. این افراد در فروع دین مجاز به تقلید از مرجع تقلید نیستند و باید از خودشان تقلید کنند اما کسی هم نمیتواند از آنان تقلید کند. | |||
=== آیتالله العظمی === | === آیتالله العظمی === | ||
به صاحب رسالهی اعلم و محل مراجعهی بیشتر گفته میشود. | به صاحب رسالهی اعلم و محل مراجعهی بیشتر گفته میشود. | ||
پس از تشکیل حوزه علمیه قم توسط شیخ عبدالکریم حائری، به آخوندهایی که در قم جمع شدند لقب آیتالله دادند و به تدریج معدودی از آنها آیتالله العظمی نامیده شدند. امروزه مقصود از اصطلاح "آیت الله العظمی" علمایی است که مدتی پس از رسیدن به درجه اجتهاد، به مقام مرجعیت شیعیان جهان میرسند و به عنوان مرجع تقلید شناخته میشوند. | |||
=== علامه === | === علامه === | ||